OEH - Bilaketa

111 emaitza parkatu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
noble.
tradizioa
Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. Escasea relativamente en el s. XX. En DFrec hay 8 ejs.
sense-1
1. (Dv).
Noble, sincero, honrado.
Esforza bidi zure biotz noble ori. fJZ 99. Jente noblea, ezin nesake, / bear deustazu parkatu. Lazarraga A6, 1169r. Zuek jakingo dozu, arzai nobleak. Ib. A, 1147v. Lurreko bertze kreatura guziak baiño nobleago eta abantailatuago zeure idurira egin nauzu. Mat 270. Iauna, bedinka dadilla zure izen noblea. EZ Noel 78. Karitatez bethea da zure bihotz noblea. Ib. 139. Badu gure arimak borondate guziz noble bat. SP Phil 524 (He 532 noblea). Bada bertze amorio bat ezpaita hain noble, ez hain eder nola lehena. Tt Onsa 129. Hekien obrak noble errendatzeko. 26. Hautsi tutzu gure etsaiak, o gerlari noblea. Ib. 95. Etsekoandra noblea dogu. Acto 421. Maithazale noble bat. Mst III 6, 2 (SP noblea; Ip goriak). Hitz nobliagorik jalk eztaite emaztiaren ahotik. Egiat 237. Gure euskaldun erriko soldadu nobleak. Echag 22. Izpiritu noble eta dohatsu heien sumisione osoa. Jaur 410. Sentimendu haiñ noble den hori. Gy 12. Euskaldun jende noble / paregabekoak. Afrika 48. Bonaparten asmoak / beti lez nobleak! Azc PB 221. Naiz izan pobria, / da gizon noblia. Tx ( in Imaz Auspoa 24, 148 ). Etxe ontako jende noblea, / Jaunak bedeinka dezala. Or Eus 143. Inguratu zauzkitan euskaldun nobleak, / ene bihotz xokotik ez daude gordeak. Xa Odol 231. Asarre jarri gabe / ainbat gizon noble. Insausti 186.
v. tbn. El 69. Cb CatV 110. Brtc 78. FrantzesB I 45. DurPl 104. fB Ic I 16. Bordel 127. BBatzarN 167. Aran SIgn 41. Xe 191. AB AmaE 296. Moc Damu 3. Balad 99. Yanzi 67. Vill Jaink 120.
azpiadiera-1.1
(Ref. a animales).
Oroit ari aizela zakur famatua, / pare gabe noblea, eta ez katua. It Fab 254. Zaldi noblia alderatu zaio Anjelikari. Bil 164. Bertso berriak, Izagirreko idi nobliai jarriak. EusJok II 113. Noble eldu zirian [idiak] / plaza orretara. Ib. 113.
azpiadiera-1.2
(Usos pred. y adv.).
Noble urten dozue / plaza guztietan. EusJok II 116. Gure errege izandu ori / portatu da oso noble. Tx B II 87.
sense-2
2. (Lcc, SP, Urt I 150, Ht VocGr 314, Lar, Añ, VocBN), nuble. Noble, hidalgo; noble, principal. v. AITONEN SEME.
Duke, konde, markes, zaldun eta berze iaun nobliak. E 57. Mundu guzia huna betor, aur noble onengana. Henri 1. Guzizko Andre noble Ioanna Albrete, Nafarroako Regina. Dedic * 5r. Gizon noble bat parti zedin lekhu urrun batetara. Lc 19, 12 (Brunet noble; He ethorki handitakoa, TB aiturun seme, Dv sortze handiko, Arriand, BiblE handiki, Leon aitoren seme). Ibili zen emazte eder, noble, aberats batekin galdua. Ax 221 (V 147). Dabiden odol nobletik ethorri den Erregea. 65. Munduan eztela hain zorthe dohatsurik nola noble sortzea. ES 106. Españar uts utsa, anziñakoen ta are lenbizikoen etorkia ta ondokoa ta beragatik nastebagea, garbiena, fiñena ta nobleena. Lar Carta a Mb 279. Mundurako gizon noblea zan batekin gurasoak ezkondu zuten. Cb Eg III 372. Apezak eta nobliak. Iraultza 107. Beti noble izan dire eskaldun haur guziak. Monho 60. Salütatzen zütüt Kostantin / enperadore nublia. Xarlem 1424. (119-120 noble) Santa Ines jaio zan Erroman, guraso noble, aberats ta birtuosoak ganik. JJMg BasEsc 227. Gazte noble eta bere buruaz txit pagatu bat. Arr May 170. Familia noble edo leñargikoak izatea. Ag Serm 116. Ah, zer kasta noblia, eder, pür, ürrüxak! Xikito 11. Ango aundikiak, ango aitor-seme edo nobleak ziran batez ere abertzale. Ldi IL 165. Adios, bada, dama noblea. SMitx Aranz 193. O, Mantuako markes noblea! Berron Kijote 67.
v. tbn. EZ Man II 55. Harb 88. Hm 100. Ch III 54, 14. Egiat 244. Mercy 10. fB Ic I III. Hb Esk 66. Gy 184. Ud 141. Bv AsL 34. AB AmaE 450. Zab Gabon 94. Zby RIEV 1908, 84. Elsb Fram 180. Ip Hil 54 (67 nuble). Azc PB 363. Nuble: UskLiB 217. Etch 604.
azpiadiera-2.1
(Ref. a cosas y lugares).
Liburu noble eta exzellent hetarik. Adv *** 1v. Napol erri noblea da. Lazarraga B33, 1205v. Bihurtzen naiz etxera, / Franzia erresuma noble / fronteraren aldera. EZ Noel 176. Iauregi eta gaztelu handi, eder, noble hartako seme. Ax 6 (V 3). Leheteko etxe nobleko semea. ES 156. Azpeitiko Erri noble ditxazko onetan. Cb Eg III 356 (v. tbn. EBO 55). O, zeruetako erregearen alaba loriosa! Ala zure lehenbiziko urratsak haltoak eta nobleak baitire! Mih 13. Noblia ta leiala / zan Irun lenago, / bañan orain baditu / titulu geiago. FrantzesB II 68. Aspirozko erri noblean. Noe 30. Mondragoiko uri noble ta euskaldun garbiari. AB AmaE 282. Poloniako etxe andi, noble eta aberats bateko jatorria zan. Arr May 191. Badakizu naizela / biyotz noblekua. Tx B II 100. Are Aitor-etxeetan ere, etxe nobleetan alegia, sortzen baitira ume ergelak. Ldi IL 136. Andoaingo erri noblian / orain bizitzen naizena. (In AZink 134 ).
v. tbn. Harb 128. OA I. Urqz 3. Revol 113. Zab Gabon 108. Balad60. Zerb Azk 103. Arti Tobera 276.
azpiadiera-2.1.1
Publikatzera nua / berri noble baten.Bordel 117.
azpiadiera-2.2
Askok daki etzana / aurten ain eroso, / ur noblea artzeko / kupeletan preso. JanEd I 81. Ardo nobliaz lagundutzen dana. Ib. II 12.
noble
<< ni 0 / 0 nolanahi >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper