Harremana

    OEH - Bilaketa

    444 emaitza mutur bilaketarentzat

    Sarrera buruan (114)


    Sarrera osoan (330)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 zerri.
    tradizioa
    Tr. Documentado desde principios del s. XIX en autores meridionales no vizcaínos, y en septentrionales desde finales del mismo siglo. En DFrec hay 13 ejs. de zerri.
    Onom.: Tota Cerria. (1200) Arzam 464. Don Orti Cerria. (1253) Ib. 464.
    sense-1
    1. (G, AN-gip-larr-5vill-ulz-erro-olza, L, B, BN-ciz-baig, S; Urt Gram 8, Lar, Hb, H, VocB ) Ref.: A; EI 88; EAEL 85; Gte Erd 16 .
     Cerdo. "Cochon" Urt Gram 8. "Cerdo" , "cochino" Lar. "Gros porc" H. "Lechón" VocB. "Zerri aulak ezkurra ames (G-goi), zerri goseak ezkurra amets (G,...), el cerdo débil (hambriento) sueña en pan. Zerria ezta adinaren, baizik aginaren (B), no es la edad, sino el alimento lo que forma al cerdo; litm., el cerdo no es de la edad, sino del colmillo" A. Sg. EI 88: "BN-ciz (Larzabal) utiliza zerri para el grande". v. txerri, tzerri, xerri. .
    Atozea, eta ezkondu ziñan zerriak baño ere enasago izateko? AA I 572. Baldin iñoiz edo berriz Nafar-zerri banakaren batzuk agertzen badira [...] belarrietatik ezagutzen dituzte ez dirala Gipuzkoakoak. Izt C 187. Zerri gazte samalda andia. Ib. 187. Iru bei txaaldun [...] eta bi zerri gizenduak. Ib. 181. Atzo ere Mikolaxek zerri galanta saldu zuben. Sor Bar 95. Ihautirian zerri gizenduak hiltzen ditugu. Elsb Fram 145. Orduantxen iñori "ospa" esateko gai zegoan: edozein zakurrari "axa"; zerria izanez geroz "uxa". Anab Usauri 56. Urturik zerrian gantza. MendaroTx 53. Zerri il-berririk ez, ta lukainkarik ezin. Or Eus 288. Josetxo, ez da ori izango / Piperla-n zerri zaitzia. Yanzi 126. Eskaratzean zerri bat gizentzen dute. Arti Ipuin 82. Zerriak eta hienak baino zikinagoak zarete. Arti Tobera 283. Direlako bizio horiek onhartzen dituzten gizonak zerriak baino zikinago dira. Ardoy SFran 230. Zerria basurdetzat hartzekotan. Xa EzinB 64. Zerriak ezkurrarekin bezela gizentzen ari ziran. BBarand 136. Zerriak batez ere [...] ez daude lasai. Eta, harakinaren beldur [...]. MEIG I 175.
    v. tbn. Apaol 36. Bv AsL 85. Ud 157. Inza Azalp 96. Tx B I 78. Ir YKBiz 191. JAIraz Joaiñixio 10. Osk Kurl 67. Arti MaldanB 232. NEtx LBB 187. Uzt Sas 348. Lf in Casve SGrazi 13. Larre ArtzainE 21.
    azpiadiera-1.1
    (Como primer miembro de comp.).
    Zaintzalle bat bakarra iru edo lau zerri-jaberen artean. Izt C 154. Zerri ezur batzuek edo beste edozer gauza. Apaol 119. Zerri pazkaki zerbeit jastaturik. StPierre 18. Zerri-bazka prestatzera. TP Kattalin 179. Eizeko oriek zerri-antz dute / gantzean ta gizenean. Or Eus 89. Guriñak, zerri-koipea eta mueta nasitako koipe jakigarriak. EAEg 19-1-1937, 845. Zerri bazkak. [...] Hazkurri larreik. Gatxitegi Laborantza 192. Horren kontzientzia eta zerri-zola, berdin garbi dituk. Larz Iru 62. Zerri-aska baten gaiñean. Berron Kijote 123. Or dator zerri-zikiratzaille bat bentara. Ib. 48. Erratillu bete zerri-gibel maieratu ziotzen ostalariaren alaba gazteak. Ugarte Obaria 30.
    sense-2
    2. (G-to ap. EI 88 ; H) .
    (Aplicado a personas). "Qualification grossière. Gizon zerria, homme de malpropreté, de malhonnêteté, d'indécence dégoûtante" H. Sg. EI 88: "G-to (Larraul-Asteasu) zerri se utiliza para personas".
    Emazie hor, zerri gorriak! Jo gogotik! Ez barka! JE Bur 31 (gritos de ánimo en un partido de pelota). Io zerri ori emendikan, loiez orakatua dago. FIr 159. Ustel zerriya, / ator ni nagon tokia! / Botillarekin tiratu ziran / izugarrizko kolpia. Tx B I 241. --Beñat, zoin iduri zaik Iruñeko gauzarik ederrena? [...] ez erran nahiz, azkenian aitortzen du. --To, gorputzaren arintzeko tokiak. --Ai urde zerria, hortarat yuan hiza Iruñerat? Zub 71. Erra gorrian oiu egiten du: Urde zerriak, urde tresna tzarrak!! Ib. 39. Antoniok matsondo zillargiñari. Zozoak fascista (ator beltz) beleari. Uzkudunek zerri Otxoari. Anab Usauri 119. Zu zera ordia / mozkor, alper, gezurti, / zerri urdia! MendaroTx 275. Injenieroaren emakume eder ura dek, musu gorri, bular bete. --Ao isilik! Zerri bat aiz i. ABar Goi 37. --Arraiua! erran zuan Patxik bere kolkorako, egia da! [...] Zerri hunek arrazoia du! Osk Kurl 214. Erotu al zaik edo zer zerri aiz i? Alkain 120.
    azpiadiera-2.1
    (Ref. a cosas).Maldito, asqueroso.
    --Ezagutu al dek? galdetu zion Anjelek. --Ez ba. Argi zerri ori itzalduta. --Bañan ez al dek Lurrandiko Manuel dala uste? --Ez zekiat ba. Ugalde Iltz 66s.
    azpisarrera-1
    ZERRI AHARKELA (arkel B; VocB). Ref.: A (zerri ardi); Izeta BHizt2 (zerri-arkel). "Lechona que no ha criado pero ya grande" VocB. "Cerda" Izeta BHizt2.
    azpisarrerakoSense-1.1
    " Zerri arkella (B), lechoncita" A.
    azpisarrera-2
    ZERRI-ABERE. Ganado porcino.
    Azienda-beltza esaten zaion zerri-abere au Gipuzkoan ugaritu da. Izt C 186. Arkotx, zer-ardi eta gañerontzeko zerri-abereari dagozkiotenak. Ib. 168.
    azpisarrera-3
    ZERRI-AMA. v. zerrama.
    azpisarrera-4
    ZERRI-ARBI. "(L-sar), remolacha" JMB At.
    azpisarrera-5
    ZERRIARENA EGIN. Hacer el cerdo.
    Eta astoarena egitea da, zerriarena egin ondoan, uste izatea azken bultzadako horiek prest daudela beregana dutena besteri, Frei eta bere adiskideei esate baterako, eskualdatzeko. MEIG VIII 38.
    azpisarrera-6
    ZERRI-BASURDE (Pl.). Cerdos y jabalíes.
    Zerri basurdên zati berberak / ditu muxarrak barnean. Or Eus 89.
    azpisarrera-7
    ZERRI EME. Cerda (tbn. fig.).
    --Ai! Zer da, zer da? --Zerri emia. Nundik atera da inpernuko Marixkiñ au? Sor AuOst 90.
    azpisarrera-8
    ZERRI GORRI (L ap. Lh; Hb). "Juron, en terme d'amitié. Ene zerrigorria, mon petit goret rouge" Lh.
    azpisarrera-9
    ZERRI-HILTZE. Matanza del cerdo.
    Etxekoen biltzeko parada bat ere izanen baitzen zerri-hiltzea. Larre ArtzainE 100.
    azpisarrera-10
    ZERRI-MUTUR. "(G-bet), cúpula en forma de hocico de lechón (Bot.)" A.
    azpisarrerakoSense-10.1
    " Zerri-mutur belar (G-to), planta rastrera que se da de comer al ganado, de poca simiente, flor de color de rosa, crece entre patatas, manzanales, etc., en tierra fértil y sembrada" A.
    azpisarrera-11
    ZERRI ORDOTS (B; VocB). Ref.: A; Izeta BHizt2. Cerdo macho. "Zerriordodots (sic) (seguramente es errata de zerriordots), lechón macho" VocB. "Zerri ordots irendu eta zerriardi txikiratuak (Izt)" H (sg. DRA). "Zerri-ordotsa gizendu ta iltzeko" Izeta BHizt2.
    Mando arra ta emia / asarre burruka, / eta gosiak zerri / ordotsa kurrinka. MendaroTx 210.
    azpisarrerakoSense-11.1
    " Zerri ordotx (B), lechoncito" A.
    azpisarrera-12
    ZERRI-PATATA. Aguaturma, tupinambo.
    Lur-sagarrak baino indar gutixago eta azota geixago zerri-patatak (topinambour). Jaten dute zerriek gordinik. Gatxitegi Laborantza 192.
    azpisarrera-13
    ZERRI-PUXKA. Parte, trozo de cerdo.
    Aza-burua loretu? Zerri-puxkak urritu. EZBB I 53.
    azpisarrera-14
    ZERRI-SALDO. Piara.
    Bazan inguru artan zerri-saldo aundi bat. Ir YKBiz 190.
    azpisarrera-15
    ZERRI-SAMALDA. Piara.
    Zerri samalda bakotxak [...] ematen daben irabazia. Izt C 171.
    azpisarrera-16
    ZERRI-SORO. "Ray-grass anglais, zerri-soroa (BN-ciz)" Etchamendy Herr 10-2-1966, 2.
    azpisarrera-17
    ZERRI-TALDE. Piara.
    Franziatik ekarten zituztela zerri talde andiak Gipuzkoako merkatuetara. Izt C 186. Ikusi zuan zerri-zai bat, iñolako moduz bere zerri taldia ezin eiaraturik. Bv AsL 85. Bere zerri-taldea sastraka-tartetik bilduaz. Berron Kijote 45.
    azpisarrerakoSense-17.1
    Zerri-talde zaiaren itza. Bv AsL 85.
    azpisarrera-18
    ZERRI URRIXA. "Zerri urriza (L-ain), lechona, marrana" A.

    zerri

    zerri
    << 1 zatar 0 / 0 zezen >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper