1. (L, BN-ciz-baig, Sal, S; SP, Lecl, VocBN , Gèze, Dv (BN, S), H), herexta (H), heretxa (Gèze), erex (S), heexa (S), hexa, helexa Ref.: A (herexa, erex, heexa); Lrq .
Huella, rastro; marca, vestigio, señal. "Trace" SP. " Ihiz hora ihiziaren herexari iarraikiten da. Par extension, marque, indice au moral: Bekhatiaren herexak xahatzia " H. "Laissées, fiente d'animal de chasse (loup, renard, etc.)" Lh. Tr. Documentado desde mediados del s. XVII en autores suletinos y bajo-navarros. Al Sur sólo lo emplea Zaitegi. Hallamos helexa en Etchamendy y hexa en Herr.
Ikhusi ditu gaiñeti behera ioan ziren animalen hatzak eta herexak eta eztu ediren [...] batere hatzik ez herexarik peti gora. Tt Onsa 67. Aitzinekoen herexa saintier jarraikirik berrizki nahi dü [...] igante güziez egin dezen pronoa. Bp I 18s. Eta zuñen esküsa gabe den, salbamentiaren jardiesteko. zük herexa eizten deizküzünentan gañen ebiltia. "Vestigiis" . Mst VII. Ihiz hor bat [...] biziki herexari jarraikiten baita idiren artekan. AR 34s. Kostüma xahar baten herexak dütügünian eliza güzian edireiten, argi dela apostoletarik zereiküla jin. Egiat 177. Bürdüñak ezkuan bezala, phentsamentü hunak bihotzian barna egiten dizü herexa. Myst 11. Axuria da Jinko Seme gizun egina, khürutxen gañen hil dena eta arraphiztü bere heriotzeko herexeki. Ip Apoc 31n. Orkatz baten herexak. Prop 1883, 262. Han haren hoinen herexak potü zütian amorio handirekin. Ip Hil 188. Nun dira [...] duela bi urthe [...] goititu zen uhalde izigarriaren herexak? JE Ber 13 (cf. infra (2)). Orotan hedatu da / nik uste depexa: / Ihizin ein dutela / gaitzeko helexa [hiru hartz] . Etcham 233. Nere begitarteko erexa ta ormain zatarrogatik ez nardatu. Zait Sof 113. Sortzapenez [...] libre dirade, [...] esklabotarzün herexarik gabe. Mde Pr 51. Nabari da German hizkelkiok ez zirela itzali Irlandararen hiztegian eta fonetikan herexa zenbait utzi gabe. Ib. 208. Ez dute ohoinek deus herexarik utzi ezagut-arazditzazkenik. Herr 8-5-1958 (ap. DRA ). Jauntto [se refiere a los osos] horien hexak ageri dira. Herr 24-8-1959 (ap. DRA ).

2. Daño.
Heresiak horrenbertze herexa egiten duen denboran, zuk ez darokuzula zure sinhestea agertuko? Laph 94. Bainan nola herri hura mendi handi baten itzalean baita, haizeak ez du herexa edo kalte handirik egin. Prop 1880b, 264. Herexa gaixtoak egin dütie Frantzian azken denboretan egin legek. EOnAlm 27-4-1906 (ap. DRA ). Gripa horrek ere egin du bere herexa gure artian. Herr 21-11-1957, 3.