OEH - Bilaketa
227 emaitza pake bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (226)
- aberats
- adierazle
- adinbat
- adiskidetasun
- afari
- agapuru
- agiri
- agurlari
- agurtu
- ahalegin
- ahaztu
- 1 aingeruki
- alaitasun
- alderdi
- alditxar
- 1 ale
- aleman
- alfer
- amets
- amodio
- amorante
- anaikor
- anaitasun
- antz
- argaztu
- armatu
- 1 aro
- arrazoi
- 1 arrosa
- askagaitz
- asko
- askotxo
- Asuntzio
- atari
- 1 ate
- atseden
- atsedendu
- atsekabe
- 1 atze
- atzen
- aurre
- aurrerapen
- 1 auzi
- axola
- azkartu
- azpijan
- aztarren
- bakan
- bake
- bakealdi
- bakebide
- bakegile
- bakenahitasun
- bakeoso
- baketsu
- bakeune
- bakezale
- balakatu
- bandera
- 1 baratze
- baretasun
- baretu
- barne
- 1 barren
- barru
- barrun
- barruti
- batzorde
- beharbada
- beharreko
- belarrietaratu
- 1 belaxka
- beldur
- bengantza
- bengatzaile
- berantetsi
- 1 bere
- bereizi
- beretu
- berez
- beroiek
- berregin
- bete
- betetasun
- beti
- bidali
- bideant
- bihotz
- bikote
- biloba
- biribildu
- bullizi
- burubide
- doe
- dohatsuera
- edo
- egarri
- egon
- egonezin
- ernegari
- erregetza
- errespetu
- eskainka
- eskandalo
- 1 esku
- 1 eskudantzia
- etxe
- ez
- 2 fin
- gaixotegi
- galarazi
- galkor
- gantzu
- gaurko
- gauza
- gazi
- gehiegi
- gero
- gerrate
- gezur
- gizagaixo
- gizalege
- gotzainburu
- guardia
- gustatu
- haize
- 1 hala
- halako
- hamabostaldi
- handipuzkeria
- handur
- 1 hara
- harengatik
- harrika
- hartaratu
- haserre
- hats
- herio
- herri
- hesi
- 1 hil
- hoinbeste
- hondapen
- hotz
- hutsaldi
- igarobide
- ikasnahi
- ikurraztu
- ikurritz
- inguratu
- irakurri
- iraun
- 2 irritu
- iruzur
- izan
- jabal
- jabaltasun
- jabe
- jainko
- jendarte
- kezkatsu
- 1 kontu
- konturatu
- kontzientzia
- lagunabar
- lagunarte
- lainotsu
- lapur
- lehen
- leku
- lerro
- libertate
- lokera
- lur
- maitale
- martopil
- 1 mende
- 1 merke
- molde
- nagusiagotu
- nahasi
- nahi izan
- 1 nahiz
- narrastu
- negu
- neskato
- ni
- oasis
- ogi
- ohitu
- oin
- ondoreko
- opagarri
- osasun
- oso
- osotasun
- otoi
- otzan
- patxada
- piztiakeria
- sakondu
- sari
- soldadeska
- sosegu
- 1 su
- takarraldi
- tamaina
- truke
- txakur
- txalaparta
- txapel
- txisme
- ugeraldi
- 1 ukaldi
- 1 urre
- urritxo
- uste
- zaindari
- zantzu
- zehaztasun
- zeresan
- zerok
- zeru
- zorion
- zuritu
- zuzen
goiburua
narrastu.
sense-1
1.
(V),
narraztu (V-gip),
narreztu
Ref.:
A (narrastu, zarkuldu);
Etxba Eib (narraztu);
Elexp Berg
.
(Aux. intrans.). "Hacerse tardo y arrastrado (el paso)" A. "Norbaiti (geienez zartzarutz) gorputza astundu, baldrastu, saskartu edo zatartu, narrastu, pagotu dakionean, esaten da: urlia errime zarkuldu da, [...] se le hace el cuerpo pesado, tosco, torpe o feo, se le arrastra y se le hincha" (V-m) Ib. (s.v. zarkuldu). "Avejentarse, decaer. Juan daneko urte betian, asko narraztu da zuen aitta" Etxba Eib. "Volverse desaliñado o viejo. Oso narrastuta topau dot zuen aittajuna" Elexp Berg.
Gure sinismena oztu zaigun aldi ontan, pake-bideetan ere narrastu egin ote geran esango nuke nik. BAyerbe 166.
(Aux. intrans.). "Hacerse tardo y arrastrado (el paso)" A. "Norbaiti (geienez zartzarutz) gorputza astundu, baldrastu, saskartu edo zatartu, narrastu, pagotu dakionean, esaten da: urlia errime zarkuldu da, [...] se le hace el cuerpo pesado, tosco, torpe o feo, se le arrastra y se le hincha" (V-m) Ib. (s.v. zarkuldu). "Avejentarse, decaer. Juan daneko urte betian, asko narraztu da zuen aitta" Etxba Eib. "Volverse desaliñado o viejo. Oso narrastuta topau dot zuen aittajuna" Elexp Berg.
Gure sinismena oztu zaigun aldi ontan, pake-bideetan ere narrastu egin ote geran esango nuke nik. BAyerbe 166.
azpiadiera-1.1
Txita gogortutxoa zala, [...] gaixo egon zan puska baten, egoak bera bera narrastuta, txurrunduta.Ayerb EEs 1917, 80.
azpiadiera-1.2
"(Vc), hacerse haragán"
A.
Len'e txukuña ziñaden eta / etzaitezela narrastu. Uzt EBT 114.
Len'e txukuña ziñaden eta / etzaitezela narrastu. Uzt EBT 114.
azpiadiera-1.3
Estropear(se).
Aren lengo arpegi argi eta ederra oso narrastua zegoan. Apaol 75. Fraiska eta Juane zeuden oso narrastuak. Ib. 51. Iñaki zugatz lerdena, baña ezin narreztu leikian / sustarrak dauz, ba, Euzko-Abendan buru gallena Ortzian. Enb 61. Apaindu naian egiten dute / narrastu beren gorputzak. MendaroTx 197. Benitoren biziera asko narrastu zan. NEtx LBB 72. Atsegin loraz asetu ezin / narrasturikan gorputza. BEnb NereA 258. Partidu ortan gerta ziranak / eztauzkagu, ez, aztuak, / asieratik aurretik ziñan, / gero gauzak narrastuak. Basarri ZArg 1967, 6. Aizeak uzten badu [zuatza] / erdi orraztuta, / urrengo euriteak / oso narrastuta. Insausti 93.
Aren lengo arpegi argi eta ederra oso narrastua zegoan. Apaol 75. Fraiska eta Juane zeuden oso narrastuak. Ib. 51. Iñaki zugatz lerdena, baña ezin narreztu leikian / sustarrak dauz, ba, Euzko-Abendan buru gallena Ortzian. Enb 61. Apaindu naian egiten dute / narrastu beren gorputzak. MendaroTx 197. Benitoren biziera asko narrastu zan. NEtx LBB 72. Atsegin loraz asetu ezin / narrasturikan gorputza. BEnb NereA 258. Partidu ortan gerta ziranak / eztauzkagu, ez, aztuak, / asieratik aurretik ziñan, / gero gauzak narrastuak. Basarri ZArg 1967, 6. Aizeak uzten badu [zuatza] / erdi orraztuta, / urrengo euriteak / oso narrastuta. Insausti 93.
sense-2
2.
+
narreztu
(Bera).
(Aux. trans.).Arrastrar.
Voltairek ezeban mattetan bere aberrija gaitz-lexera narreztu daulako. AG 864. Jazo zan mendi andi zurijaren tontorretik, aldats-bera, edur-narra jausi zala, artzañen txabolatxubak batez narreztuten. BAizk Ipuin 5. Ezin narreztu atso zarren gonak baño / luzegoko egatsak. JKort EuskOl 1931, 36. Yondone Antoni izutu zuten deabru guziek Baus-ko arkaizpera narrastuko al aunate! Or Mi 115. Beste ikasleak ere ontzian etorri ziran arraisarea narrastuz. Ol Io 21, 8 (Ir YKBiz 536 narraz). Sabela narreztu hesi gainetik eta kanpora jatsi zan. Osk Kurl 145. Orga ttiki bat, asto ttipi ttipi batek narreztua. Ib. 65. Orra zergatik gizonek [...] mendi garaietan, lepoa teinkatuta, gurdi negartiak narrazten dituten. "Trahunt" . Ibiñ Virgil 105.
v. tbn. Narreztu: Iturrondo JEL 1908, 209 (ap. NeolAG).
Voltairek ezeban mattetan bere aberrija gaitz-lexera narreztu daulako. AG 864. Jazo zan mendi andi zurijaren tontorretik, aldats-bera, edur-narra jausi zala, artzañen txabolatxubak batez narreztuten. BAizk Ipuin 5. Ezin narreztu atso zarren gonak baño / luzegoko egatsak. JKort EuskOl 1931, 36. Yondone Antoni izutu zuten deabru guziek Baus-ko arkaizpera narrastuko al aunate! Or Mi 115. Beste ikasleak ere ontzian etorri ziran arraisarea narrastuz. Ol Io 21, 8 (Ir YKBiz 536 narraz). Sabela narreztu hesi gainetik eta kanpora jatsi zan. Osk Kurl 145. Orga ttiki bat, asto ttipi ttipi batek narreztua. Ib. 65. Orra zergatik gizonek [...] mendi garaietan, lepoa teinkatuta, gurdi negartiak narrazten dituten. "Trahunt" . Ibiñ Virgil 105.
v. tbn. Narreztu: Iturrondo JEL 1908, 209 (ap. NeolAG).
sense-3
Naarrazki kaltekor eta izugarria agian mitxirrika pollit eta iraingetsuaren urrean narrezten da. "Se arrastra" . Zink Crit 34. Errautsetan ere narrastuko zen, gizartearen indarraz eta ankerkeriaz harmaturik zetorren gizon hura maltzurkeriaz garaitu beharrez. Mde HaurB 77.
sense-4
4.
"Volverse desapacible el tiempo. Goizian alako egualdi ona zeuan da atsalderako ziero narrastu dau
"
Elexp Berg.
sense-5
5.
"(V-m), entumecerse un miembro por un ligero calambre"
A.
narrastu
-
narrastu....
-
1. (V), narraztu (V-gip), narreztu Ref.:...
-
Txita gogortutxoa zala, [...] gaixo egon...
-
"(Vc), hacerse haragán" A. Len'e txuku...
-
Estropear(se). Aren lengo arpegi argi et...
-
2. + narreztu (Bera). (Aux. trans.).Arra...
-
3. naarraztu (Vc ap. A), narreztu. (Aux....
-
4. "Volverse desapacible el tiempo. Goiz...
-
5. "(V-m), entumecerse un miembro por un...
<< 1 nahiz 0 / 0 negu >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
