Harremana

    OEH - Bilaketa

    31 emaitza madalena bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    santa.
    sense-1
    I. (Adj.).
    azpiadiera-1.1
    1. (S ap. Lh ; Lar), sainda, sainta, sanda, seinta, seinda ( VocBN →A) .
    (Forma de fem.; ref. a personas o a entes personificados). Santa. "Cabeza de la Iglesia, Eleiz Ama Santaren burua " Lar. Tr. Documentado al Sur desde los primeros textos. Al Norte se encuentra en autores suletinos y en CatLan (7 seinda ). Son escasos los ejs. del s. XX. Para la distribución de variantes, cf. santu.
    Iaungoikoaren Ama Santea. Bet 7. Donzella santa onek izena du Maria. Acto 364. Jaungoikoaren ama santa. Iraz 5s. Ama guztiz santa ta piadosa. Cb Eg II 98. Birjiña guziz santa. AA III 567 (v. tbn. I 405). Birjina Sainta. CatS 101 (41 Birjina Saintia ). Zergatikan aingeruak baño santagua izan zan [Maria] . Ag Serm 223. Hertsatzen ziren hanko patrona saintari. Const 29. Erromako Eleiz Ama Santa. Inza Azalp 97. Eliza Ama Santak. MIH 216.
    v. tbn. v. tbn. (todos los ejs. ref. a María o a la Santa Madre Iglesia). Arz 22. CatBurg 8. Ub 74. Gco I 470. fB Ic I 23. JJMg BasEsc 203. Añ CatAN 6. CatLlo 92. CatBus 12. Izt C 238. Lard 364. Aran SIgn 28. Zab Gabon 94. Arr May 196. CatUlz 5. Balad 93 y 200. Berron Kijote 202. Sainta: Bp II 110. Mercy 13 (30 abokatüsa saintia). UskLiB 13. Ip Hil 253. Sanda: LE Doc 108.
    azpiadiera-1.1.1
    Santa, que lleva una vida virtuosa. Tr. Documentado al Norte en Tartas, Haramburu, Haraneder, M. Elissamburu, Inchauspe y Joannateguy. Al Sur lo emplean algunos autores occidentales, principalmente vizcaínos.
    Birjina eta alhargun sainda guziak. Harb 360. Emazte alhargun sainda. Tt Arima 77 (129 andere sainda ). Bere eleiza esposa santeari. OA 19 (56 eleiza esposa santuari ). Halaber ezkondua ez den emastekiak eta birjinak gogoa Jaunaren gauzetan du, sainda izateko gorphutzez eta izpirituz. He 1 Cor 7, 34 (Dv saindu ). Donzella au santa bat egiñik onela bizitzan. Cb Eg II 181. Konfesoriak eukan santatzat. Mg CO 204. Ipokresiaz bete da; ori guzia egiten du santatzat iduki dezeen. AA III 551. Ikustiak orduban, zelan presteetan zan ume aiñ gaztia, zurtu eukian personarik santeena. JJMg BasEsc 72. Yesukristo biztu ezkero agertu ekiela bere Amari, apostolu ta andra santai. Añ EL2 127. Simon Makilla / santa bere andrea egun guztietan, / lau bidar makilleaz ebana zurretan. AB AmaE 323. Heien izaba, sainda huts bat zena. Elsb Fram 101. Jerüsalemeko emazte sainta zonbaitekin jarraiki zeion. Ip Hil 162. Biharamunean berriz ere galdetzen dio birjina sainda hari. Jnn EhunS 69 (ref. a Santa Águeda). Andre santa arek erantzun dio [...]. Or Eus 227 (ref. a Santa Engracia).
    v. tbn. fB Ic II 231. Astar II 180. Itz Azald 70.
    azpiadiera-1.1.2
    (Precedido de nombre propio fem., en contextos en los que se emplea más habitualmente Santa antepuesto). v. infra (III).
    Madalena santea da / ene abogadea. Lazarraga B30, 1204v. Beronika santeak garbitu eutsan arpegia. Añ EL1 191. Maria Ejipziaka santa, amabiren bat urte zituenean [...]. Arr May 196. Jesusen Teresa santeari. AB AmaE 156. Anna saintaz, Samüel profeta handiaren amaz. Ip Hil 8s.
    azpiadiera-1.2
    2. (S ap. Lh ; Lar, Añ, Izt 108v, H (s.v. saindu )), sainta, sanda, seinda ( VocBN →A), sankta.
    (Aplicado a cosas que en latín o en las lenguas vecinas tienen género femenino). Santa, relativa a Dios, la religión y la Iglesia. "Apocalipsis, eskritura santako liburu ala deritzan bat " Lar. "Persignarse, (c.) ziñatu, zeñatu, kurutze santearena egin " Añ. v. santu. Tr. Documentado al Norte en autores suletinos. Al Sur se encuentra desde los primeros textos en unos pocos autores, siendo escasos los ejs. del s. XX. Para la distribución de variantes, cf. santu. Salvo errata, hay ejs. de sainta con nombre (en las lenguas románicas) masc. en UskLiB (110 y 144 patru sainta, frente a tres de patru saintia (15 (2 ejs.) y 16), en CatS (3 espiritü sainta, junto a numerosos de saintia (2ss.)) y en PierKat (47 espitu sainta).
    Elexa santa debota bat. Lazarraga B22, 1198v. Elexa Santa Katolikan. Bet 6. Izara santea. Cap 141 (pero 11 etorrera santua ). Kurutze santea. Arz 25 (pero 46 Ama elexa santuak ). Artu ezkero zeure sabel santan Jaungoikoen Semea. Urqz 40. Komunio santa. Mb IArg I 98. Trinitat irurz sant berak. Ib. 386 (381 Irurz Trinidade santa, 325 relijio sant edozeinetan ). Eskritüra sainta. Mst I 1, 3 (III 26, 4 lege saintia ). Anima santa. Cb Eg II 146. Elexa Santia. Zuzaeta 97. Meza santa. AA I 499. Nola dion eskritura santak. AA III 293. Ostia sainta. UskLiB 58 (145 Trinitate saintia ). Deitu oi zitzaion anziña-eran iturri santea. Izt C 81. Elkartasuneko kutxa santa. Lard 86. Zeren lur au santa dan. Ib. 66. Imajiña santa. Zab Gabon 104. Aurkalarien Eleiza ezta deuna edo santa. Inza Azalp 96. Fede Santa Katolikan. SMitx Aranz 216n.
    v. tbn. VJ 2 (pero 16 pasiñoe santu). Zubia 149. Lar SermAzc 54. Ub 105. Añ EL1 90. Gco II 72. fB Ic III 344. CatLlo 6. CatBus 42. Ur MarIl 22. Aran SIgn 62. In Cb SIgn VI. Ag Ioan 274. Goñi 97. Sainta: FPrS 6 (30 meza saintia). Bp I 37 (91 meza saintia). Mercy 21. CatS 20 (IV lege saintia). Ip Hil 262 (213 trinitate saintia). Sanda: LE Ong 65r.
    sense-2
    II. (Sust.).
    azpiadiera-2.1
    (V-gip, AN-egüés-ilzarb-olza, S, R), sainda (S; Dv), sainta (S; Gèze, Dv (S)), sanda (Sal), sankta, seinda (BN; VocBN ) Ref.: Ref.: Bon-Ond 155; A ( sainda, sanda, seinda ); Lh; Lrq ( sainta ); Elexp Berg .
     .
     Santa. " Bapanak bere sandari otoi egiten dik, cada cual ruega a su santa" A. "Les Souletins l'emploient comme adj. et subst. Santa batek erran zizün, une sainte avait dit" Lh. Tr. Documentado principalmente en autores meridionales. Es poco frecuente al Norte en autores no suletinos, aunque se encuentran ejs. de todas las épocas. Salvo errata, hay un ej. septentrional de santa en Gasteluçar. En DFrec hay 26 ejs. de santa, todos meridionales. Para la distribución de variantes, cf. santu.
    Ez Andredonemariarik [...], ez santarik ezta. (Azpíroz, 1576). ReinEusk2 115. Berze sandu eta sanda guziei. Ber Trat 74r. Zeruen direan Santu eta Santa gustiei. VJ 15. Jainkoaren saindu eta santak, ararteko egiñ zakizkigute. Gç 52. Zeruan diraden beste santu ta santa guziak. OA 37. Komulgatu zen santa. Mb IArg I 189. Santaren biziera ta obrak. Cb Eg III 375. Saindu eta sainda guziekin. Brtc 27. Aláko sandu edo sandarén egúna. LE Prog 108. Bere izeneko santiaren debotia. Mg PAb 73. Santa bat legez bizi. Mg CO 195. Santa bati ere galeraziko dio pazienzia. Mg CC 123. Zeruko santu eta / santen egunean. FrantzesB II 42. Ederrez eta onez santa bat dirudi. AB AmaE 420. Sainda hunen mintzoa hainitz gaizki izatu zen hartua. Jnn EhunS 26 (ref. a Santa Genoveva; cf. en la misma pág. Genevieva saindua ). Santa aundiak, erruki zakizkigute! Or Mi 12. Zeruko saindu ta santa guzieri. Ib. 147. Santa orren nortasuna. Onaind STeresa 126. Ez bait-da nolanaiko "santa" izan Santa prantziskotar au gure erriarentzat. Lek SClar 102. Italiako santa aundi au. Insausti 320.
    v. tbn. Zuzaeta 81. Añ EL1 149. AA I 473. Gco I 460. fB Ic I 84. CatBus 50. Ur MarIl 39. Arr May 141. Bv AsL 89. Itz Azald 188. Goñi 59. Arrantz 145. Ud 116. Ag Serm 142. Tx B II 22. Alz Ram 66. Yanzi 91. Sainda: Tt Onsa 178. Lg II 155. JesBih 457. MarIl 54. Zby RIEV 1908, 418. Arb Igand 97. JE Ber 77. Sainta: BruR 106. Bp I 62. Mercy 31. UskLiB 104. Ip Hil 43. Mdg 159. Seinda: CatLan 164. Dh 263. Sankta: OrdFr 143. Sanda: El 18.
    sense-3
    III . (Ante nombre propio).
    azpiadiera-3.1
    (V, G, AN, L, BN, S, R; Lar, H), sainta, sankta, seinta, sant Ref.: A; Lh .
     "Clarisas, [...] Santa Klararen alabak " Lar. "Quand saindua est joint à un nom de sainte, et le précéde, il se dit santa dans tous les dialectes: Santa Paulina, Santa Engrazia, Santa Maria " H. " Santa Luzia eguna, argia gabe uluna (R)" A. Cf. San. Tr. De empleo gral. Santa es casi la única forma empleada por autores meridionales (excepto un ej. de Sant (var. meramente gráfica) en Mendiburu y de Sainta en Mendigacha), y la más extendida entre los septentrionales, donde tbn. se encuentran algunos ejs. de Sankta en Haramburu, Etcheberri de Ziburu y Belapeyre (en todos ellos junto al frec. Santa ), de Sant en Argaignarats, y de Sainta en sendos ejs. de UskLiB (junto al frec. Santa ). Según se deduce de los ejs. recogidos en Argaignarats, parece que éste emplea Sant sólo ante nombre femenino con inicial vocal (DevB 1 Sant Elizabeth, IV Sant Eleonor) y Santa ante nombre fem. con inicial en consonante (IIISanta Clotilda ; cf. sin embargo en el mismo autor, San, ante nombre con inicial consonante, tanto fem. como masc. (57 San Clodilda y 205 San Franzes ), y saindu ante nombre fem. (93 Saindu Kristina, 54 Saindu Ejipziana )).
    Eskerrik asko emaiten deutsat / Andra Santa Maiñari. Mondr 50s. Egin zioen othoitz Santa Luziak bere amari. Ax 239 (V 160). Santa Elisabetek Mariari zer erran zerion? Bp II 101 (I 122 erraitian Sankta Maria ). Santa Katalina. SP Phil 439. S. Joakin ta Sant Ana. Mb IArg I 132 (188 Santa ). Santa Ageda. JJMg BasEsc 125. Santa Teresa. Zuzaeta 109. Santa Barbarako eskol-etxean. Laph 109. San Julien eta Santa Baziliza. Jnn SBi 96. Sainta Maria Jangeikoaren ama. Mdg 159. Santa Barbarari otoitzean. Zerb Azk 109.
    v. tbn. (para var. distintas de santa) Sankta: Harb 86 (48 Santa). EZ Eliç LVII (LIX Santa). Sainta: UskLiB 81 (141 Santa). Seinta: AR 295.
    azpiadiera-3.1.1
    (Con nombre pl., ref. a las fiestas del santoral).
    Santa Kataliñetan, txalupak erroseletan. EZBB II 105. Bandera jarri / Santa Luzietan. EusJok II 28. Santa Kurtzetan Legazpin, / dantzatu nintzan berakin. JanEd II 52. Santa Luzitan peri ederrak / dira. Basarri 79. Urteko festak Maiatzeko Santa Kruzetan izaten dira erri ontan. Salav 100. Erriko pesta bezela beti / ospatzen ziran Sant'Anak. Uzt Sas 44.
    v. tbn. Ldi IL 110. BEnb NereA 29.
    azpiadiera-3.1.1.1
    Santa Kurtz jaietan. BEnb NereA 29.
    azpisarrera-1
    SANTA AGEDA BATZAILE.
    "Santageda bezperan santageda batzera irteten dira santageda-batzeille edo santa-eskaliak " Elexp Berg (s.v. santageda ).
    azpisarrera-2
    SANTA AGEDA BIDEAN JARRI.
    Volver loco.
    [Job santuaren pazientzia ere gutxi da askotan]. Ni beintzat Santa Ageda-bidean jarri naute. Jesus! Orrela ezin bizi liteke. Auspoa 26, 102. Zer? Berriro ere Santa Ageda-bidean yarri nai nazute. Ldi IL 137.
    azpisarrera-3
    SANTAGEDARA EROATEKO MODUAN.
    " Santágedara eruateko moduan egon. Zoratuta egon. Santa Agedan zoroetxea dagoenez, hitz hau horrekin identifikatzen da" Elexp Berg.
    azpisarrera-4
    SANTA ANAKO HIL (santaneko il G-azp ap. EI 314 ).
    Julio.
    azpisarrera-5
    SANTA BARRAUKA.
    "(R?), el bú" A (s.v. santa ).
    azpisarrera-6
    SANTA ANA SAGAR.
    "Sagar-mota. Kolorez gorria da eta zaporez ez gazi ez geza" ZestErret .
    azpisarrera-7
    SANTA ELENA XORI
    Denik ere Santelen xoria, le bengali, behar ginuke aiphatu, kaiolaren barnean arras hemengotzen baita. Dass-Eliss GH 1925, 277.
    azpisarrera-8
    SANTA-ESKALE.
    " Santa-eskáliak. Santageda eskean dabiltzanak" Elexp Berg.
    azpisarrera-9
    SANTA ESKE.
    Cuestación de Santa Águeda. " Santa eskian, pidiendo por Santa Agueda" Garate Cont RIEV 1934, 59. " Santaeskiane iya beti ertetze giñan " ZestErret.
    Santa-eskea edo Santa Ageda bezperako eske au Euskal Erri geienean da. Insausti 319. Nik sasoian izan nituan Santa-eske ontarako deiak erri batetik baiño geiagotatik. Ib. 319.
    azpisarrera-10
    SANTA MARINA MADARI (santamaiña m. V-gip ap. Elexp Berg ).
    Pera de Santa Marina (nombre de una variedad).
    azpisarrera-11
    SANTA MARINA PERRETXIKO.
    " Santa Mariña-perretxiko (V-arr-och), (Russula integra), seta roja comestible" A (s.v. perretxiko ).
    azpisarrera-12
    SANTA-SANTU .
    (Pl.). Santas y santos. v. SANTU-SANTA.
    Zeruko santa-santuak. BEnb NereA 210.
    azpisarrera-13
    SANTA SEKULA, SANTA SEKULAN v. sekula.

    santa

    santa
    << sanfret 0 / 0 1 santu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper