OEH - Bilaketa

515 emaitza pixka bilaketarentzat

Sarrera buruan (8)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 sakatu.
sense-1
1. (V, G, L; Lcc, SP, (V), Izt 12v, Arch VocGr, Zam Voc) Ref.: A; Lh (sakhatu); Iz ArOñ; SMuj .
Calcar, pisotear. "Pisar con pies, oñakin sakatu " Lcc. "Hollar" . "Calcar, apelmazar" A. "Piétiner, fouler aux pieds" Lh. "Apretar, apisonar (G-to)" SMuj.
Sartuten dabe sepulturan, sakatu ta ostikopetuten dabe ardura baga. EL1 34.
azpiadiera-1.1
(V-gip, G-azp, AN-5vill, L, B, BN, S; SP, VocBN, Gèze, H, Zam Voc; -kh- Dv, H), zakatu (B) Ref.: A; Etxba Eib; Izeta BHizt2 (zakatu); Gte Erd 269; ZestErret.
Meter empujando, meter a la fuerza; oprimir (en un recipiente, etc.). "Presser une chose qui est arrangée dans un coffre" SP. "Metrre les laines, les drilles, etc., dans les sacs, les emballer" VocBN. "Emballer" Gèze. "Sakhatuz, zakhuak idukiko ile guzia, en pressant bien, le sac contiendra toute la laine" H. "Henchir, oprimir, rellenar un recipiente" A. "Sagarrak, sakatu tornuan eta aren saiña, sardaua" Etxba Eib. "Oprimir; prensar (Arizkun). Zakatu ongi gero" Izeta BHizt2. "Bortxaz otoan sakatu gintuzten (B-lab)" Gte Erd 269. "Sakatu fuerte pentsua (B), [...], ogi bihia zakuan behera saka (S)" Gte Erd 269.
Azeria artikitzen du mando gainera, eta sakatzen du eskuineko xixteran. Dv BaigZL 19. Ilunean karro tzar batzu jinik, higitzeko on ziren guziak heien barnean sakatu zituzten. StPierre 18. Tiro bat zangoan sakatu zerautan Aleman demonio batek. Ib. 12. [Gandeler-zangoan] urratua izan zen ildoxka mehar bakotxari bazaio bere bethean sakatua, tinki, urre-xixter luxe dirdiratsu bat. JE Ber 63. Or saka ta emen bultza, bientzako lain tarte ta leku egin eben. Erkiag Arran 139. Gizon gizen asko ez dauana, puzka, saka orreri ta tira oneri dabil an lanean. Erkiag BatB 120. Oraintsu esaten nizunarekin bat ezpazentoz, zer egingo dizut oraindik? Itzaldia zure gogoan barna sartu ta sakatu? Zait Plat 137. Bere zazpi ahalak ibiltzen ditik, hunarat sartzen direneri, bere edariaren sakatzeko. Larz Iru 60.
azpiadiera-1.1.1
(Fig.).Imponer, meter a la fuerza.
Ikusi zutelarik Juana erreginak nahi ziotela erlisione berria sakatu, Domintxineko, Armendaritzeko eta Etxauzeko jaunak, Lukuzeko jauna buru harturik, oldartu zitzaizkion ederki. Othoizlari 1961, 345. Ez batere beste batek hezteko eta plegatzeko, burua berotuz edo teoria batzu sakatuz. Larre ArtzainE 193.
azpiadiera-1.1.2
" Sakatu zakua (AN-5vill, BN-arb), [...], sakatu dio ongi zaku orri (B)" Gte Erd 269.
azpiadiera-1.2
(V-arr, G-azp, B) Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 269.
Pulsar, oprimir, hacer presión (en un punto). "Sakatu tinbriai, aber iñor dauan" Elexp Berg. "Medikuak indar guztiakin sakatu dost bixkarrian" Ib. "Sakatu pedala (B), [...], sakatu pedalari (V-arr, G-azp)" Gte Erd 269.
Sakatu, sakatu arantzari! --arkakaratzak txorijari iñotson. Altuna 37. Orain egin beza berea pistola onek... Eriotza barruan dakar... eriotz azkarra ta gozoa... Eskuz muñetaraño jaso... beatzez sakatu pixka bat eta billa nazatela biziak. NEtx Antz 109. Beatzak azkar dabiltz teklak sakatzen. NEtx LBB 103.
azpiadiera-1.3
Plazetan eta karriketan, kaseta bat sal, beste bat eskura saka eta gaineratekoa solas eta ele suharrez. Larre ArtzainE 186.
sense-2
2. (SP, Arch VocGr), zakatu. Golpear. "Frapper avec quelque chose qui n'est pas pointue" SP. "Frapper avec un corps contondant" Arch VocGr. .
Hik maka, nik saka. "Je frappe" . O Pr 232. Ez da folsua behar batere makhurra / lanzixken sakhatzeko ihestuz adarra. (Interpr?). Hb Esk 224. Lenengotan parkatu, urrenguan sakatu ta irugarrenian urkatu. Otx 89. Ordun zakatzalleen eskuetara erauzi zenitun, ta auek zakatu zituten. Ol Neh 9, 27 (Ker gogor erabili). Arantzez eio buruntza, seskaz burua zaka. Or Poem 548 (traduce "le aprietan con caña la cabeza", pero cf. Or Mc 15, 19: burua kañaberaz kolpatzen zioten).
sense-3
3. "Piquer. Idiaren sakatzea, piquer le bœuf. Il se prend aussi déshonnêtement" SP.
sense-4
4. (V-gip, BN-baig-lab; H (+ -kh-), A Apend ) Ref.: Iz ArOñ; Satr VocP; Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 269.
(Aux. trans. tripersonal).Hacer creer (una mentira, un engaño, etc.), dar gato por liebre. "Au fig., fourrer, faire avaler, faire croire une bourde, un mensonge, une excuse. Eztautak niri holako gezurrik sakhatuko, tu ne me feras pas croire de tels mensonges" H. " Baltza sakatu (V-m), engañar a uno" A (s.v. baltz). " Ederra sakatu, engañar" A Apend. "Sakaketan, sakatu txak ederra, buena le ha jugado" Iz ArOñ. "Hacer pasar una falta, un defecto (por ej. cuando se vende algo). También en sentido opuesto, conseguir una ventaja a base de argucia o simplemente regateando" Satr VocP. "Aundixa sakatu zetsan koittau ari" Etxba Eib. "Ederra sakatutzen (ziria sartu) (V-gip), [...], gezur ederra sakatu dautzute (BN-lab), gezurrak sakatzen ditu (BN-lab)" Gte Erd 269.
Bere eginbideak baditu bethetzen, / gauza tzarra onentzat nihori sakhatzen. Hb Esk 206. Gezurra ugari / sakatu dit neri. AzpPr 23. Zonbat eta zonbat jende atrebitu ez dire baliatzen edale horren trenpu nahasiez, zer-nahi amarru eta maltzurkeria sakatzeko? Arb Igand 133. Behin gezurra saka, sar ahala. HU Zez 110. Bere ugazabak be ezeban atara gura okerretik, barriro alde egingo ete-eutson bildurrez, ta sakatu eutson geiago bere ustia. Kk Ab I 55. Urdanibitarreri gezurra sakatu zien, bere ontziak biaramonaraiño Azturiaga’ko portura zeramazkiela esan zienean. Lh Yol 35. Gezur bat ederra sakatu dautzute. Zerb Artho 44. Zeure biotz orren jabe egiten, zer dala-ta itxi dautsazu Satanasi, Jaungoikoari guzurra sakatu nairik. Eguzk GizAuz 14. Gure gizon madarikatu orrek oinbe sakatu jestan zirikadaren bat. SM Zirik 28. A ze ziria sakatu zetsan. Ib. 124. Entzule asko etorri omen ziran, osasunaz edo aberastasunaz iardungo zuelakoan. Ederra sakatu zien! Zait Plat 23. Hunek inbido egiten nau ta / botako diot hordago, / gizagaizua neri zer saka / hortxet pentsaketan dago. Mattin ( in Xa EzinB 119 ). Aleman kontrola zenbaiti ahal zuen gezurra sakaturik. Larre ArtzainE 136.
azpiadiera-4.1
Behar derait aitortu / izan dukala tupeta, / lagun bati sakatzeko / hik holako estrumenta. Xa EzinB 29.
sense-5
5. (V-gip, G-azp) Ref.: Etxba Eib; Gketx Loiola. .
"Callar, aguantar. [...]. Eziñ ba, Jauna, dana sakatu; noizbaitten errementau biar" Etxba Eib. "Dana barruan sakatzia, ango bizi-modua" Ib. "Nik sakatzen det ba alegiña. --Zer da sakatu? --Barruan eutsi, fue la respuesta de una anciana a una pregunta mía" Gketx Loiola.
Dama onen jasotasun zintzua aiñ zan osua eze, eta bera aiñ buruan jabe, dana barruan sakaturik erantzun zetsan andra ziraunari barrez-barrez. Etxba Ibilt 487.
azpiadiera-5.1
(V-arr-oroz-m-gip ap. A), sakau (G-azp ap. Gte Erd 277). (Part. en función de adj.). "Sufrido, hombre de mucha paciencia" A. "Gizon oso sakaua (G-azp), isilik gauza asko pasatzen ditu orrek (G-azp-goi, AN-5vill)" Gte Erd 277.
Gizon sakatu ta eruapen andikoak esteutsa kalterik ekarriko burubari. Mg PAb 60.
sense-6
6. + saka (V-m). Empujar, impulsar, dar un empujón. "Empujar" Etxabu Ond 116.
Igon nagixu ostera ba. Olantxe; bigun-bigun sakatuta. Otx 178. Lot indarrez zakatuz aurreratu ziran atea puskatzeko. Ol Gen 19, 9. Eldu emen atzien deuken eldulekutik, segidu bizkor, eta aindu eran, gogor sakatu. Gerrika 37.
azpiadiera-6.1
(Part. en función de sust.).Empujón.
Purijaz sakatu bat edo botakada bat emoten badeutsu: isilik egon ta padezidu. fB Ic I app., 26.
sakatu
<< saiatu 0 / 0 salda >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper