OEH - Bilaketa

119 emaitza pa bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 trukatu.
sense-1
1. (V (-au), G, AN, L; SP, Urt IV 102, VP, Lar, Añ, VocZeg 286, VocCB , Dv, H, Zam Voc ), trokatu (H), truke (V-ger) Ref.: Bon-Ond 157; A (trukatu, trukau); Ort Voc (truké); Iz ArOñ , Etxba Eib y Elexp Berg (trukau).
Cambiar, dar a cambio, trocar; sustituir(se), intercambiar(se). "Cambire, moneda [...] trukatu " Urt IV 102. "Trocar" VP 90v, Lar, . "Cambiar una cosa por otra" VocZeg 286. "1. troquer, échanger. Ona hobearendako trukatzea, échanger le bien pour le mieux; 2. troquer, de deux objets qui ont même usage, mettre l'un à la place de l'autre qui ne lui convient pas. Esku-larruak trukatzera nindohan, j'allais troquer mes gants, mettre le droit à la main gauche" H. "Cambiar" A. " Autua trukaukostat zaldixagatik " Elexp Berg. . Tr. Documentado tanto en la tradición septentrional como en la meridional. Además de con sociativo, en textos septentrionales (y en algún ej. de Beovide) se encuentra en ocasiones con inesivo, y en meridionales con -gatik; con alativo lo emplean CrIc y Arbelbide. En DFrec hay 8 ejs. de trukatu.
Ez nuke trukatuko / obiagoagatik. (Cantar de Alostorrea). Balad 47 (tbn. en Or Eus 116 y Etxde AlosT 96). Galdein zazu ea nahi duten trukatu edo kanbiatu [ekharri dutena] . Volt 181. Eztezaketela bere esperantza zurearekin truka. Ax 150 (V 99). Anhitzetan [Iainkoak] heken zorthea eta fortuna trukatzen du, probeak aberatsten, eta aberatsak probetzen baititu. Ib. 224 (V 149). Esan zengida bestegatik / ez neidizula trukadu. Mic TAV 3.1.27. Aingeruen gloria du / bestien heian trukatu. 66. Gure miñekin ditutzu / zure plazerak trukatzen. Ib. 80. Letrak aldatuz, edo ganbiatuz, eta trukhatuz: batak labur zena, egin du luze, eta bertzeak kontrara luze zena, laburtu du. ES 138. Beragaterren trukadu nei pozik mundu guztia. Acto 306. Ai, ta nola suerteak trukatu ziran! Cb Eg II 152. Leku askotan letrak trukatuak daude. Cb Eg III 396 (396 trukarik). Bere biziera, nekezkoa badere, aienarekin trukatuko luke? Ib. 332. Edozein konfesorek trukauko deutsa [botoa] beste gauza onen batzubetara. CrIc 167. Munduko erregerik poderosoenakin trukatuko ez nizake. Gco I 422. Trukátzen ta uzten duéla bere Majestadea ta berarén amórea lurréko miseriengatik? LE Ong 91v. Enzuna, enzuna legez; ikusia, ikusia legez juramentutu bear dira: bata besteaz trukatu baga. MisE 189. Laborariak nahi du / goldea pluman trukatu. Gy 7. Diru-trukatzeko maiak. Lard 375. Sal'zak fite edo trüka. ChantP 350. Bigarrenian [ari-jokoan] dute artzaia trukatu. EusJok II 125. Pezetak baldin badira, bost pezetakuengatik trukatu. Sor Bar 60. Premiarik aundiena zeukanari trokatu ziozkan bere arropak. Bv AsL 39. [Tunika] ura ere trokatu zuan auts kolorezko latzago batengatik. Ib. 57. Gisa onetan Jesus idurituko dezu, trokaturik osto berdiak gurutze astunian. Ib. 92. Han [gure eskuara] erdara zerbaitekin trukatuko dugu. Arb Igand 24. Gogo emazue beraz arbasoen aztura eta bizi-molde onak [...] sekulan trukatzetik jende arrotzetako ohitura herrebes eta galgarrietarat. Ib. 10s. Lurreko zoriontasuna trukauko zenduke zerukoagaitik. Ag AL 98.
( s. XX) Errosario bat Bernardatxorenarekin trukatu nai izandu zuen. Goñi 75. Eñeukek trukauko ba ik daukuan gaztaña txikol orregaitik. Kk Ab I 57. Dafail hura bertze hala halako batean trukaturik. Barb Leg 64. Gauza batzuk beste batzuen ordez truketako. Eguzk GizAuz 56. Dirua trukatu bear danean. EAEg 11-11-1936, 272. [Apeak] Asturiako ikatzaz trukatu al izan ditezen. Ib. 15-11-1936, 300. Asten dun ama gaixoa buruan iraultzen: Erdi-etxean trukatu ete zidaten? Or QA 45. Ene senharra zutan truka ez niro. Balad 64. Nik, galleguegaitik trukauko naitxukek pa. SM Zirik 41. Bide-txartela bestekoarekin trukatu lezakeala. Anab Aprika 57. Bat eta bertzeak trukatu behar dira. Gatxitegi Laborantza 169. Arrisku ori besteren batengatik trukatuko ote dudan. Berron Kijote 196. Arteka gutako bat haien ganat; bertzetan euretako norbait gurera; tabaka ta arnoa trukatu. Bordari Auspoa 156, 54. Alantxe, zeregiñetan trukau egin giñan: a diruzain eta ni lendakari. Etxabu Kontu 27. Senarra trukatuko zenduke. Ayesta 123. Izan ere, ez zaie bixkiei soin-oinetakoak elkarrekin trukatzea gaitz gertatzen. MEIG VI 125. Kasu baten ezaugarria daraman izena ezin truka daiteke, salbuespenen bat edo beste salbu, atzizkidun gabearekin. Ib. 173. Hor trukatzen eta aldatzen dira balio guziak. "Sustituyen" . MEIG IX 128. (en colab. con NEtx)

v. tbn. Mb IArg I 74. Mg PAb 54. Hb Esk 180. Aran SIgn 57. Xe 276. AB AmaE 288. ForuAB 101. Inza Azalp 114. Mok 10. Etcham 141. Tx B II 65. Ir YKBiz 58. Zerb IxtS 56.
azpiadiera-1.1
(H).
(Con hitz).Cruzar, intercambiar (palabras).
Erantzuera lotsa gabeko oni gazteak etzioten itzik trukatu. Lard 175. Dabidek etzion itzik trukatu. Ib. 201. Elkarrekin itz latzak trukatu zituzten. Ib. 202. Ojala ez bagendun / itzik trukatu. AzpPr 27. Itz garbirik ez degu trukatu, baña biotzak urrutira nabaitzen du zerbait. NEtx Antz 35. Ez nioken begiratu ta itzik trukatu ere. Ataño TxanKan 229.
azpiadiera-1.1.1
Maitetasunaren zindotasunezko ziñak aixa trukatzen.Etxde JJ 208. Atz keiñu batzu elkarrekin trukatu. Osk Kurl 198. Erriko xaltxak elkarri trukatzen. NEtx LBB 175.
azpiadiera-1.2
Cruzar, intercambiar (golpes).
Ukhabillkoak husu hek trukatzen zituzten. Gy 34.
sense-2
2. + trokatu. Cambiar(se), mudar(se). v. aldatu.
Gaitzetik onera ene truka zazu gogoa. EZ Man II 48. Zeren gure hitzkuntza propiala baitarabilagu hain nahasia eta trukhatua. ES 398. Arpegi ura añ trukatua. Cb Eg II 194. Konpañian sartu zanetik txit trukatu ta Jainkoagana biurtu zan guztia. Cb Just 48. [Etxe] guzia aurkitzen dut trokatua eta mudatua. FamInst 926. Lenagoko usteak trukatu, eta esan zuten Jainkoa zala. Lard 529. Truka zazu biziera ori. Arr May 103.
v. tbn. Aran SIgn 101.
azpiadiera-2.1
(Con ines.).Transformarse (en).
Loi eta laastoak, zertan trabajatzentzen Israel, da trukatua eta mudatua zafiro preziosoan. FamInst 878. Egiazko bizitza ametsean truka dedilla. Otag EE 1882c, 535. Eta Erramu-egun zoragarri au ordu gutxiz geroz trokatu zan egun illunian. Bv AsL 92.
azpiadiera-2.2
(Con instr.).
Biotzean gordeta euki zun arrokeria apalatasunaz trukaturik. Etxde JJ 221.
azpisarrera-1
EZIN TRUKATUZKO. "Impermutable", "innégociable" T-L.
trukatu
<< toreatu 0 / 0 ttupairen >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper