(V, G-azp-goi-to, BN, S; Lar, Añ, Dv (V), H (V)), nau (V-arrig) Ref.: A; EI 219 y 220; Etxba Eib (neu); EAEL 145; Elexp Berg; Gte Erd 256.
(Forma intensiva del pronombre de primera persona del singular, ni ). Yo mismo. "Yo, ni, nik, neu, neuk " Lar. "Conmigo, [...] neugaz " Ib. "Cuenta conmigo, begira nerekin, neugaz " Ib. "(No) entiendo de eso, ez niri orrelakorik, olangorik ez neuri " Ib. " Neuk egingo dot, moi, je le ferai. Nor dago or? Neu, qui est là? Moi. Neugaiti, neurgaitarrez, à cause de moi, nonobstant, malgré moi. Neugana, vers moi, envers moi. [...]. Neugandik, de moi, à partir de moi. Neugan, en moi. Neugaz, avec moi" H. " Neu, neu kost'aldian esaten duten bezela" Sor Bar 27. " Neu naiz danotatik zarrena " Etxba Eib. " Neuk esango detsat ari biar jakona " Ib. Cf. neure. v. neur, nerau, neror, nihaur. Tr. Propio de la tradición vizcaína y de uso prácticamente general en este dialecto desde el s. XVII. Se documenta tbn. en algunos autores guipuzcoanos desde la primera mitad del s. XVIII. Cf. neuri en Etcheberri de Ziburu, probablemente datibo de neur. En DFrec hay 84 ejs. de neu, meridionales. En la mayoría de los ejs. (sobre todo en los no vizcaínos) se emplea con carácter intensivo (i.e., precedido de ni, nik... , seguido por ere , resaltado por oposición, etc.).
Beuso erregegaiti laztan osoa, / bigarrena Hespaña gustiagaiti, / irugarrena, barriz, neuk zeugaiti. EgiaK 88. Zer da hori, diot neuk ere, Birjiña santea? Lar SermAzc 53. Igaroko urtetan gabonsaria franko eman badidazue ere, orra aurten aurrea artuta, nun neuk ematen dizuedan. GavS 5. Ara emen neu guztiau Zeurea, artu nagizu. Oe 143. Neu elduko nas. Zuzaeta 66 (157 neuk). Azur ateria baño izan ezpalitz, neuk iminiko neutsun bere tokijan. Mg PAb 77. Bizkarrean daramadala ogi zorroa edo gari ale neu baño astunagoa. VMg 35. Ez dozu eukiko neu baino beste Jaungoikorik. fB Ic I 23. Ni jaten nabena neugan dago eta neu nago beragan. Astar II 234. Baldin zeuen laguna neu banaz [...]. Zav Fab, RIEV 1907, 538. Ene arimaren erosla laztana, ni izanas neu, zuri onenbeste neke ekarri deutsudana. Añ EL2 202. Ezagutu izan ditut neuk bi ola, kobrea launtzen ari direala. Izt C 67. Neu naz emen txarra, neu, neu! Ag AL 66 (v. tbn. G 195). Asko dozu neulango neska bat bakarra, / izan barik erriko guztien oilarra. Azc PB 191. Nik, ez neuk esatearren baie, utsik bere egin barik erantzun neutsien. A BGuzur 123. Neure aita, kastigau nagizu neu. Itz Azald 90.
( s. XX) Neuk be maite ditut gure euskal mendiak. Ag Kr 214. Bakoitzak dauko bere Aingeru Jagolea ta neuk bere bai dot neurea. KIkV 20. Ama da neu-lako eskekua. Altuna 102. Urliya nor da? Neu, erantzun eban poliziyak. Kk Ab II 94. Danak arriturik, an geuri begira. Neu be danari adi nengola pozarren. Enb 32. Geiegi atsekabez neu asetuteko arantzaz josiriko amets ain gozuak. Laux BBa 56. Burubegittallu au neure dirubaz neuk-neuk erosi nebala. Otx 18. Neugaz zillargitzen dira / ibai, soro, larredia... EA OlBe 36. Emen espero zindudan, / al dakit neuk noiztandikan. SMitx Aranz 62. Neu, zer ere zaitan jinen, / zintzotzera hek bezala / Ortzik utzi ez nazala. Mde Po 35. Neuri begiratu dit orain eta asalduz bete nau. Txill Let 93. Guzurra esan eban [sic] mendian, neu baiño leen zan errian. Erkiag Arran 150. Neuri-neroneri kendu eustazan, antxiña ez dala, neukazan txanpon guztiak. Bilbao IpuiB 125s. Iheri neuganantza ahalik lasterren. Arti MaldanB 192. Neu be zerbait banintzala uste neben, baiña zu ni baiño geiago zara. And AUzta 99. Geroztik ez dot malkorik ixuri neugaitik. Gand Elorri 113. Utzi zazute lanori nere kontura, neuk baitakit nere probetxua ederkienik billatzen. Vill Jaink 84. Neu be alantxe ogei urtera igarri bage eldu nintzen. BEnb NereA 43. Neu ere makiña bat buelta ematen ari naiz kontu orri. NEtx LBB 69. Zu be etorri baseiñien neugaz, obeto eiñgo zeiñun. Alzola Atalak 55. Neu ere zerbait entzuteko desiaturikan negon. Lasarte ( in Uzt Noiz 121 ). [Itz batzuk] idazlerik geienak onartu ta erabilli dabezan ezkero, neuk bere ba-darabildaz. Ker ( in MEIG III 47 ). Eta amak, ostikoz, neu bialdu medikutara. Gerrika 23. Neuk, naiz ez ikusi, badaukat orren idea. Albeniz 15. 1929an euskaltzaletu nintzen, nolabait esan, inork eragin gabe eta neuk ere nola ez dakidala. MIH 370. Neuk jasoko diat haurtxo hori zuhaitzera. MEIG IX 104.
v. tbn. (Para textos no vizcaínos): Apaol 118. Arrantz 36. Alz Bern 77. JanEd II 42. Mok 21. Tx B 49. Or Eus 212. Etxde JJ 47. JMB Mund I 48s. Zait Plat 107. Osk Kurl 38. Ibiñ Virgil 55. Auspoa 77-78, 255. Azurm HitzB 44. Etxabu Kontu 7. AZink 38.