OEH - Bilaketa

227 emaitza pake bilaketarentzat

Sarrera buruan (1)


Sarrera osoan (226)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
truke.
tradizioa
Tr. Bien documentado en la tradición meridional. Al Norte lo emplean autores suletinos (ya desde Oihenart) y Xalbador. La forma propia de la tradición suletina (excepto en Xarlem ) es trükü. La variante truka aparece en algunos textos guipuzcoanos, en su mayoría de bersolaris. En DFrec hay 47 ejs. de truke, todos ellos meridionales.
sense-1
1. (V-gip, B; H), truka (AN-gip), truku (S) Ref.: Elexp Berg ; Gte Erd 243 y 244.
(Tema nudo usado como posposición. tras gen.). A cambio de. v. 1 truk.
Ain ezer gitxiren truke galdu neban esker andiko soñeko eder aberatsa. Jauregui 240. Menasta au bertako jaiotarrai Greziako merkatariak erosirik gauza balio gitxikoen truke. Izt C 62. Biziaren yokatzia flasko baten lephoaren trükü. Arch Gram 26. Zure bekatu ta gaiztakeriaen truke limosnak egin itzatzu. Lard 310. Zikiro baten truka / emango nuke. Xe 296. Billetearen truke emoten dau bera. AB AmaE 280. Alperrok atorra / yazteren truke. Ldi UO 49. Aldapa-gora ibillibearrak iztazañai demaien nekearen truke ba-due, orratio, begiak zerikusi ederrik aski. TAg Uzt 90. Eguneko mantenu osoaren truke eman bearko dana. EAEg 5-2-1937, 987. Idi pare baten trükü etzian botza emanen. Herr 19-2-1959, 3. Zer emon al neikizu, / Ama, zeure truke? Gand Elorri 137. Neke orren truke eskeintzen zaion etekiña. Vill Jaink 86. Baiña zerbaiten truke, ez geiagoko barik. Erkiag BatB 162. Ikusi ditugu ogerleko zabalak eskurik eskura, botua saltzearen truke. Ib. 67. Oien negarren eta odolen truke graduak jasotzen dituztenak. Ataño TxanKan 242. Ogei milla pezeta aldian eukazanen truke artu eban ontzi bera artu ebalakuan. Gerrika 135. Nola sinistuko du jendea badabillela utsaren truke lanean? Insausti 159. Zenbait pesetaren truke [...] bihotzeko pake hori ateratzea. MEIG I 124.
v. tbn. Noe 41. Urruz Zer 85. JanEd II 45. Altuna 56. BEnb NereA 102. Osk Kurl 75. Lasa Poem 88. Berron Kijote 192. Truka: EusJok II 126. Urruz Zer 75. Ud 92. BAyerbe 98.
azpiadiera-1.1
(Tras tema nominal nudo).
Ardan truke saldu xok egun emaztearen moldea. Acto 246. Gaskoiñako lürrak oro / diharü trüke deizüt emanen. Xarlem 307. Ea itxitik ateratze-truke ezer eskeñtzen ote zion. Lard 526. Ezta gezur-truka ekarria! (G-azp) 'Algo vale, algo nos ha costado' . Inza Eusk 1926 (III-IV) 15. Diru-truka alaba / nai zenduke saldu. Tx B II 27. Txin-truke saltzeko. Enb 169. Dantzarien etxeaitzinian ekhüatürik ükheiteko uhuria hartü dinak sosez edo ardu trükü behar tiala saristatü. J.B. Mazéris GH 1933, 304. Diruz, gauza-truke, edo lan-egin-aldera. Or Eus 12. Laster zukean gorputzean, itz-truke, [...] sastakada bat. NEtx Antz 147. Emen txekorrak gizendu bear / ogi-truke emateko. Uzt Sas 76. Guziak diru-truke dituzu etxean. Xa Odol 150. Nik ez dut uste [...] ezkutari aiek soldata-truke beiñ-ere egon ziranik. Berron Kijote 228. Bi eguneko lan truke / dozena arraultzea. Insausti 302.
azpiadiera-1.2
(H) .
(Seguido de huts ).
Onarzun-truku huts alab' ezkontzea, / ezta hori ezkontze, bana da saltzea. O Po 19.
azpiadiera-1.3
En sustitución de, en lugar de.
Artu zuan Erroman San Blasko ospizioko sukalkintza mundu guziaren truke. Bv AsL 110. Soñeko gorrotatu aben truke, ekarriko bazenituke beste zar batzuek. Ill Pill 10. Orren truke, zeregiña ematearren, len mandatuzalea bazan orain edozertara bidaltzen zuten. Anab Poli 104. Arrantzale nekatuaren ordez, itsastar sasoikoa; aita urtetsuaren truke-edo odol ezeko mutil azarria. Erkiag Arran 82. Noiztik arraio zuzendu deutse lepoa orreri [Lepomendi jaunari], okerraren truke, mendia ipiñiaz? Erkiag BatB 15.
sense-2
2. (V-gip; ), truka (SP) Ref.: Iz ArOñ; Elexp Berg. .
(Sust.). Cambio, intercambio, trueque. "Troc, change" SP. "Trueque" . " Trúkia eiñ, trúkeik, hacer la permuta" Iz ArOñ. "Cambio, trueque. Mutikotan sarri izate giñuan kanika trukia" Elexp Berg.
Nai bazendu emongo neuskizu neurea [zaldia], / niretzako dalako naikoa zurea. / Gura dozu trukea biderako egin? AB AmaE 305. Sarritan alkarren antzik apurrik be eztauken gauzak [...] truketako, balioan gitxi gora-bera bardiñak izan bear dabe, trukeaz galdu nai dauanik eztago-ta. Eguzk GizAuz 51. Trukeak errez egin al izan ditezen. EAEg 21-4-1937, 1540. Jarri ditzagun pakeak, / ez du galerik trukeak. Olea 271. Andra ezik besteak / euken truke zarra, / auzolana ta beste / mesede samarra. Ayesta 17.
azpiadiera-2.1
Bi lagunen artean [Maider-en gorputza] artuta, aldizkako trukeak egiñaz, illotz bailitzan etxeratu zuten.Etxde JJ 264.
azpiadiera-2.2
truku. "(Sal, R), casamiento doble de hermanos con hermanas" A.
azpisarrera-1
TRUKEAN. (V-gip ap. Elexp Berg; H). a) A cambio (de). "Eskerrikasko ta laztana emun zostan trukian" Elexp Berg. Gusto billau batzuen trukean Jainkoaren Legea urratuaz? Cb Eg II 142. Geure erreguben ta orazinoien trukian daukaz Jaungoikuak aginduta bere grazijak. fB Ic II 280. Zeren oiek zuri trukean zer emanik ez duten. Lard 416. Bestientzako dirutan eta / zuretzat laztan trukian. Balad 56. Diru-trukan Maisua / zekiyena saltzen. Auspoa 97, 62. Frakatxo oien trukean / emango eztizut nik. JanEd II 41. Trukean artzen dan gauzea. Eguzk GizAuz 56. Artu bearrezkotzat joko dana artu egingo da, trukean agiri bat emanaz. EAEg 11-5-1937, 1640. Jana eta etxe-babesa ematen diotelarik, bidezko saneurrien trukean. Ib. 28-5-1937, 1720. Bere buruaren jabe egin mixeri trukean. Etxde JJ 269. Radio au prantsesa dozu. Zoiaz berrido dendara ta trukian española emoteko esaiozue. SM Zirik 64. Zure trukean emon leitekez / toki askotan bost erri. Ayesta 38.
b) "Trukian, al trueque. Sistema de trabajo en la armería antes de producirse el movimiento obrero de resistencia. Lenago, trukian eitten zan biarra eta dirurik ez zan ikusten" Etxba Eib.
azpisarrera-2
TRUKE-ARAU. Tipo de cambio.
Truke-araua auxe izango da: urretan eun laurleko eman, eta paperetan 328 jaso. EAEg 20-10-1936, 92. Dirua trukatu bear danean, Euzko Jaurlaritzaren Ogasun Zaingoak emango duan truke-arauz [egin bedi] . Ib. 11-11-1936, 272.
azpisarrera-3
TRUKE EGIN. "Trocar, cambiar una cosa por otra" Elexp Berg.
Emen dakartsudan au on-onik be ez danez ba, obeagaitik truke egin gura ete zeunkion-edo esan deust. Bilbao IpuiB 160. Urez beteriko zaragiagaitik ardao gozozkoa truke egin eutson-da. Ib. 160. Truke egin zuan semearengatik ['por el hijo al que cambió (por otro)'] zioken au. Ataño TxanKan 226.
azpisarrera-4
TRUKEKO. De a cambio.
Diru hura etzala [...] Elizako dirutegian gorde bear, odol-trukekoa zalako. Lard 449.
azpisarrera-5
TRUKERA. A cambio de.
Berriro ere lanera biurtu giñan, eguneroko sari murritz baten trukera. AZink 126. Euskal lur eta jendeak, zati aundi batean beintzat, etorkiñen trukera saldu ditugula. Ib. 141.
azpisarrera-6
TRUKERIK. A cambio (de).
Eurekin dantzatzeko, / ekar non ardetxetik. / Ekar non ardetxetik / aren praken trukerik. "Para bailar contigo me has traído de la taberna [...] a cambio de los calzones de tu marido" . Laux AB 64.
azpisarrera-7
TRUKEZ. A cambio (de).
Diharü trüküz grado bat erosirik. Egiat 244. Han zonbait egün egonik ziradialarik gaizak trüküz hazkürrützaz emaiten. Ib. 159. Egun-trukez goxak yaukokan saneurri / urre-duket bati antza kendu dautsok. Laux AB 26.
truke
<< tamaina 0 / 0 txakur >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper