(AN, L, BN, S ap. A ; SP, Ht VocGr 380, Lar, Aq 940 (AN), Arch VocGr, VocBN , Dv, H), ostatu (SP, Lecl, A (que cita a Ax); h- Volt 91), ostatutu (Añ).
Hospedar(se), alojar(se), albergar(se). "Loger" SP. Tr. Documentado en textos septentrionales desde principios del s. XVII; en el s. XX sólo se encuentra un ej. de J.Etchepare. Al Sur únicamente se documenta en textos navarros de los ss. XVIII y XIX, en el vizcaíno Iza y, ya en el s. XX, en Iraizoz y Villasante. La forma general es ostatatu (hostatatu en EvAN, junto a ostatatu). Hay ostatu en Axular y Tartas (en ambos junto al más usual ostatatu), oztatatu en el catecismo de Laneufville y ostatutu en Iza y Aguirre.
Errezibitu eta ostatatu baitzuen bere etxean zenbait egunez zure testamenteko arka. Mat 262. Non ostatat[?] zure señoria? Volt 185. Zaude eta hasta [por hosta ?] zaite gure baitan gau hontan. "Quédese V.M. esta noche con nosotros" . Ib. 151s. O Betleen, ezagutza / batere eztuena: / zeren eztuk ostatatzen / Iaun guztien gorena? EZ Noel 50. Egun zu ene arimaren etxean ostatatu zara. Harb 231. Nork kidatuko, nork ostatuko du, zuk ezpadezazu? Ax 10 (V 5). Nor bere ostatu jakinean bezala, ostatatzen da deabrua. Ib. 39 (V 25). Superbioaren bihotzean ostatatzen dira inbidia eta bekaitsteria. SP Imit I 7, 3 (Ch kausi daiteke, Mst, Ip daude). Arrotsik ostatatu nahi eztuenak kendu behar du arramua edo seinalea bere etxetik. SP Phil 332 (He 334 ostalatu). Eman ezak honari, eta bekhatoria eztezala ostata. Tt Arima 103 (91 ostatzen). Zerua duzu kitatu, / Hartu lurra eta zare / Establian ostatatu. Gç 66. Ideki zuen bere zakhua, emateko bazka astoari ostatatu ziren lekhuan. Urt Gen 42, 27 (BiblE gaua igarotzeko). Mahometek, Calbinok, ez Luterok eta ez nihork bertzek ere kreditik aski izan dutela Eskual-Herrian ostatatzeko. ES 122. Erraten zutelarik ezen gizon bekhatoros baten ganat goan zela ostatatzerat. He Lc 19, 7 (Lç alojeatu, IBe ostatuz joan). Arrotz bat ostatatu izan zen aberats haren etxean. Lg I 306. [Ene ariman] ostatatzera heldu zirenaz geroz. AR 205. Praubiak faboritzen eta ostatatzen. Mercy 7. Zure Jainkoa maiz zure bihotzean ostatatzea! Brtc 233. Begira, ez mantxa gorputz goi, zeñetan ostatatu baita Errege ta birjinen esposoa . (186). LE-Ir. Informazaiste nor dén án gizon prestú edo digno dénik zuen ostatatzekó. EvAN Mt 10, 11 (Mt 10, 41 hostatatzen ). Galdegin zuten Simon, izen goithitua Pierres, han ostatatua zenez. TB Act 10, 18 (Lç ostatuz ). Arrotzak ostatatu dituela. TB 1 Tim 5, 10 (Dv leihorra eman ). Edozeinek etzaitzazten ostata eta ez detzan entzun zuen solasak. Dv Mt 10, 14 (ostatatzen edo errezibitzen en la ed. de Pau de 1898, sg. Azkue; TB, EvS, SalabBN (e)rrezebitu, He, Samper, Hual, Echn errezibitu, Ip, Ur, Ur (V), Or, Ker (h)artu, BiblE onartu). Gaur ire etxera noaiiek ostatatzera . ErroSerm 269. Ekarri aren etxera Albaro Ataideren jaskaia, bada da gaur arratsaldian Zalamean ostatutu dan euntalde onen euntariya. Iza EE 1881a, 126. Elhe onez susta, jan edan ala etzantzaz garbiki ostata, etxetik untziraino artzain zuhur baten menean hel. JE Bur 208. Gizon pekatari baten etxean ostatatu zala. Ir YKBiz 366. Gure Jakintza berriketa utsa besterik eztela jakiñik, betiko ixillean nai du ostatatu. Vill Jaink 138.
v. tbn. Hm 204. CatLav 304 (V 151). CatLan 80 (oztatatzia). CatAria 454. FamInst 843.