OEH - Bilaketa
220 emaitza nahasi bilaketarentzat
Sarrera buruan (15)
Sarrera osoan (205)
- abere
- agot
- ahal
- ahogozo
- 1 aire
- aitzakia
- akabatu
- 3 ala
- 2 aleatu
- altxarazi
- amets
- andar
- anitz
- ankula
- ardogile
- arima
- 1 aro
- 2 arrai
- arras
- arrunt
- 1 arte
- artio
- asko
- asturugaitz
- 2 ate
- 1 atxiki
- ausiki
- azkazal
- azpi
- bafada
- 2 baita
- balanba
- banatu
- barbailasko
- bargera
- 2 basa
- bastartu
- bazter
- behar
- 1 behatu
- behaztopatu
- 1 behazun
- bekatu
- beltz
- 1 bera
- bereizi
- bereizkuntza
- bestela
- bestelakatu
- bi
- 1 biga
- bihurxka
- bildu
- binburreta
- bista
- broia
- bulliga
- burdina
- buru-nahas
- buruz
- danga
- deblauki
- deiki
- desberdin
- destart
- din-dan
- durduzarazi
- 1 ele
- epertto
- erabili
- erotu
- espainol
- espantuka
- ezabatu
- ezkon-janiza
- ezkontza
- faundu
- fornikatu
- gainazpikatu
- gaitz
- gaizkondu
- gaiztu
- gazigar
- gisa
- gizadi
- grabedade
- haiek
- hainbat
- hainbeste
- 1 hala
- halako
- hamahirugarren
- hasi
- haste
- hau
- hauts
- hautsi
- hautu
- 1 hi
- holakotu
- hondale
- 2 hondar
- hondarazi
- hozka
- 1 huts
- ile
- imintzio
- itzain
- izorratu
- janiza
- jateko
- jaundu
- jetzaldi
- joko
- kankail
- kapela
- kargu
- karta
- kausa
- kexu
- kiritu
- koaitatu
- kobreztatu
- konpainiatu
- kontra
- 1 kopeta
- 5 kukutx
- kutsatu
- lastimoso
- lastoratu
- laztu
- laztura
- lehenago
- lertzo
- lizundu
- 1 lo
- lohi
- lurpe
- mahai
- makur
- makurtu
- maneragabeko
- mataza
- 1 melatu
- memoria
- 2 men
- mihis-mahas
- moderatuki
- mundu
- nahas
- nahas-bulta
- nahasitxo
- nahasitzar
- nahasketa
- nahas-mahas
- nahaste
- nahastu
- nahi izan
- nasi
- nola
- noraino
- odoleztatu
- ohar
- okerreratu
- 1 on
- oraindino
- orde
- 1 oro
- 1 oste
- pailardatu
- paper
- partitu
- pausatu
- pentsaketa
- pentsio
- pirkoildu
- pizgarri
- pizle
- politikero
- 1 pulunpatu
- saltsa
- saputin
- sasoi
- sukar
- susmo
- teiuarazi
- to
- 1 trebes
- trublatu
- tzarketa
- tzipisti-tzapasta
- ukagarri
- utzi
- xangrin
- xangrinarazi
- xokoño
- zabal
- zekuru
- zer
- zernahi
- zikindu
- zirtzil
- zizare
- zorigaitz
- zuhur
goiburua
gizadi.
tradizioa
Tr. Documentado en textos meridionales desde el siglo XIX. Lo emplea tbn. J. Etchepare. A partir de la tercera década del s. XX casi todos los ejs. corresponden a la acepción de 'humanidad, raza humana'. En DFrec hay 16 ejs. de gizadi .
sense-1
1.
(Lar, H, A (que cita a Ur)),
gixadi.
Gente, grupo de hombres; muchedumbre. "Partida de hombres" Lar.
Ain modutan geitu eban bere gizadija, ze eldu zan eukitera zorzi milla oñezko, milla zaldizko, [...]. Astar II XIII. Esan zien Moisesek Israelko semeen gizadi guztiari. " Ad omnem catervam filiorum Israel" . Ur Ex 35, 4 (Dv bilku, Ol erri osoari ). Kopuratzea da errezago izarrak / [...] / gizadi argiya baño Kantabria-rena. Aran SIgn 214. Mundakako gizadi guztia elizaratu zan. Echta Jos 286. Gudu-ontziak gizadi gitxi eukan. Ib. 187s. Gizadizko erreken antzera, etxeruntz dijoazenean. Ag G 181. Gizadi / larria gallurreruntz. "Una gran muchedumbre" . Ldi BB 160.
Gente, grupo de hombres; muchedumbre. "Partida de hombres" Lar.
Ain modutan geitu eban bere gizadija, ze eldu zan eukitera zorzi milla oñezko, milla zaldizko, [...]. Astar II XIII. Esan zien Moisesek Israelko semeen gizadi guztiari. " Ad omnem catervam filiorum Israel" . Ur Ex 35, 4 (Dv bilku, Ol erri osoari ). Kopuratzea da errezago izarrak / [...] / gizadi argiya baño Kantabria-rena. Aran SIgn 214. Mundakako gizadi guztia elizaratu zan. Echta Jos 286. Gudu-ontziak gizadi gitxi eukan. Ib. 187s. Gizadizko erreken antzera, etxeruntz dijoazenean. Ag G 181. Gizadi / larria gallurreruntz. "Una gran muchedumbre" . Ldi BB 160.
azpiadiera-1.1
(Pl.).Gentes, muchedumbres.
Antiguara igoniko gizadiak menditik bera jatsi ziranerako. Ag Kr 85. Nik sendatu ditut Paris, Londres, Berlin ta Bienan eri zeuden gizadiak. Ag G 184.
Antiguara igoniko gizadiak menditik bera jatsi ziranerako. Ag Kr 85. Nik sendatu ditut Paris, Londres, Berlin ta Bienan eri zeuden gizadiak. Ag G 184.
sense-2
2.
+
gixadi.
Humanidad, raza humana.
v. giza-enda.
Mariak igaro zuan naigabea gizadi guztian banatuko balitz. (1915). Ag Serm 582. "Gizadi-ikaskizun Bazkuna"-ren sustraia jarri zuela [gure gotzaiak] . Urreta EEs 1918, 154. Gizadia zeure gurutzearen bitartez erosi zendualako. KIkV 8. (v. en contextos similares KIkG 5, Ir YKBiz 19n, Arti MaldanB 228) Gixadi oro eruateko / gurenda-bidez elbururaño. Enb 144. Eta gixadi-buru egiñik txerrenak. Ib. 209. Aurrerakuntzak on aundia legioke gizadiari. Anab Usauri 102. Ori asma dauanak gizadiya asko onduko dau, gizadiyaren ongille gorenetaikua izango da. Kk Ab II 136. Ludian gizadia danetik. Ldi IL 72. Gizadiaren zuzentzalle izan nai dabenen elburua, estadu baketsu ta zoriontsua dan ezkero. Eguzk GizAuz 75. Gizona abereekin nahasi, eta gizadia abere-eremuko pizti-mota bat balitz bezala azaldu. Vill Jaink 64. Jainkoak, gizadia bukatu ez dedin, gizon-emakumeeri zati bereizi bana ipiñi die gorputzean. MAtx Gazt 21. Gaur gizadiak eziñ astindu / bere gañetik trixturak. Olea 206. Gu ez ezik gizadi osoa ere galduan geldituko bailitzateke. MEIG I 63.
v. tbn. Inza Azalp 85. Enb 209. TAg GaGo 75. Or Eus 15. EA OlBe 75. SMitx Aranz 176. Mde Pr 119. Etxde JJ 227. Txill Let 100. Zait Plat 110. BEnb NereA 191. Azurm HitzB 61. Berron Kijote 49. Zendoia 184.
Mariak igaro zuan naigabea gizadi guztian banatuko balitz. (1915). Ag Serm 582. "Gizadi-ikaskizun Bazkuna"-ren sustraia jarri zuela [gure gotzaiak] . Urreta EEs 1918, 154. Gizadia zeure gurutzearen bitartez erosi zendualako. KIkV 8. (v. en contextos similares KIkG 5, Ir YKBiz 19n, Arti MaldanB 228) Gixadi oro eruateko / gurenda-bidez elbururaño. Enb 144. Eta gixadi-buru egiñik txerrenak. Ib. 209. Aurrerakuntzak on aundia legioke gizadiari. Anab Usauri 102. Ori asma dauanak gizadiya asko onduko dau, gizadiyaren ongille gorenetaikua izango da. Kk Ab II 136. Ludian gizadia danetik. Ldi IL 72. Gizadiaren zuzentzalle izan nai dabenen elburua, estadu baketsu ta zoriontsua dan ezkero. Eguzk GizAuz 75. Gizona abereekin nahasi, eta gizadia abere-eremuko pizti-mota bat balitz bezala azaldu. Vill Jaink 64. Jainkoak, gizadia bukatu ez dedin, gizon-emakumeeri zati bereizi bana ipiñi die gorputzean. MAtx Gazt 21. Gaur gizadiak eziñ astindu / bere gañetik trixturak. Olea 206. Gu ez ezik gizadi osoa ere galduan geldituko bailitzateke. MEIG I 63.
v. tbn. Inza Azalp 85. Enb 209. TAg GaGo 75. Or Eus 15. EA OlBe 75. SMitx Aranz 176. Mde Pr 119. Etxde JJ 227. Txill Let 100. Zait Plat 110. BEnb NereA 191. Azurm HitzB 61. Berron Kijote 49. Zendoia 184.
sense-3
3.
Pueblo.
Gizadi guzien artean frantses gizadia badaukat lehen. JE Ber 72.
Gizadi guzien artean frantses gizadia badaukat lehen. JE Ber 72.
gizadi
-
gizadi. Tr. Documentado en textos meridi...
-
1. (Lar, H, A (que cita a Ur)), gixadi. ...
-
(Pl.).Gentes, muchedumbres. Antiguara ig...
-
2. + gixadi. Humanidad, raza humana. v. ...
-
3. Pueblo. Gizadi guzien artean frantses...
<< gisa 0 / 0 grabedade >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
