OEH - Bilaketa

124 emaitza madari bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
osaba.
tradizioa
Tr. Documentado en los textos tanto al Norte como al Sur desde el cantar de Rodrigo de Zárate. La forma general es osaba . Hay oseba en Monho, Laphitz, Arbelbide, Arradoy,J.B. Etchepare, Etchebarne y Larrey osoba en Iztueta (junto a osaba ). Hallamos ejs. seguros de su uso determinado (es decir, vizc. osabea, osabia ) en Moguel PAb 138), R. M. Azcue (PB 138), Enbeita (100), Akesolo, Oskillaso (Kurl 50), Erkiaga (BatB 83), Alzola (Atalak 123) y Gerrikagoitia. En DFrec hay 43 ejs. de osaba.
Onom.: Pedro Osava. (1247) Arzam 377. Pere Simenitz Ossaua. (1309) Ib. 378.
sense-1
1. (gral.; Volt 101, Mic 9v, SP, Urt I 228, VP 71v, Lar, Añ, Gèze, Dv, H), oseba (BN, S; Arch VocGr, VocBN , H, Lh), osoba (Ht VocGr 317, H, Lh), osea (A, s.v. oseba). Ref.: VocPir 168; A (osaba, oseba); Lrq; Iz Ulz, Als, UrrAnz , ArOñ, To; Etxba Eib; Gketx Loiola (zarrakatu); CEEN 1971, 359; Elexp Berg; Gte Erd 195.
Tío. "Zure osobaren primantzak hainitz onthu zaitu, l'héritage de votre oncle a amélioré beaucoup votre situation (vous a amélioré)" H (s.v. ontzea). "En V-och-m es nombre propio: osabak, osabari, osabagaitik... en vez de osabeari, osabeagaitik. Sabido es que en V la a final con el artículo a forma ea con sus variantes ia, ie, ee" A. "Osaba Ameriketakuak bialdu desta kartia" Etxba Eib.
Arren, etxozu orain osaba. EZarate 19. Osaba jaunaz ezpazeonza. Lazarraga A27a 1201v. Minzatu naiz zure aitari, aitasori, osabari, anaiari [...]. Volt 204. Indietan det osaba. Lar Cor 152. Azi zuen agitz ongi, hereje arriano bazen ere, osaba batek. Mb IArg I 183. Amasa etzen bethi leihal agertu bere osabaren alderat. Lg I 318. Nere osaba jauna. VMg XV (v. tbn. osaba jaun en Etch 82, Erkiag BatB 82, Berron Kijote 72; oseba jaun en Laph 9 y osoba jaun en Izt C 156). Emastiren osaba, nin othoierazi / etxaltik sal zitzan, nenzan librerazi. Etch 182. Lot-ek osabagandik aldegin eta laster Jainkoa Abrani agertu zitzaion. Lard 14s. Nabarrerat nahi nuke juan oseba dukiaren ikhusterat. Laph 24. Osabak kariñorik / ez du neretzako. PE 68. Esango diotet inguruko erriyan nere osaba dala alkate. Sor AuOst 101. Osaba! Osaba! deitu zion bigarren aldiz illobak. Apaol 70. Badut aneia bat apez, ala ez dakit "osaba" erran duen aneia orde. HU Zez 171. Etxetik igor nindezan osaba artzain hura bezala. JE Bur 11. Ara emen Ameriketako ire osaba. Ag G 260. Pettan, etxeko osaba adineko bat. Barb Sup 65. Etzun Manuelek bere osaba apaizaren besoetara jo-bearrik ere. Or SCruz 18. Osaba eta aitatxi zuen / fraide xahar bat hil. Iratz 171. Osaba mutil zahar bat. Etxde JJ 8. Madari-ondo ori zure osabeak landatue da. Akes Ipiñ 22. Gure osaba bat, amaren anaia, alargunduta zegoan. Salav 21. Osaba fraide onek sartu eutson euskaltzaletasuna illobeari. Alzola Atalak 122. Oseba hori ere gerlara joan zen eta han hil izan. Etchebarne 19. Alboko baserrian bizi zan nere osaba, amaren anaia. BBarand 40. Osabiak ondo ezagutzen eban erri aundi ta zar au. Gerrika 218 (ib. 114 osabak). Bere osaba, guraso eta senideek. MEIG II 56.
v. tbn. ReinEusk2 91 (Mendilibarri, 1555). CartNav 139. CatLav 121 (V 66). Cb Eg II 184. Brtc 60. Mg PAb 211. CrIc 69. CatElg 235v. JJMg BasEsc 1. It Fab 247. Hb Esk 152. AB AmaE 229. Bv AsL 95. Elzb PAd 54. Lap 60 (V 31). JanEd I 108. Azc PB 150. Moc Damu 28. Balad 215. Iraola 19. Kk Ab I 111. A Ardi 89. Mok 10. Const 35. Tx B I 260. Alz Ram 48. Enb 112. Zub 63. Etcham 113. Lek EunD 15. Ldi UO 25. ABar Goi 30. TAg Uzt 123. Zerb Azk 77. Mde Pr 67. Ugalde Iltz 28. And AUzta 70. Osk Kurl 91. Izeta DirG 25. Erkiag BatB 26. Larz Iru 20. MAtx Gazt 16. NEtx LBB 285. Xa Odol 31. Berron Kijote 137. Etxabu Kontu 11. Ataño TxanKan 225. Onaind STeresa 45. Oseba: Monho 60. Arb Igand 80. JEtchep 54. Larre ArtzainE 208.
(Como primer miembro de comp.).
Onen osaba-amonak, Liorko, Onki eta Onuzki adizkideak. Aitzol in Ldi UO 7.
(Seguido de nombre propio).
Osaba Karlos dabil / burua galdurik. Echag 162. Zuaz salto batean nere osaba Joxe-Manuelengana. Moc Damu 11. Osaba Adrian onari zinion maitasunez. A Ardi 104. Osaba Ansorenaren / berririk nork ez du? Or Eus 34. Ama eta osaba Antonio zana Lezoko kanposantuan lur artuak dira. Salav 23. Bere oseba Pedrok Guillerma amatxiren ganik ukan zuen etxe gotorrari. "Oncle". Ardoy SFran 84. Osaba Tomasek eman ezkero, egingo luke (AN-larr). Inza NaEsZarr 505. Nik [...] osaba Martiñek esandakoa dakit. Etxabu Kontu 16. Ameriketako osaba Xantik kartan bialdutako kontuak. TxGarm BordaB 90. Osaba Gregorio etorri zan. Gerrika 25. Uztaritzeko oseba Frantzua eta izeba Mariren etxean. Larre ArtzainE 115. Bere osaba Juan Antonio sonatuak, Peru Abarka-ren egileak. MEIG III 122.
v. tbn. Izt C 485. Ag G 195. Alz Txib 89. Barb Sup 66. Lek EunD 48. Ldi UO 30. TAg Uzt 15. Zerb IxtS 23. Mde Pr 37. Etxde JJ 133. NEtx LBB 70. Onaind STeresa 44.
(Precedido de nombre propio).
Laban osabaren alaba batekin ezkondu zedilla. Lard 34. Bera ta Allande osaba joan dituk ara. Etxde JJ 196. Amaren aldetiko Karmida osaba. Zait Plat 7. Patxi osabak, zurezko txalupa ttiki bat egin zion Patxitturi. Osk Kurl 93.
sense-2
2. "(AN?, L?), suegro. Esta significación la tiene sin dejar de usarse en la de 'tío'" A.
sense-3
3. " Oseba (BN-ciz-baig), tío y también padrastro. Esta segunda acepción parece imitación del francés" A.
azpisarrera-1
OSABA-ILOBA (V-arr-gip, G-azp, AN-gip, B ap. Gte Erd 109), OSABA-LOBA, OSEBA-LOBA (A Apend ), OSEBA-ILOBA (Pl.). Tío y sobrino; tíos y sobrinos. "Osaba-ilobak sardina zaharra erdibana jan zuten" Gte Erd 109.
Jainkoak osaba-illobai emandako ondasunak. Lard 14. Oseba ilobak horrela mintzo direlarik. Laph 8. Jandarma Betiri ta / Heraizko Martin, / bi Soldadueneko / osab'ilobekin. Zby RIEV 1908, 90. Konkor lepotxa guztien aita ta ama, lengusu-lengusiñak edo osaba-lobak izaten dira. A Ibaiz 18-5-1902, 2. Aita-semiak, osaba-illobak, / geienak parientiak. Tx B II 83. Allande ta Mattin osaba-illobak alkarrekin moldatu ziran Piarresi zeletan egoteko. Etxde JJ 63. Bakarkako abeslariak, Gabika'tar Asun eta Campos'tar Jose izan ziran. Osaba-lobak --illobak-- ziran. Ataño TxanKan 177. Erasungo Retegi osaba-illobak ezagunak ditugu pelotarien artean. MMant 89. Bekatu arina da, bekatua baldin bada, Mogel osaba-ilobak euskalki horretara aldatzea. MEIG IV 131.
v. tbn. Elzb PAd 69. Apaol 46 (ill-). A Ardi 84. In Alkain 87. Izeta DirG 63 (ill-). Ataño TxanKan 214. Albeniz 261.
azpisarrera-2
OSABA-IZEBA (Pl.). Tío y tía; tíos y tías. v. IZEBA-OSABA, IZEKO-OSABA.
Juango naiz beok, osaba-izebak agurtzera. Alz Txib 94. Meza-emallearen osaba-izebak. NEtx Nola 37. Bazitun Maulen aitaren aldetikako osaba-izeba batzuk. Etxde JJ 108. Oraingo baserriko bodak osaba-izebak bakarrik artu, kaleko ostatu batera. And AUzta 70. Osaba izebekin nahi beste denporaren iragaitera bidaldu zuan amak. Osk Kurl 91. Arrera maitekor bat egin zabezten osaba-izeba zarrak illoba gazteei. Izeta DirG 97. Periko etxeratu zanean, osaba-izebak asarre billatu zituan. TxGarm BordaB 156. Belarreko hiru anaiak, esposekin eta osaba izebekin [='tíos y tías'] . Larre ArtzainE 62.
v. tbn. JAzpiroz 133. AZink 97.
azpisarrera-3
OSABA-IZEBENEAN. En casa de los tíos.
Onezkero "bere etxean" esan dezakegu, ez gero osaba-izebenean. Etxde JJ 212.
azpisarrera-4
OSABA-IZEKO (Pl.). Tío y tía.
Juan giñan osaba-izekuak euren karruagaz da gu alabiagaz. Gerrika 241.
azpisarrera-5
OSABAREN- .
(En casos locales de decl. sing.). Casa del tío.
Etzan nai bezain erreza izanen berarekin bakar-une bat ardiestea bere osabanekuak edo ezagunak igarri gabe. Etxde JJ 202. Amaren izena al-zan gutxiena aitatzen zan osabarenean ere. NEtx LBB 37. Aizkorak osabanera ekarri genduzan. Etxabu Auspoa 199, 81. Osabarenean nengoela, eskutitz txiki bat artu nuen. Ataño Auspoa 201, 111.
azpisarrera-6
OSABA TXIKI. "(Gc, AN-5vill, L-ain), tío segundo, tío no carnal" A.
Kritia osaba txikia il egin zuten errizaleek. Zait Plat 9s.
azpisarrera-7
OSABETAN. "En casa de los tíos. Osabetan eitten dau uda guztia" Etxba Eib.
osaba
<< 1 ortu 0 / 0 1 pare >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper