OEH - Bilaketa

4 emaitza mahaiburu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
mahaiburu.
tradizioa
Tr. Documentado desde mediados del s. XVII. Al Norte, se encuentra en S. Pouvreau, Haraneder, Duvoisin, Leon y Xalbador, que emplean la forma mahain buru . Al Sur, se encuentra en autores vizcaínos y guipuzcoanos, ya desde Micoleta, y en el navarro Lizarraga de Elcano. Las dos formas mejor documentadas son maiburu y maipuru; hay además mapuru en Micoleta, maaiburu en Orixe (junto a maiburu y maipuru ) y mahaiburu en IBe y BiblE . En DFrec hay 2 ejs. de mahaiburu y 4 de mahaipuru; hay, asimismo, 2 de mahaiburuko .
sense-1
1. mahainburu (L, BN, S; SP, Dv), maiburu (V, G, B), maipuru (V, G, B), mahapuru (S), mapuru Ref.: A (mahainburu, maiburu, maipuru); Lh (mahapürü); Iz ArOñ (maipuru); Izeta BHizt (maiburu) .
Presidencia, cabecera de la mesa. Cf. Or Eus 145: "[Ezkon-otorduan] bi gazteek ar dute mâiaren burua".
D. Juan Jauna jarri <x-> bidi mapuruan. Mic 13v. Mahainaren lekurik beherenean iarri, bainan horrela gaude mahain burura abantail geiagorekin ikhaiteko. SP Phil 206 (He 208 mahaiñ buru). Emaiozue ortik edatera maipuruan arkitzen dan jaunari. Mb IArg I 178. Ez beñere mai-buruko eserlekua artu, zu baño lenagokoren bat an arkituta. Lard 415 (155 maiburuan). Ezteietara deithua izanen zarenean, ez jar mahain buruan. Dv Lc 14, 8 (Leon mahain-buruan, IBe, BiblE mahaiburuan). Eskale gaixoa zuen maipuruan jartzen dakizutela. Ag Serm 425. Jarriko gara, / pozik, maian inguruan. / Lendakaritzat --ori jakiña!-- / Kirikiño maiburuan. Enb 193. Eztei-egunean ezkonberriak maipuruan egoten ziran. [...] Saraitzun ta Lekarotzen eztei-egunean mai-buruan apeza eserten da. A EY I 276. Andreak deitzen gaitu jateko orduan, / eta ni jar arazten nau mahain buruan. Xa Odol 148. Mai buruan, gure aitaren da osaba Patxikuren erdian, aitajauna [...] genduan. JAzpiroz 61.
v. tbn. Maipuru: Astar I app. LII. Arr GB 94. Maiburu: Ag G 351. Mahiburu: Larre ArtzainE 247. Maaiburu: Or Eus 18.
azpiadiera-1.1
Extremo de la mesa.
Mai-buru batean jarrita (bestean ziñaldaria). Anab Usauri 47.
azpiadiera-1.2
Presidencia (de un organismo).
Izkelzaingo baten (Akademia baten) maipuruan jezarten dan gizonak buruan argirik asko dauko. A EEs 1916, 107. Bi jaun abek maiburuan. EAEg 9-10-1936, 4.
sense-2
2. Presidente de la mesa. Cf. MAHAIBURU EGIN.
Ezteideia artutakoan, ez zaitez maipuru yarri. Ol Lc 14, 8 (Dv mahain buruan). Amabitarako maiak alkartu, zapi ta ontziak jarri ta eltzeak gal-gal. Mai-burutzat zarrena jarri zuten. Anab Don 35. Maiburuak murtxatu zuen ur ardo-egindakoa. (Io 2, 9). Ir YKBiz 58 (LE maipurukoak ). Zure morroien kideko izan eta ausi-mausietan erritarrekin maipuru agertu. Goen Y 1934, 184. Apaiza ta Alkatea jar dira mâiburu. Or Eus 16. Nongo apaiza zegon maiburu? Or QA 190. Auzitegira eraman zituen Enpedokel-ek maipurua ta etxeko-iauna. Zait Plat 76.
azpiadiera-2.1
Presidente de una asamblea.
Otsaileroko bigarren amabostaldian batzartuko dira, Goi-Batzordeko Lendakaria mai-buru dutela. EAEg 1-6-1937, 1740. Bai esan ere maipuru zegon sozialista batek. Or QA 80. Maipuruak Aita Zabalari eman dio itza. Eusk 1956, 233. Eibar-en egin ziran Euskaltzalien Batzarretan, ainbat euskal-jai ederren tartian umientzako sariketak pe egon ziran [...]. Mai-buru, Larrañaga obispo jauna egon zan. SM Zirik 110.
sense-3
3. "El Maiburu tradicional, [...] aquel roble que había de arder todo el año en el hogar de campana en la amplísima sukalde que congrega a la numerosa familia en las veladas invernales por Aoiz (Escrito por Cunchillos)" Garate Cont, BAP 1949, 361.
azpisarrera-1
MAHAIBURU EGIN. Presidir la mesa.
Morroiai esan zien [ontziak] urez betetzeko. Gero Agindu zien, mai-buru egiten zuenari eramateko. Lard 374. Igaz mai-buru egin zun aita / aurten palta gendun bera. Ataño TxanKan 273.
azpisarrera-2
MAHAIBURUKO (maipuruko G, AN, BN ap. A). Presidente de la mesa.
Maipurukoak txastatu-zuelaik ur ardo egína. LE Io 2, 9 (Dv mahain arthatzaitze, Ol, Or maizai, Ker mai-zaiñ, IBe, BiblE mahaizain). Gonbidatu añ Jaungoikozkoak mai-buruko egiten zuen. Arr Bearg 58 (ap. DRA). Mai-burukoaren onetsi edo bedeinkazioarekin asten ziran. Anab Don 35. Erraimun eseri zen aurrenik mai buruko. Or Mi 89. Dantzaren eskeitzera Mâiburukoari. Or Eus 18. Buruzagia etorri-ala, maipuruko iarri zuten. Zait Plat 76.
azpisarrerakoSense-2.1
Presidente de una asamblea.
Baltzu onek mai bat bear dau; [...]. Maipuruko euskaltzain bat; maipuruko deduzkoak (presidentes de honor) alkatea, artziprestea, [...]. A LEItz 133. Maiko ta maiburuko be etzan gitxitan izan bera [On Nazario Oleaga]. Alzola Atalak 101.
azpisarrerakoSense-2.2
Crupier.
Une artan, txirringaren zaitzalle bezela maiburuko zegoana, irakurlearen ezaguna da: Zito berbera. Arek zerabilkin joko-txirringa ta, jokaldi bakoitzean, diruaren banaketan, euneko erdi bat kentzen zion irabazleari. TAg Uzt 180.
mahaiburu
0 / 0 MAHAIBURU EGIN >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper