Harremana

    OEH - Bilaketa

    357 emaitza ostatu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (25)


    Sarrera osoan (332)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 sala.
    Onom.: Larrandore en Salauide. (1193) Arzam 392.
    sense-1
    1. (L, BN, Sal, S; Urt; -lh- L) Ref.: A; Lh .
     "Atriolum, portaltxoa [...], salatxoa, sala ttipia " Urt III 30. " Sala (BN-esk [?], Sal), entrada de una casa. Por desgracia, el empleo más frecuente que se hace de esta palabra, olvidándose de la indigena gizategi, es para designar la palabra 'sala', que según parece, viene del antiguo alto alemán sal " A. "Entrée d'une maison" Lh.
    Eta Pierris iarreikiten zaión urrundanik sakrifikadore subiranoaren salarano. "Jusqu'à la cour" . Lç Mt 26, 58 (He, Dv, SalabBN ezkaratzeraino, TB korteraino, Ur atariraño). Tenple lekhoretik den salá. "Le parvis qui est hors le Temple" . Lç Apoc 11, 2 (He tenpluaren kanpoko alde, TB tenplupe, Dv lorio). Haurrak sala huntan ditu / bere nigarrak isurtzen; / bi bestiek dute hemen / hatsez Aurttoa berotzen. Gç 70. Orduan Pilatusek Jesus / bere gaiñki zuen hartu; / gero burreuek haren salan / billuzirik azotatu. Ib. 85. Artzain dohatsua. // Etxola bat da ene jauregia; / aldean, salhatzat, hariztegia. EE 1883a, 383.
    azpiadiera-1.1
    "Un pasillo espacioso (en vasco: pasua o sala) que comunica con las habitaciones de dormir (Ae)" CEEN 1971, 333.
    sense-2
    2. (V-gip, S; Lcc, Volt 117 <saila>, SP, Urt Gram 25, Lar, Añ, VocBN, Gèze, Dv (+ -lh-), H (+ -lh-), VocB ) Ref.: Lh; Iz ArOñ; Etxba Eib; Elexp Berg. .
     Sala, habitación principal de una casa; dependencia grande. " Justiziako sala " Urt II 261. "Sala, pieza principal de la casa" Lar. "Sala en que se juntan los ministros" Ib. "Sala del Crimen, obensala, hogensala " Ib. " Emazte erien salha, la salle des femmes malades" H. "Comedor" Iz ArOñ. . " Konsejuko Sala nausixan izan da batzarra " Etxba Eib. v. etxari. . Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur. En DFrec hay 18 ejs., 6 de ellos septentrionales.
    [Iaun puxanta] sala hurrezko horretan / pasaiatzen denean. EZ Noel 154. Norako dut hunenbat ogi, arno, bihi, fruitu eta onhasun? Eztut edukitzeko lekhurik ere. Baiña badakit zer eginen dudan [...]. Leheneko bihitegiak, ardantegiak, sotoak, salak eta ganbarak handitukoitut, edukitzeko lekhua franko eginen dut. Ax 75 (V 50). Sala handi bat, ungi mublatua. Ch IV 12, 1. Bildu zituzten aurkhitu izan zituzten guziak [...], eta estaietako sala bethe izan zen arrotzez. He Mt 22, 10 (Lç ezteién lekhua, Dv ezteietako mahaina). Jauregiko sal eder batean. Mb IArg I 179. Uztarizko parketaren inguru gehienak, / tabernako salak eta zokorik ilunenak. Monho 58. Senadoren salan. AA II 227. Sarauba egiteko, salia edo etxia jentiari emotia. fB Olg 119. Kale, etxe, gela edo aposentu, sala eta sukaldetan. Astar II 152. Audienziako salan. Lard 450. Norbaitek hotsekin baitu / salako bortha higitu. Gy 36. Yo dute Eliza hemezortzi mende eta erdiz. [...] Ez diote hats onik utzi sala, eskola, kafe, ostatu, kanpo ala barnetan. Hb Egia 139. Diputaziño Jeneraleko batzarrak egiten diran salan. "Sala de sesiones" (1866). BBatzarN 219. Bi jendarmen artian / atseko Ernanira / an sala polizian / alojatzen gira. Bordel 44. Justifikatu zuten / Baionako salan. Ib. 157. Dantzetako sala. Bil 32. Apostoluak bilduak zauden salha. Jaur 197. Sar-arazten ditik kontseiluko salan. Elzb PAd 83. Dathorla herriko-etxeko salara. Ib. 76. Salako erloju bat. AB AmaE 280. Kontzejuko salan. Ib. 241. Salan iosita dago / tabernetan maia. Azc PB 86. Biak ioan zirean / aurreko salara, / banan banan sartzeko / gaisdunan gelara. Ib. 83. Utzi zuela teatrea edo komediako sala. Elsb Fram 62. Baserri bateko sala izango da iruditegiya. Moc Damu 5. [Liburutegiko] sala batek milla oin daukaz luze. Ag Ioan 204.
    ( s. XX) Barne bat, erdi sala, erdi sukalde. Barb Sup 85. Etsarian (salan). A Ardi 101. Tertuliako salara [igo]. Urruz Zer 45. Albaiteruen sala. Tx B 32 (v. tbn. III 10). Jateko-sala. JE Ber 96. Bazkaria prest dut, / guazen salera. PierKat 55. Gizategi (sala) aundi tresnatua. Ir YKBiz 434. Parkeko zuhaitz ilunak sala-leihoaren aurrean. Mde HaurB 5. Salan zeuden, Theresa gosaltzen ari zen. Ib. 89. Ama sala-zolan nigarra begian / puñala sartu du bere bihotzean. Balad 173. Ahizpa, zuaza orai / salako leihora. Ib. 73. Brodatzen ari nintzen / ene salan jarririk. Ib. 137. Salan bazkari ona, ohean berotasuna. Arti Ipuin 78. Aithorarazteko salan. Larz Senper 66. Zure kuartuak ez badu idukitzen sekretua nola nai duzu zure salak idukitzia? (AN-5vill). Inza NaEsZarr 1673. Ango sala eder bateko silloi batean. Alkain 71. Heldu da jateko salara mahaiaren ezartzera. Etchebarne 148. Atzeko salako atetik urtetia. Gerrika 177. Sala ilundu eta oihala argitzen denean. MEIG I 179.
    v. tbn. Hm 190. BBizk 7. Lg I 265. DurPl 48. Ur MarIl 89. Arr GB 12. Aran SIgn 3. Xe 199. Alz STFer 123. Noe 80. Iraola 112. Etcham 61. Etxde JJ 121. Salav 69. NEtx LBB 141. Mattin 37. Ataño TxanKan 36.
    azpiadiera-2.1
    "El dormitorio bajo" Iz ArOñ. . Cf. infra SALA HANDI (b).
    sense-3
    3. (A, Lh) "(V arc., L), cortijo. [...] Parece que no otra cosa significa en estos nombres de casa y otros semejantes tan comunes en todo el país: Salagoiti, Salaberri, Salazar" A, que cita el ej. de Axular (v. supra (2)). "(L, BN, S), 1.º maison; 2.º métairie" Lh. "Sala, casa, en lengua vascongada" Garate Cont RIEV 1935, 352.
    sense-4
    4. "(Vc), pavimento o suelo de tablas de una habitación, de una alcoba, de un salón" A.
    Eguna eder da, zerua garbi, bidea xuko eta sala bezain legun. Ximiztan doa lau arrudetakoa. (Interpr?). Hb Egia 145. Nere andriak josten da plantxan, / bordatzen ere badaki, / sala frotatzen ikasiya da / erdiyak baña obeki. Xe 267. Galanki zapaltzen det / anketako sala, / baño jasotzen gaitu / nola edo ala. Tx B 217. Ango ate-dranbaladea, ango aienak, [...] ango egurrotsa, ango ankotzak olezko zalan. Kk Ab II 52.
    azpisarrera-1
    AUZO-SALA, BATZARRE-SALA. v. auzo, batzar.
    azpisarrera-2
    SALA HANDI. (Lar, Añ). a) Salón.
    O adimendu guztien argitzaille zuzia, / nola kandelak argitzen baitu sala handia. EZ Man II 63. Hiriko Jaunek sala handian igurikatzen dutela. Laph 8. Behin [antzokia] izan ditake Enperadorearen jauregi, [...] ondoan aita-sainduaren sala-handi. Lf in Casve SGrazi 11s. Bostok sala aundi batera sartu ginduezan. Gerrika 55. Ezarri ginituzten, sala-haundiaren eta kozina-sukaldearen arteko bame ttipi batean. Larre ArtzainE 147.
    b) (salaundi V-gip). "Gure baserrian hala deitzen zaio logela handienari. Salaundixan otz eitten dau" Elexp Berg.
    azpisarrera-3
    SALA-AURRE. v. salaurre.
    azpisarrera-4
    SALA BAT EMAN. Dar una sala (ref. a un tipo de castigo que se aplicaba en la Universidad). v. SALAKO GAZTIGU.
    [Erretoreak] agindu zuen eman zegiotela sala bat, zeña zan maixuen eskuz eta beste ikasilarien begiaurrean [...] azotaldi gogor bat. ' Mandó darle una sala' . Aran SIgn 67.
    azpisarrera-5
    SALA BAT HUTSA IZAN. "Sala bat utse du, buru txarrekoa da, ezaguera gabea" (AN-larr). Inza NaEsZarr 512.
    azpisarrera-6
    SALAKO GAZTIGU. Castigo que se aplicaba en la Universidad.
    Zuri nago, bihar eskolan sartzen denean, salako gaztigua emana izan dakion. Laph 112 (v. tbn. 113).

    sala

    sala
    << saihets 0 / 0 salerospen >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper