OEH - Bilaketa
24 emaitza pairu bilaketarentzat
Sarrera buruan (3)
Sarrera osoan (21)
goiburua
pazientzia.
tradizioa
Tr. General hasta mediados del s. XIX, época a partir de la cual su uso disminuye. Pazien(t)zia es la var. más extendida. Pazen(t)zia se documenta en la tradición suletina (tbn. en alguna ocasión en Tartas (Arima 40) y en algún autor mixano); se encuentra además en Lazarraga, Goyhetche (42), Enbeita y B. Enbeita (NereA 29). En textos suletinos hay tbn. algunos ejs. de pazien- (UskLiB 74 y CatS 89). Hay pasientzia en Haraneder (junto a pazientzia ), y patzientzia en Oskillaso (Kurl 152) y A. Zavala (in Goñi 15). En DFrec hay 13 ejs. de pazientzia, 4 de ellos septentrionales.
sense-1
1.
(V-gip, G-azp, AN-gip-5vill, B, BN-arb, S; Urt, H; -nzia Lcc, VP 75r, SP, Lar, Añ, Izt 67r, Arch VocGr
),
pazentzia (S),
pasientzia (Urt V 23),
patzientzia
Ref.:
Lrq (pazentzia);
Elexp Berg;
Gte Erd 133, 308
.
Paciencia. "Abuti [...] patientia [...], pazientziaz gaizki baliatzea " Urt I 67. "Impacienta, [...] pazienzia galerazo " Lar, Añ. " Pazientziatik ertenda gelditu zan (G-azp), pazientziatik atera dabilla (AN-gip)" Gte Erd 133. En AxN se explica igurikitza eta pairu (386) por sosegu eta pazienzi. v. 1 eraman(II),
eroapen, egonarri.
Pazienzia dugun eta Ieinkoak gitzan aiuta. E 235. Iren kontra, pazienzia. Bet 15. Iauna, auk pazienzia enegana, eta guzia pagaturen drauát. Lç Mt 18, 26 (SalaBN, Samper pazienzia, Echn pazientzia, He pasientzia; Or gibel; IBk, IBe emaidazu epea). Oi geiago sufrietako / eztot nik pazenziarik. Lazarraga A23, 1195r. Orain pazienziarekin igaro itzazu . CartAzp 125. Ezen zenbatenaz baitu luze pazienzia / Hanbatenaz eman ohi dik gaztigu larria. EZ Man I 91. Koleratzen eta zeure zenzutik eta pazientziatik ilkhitzen zara. Ax 279 (V 186). Ea Iaungoikoen kontra pazienzia galdu dabenz. Cap 92. Eztute gure pazienzia asaldatzen, unhatzen eta frogatzen uliek bezanbat. SP Phil 452. Pazenziaz gure fediaren borogatzia. Bp II 124. Bengatzeko deseo edo arrabiaren kontra pazienzia. OA 98. Erorzen zaie bihotza eta eskasten pazientzia den trabarik xumeena aurkhitzen duten bezaiñ sarri. Ch III 7, 2. Sufridu daiguzala pazienziagaz azote [...] bialetan deuskuzanak. Urqz 51. Erakusten duzuela humiltasun, emetasun eta pazientzia handi bat. He Eph 4, 2. Hek pasienziarekin yasatera. He Gudu 152. Ezpazira arren pazentziaren armaz lekhü orotarik zerbütxatzen. Mst III 35, 1. Jaunaren borondateaz batean txit pazienzia gozoaz zeraman [gaitza] . Cb Eg II 178. Jaunaren pazientziak badituela bere mugarriak. Lg I 218. Eukizu orain pazienziya. Zuzaeta 157. Jinkoak ikusirik hetan gure pazenzia. AR 318. Arrigarrizko emetasun edo pazienziarekin luzaro begira egon zan. Ub 50. Jopen pazientzia. Monho 100. Santa bati bere galdu eragingo leuskio pazienzija. Mg CO 177. Pazienziara eta mansotasunera zere burua oitutzeko. Gco II 55. Gáldus paziénzia. LE Ong 52v. Pazientzia eta errezinazione beharra badu. Jaur 188. Zük bazünü ükhen pazenzia. Etch 80. Da pazientzia / gaitz andia egiten / duena txikia. It Fab 119. Kaifasek epai au poz guziarekin aditu zuen, eta Jesusek ere bai, pazienziarik andienarekin. Lard 447. Ezkunziaren phenak pazenziareki sofritü. CatS 93. Alabaren ondoan belaunikaturik zirurien pazientziaren imajiña. Zab Gabon 48. Ezin euki izanda gaur pazientzia. AB AmaE 241. Erregek ez zuen galdu, ez bere pazientzia, ez bere begitharteko arraitasuna. Elsb Fram 98. Ezpagaitu ere altxatu nahi mundu huntan, bederen emanen daroku pazientzia. Jnn SBi 74. Pazientziarekin eta penitentziazko xedez hartzen baditugu [nahigabeak] . CatJauf 126. Baxilirekiñ bear / da pazientzia. Urruz Zer 83. Iñoiz egon naiz orduan baño / pazientziya obian. Tx B I 165. Lizentzia ez; peskan biar dana pazientzia dok. SM Zirik 14. Zer pazientzia erakutsiz, nolako errespetua arima hez-gaitz horren alderat. Ardoy SFran 110. Pazientzie debalde ematen da. (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1278. Au guzia pazientzi osoan eramaten zuan. Berron Kijote 48. Pazientzia eskasa aipatzen du. Lf ELit 174. Pazientzia eskola bat zuen gorenaz ere beretzat, gu, ginen bezalakoekin. Larre ArtzainE 219. Pazientzi gutxi ta / jenio zakarra. Insausti 86.
v. tbn. (Para autores posteriores a 1850): Dv LEd 51. CatAe 66. CatR 49. Legaz 48. Xe 268. PE 56. Ud 82. Sor Gabon 54. Bv AsL 216. Apaol 81. AzpPr 49. Ag Serm 199. Moc Damu 16. Mdg 148. Iraola 127. JanEd II 24. Bilbao IpuiB 164. And AUzta 113. Anab Aprika 61. Larz Senper 40. Ataño TxanKan 167. Onaind STeresa 39. Pazentzia: Arch Gram 12. ChantP 116. Ip Hil 123.
Paciencia. "Abuti [...] patientia [...], pazientziaz gaizki baliatzea " Urt I 67. "Impacienta, [...] pazienzia galerazo " Lar, Añ. " Pazientziatik ertenda gelditu zan (G-azp), pazientziatik atera dabilla (AN-gip)" Gte Erd 133. En AxN se explica igurikitza eta pairu (386) por sosegu eta pazienzi. v. 1 eraman
Pazienzia dugun eta Ieinkoak gitzan aiuta. E 235. Iren kontra, pazienzia. Bet 15. Iauna, auk pazienzia enegana, eta guzia pagaturen drauát. Lç Mt 18, 26 (SalaBN, Samper pazienzia, Echn pazientzia, He pasientzia; Or gibel; IBk, IBe emaidazu epea). Oi geiago sufrietako / eztot nik pazenziarik. Lazarraga A23, 1195r. Orain pazienziarekin igaro itzazu . CartAzp 125. Ezen zenbatenaz baitu luze pazienzia / Hanbatenaz eman ohi dik gaztigu larria. EZ Man I 91. Koleratzen eta zeure zenzutik eta pazientziatik ilkhitzen zara. Ax 279 (V 186). Ea Iaungoikoen kontra pazienzia galdu dabenz. Cap 92. Eztute gure pazienzia asaldatzen, unhatzen eta frogatzen uliek bezanbat. SP Phil 452. Pazenziaz gure fediaren borogatzia. Bp II 124. Bengatzeko deseo edo arrabiaren kontra pazienzia. OA 98. Erorzen zaie bihotza eta eskasten pazientzia den trabarik xumeena aurkhitzen duten bezaiñ sarri. Ch III 7, 2. Sufridu daiguzala pazienziagaz azote [...] bialetan deuskuzanak. Urqz 51. Erakusten duzuela humiltasun, emetasun eta pazientzia handi bat. He Eph 4, 2. Hek pasienziarekin yasatera. He Gudu 152. Ezpazira arren pazentziaren armaz lekhü orotarik zerbütxatzen. Mst III 35, 1. Jaunaren borondateaz batean txit pazienzia gozoaz zeraman [gaitza] . Cb Eg II 178. Jaunaren pazientziak badituela bere mugarriak. Lg I 218. Eukizu orain pazienziya. Zuzaeta 157. Jinkoak ikusirik hetan gure pazenzia. AR 318. Arrigarrizko emetasun edo pazienziarekin luzaro begira egon zan. Ub 50. Jopen pazientzia. Monho 100. Santa bati bere galdu eragingo leuskio pazienzija. Mg CO 177. Pazienziara eta mansotasunera zere burua oitutzeko. Gco II 55. Gáldus paziénzia. LE Ong 52v. Pazientzia eta errezinazione beharra badu. Jaur 188. Zük bazünü ükhen pazenzia. Etch 80. Da pazientzia / gaitz andia egiten / duena txikia. It Fab 119. Kaifasek epai au poz guziarekin aditu zuen, eta Jesusek ere bai, pazienziarik andienarekin. Lard 447. Ezkunziaren phenak pazenziareki sofritü. CatS 93. Alabaren ondoan belaunikaturik zirurien pazientziaren imajiña. Zab Gabon 48. Ezin euki izanda gaur pazientzia. AB AmaE 241. Erregek ez zuen galdu, ez bere pazientzia, ez bere begitharteko arraitasuna. Elsb Fram 98. Ezpagaitu ere altxatu nahi mundu huntan, bederen emanen daroku pazientzia. Jnn SBi 74. Pazientziarekin eta penitentziazko xedez hartzen baditugu [nahigabeak] . CatJauf 126. Baxilirekiñ bear / da pazientzia. Urruz Zer 83. Iñoiz egon naiz orduan baño / pazientziya obian. Tx B I 165. Lizentzia ez; peskan biar dana pazientzia dok. SM Zirik 14. Zer pazientzia erakutsiz, nolako errespetua arima hez-gaitz horren alderat. Ardoy SFran 110. Pazientzie debalde ematen da. (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1278. Au guzia pazientzi osoan eramaten zuan. Berron Kijote 48. Pazientzia eskasa aipatzen du. Lf ELit 174. Pazientzia eskola bat zuen gorenaz ere beretzat, gu, ginen bezalakoekin. Larre ArtzainE 219. Pazientzi gutxi ta / jenio zakarra. Insausti 86.
v. tbn. (Para autores posteriores a 1850): Dv LEd 51. CatAe 66. CatR 49. Legaz 48. Xe 268. PE 56. Ud 82. Sor Gabon 54. Bv AsL 216. Apaol 81. AzpPr 49. Ag Serm 199. Moc Damu 16. Mdg 148. Iraola 127. JanEd II 24. Bilbao IpuiB 164. And AUzta 113. Anab Aprika 61. Larz Senper 40. Ataño TxanKan 167. Onaind STeresa 39. Pazentzia: Arch Gram 12. ChantP 116. Ip Hil 123.
sense-2
2.
(V-gip),
pazientxi, paxientxi (G-bet),
paxintxi (G-azp).
"Galletita semiesférica, en forma de tetilla, que se vendía mucho cuando eramos niños" Elexp Berg. .
Aitak artzen zun baso bat ardo, eta pazientxik; eta semiak pazientxik bakarrak. Auspoa 77-78, 17 ( ib. 52 pazientzi ).
"Galletita semiesférica, en forma de tetilla, que se vendía mucho cuando eramos niños" Elexp Berg. .
Aitak artzen zun baso bat ardo, eta pazientxik; eta semiak pazientxik bakarrak. Auspoa 77-78, 17 ( ib. 52 pazientzi ).
azpisarrera-1
PAZIENTZIA HARTU.
Armarse de paciencia; resignarse.
Kalte eta lastimetan / bai har pazienzia. EZ Eliç 121. Eztut erremedio hobeagorik pazienzia hartzea [...] baino. SP Imit II 9, 6. Orano behar duzu pazienzia hartu, nahi baduzu ikhusi istoria hontan [...] abantailla hon bat. Tt Onsa 77. Hartu behar dugu beraz pazienzia. Ch I 22, 5. Inposible izanen zait / pazenzia hartzia. Xarlem 593. Etxek'anderia, emazu guardia, / har pazientzia. ChantP 264. Nagusi jaunak ondo pagatu / arturik pazientziya. Ud 136. Pazientzia artubaz gai ederra au merituak irebazteko! Bv AsL 168. Jainko Yauna dut otoizten beti / pazientzia hartzeko. Etcham 39. Pazientziya artuko banu / anbat ez nuke kalteko. Tx B II 61. Pazentzirik artzen gaur / etzeukoat errez! Enb 161. Har-azu pazientzia! Lf Murtuts 36. Ez adi orrenbeste estutu, artu zan ba sikieran pazientzia. And AUzta 51. Zer, pazientzia hartu? Badu sei hilabethe pazientzia hartzen dudala! Larz Iru 98. Pazientzia artu dezagun, / zertarako gizatxartu? Uzt Sas 241. Bere osaba ere etzala gizon txarra ta pazientzia artzeko. TxGarm BordaB 153. Zer poz egongo da ba / zarraren gogoan? / Pazientzia badau / al bada eroan. FEtxeb 132. Egun batean da bian ez dirala konpontzen bide zarrak. Pazientzia artu bear, ta saiatu. Ostolaiz 75.
v. tbn. Xe 277. AzpPr 119. Ill Testim 9. EusJok 117. Mattin 63. Pazentzia hartu: AstLas 18.
Kalte eta lastimetan / bai har pazienzia. EZ Eliç 121. Eztut erremedio hobeagorik pazienzia hartzea [...] baino. SP Imit II 9, 6. Orano behar duzu pazienzia hartu, nahi baduzu ikhusi istoria hontan [...] abantailla hon bat. Tt Onsa 77. Hartu behar dugu beraz pazienzia. Ch I 22, 5. Inposible izanen zait / pazenzia hartzia. Xarlem 593. Etxek'anderia, emazu guardia, / har pazientzia. ChantP 264. Nagusi jaunak ondo pagatu / arturik pazientziya. Ud 136. Pazientzia artubaz gai ederra au merituak irebazteko! Bv AsL 168. Jainko Yauna dut otoizten beti / pazientzia hartzeko. Etcham 39. Pazientziya artuko banu / anbat ez nuke kalteko. Tx B II 61. Pazentzirik artzen gaur / etzeukoat errez! Enb 161. Har-azu pazientzia! Lf Murtuts 36. Ez adi orrenbeste estutu, artu zan ba sikieran pazientzia. And AUzta 51. Zer, pazientzia hartu? Badu sei hilabethe pazientzia hartzen dudala! Larz Iru 98. Pazientzia artu dezagun, / zertarako gizatxartu? Uzt Sas 241. Bere osaba ere etzala gizon txarra ta pazientzia artzeko. TxGarm BordaB 153. Zer poz egongo da ba / zarraren gogoan? / Pazientzia badau / al bada eroan. FEtxeb 132. Egun batean da bian ez dirala konpontzen bide zarrak. Pazientzia artu bear, ta saiatu. Ostolaiz 75.
v. tbn. Xe 277. AzpPr 119. Ill Testim 9. EusJok 117. Mattin 63. Pazentzia hartu: AstLas 18.
azpisarrerakoSense-1.1
(Con dat.).Tener paciencia (con).
Jauna, har diezadazu pasientzia eta guziak pagatuko darozkitzut. He Mt 18, 26. Txikia zan. Oso ona. Zenbat pazientzi artu ote zigun guri? JAzpiroz 20.
Jauna, har diezadazu pasientzia eta guziak pagatuko darozkitzut. He Mt 18, 26. Txikia zan. Oso ona. Zenbat pazientzi artu ote zigun guri? JAzpiroz 20.
azpisarrera-2
PAZIENTZIAN.
Con paciencia, pacientemente.
Gizonaren agrabioak pazienzian, itz bat atera gabe, sufritzen zituen. Cb Eg III 373. Lagun proximoaren faltak eta flakezak pazienzian sufritzea. CatB 52. Ene gisa har-itzazie pazentzian zien kürütxik. Etch 244. Ago pazenzian. Arch Fab 129. Nai dezue ikasi mundu onetako nekeak pazienzian eramaten? Ag Serm 146. Enkargatzen zaituztet, / andre ezkonduak, / gizon mozkorrarekin / gertatutakuak, / pazienzian pasatzeko / zeuen trabajuak. JanEd II 24. Gure gorputzen naigabe danak / pazientzian eruan. Auspoa 39, 41. Alaxen ere pazientzian / pasako zitun guziak. Uzt Sas 128.
v. tbn. Olea 135. Ostolaiz 104.
Gizonaren agrabioak pazienzian, itz bat atera gabe, sufritzen zituen. Cb Eg III 373. Lagun proximoaren faltak eta flakezak pazienzian sufritzea. CatB 52. Ene gisa har-itzazie pazentzian zien kürütxik. Etch 244. Ago pazenzian. Arch Fab 129. Nai dezue ikasi mundu onetako nekeak pazienzian eramaten? Ag Serm 146. Enkargatzen zaituztet, / andre ezkonduak, / gizon mozkorrarekin / gertatutakuak, / pazienzian pasatzeko / zeuen trabajuak. JanEd II 24. Gure gorputzen naigabe danak / pazientzian eruan. Auspoa 39, 41. Alaxen ere pazientzian / pasako zitun guziak. Uzt Sas 128.
v. tbn. Olea 135. Ostolaiz 104.
azpisarrera-3
PAZIENTZIATAN.
Con paciencia, pacientemente.
Pazienziatan proximo lagunaren agrabioak eta injuriak errezebitzea. Ber Doc 169v. [Matrimonioko sakramentuak] eroan eragiten dituz pazienziatan estadu onek berez dakazan difikultade, eta trabajuak. Oe 147. Norbaitek errazoe edo berba astuntxubago edo garratzagoren bat esan deutsunian, egon zara isilik ez beste ainbeste eranzuterren? Egin dozu alegina edo indarra pazienzijatan iragoteko? Astar II 105. Projimuaren faltak ta argaltasunak pazienziyatan eroatia. CatLlo 51.
Con paciencia, pacientemente.
Pazienziatan proximo lagunaren agrabioak eta injuriak errezebitzea. Ber Doc 169v. [Matrimonioko sakramentuak] eroan eragiten dituz pazienziatan estadu onek berez dakazan difikultade, eta trabajuak. Oe 147. Norbaitek errazoe edo berba astuntxubago edo garratzagoren bat esan deutsunian, egon zara isilik ez beste ainbeste eranzuterren? Egin dozu alegina edo indarra pazienzijatan iragoteko? Astar II 105. Projimuaren faltak ta argaltasunak pazienziyatan eroatia. CatLlo 51.
azpisarrera-4
PAZIENTZIAZKO.
Paciente, de paciencia, lleno de paciencia.
Zeren hik begiratu ukhan duk ene pazienziazko hitza. Lç Apoc 3, 10 (Dv jasanpeneko). Zuk zor diozu pakezko ta pazienziazko amorea. Cb Eg III 370.
Zeren hik begiratu ukhan duk ene pazienziazko hitza. Lç Apoc 3, 10 (Dv jasanpeneko). Zuk zor diozu pakezko ta pazienziazko amorea. Cb Eg III 370.
azpisarrerakoSense-4.1
De paciencia.
Alde guzietarik baliatzen ezpazare pazienziazko arrondelaz etzara luzeki egonen zaurtu gaberik. SP Imit III 35, 1 (Ch pazienziaren, Mst pazentziaren). Pazienziazko bertutearen ardietsteko bidea. SP Phil 179. Har zatzitzue, ene anaiak, pasientziazko exenplutzat atsekabeetan eta nekheetan profetak. He Iac 5, 10.
Alde guzietarik baliatzen ezpazare pazienziazko arrondelaz etzara luzeki egonen zaurtu gaberik. SP Imit III 35, 1 (Ch pazienziaren, Mst pazentziaren). Pazienziazko bertutearen ardietsteko bidea. SP Phil 179. Har zatzitzue, ene anaiak, pasientziazko exenplutzat atsekabeetan eta nekheetan profetak. He Iac 5, 10.
pazientzia
-
pazientzia. Tr. General hasta mediados d...
-
1. (V-gip, G-azp, AN-gip-5vill, B, BN-ar...
-
2. (V-gip), pazientxi, paxientxi (G-bet)...
-
PAZIENTZIA HARTU. Armarse de paciencia; ...
-
PAZIENTZIAN. Con paciencia, pacientement...
-
PAZIENTZIATAN. Con paciencia, pacienteme...
-
PAZIENTZIAZKO. Paciente, de paciencia, l...
<< paira 0 / 0 pazientziagabe >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
