OEH - Bilaketa
30 emaitza obediente bilaketarentzat
Sarrera buruan (0)
Emaitzarik ez
Sarrera osoan (30)
goiburua
esaneko.
sense-1
1.
(V, G; Añ, H)
Ref.:
A;
Elexp Berg;
Gte Erd 235;
ZestErret
.
(Adj.). Obediente. "Dócil" Añ. " Zuen mutikua oker xamarra da baiña oso esanekua " Elexp Berg. "[Zakur hori] esaneko da (V-arr-gip), manatzeko erretxa da (BN-arb)" Gte Erd 235. v. esangile, esangin. Tr. Documentado desde principios del s. XIX en autores occidentales. En DFrec hay 10 ejs.
Zirian umerik esanekuenak, ezertakuenak, jaungoikozkuenak. fB Ic I app., 13. O Isaak, seme esaneko ona! Añ EL2 191. Dominika [...] zan gaztetxutatik guzti otzan ta esanekua. Ur MarIl 100. Neskatxak, esanekoak, zuzenak, txotillak [ziran] . Ag G 68. Esanekoa ta zintzoa zen iñor ez bezela. Etxde JJ 250. Eta aren barnean bat baita aholkuz nagusi dana, ta bestea mendean esaneko dana. Or Aitork 419. Gaztetxo, bete zazu zarragoen esana. [...] Izan esaneko. MAtx Gazt 34s. Agindu eutsoen andik urrindu zedilla bere komentura [...]; olantxe egin eban, txit esaneko. Onaind STeresa 76. [Ikasleak] ez ziren aski leial, edo nahi baduzue, aski esaneko izan. MEIG VII 170.
v. tbn. Mg CC 118. Itz Azald 33. ArgiDL 66. Altuna 68. Otx 13. NEtx Antz 156. Erkiag BatB 148.
(Adj.). Obediente. "Dócil" Añ. " Zuen mutikua oker xamarra da baiña oso esanekua " Elexp Berg. "[Zakur hori] esaneko da (V-arr-gip), manatzeko erretxa da (BN-arb)" Gte Erd 235. v. esangile, esangin. Tr. Documentado desde principios del s. XIX en autores occidentales. En DFrec hay 10 ejs.
Zirian umerik esanekuenak, ezertakuenak, jaungoikozkuenak. fB Ic I app., 13. O Isaak, seme esaneko ona! Añ EL2 191. Dominika [...] zan gaztetxutatik guzti otzan ta esanekua. Ur MarIl 100. Neskatxak, esanekoak, zuzenak, txotillak [ziran] . Ag G 68. Esanekoa ta zintzoa zen iñor ez bezela. Etxde JJ 250. Eta aren barnean bat baita aholkuz nagusi dana, ta bestea mendean esaneko dana. Or Aitork 419. Gaztetxo, bete zazu zarragoen esana. [...] Izan esaneko. MAtx Gazt 34s. Agindu eutsoen andik urrindu zedilla bere komentura [...]; olantxe egin eban, txit esaneko. Onaind STeresa 76. [Ikasleak] ez ziren aski leial, edo nahi baduzue, aski esaneko izan. MEIG VII 170.
v. tbn. Mg CC 118. Itz Azald 33. ArgiDL 66. Altuna 68. Otx 13. NEtx Antz 156. Erkiag BatB 148.
azpiadiera-1.1
(Acompañado de compl. en caso destinativo).
Izan zaite esaneko edo obedientia zeure Amarentzat. Ur MarIl 100.
Izan zaite esaneko edo obedientia zeure Amarentzat. Ur MarIl 100.
azpiadiera-1.2
(
Agindu-esaneko
).
Agindu-esaneko andre ona [zan Xenoponta] , ta seme-alaba eder eta ongi aziak zituen. Zait Plat 82.
Agindu-esaneko andre ona [zan Xenoponta] , ta seme-alaba eder eta ongi aziak zituen. Zait Plat 82.
azpiadiera-1.3
(El) que cumple lo prometido.
Jainkoa da bakarrik / esanekoa / bein agindu dabena / a emongoa. Zav Fab, RIEV 1907, 98.
Jainkoa da bakarrik / esanekoa / bein agindu dabena / a emongoa. Zav Fab, RIEV 1907, 98.
sense-2
2.
(Precedido de gen.).
Servidor, vasallo; (el) que está al servicio, a las órdenes (de alguien, algo).
Bere esaneko morroiari egindako begi-kiñu izugarria ikusi izan balu. Etxde AlosT 100. Auek Otxandaren esanekoak ziran eta beren errua etzan ainbestekoa orretxegatik. Ib. 60. Arezaz ederto baliauten zan [...] bere esaneko taiututeko. Erkiag BatB 85. Eta buruzagitza bakarraren mendeko ziren bitartean, haren esaneko mirabe ixil [...]. MEIG IX 28.
Bere esaneko morroiari egindako begi-kiñu izugarria ikusi izan balu. Etxde AlosT 100. Auek Otxandaren esanekoak ziran eta beren errua etzan ainbestekoa orretxegatik. Ib. 60. Arezaz ederto baliauten zan [...] bere esaneko taiututeko. Erkiag BatB 85. Eta buruzagitza bakarraren mendeko ziren bitartean, haren esaneko mirabe ixil [...]. MEIG IX 28.
azpiadiera-2.1
(Uso pred.).
Inoren esaneko diarduten gudari, ikasle ta padarrek berebiziko iazkera oi darabilte. Zait Plat 61. Aren esaneko egon bear dugu. Ib. 35.
Inoren esaneko diarduten gudari, ikasle ta padarrek berebiziko iazkera oi darabilte. Zait Plat 61. Aren esaneko egon bear dugu. Ib. 35.
azpiadiera-2.2
(
agindu-esaneko
).
Aren agindu esaneko ta mutil izateko eginbidea dugu. Zait Plat 35. Lerroa, kolorea eta itza gogoaren agindu esaneko mutil oi dira. Ib. 153.
Aren agindu esaneko ta mutil izateko eginbidea dugu. Zait Plat 35. Lerroa, kolorea eta itza gogoaren agindu esaneko mutil oi dira. Ib. 153.
azpiadiera-2.3
(Sin gen.).
Agintarien ona ta esanekoaren eta menpekoaren berebiziko kaltea. Zait Plat 135.
Agintarien ona ta esanekoaren eta menpekoaren berebiziko kaltea. Zait Plat 135.
esaneko
-
esaneko....
-
1. (V, G; Añ, H) Ref.: A; Elexp Berg ; ...
-
(Acompañado de compl. en caso destinati...
-
( Agindu-esaneko ). Agindu-esaneko andre...
-
(El) que cumple lo prometido. Jainkoa da...
-
2. (Precedido de gen.). Servidor, vasall...
-
(Uso pred.). Inoren esaneko diarduten gu...
-
( agindu-esaneko ). Aren agindu esaneko ...
-
(Sin gen.). Agintarien ona ta esanekoare...
<< esan 0 / 0 esangile >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
