OEH - Bilaketa

194 emaitza paga bilaketarentzat

Sarrera buruan (3)


Sarrera osoan (191)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
pagu.
tradizioa
Tr. Documentado en todos los dialectos. La forma más usual es pagu; los suletinos emplean phakü; hay pago en Goyhetche (junto a pagu ), Azkue (citando un refrán) y Noe. En DFrec hay 5 ejs. de pagu y 1 de pago.
sense-1
1. (V-arr-gip; Lcc, SP, Urt II 397, Ht VocGr, VP, Lar, Añ, Izt 37r, Hb, H), pago (H), paku (ph- Gèze, Hb, H) Ref.: A EY III 230; Etxba Eib ; Elexp Berg .
Pago, recompensa; pago que se hace. "Paga" , "galardón" Lcc. "Quittance" Ht VocGr 412. " Paguba, paga" VP 77v (escrito <-uua>, probablemente por -uva ). "(Tras cornudo) apaleado, ondo eginen pagua, ate ostean palua " . " Pagua edo palagua egin bagarik, sin pagar en todo o en parte (V, msOch 102)" A EY III 222. " Zor dauenak pagua edo palagua egin bear dau, quien tiene deuda ha de hacer pago o halago (V-arr)" Ib. 230. Harriet añade la acepción de "contentement, satisfaction, joie", refiriéndose probablemente a pagurik (v. infra).
Hoiegatik orogatik zer da zuien paguia? E 67. Aen pagua izango da / Ogi konsagratua. MPortal 79s. Esan dit: pagua eman diozu. Esan diot eztala orregati pagu gaiztorik, begietako sua gaizto dala, amodioa itxua dala . CartAzp 126. Aek saldu eta pagu egitera . BLeiz 47. Eta nori bere obren pagua ematera. EZ Man I 71. Huna non duzuen bada ere orai zeuen merezia, zeuen ordain pagua. Ax 439s (V 286). Onen pagua egiteko. Cap 116. Ezin emaiten zian pagurik, zorra bezain handirik, ezpaitzian nontik eman. Tt Onsa 119. Orra gure pagua. BBizk 9. Maliziaz pagua luzatzen debela. OA 164. Nolako nausia, halako pagua. ES 183. Ze modutan ematen dauen / Emaste onak pagua. Acto 281s. Pagu au merezi zeuen zeure onegiñak? Lar SermAzc 49. Nurganik phakia ükhenen dian. Mst III 19, 2. Ni naz gaistoari dagokan pagu ta saria [...] ematen diodana. Mb IArg I 149. Orra bada, Jauna, nere pekatuen zorra: ta orra nere pekatuen pagu osoa, ugaria, ta ezin geiago alakoa. Cb Eg III 308. Unelakoeri munduak ematen diote beren pagua . FamInst 899. Justuen pagiaren hatsarre bat dela. AR 336. Mundü orok ikus dezen / traidore baten pakia. Xarlem 1349. Atera daruelako Justiziako Ministruak euren ibillien paguba. CrIc 72. Sendátzea grázias pagurikgábe. LE Ong 13v. Zeren emalleak nekatu diran paguaren usterik gabe ematez. AA III 512. Multaren pagurako, Gobernuak uzten du erriaren faborian briganten ondasunak. FrantzesB I 98. Ondo eginaren saritzat ta pagutzat. fB Ic I 318. Zeren azkeneko / Tristanen pagua / izango dek iltzea / emen urkatua. It Fab 47. On-egiñak noiz edo noiz badu bere pagoa. Gy 52 (162 pagu). Aise dute ahantzten / zor duten pagoa. Ib. 110. Pagu ori zeukaten / ongi mereziya. Afrika 135. Nekearen pagua / balaz eman zaio. Bil 43. Pagoko egunak. HerVal 250. Zeure gurasoakaz zer dozun egiten, / pagu bardin bardiñak deutsu itxaroten. AB AmaE 293. Eman dit zilhar gathülia phakütako. Ip Hil 158. Ondo eginen pagoa, atondoan paloa. A BGuzur 129. Zer pago eraman dute / txakur ta txerriak. Noe 117. Azken hau soldado katolikoen kapillano bezala [...] ehun eta hogoi eta bortz liberaren paguarekin. Prop 1906, 112. Ezpadu ere emango / tabernan pagurik. JanEd II 20. Zere pagua emango dizu / serbitu dezun maisuak. Tx B I 206. Irurôk, orde, gizon bat il-ta / artu zuten naiko pagu. Or Eus 254. Pagu zikoitza! Arti Tobera 272. Zintzo diren batzuei gaizkiñen pagua ematen zaie. Vill Jaink 98.
v. tbn. Ber Trat 108r. Harb 215. Arg DevB 194. SermAN 4v. Ub 213. Mg PAb 72. Gco II 33. Añ MisE 29. JJMg BasEsc 77. FLV 1988, 149 (Ibero). CatLlo 91. Prot70. Echag 21. Ur MarIl 54. Itz Azald 113. In Goñi 91. Noe 86. EZBB II 145. P(h)aku: AstLas 33. UskLiB 220. Etch 550. CatS 47.
sense-2
2. (Tema nudo usado como posposición, tras gen.).En pago de. v. PAGUAN, PAGUTAN.
Ordian damiaren pakhü, dote doi bat eman behar derio. Bp I 98. Bere hunki eginen phakü esparantxa dü ükhenen diala berak egina bezalako bat. Mst III 54, 5 (Ip -(r)en phakü; SP bere ongi eginak gatik, Ol ordañez). Eginaionaren paku konserbazak gutaz asetako ganiua. Mdg 170. Eultzi-beorra, lanaren pagu, / gauez larrea zaldale. Or Eus 326.
azpisarrera-1
KONTUZ ETA PAGUZ. "Cuenta con pago" Lar.
azpisarrera-2
PAGUAN (Tras gen.). En pago de.
Nere pekatuen paguan ematen dizut. Cb Eg III 306. Jesus iduritu nai zuan bizitzan, eta onen paguan Jesusek aututzen du bere iduri bizi bat izan dedin ill baño lenago. Bv AsL 219.
azpisarrera-3
PAGU-BILTZAILE. Recaudador de impuestos.
Pagu-biltzailleak eta ema-galduak aurrea artzen dizute Jainkoaren Jaurerrian. Or Mt 21, 31 (Lç publikano).
azpisarrera-4
PAGU-EMAILE. Recompensador.
Ni niz jente pherestier orori phakü emailia. Mst III 3, 3 (SP saristatzaille).
azpisarrera-5
PAGU IZAN (SP, Dv, H, A; phaku Hb). Estar contento, estar satisfecho. Hiribarren, Duvoisin, Harriet y Azkue deducen de esta construcción un adj. phaku, pagu, que no se documenta plenamente como tal.
Hek audazioso eta bere buruéz pagu izanez, eztirade beldur dignitatéz gaizki minzatzera. 2 Petr 2, 10 (He pagu izan; TB urgulutsuak, Ol beren ustekoi oriek, Dv beren buruez hantuak ). Bere konzientziaren arauaz [...] gobernatzen eta kidatzen dena ongi da, alegera da, kontent eta pagu da. Ax 422 (V 273). Bere büriez phakü eta hen maithazale direnak. Mst III 32, 1 (SP bere burua maite dutenak). Bere hunki egin hanitxez phakü lizatian bat. Mst XIX. Den gizonik goxoena zen, izpiritü argi, ez bere büriaz phakü eta heñ bat botx. Herr 3-4-1958, 3. Hau ere etzen bere büriaz phakü. Herr 7-9-1961, 3.
azpisarrera-6
PAGURA.
En pago.
Errezibituak suma hortarik pagura: 34 L. (1745). SenperEus 30.
azpisarrera-7
PAGURIK (SP, Dv, H, A) (Estar, etc.) contento. Duvoisin (s.v. pagu) atribuye a Gasteluçar el significado "joyeux", refiriéndose sin duda a pagurik, única forma que emplea este autor.
Berze Aingeruak ere hersten zaizko pagurik. EZ Man I 132. Pagurik harerañoko harturen tut nekeak. EZ Man II 114. Pagurik orai utzten nauzu, / ene Jainko on handia. 114. Enganio bat da uste izatea, fraide edo serora bagiñe, obedi ginezakela pagurik eta errexki. He Phil 251.
azpisarrera-8
PAGUTAN (Tras gen.). en pago de.
Zeruko gloria eternalaren emaiteko zure hiltze onaren pagutan, eta rekonpensutan. Tt Onsa 66.
azpisarrera-9
PAGUZ (A, que cita a EZ) (Estar) contento, feliz.
Arrañak ere iauzi / ziren paguz urean. EZ Noel 54.
pagu
<< pago 0 / 0 1 pasari >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper