OEH - Bilaketa
65 emaitza ozpin bilaketarentzat
Sarrera buruan (13)
Sarrera osoan (52)
- alfer
- antz
- ardangazi
- 1 arre
- aza
- berakatz
- binagre
- bizigarri
- bortiztu
- eltzekari
- eraile
- eskaini
- ezkondu
- 1 ezti
- 1 garratz
- gatz
- gatzozpin
- 2 goxoki
- hauts
- idurin
- irabazgai
- itsastatu
- kanoi
- kolpe
- 1 min
- mordoilozale
- muztio
- oinazkar
- olio
- oliozpin
- 1 on
- ontzi
- orzpin
- osmin
- ospin
- oxme
- oxpine
- ozme
- ozmin
- ozpindu
- ozpinontzi
- ozpriia,
- piper
- 1 punta
- purgatu
- 1 su
- tipula
- txakolin
- 1 xorta
- zapart
- ziguin
- zurrut
goiburua
zapart.
sense-1
I .
(Sust.).
azpiadiera-1.1
1.
(G-to, L, B, BN-mix-lab),
zaparta (S; Lecl, H),
tzaparta (H),
sapart
Ref.: A; Lrq (zaparta).
Estallido. "Éclat, coup bruyant" Lecl. "Éclat de quelque chose qui crève" H. "Estallido" A (aunque todos los ejs. que cita corresponden a zapart egin).
Iruriziri zaparta bakhotxa kanu khaldü bat dela. Ip Dial 119 (Dv ozpin). Beste zapartak beno latzgarriago bat egiten dizü ühülgiak. SGrat 20. Entzuten ditu dinamitazko zapart-asotsen iduriko batzu. FIr 138. Algerian zaparta, tiro eta sarraski. Herr 4-1-1962, 1.
Estallido. "Éclat, coup bruyant" Lecl. "Éclat de quelque chose qui crève" H. "Estallido" A (aunque todos los ejs. que cita corresponden a zapart egin).
Iruriziri zaparta bakhotxa kanu khaldü bat dela. Ip Dial 119 (Dv ozpin). Beste zapartak beno latzgarriago bat egiten dizü ühülgiak. SGrat 20. Entzuten ditu dinamitazko zapart-asotsen iduriko batzu. FIr 138. Algerian zaparta, tiro eta sarraski. Herr 4-1-1962, 1.
azpiadiera-1.2
2.
zaparta (S ap. Lrq
; Gèze)
"Coup violent" Gèze. "Coup" Ib. 326. "Coup de poing bien appuyé" Lrq.
Garraituren dugu segurki / zorigaitzaren zaparta! Ox 153.
Garraituren dugu segurki / zorigaitzaren zaparta! Ox 153.
azpiadiera-1.2.1
"
Zaparta, soufflet retentissant appliqué à quelqu'un (S)"
Lrq.
azpiadiera-1.2.2
Gerlan aski kolpatua izana zen [...] tiro zaparta batekin.Larre ArtzainE 153.
azpiadiera-1.3
3.
(H).
Chaparrón. " Uri-zaparta, uri-zaparrada, torrent, déluge d'eau" H.
Chaparrón. " Uri-zaparta, uri-zaparrada, torrent, déluge d'eau" H.
azpiadiera-1.4
4.
zaparta (L, BN, S)
Ref.:
A;
Lh
.
"Aplauso" A. v. eskuzaparta.
"Aplauso" A. v. eskuzaparta.
azpiadiera-1.5
5.
(V-m ap. A
),
dzapart (V-m ap. A
).
Salto. "Es digno de advertirse que part significa en onomatopeya 'arrojar cosas', y zapart o dzapart 'arrojarse uno mismo'" A. "Gomutau nintzan sapart entzun dodalakoa salto-ren ordiez" Ormetxe EEs 1912, 191. Cf. JAUZI ETA ZAPART.
Nai dek ik baño zapart obea egiñ baietz? Ag EEs 1917, 201. Zenbat arrako zaparta egin zitekean erakustera. Ib. 203.
Salto. "Es digno de advertirse que part significa en onomatopeya 'arrojar cosas', y zapart o dzapart 'arrojarse uno mismo'" A. "Gomutau nintzan sapart entzun dodalakoa salto-ren ordiez" Ormetxe EEs 1912, 191. Cf. JAUZI ETA ZAPART.
Nai dek ik baño zapart obea egiñ baietz? Ag EEs 1917, 201. Zenbat arrako zaparta egin zitekean erakustera. Ib. 203.
azpiadiera-1.6
6.
"(G-to), hartazgo"
A.
azpiadiera-1.7
7.
Movimiento violento.
Bai, mututua, eta hortan zen bada mirakuilua: halako zapartetan zabilan ezkilak, zeinurik ez zuen! Barb Sup 138.
Bai, mututua, eta hortan zen bada mirakuilua: halako zapartetan zabilan ezkilak, zeinurik ez zuen! Barb Sup 138.
sense-2
II .
(Onomat.).
azpiadiera-2.1
1.
(Chaho ms. ap. A),
dzapart (Sc ap. A).
"¡Zas!, onomat. de una percusión. Zapart jo zizün, le golpeó, ¡zas!" A.
"¡Zas!, onomat. de una percusión. Zapart jo zizün, le golpeó, ¡zas!" A.
azpiadiera-2.2
2.
(V-m ap. A
) .
(Onomat. de salto). " Solorik solo ta atxik atx ibillita gero, zapart ormatik beera " A.
(Onomat. de salto). " Solorik solo ta atxik atx ibillita gero, zapart ormatik beera " A.
sense-3
III .
(Adv.).
azpiadiera-3.1
(B ap. A
; Dv).
" Aurten bada sagarrez zapart, il y a cette anée énormément de pommes" Dv.
" Aurten bada sagarrez zapart, il y a cette anée énormément de pommes" Dv.
azpisarrera-1
ZAPARTA-BELAR
(Sal, R ap. A; -belhar L, BN ap. Lh). "Ortiga que no pica. Beste asunen gisakoa; eztu larrua mintan, azkora-pikoen sontotako on da, baia txerriak ilten ditu, beste asunarekin naste jaten badra (R)" A.
azpisarrera-2
ZAPART EGIN.
(G-to, L, B, BN-mix, S, R-uzt; Lar, Dv, H; dzapart egin BN-mix). Ref.: A (zapart, zapart egin, dzapart egin), Lrq; Gte Erd 211.
a)
Reventar, estallar; estallar de risa, reventar de cansancio, etc. "Reventar" Lar. "Crever" Dv. "Sumendiek gutien ustean zapart egiten dute" H (s.v. zaparteginkizuna). "Estallar" A. "Zapart egin du irriz (L)" Ib. "Agrietar, romper o reventar una cosa. Labezain horrek, lanean hola ari bada, zapart eginen du fite (L-sar)" Ib. "Zapartegin, crever (de rire)" Lrq. "Zapart eginik nago [= 'estoy reventado de cansancio'] (B)" Gte Erd 211. v. LEHER ETA ZAPART EGIN (s.v. leher egin).
Aranz egarri ukhenez zaparta egin behar dut. Cantor. Jud. [?] (ap. H). Zeruan sobera tita beltz da, gerlak goiz edo berant zaphart ez egiteko. Darthayet Manuel 353. Bere buruari aski kontu artu gabe zapart egin, oso auldu, ta atzera Jamaikara jo zun. Or SCruz 132. Oilloren batek jan ta ez dagian zapart. Or Eus 137. Beldur bihotza zapart eginik ez naizen. Iratz 85.
b)
(V-m; dzapart V-m). Ref.: A (zapart egin, dzapart egin). "Saltar" A.
Zapart egiten du ta txapelak beera. A Ortzuri 146. Urmaeletik bazterrera zapart egin daben arrain guztijak batuta. Otx 158. Borontzezko turutaren otsera zapart egin zuten. Zait Sof 29s. Oetik zapart egiñaz. Erkiag Arran 156. Zapart-egiñaz nasaganetik uretara. Ib. 57.
(Con egin elidido).
Altzora zapart eustan. A CPV 133 (corrigiendo altzotxura saltatu eustan).
c)
"Dsapart, norbaiteri gogor oratu, apresar, coger a uno bruscamente" Zubk Ond.
Aranz egarri ukhenez zaparta egin behar dut. Cantor. Jud. [?] (ap. H). Zeruan sobera tita beltz da, gerlak goiz edo berant zaphart ez egiteko. Darthayet Manuel 353. Bere buruari aski kontu artu gabe zapart egin, oso auldu, ta atzera Jamaikara jo zun. Or SCruz 132. Oilloren batek jan ta ez dagian zapart. Or Eus 137. Beldur bihotza zapart eginik ez naizen. Iratz 85.
Zapart egiten du ta txapelak beera. A Ortzuri 146. Urmaeletik bazterrera zapart egin daben arrain guztijak batuta. Otx 158. Borontzezko turutaren otsera zapart egin zuten. Zait Sof 29s. Oetik zapart egiñaz. Erkiag Arran 156. Zapart-egiñaz nasaganetik uretara. Ib. 57.
(Con egin elidido).
Altzora zapart eustan. A CPV 133 (corrigiendo altzotxura saltatu eustan).
azpisarrera-3
ZAPART EGINARAZI
(H, s.v. zapartatzea). Hacer estallar.
zapart
-
zapart....
-
I . (Sust.). 1. (G-to, L, B, BN-mix-lab)...
-
1. (G-to, L, B, BN-mix-lab), zaparta (S;...
-
2. zaparta (S ap. Lrq ; Gèze) "Coup vio...
-
3. (H). Chaparrón. " Uri-zaparta, uri-z...
-
4. zaparta (L, BN, S) Ref.: A; Lh . "Apl...
-
5. (V-m ap. A ), dzapart (V-m ap. A ). S...
-
6. "(G-to), hartazgo" A....
-
7. Movimiento violento. Bai, mututua, et...
-
II . (Onomat.). 1. (Chaho ms. ap. A), dz...
-
1. (Chaho ms. ap. A), dzapart (Sc ap. A)...
-
2. (V-m ap. A ) . (Onomat. de salto). " ...
-
III . (Adv.). (B ap. A ; Dv). " Aurten b...
-
(B ap. A ; Dv). " Aurten bada sagarrez z...
-
ZAPARTA-BELAR (Sal, R ap. A; -belhar L, ...
-
ZAPART EGIN. (G-to, L, B, BN-mix, S, R-u...
-
ZAPART EGINARAZI (H, s.v. zapartatzea). ...
<< 1 xorta 0 / 0 ziguin >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
