OEH - Bilaketa
23 emaitza odoldu bilaketarentzat
goiburua
1 murru.
sense-1
1.
(L, BN, S; Ht VocGr 388, Lar, Añ, Arch VocGr , VocBN , Gèze, Dv, H),
murria
(det., Lar),
borru
(Arch UFH). Ref.: A; Lh y Lrq (mürrü); Gte Erd 203, 168.
Muro; muralla. "Muralla, muro", "pared" Lar. v. muru.
Tr. Más frecuente al Norte; en la literatura vizcaína sólo lo emplea Astarloa. En DFrec hay 7 ejs., 4 de ellos septentrionales.
Baina leiho batetarik saskian erautsi izan nenzen murrutik. Lç 2 Cor 11, 33 (He murrailla, IBe, Bibl harresi). Donostiako murruan. CantBret 11. Hierusalen / handiaren murruak. EZ Eliç 332. Ibenzue zuen eta okhasinoaren artean murru bat. Ax 398 (V 259). Zula bedi azpitik murru edo murall luze lodi bat. Mb IArg I 255. Murru sendo baten gisan. Cb Eg III 368. Jinkoaren eta ene arthian eztuzu lohizko murru haur bezik zoin baita ene gorpitza. AR 349. Berori ifini da murru irme bat legez Napoleonen aleginen kontra. Astar II VIII. Eta murruaren ekidantza nabarriz zen. TB Apoc 21, 18. Mürria gaxki egin eta erdiruak lohiz thapa. Etch 304 (tbn. en ChantP 182 y Or Eus 280). Uriaren gordegarri dauden murru gogorretan. Izt C 89. Eta lepoa ebakirik, burua murrutik beera bota zuten. Lard 204. Murru kiskali oen tartean. Otag in FrantzesB II 130. Elizako lau murru hotzeri behar da mintzatu han apeza. HU Zez 31. Eldu zan irugarrengo murruraño. Ag Serm 211. Bere jauregiko murrubak ere odoldu bear zituen. J.M. Tolosa EEs 1913, 163. Etxe mürriari josirik. Const 36. Murru harriak. Etcham 123. Murru guziak dena sukrea dira. JEtchep 19. Mendien zola erditan / mürriak ere goititü. Casve SGrazi 68. Murru eta hargintzen egitea bat da. Lf ELit 324. Horra beraz nun hasten nizan murruen altxatzen. Etchebarne 83. Hiru mundu berezi direla elkarrengandik hesiz eta murruz baztertuak. MEIG III 143.
v. tbn. Lg I 189. Egiat 189. Xarlem 629. Gy 118. Ur Ex 14, 22. Laph 191. Aran SIgn 8. Prop 1876-77, 4. Zab Gabon 108. Jnn SBi 85. Elsb Fram 78. Ip Hil 201. Arb Igand 80. BPrad EEs 1913, 218. Ox 142. Iratz 176. Zerb IxtS 60. Herr 11-1-1962, 1. Xa EzinB 27. Larre ArtzainE 113.
Muro; muralla. "Muralla, muro", "pared" Lar. v. muru.
Tr. Más frecuente al Norte; en la literatura vizcaína sólo lo emplea Astarloa. En DFrec hay 7 ejs., 4 de ellos septentrionales.
Baina leiho batetarik saskian erautsi izan nenzen murrutik. Lç 2 Cor 11, 33 (He murrailla, IBe, Bibl harresi). Donostiako murruan. CantBret 11. Hierusalen / handiaren murruak. EZ Eliç 332. Ibenzue zuen eta okhasinoaren artean murru bat. Ax 398 (V 259). Zula bedi azpitik murru edo murall luze lodi bat. Mb IArg I 255. Murru sendo baten gisan. Cb Eg III 368. Jinkoaren eta ene arthian eztuzu lohizko murru haur bezik zoin baita ene gorpitza. AR 349. Berori ifini da murru irme bat legez Napoleonen aleginen kontra. Astar II VIII. Eta murruaren ekidantza nabarriz zen. TB Apoc 21, 18. Mürria gaxki egin eta erdiruak lohiz thapa. Etch 304 (tbn. en ChantP 182 y Or Eus 280). Uriaren gordegarri dauden murru gogorretan. Izt C 89. Eta lepoa ebakirik, burua murrutik beera bota zuten. Lard 204. Murru kiskali oen tartean. Otag in FrantzesB II 130. Elizako lau murru hotzeri behar da mintzatu han apeza. HU Zez 31. Eldu zan irugarrengo murruraño. Ag Serm 211. Bere jauregiko murrubak ere odoldu bear zituen. J.M. Tolosa EEs 1913, 163. Etxe mürriari josirik. Const 36. Murru harriak. Etcham 123. Murru guziak dena sukrea dira. JEtchep 19. Mendien zola erditan / mürriak ere goititü. Casve SGrazi 68. Murru eta hargintzen egitea bat da. Lf ELit 324. Horra beraz nun hasten nizan murruen altxatzen. Etchebarne 83. Hiru mundu berezi direla elkarrengandik hesiz eta murruz baztertuak. MEIG III 143.
v. tbn. Lg I 189. Egiat 189. Xarlem 629. Gy 118. Ur Ex 14, 22. Laph 191. Aran SIgn 8. Prop 1876-77, 4. Zab Gabon 108. Jnn SBi 85. Elsb Fram 78. Ip Hil 201. Arb Igand 80. BPrad EEs 1913, 218. Ox 142. Iratz 176. Zerb IxtS 60. Herr 11-1-1962, 1. Xa EzinB 27. Larre ArtzainE 113.
sense-2
2.
(B ap. A
; SP, Lar, Dv, H).
Montón; grupo grande. "Amontonar, murruak egin " Lar. "1. tas, monceau. Ongarri murrua, étron, tas de fiente; [...] 4. au fig., accumulation, comble. Grazia murruak, des grâces en surabondance" H. Azkue da tbn. el significado de "colmo" que dice tomar de Baltasar de Echave (25), pero lo que se lee en éste es muru.
Suko ikhatz gorri murru handi bat hautsez estalirik. SP Phil 436 (He 441 mulzo). Eta Eliza hartaz uestetik ikusiko duzu Xardiñero eta Xardiñero hark iduriko du hirur edo laur harea murru eta guziek bat dirudite eta noroesteko parteko murrua da handiena edo gorena. "Pois de sable, [...] le poy devers le noroest" . INav 50. Bideaz gainetik den lurra bere ongarri murruarekin. (1780). SenperEus 170. Arma gabeko beso batek / etsai murruak hautsirik. Gç 76. Ontasun murruek. Mih 26. Metan ezartzen da [ogia] eta noizean behin murrua harrotzen bero ez dadientzat. Dv Lab 52. Jende murru baten eta argudioen erdian. Dv Act 24, 18 (He jendetze).
Montón; grupo grande. "Amontonar, murruak egin " Lar. "1. tas, monceau. Ongarri murrua, étron, tas de fiente; [...] 4. au fig., accumulation, comble. Grazia murruak, des grâces en surabondance" H. Azkue da tbn. el significado de "colmo" que dice tomar de Baltasar de Echave (25), pero lo que se lee en éste es muru.
Suko ikhatz gorri murru handi bat hautsez estalirik. SP Phil 436 (He 441 mulzo). Eta Eliza hartaz uestetik ikusiko duzu Xardiñero eta Xardiñero hark iduriko du hirur edo laur harea murru eta guziek bat dirudite eta noroesteko parteko murrua da handiena edo gorena. "Pois de sable, [...] le poy devers le noroest" . INav 50. Bideaz gainetik den lurra bere ongarri murruarekin. (1780). SenperEus 170. Arma gabeko beso batek / etsai murruak hautsirik. Gç 76. Ontasun murruek. Mih 26. Metan ezartzen da [ogia] eta noizean behin murrua harrotzen bero ez dadientzat. Dv Lab 52. Jende murru baten eta argudioen erdian. Dv Act 24, 18 (He jendetze).
azpiadiera-2.1
Montón de tierra. Azkue cita el ej. de Duvoisin, pero s.v. muru. "Sathormurru, terre soulevée par les taupes" Hb.
Xinhaurrien murruak ere barraiatzen dira orobat. Dv Lab 296.
Xinhaurrien murruak ere barraiatzen dira orobat. Dv Lab 296.
azpiadiera-2.2
(L, B, Sal, R, mürrü S ap. A).
"Bulto disforme" , "enorme bulto" A.
"Bulto disforme" , "enorme bulto" A.
azpiadiera-2.3
"Élévation de terrain, monticule, colline"
H.
morru.
"
Arri-morru (AN-5vill), peña"
A.
azpiadiera-2.3.1
azpisarrera-1
MURRU-ALASA.
"Placard, armoire" T-L.
Sukaldeko murru-alasa edo armario batean. Herr 18-5-1967, 2.
Sukaldeko murru-alasa edo armario batean. Herr 18-5-1967, 2.
azpisarrera-2
MURRU-BARREN.
Interior de una ciudad amurallada.
Kafarnaum, Korozain eta Betsaida, zeñaen murru barrenetan egintatuko diran miraririk aundienak. Otag EE 1884a, 310.
Kafarnaum, Korozain eta Betsaida, zeñaen murru barrenetan egintatuko diran miraririk aundienak. Otag EE 1884a, 310.
azpisarrera-3
MURRU-EGILE
(Lecl; murrugile). "Maçon" Lecl.
azpisarrera-4
MURRU-GAIN.
Parte superior de la muralla.
Igan ziran murru gañera edo murallara. Mb IArg I 390. Oihu egin zioen Joabi hiriko murru gainetik. Lg I 319. Emakume iztun eder bat murru-gañera oska irten zitzaion. Lard 203. Ate eta murru gañetan zebiltzan zentinelak. Zab Gabon 99. Treinari so egiterat joaiten ginenean korraleko murru gain hartarat. Larre ArtzainE 96.
Igan ziran murru gañera edo murallara. Mb IArg I 390. Oihu egin zioen Joabi hiriko murru gainetik. Lg I 319. Emakume iztun eder bat murru-gañera oska irten zitzaion. Lard 203. Ate eta murru gañetan zebiltzan zentinelak. Zab Gabon 99. Treinari so egiterat joaiten ginenean korraleko murru gain hartarat. Larre ArtzainE 96.
azpisarrera-5
MURRU-TXAPEL.
"(Sc), piedras anchas que cubren un muro" A.
azpisarrera-6
MURRU-TXORI
(-xori BNc ap. A; VocBN, H, Dass-Eliss GH 1923, 757; mürrü- Foix ap. Lh). Gorrión.
Ez othe dire salzen bi murru-xori sos batendako? TB Mt 10, 29 (Dv, Leon etxe-xori ). Murruxoriek eta beste hainitz xori ttipiek, izanik ere ttipiak beren doia makhur egiten dute. GaztAlm 1934, 54. (ap. DRA)
v. tbn. EskLAlm 1881, 6 (ap. DRA).
Ez othe dire salzen bi murru-xori sos batendako? TB Mt 10, 29 (Dv, Leon etxe-xori ). Murruxoriek eta beste hainitz xori ttipiek, izanik ere ttipiak beren doia makhur egiten dute. GaztAlm 1934, 54. (ap. DRA)
v. tbn. EskLAlm 1881, 6 (ap. DRA).
azpisarrera-7
MURRU-ZULO.
"Portillo de muralla" Lar.
azpisarrera-8
HODEI-MURRU
(L-côte, Sal ap. A; hedoi-murru L ap. A (s.v. murru)). "Nubes gruesas en forma de peñascos, que van poco a poco del noreste al norte; anuncian mares alborotados, aparecen en otoño" A.
Eolok ego-aldetik / igorten ufaka odei-murru. Gazt MusIx 113.
Eolok ego-aldetik / igorten ufaka odei-murru. Gazt MusIx 113.
murru
-
1 murru....
-
1. (L, BN, S; Ht VocGr 388, Lar, Añ, Ar...
-
2. (B ap. A ; SP, Lar, Dv, H). Montón; ...
-
Montón de tierra. Azkue cita el ej. de ...
-
(L, B, Sal, R, mürrü S ap. A). "Bulto ...
-
"Élévation de terrain, monticule, coll...
-
MURRU-ALASA. "Placard, armoire" T-L. Suk...
-
MURRU-BARREN. Interior de una ciudad amu...
-
MURRU-EGILE (Lecl; murrugile). "Maçon" ...
-
MURRU-GAIN. Parte superior de la muralla...
-
MURRU-TXAPEL. "(Sc), piedras anchas que ...
-
MURRU-TXORI (-xori BNc ap. A; VocBN, H, ...
-
MURRU-ZULO. "Portillo de muralla" Lar....
-
HODEI-MURRU (L-côte, Sal ap. A; hedoi-m...
<< ilargi 0 / 0 odar >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
