OEH - Bilaketa

2323 emaitza lagun bilaketarentzat

Sarrera buruan (130)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
behaztopa.
tradizioa
Tr. Documentado ya desde Leiçarraga en autores septentrionales. Al Sur, se encuentra en Cardaberaz, Mendiburu, Añibarro, Uriarte y autores del s. XX. En DFrec hay 3 ejs. de behaztopa y uno de behaztopo, todos ellos meridionales.
sense-1
(AN, L, BN, S; O-SPAdSP (-tzt-), Lar, (G), Hb, Dv, H (L)), behatztopa (L, BN, S; VocBN , vEys (BN), Aizk), behatztupa (vEys (L)), beaztapa (B; beatz- VocB), behaztapo (Hb, H), behaztope, behaztopo (G, L-ain; H (BN, S)), behaztopu (BN, S), berhaztapu (BN, S; H), biaztopo Ref.: A (behatz-topa); Lh (behaztopu, berhaztapu).
Tropiezo (sdos. prop. y fig.). "Achoppement, offendiculum" O-SPAd 879. "Faux pas" VocBN. "Bronchade, achoppement" Dv. "Trébuchement, achoppement" H. "Heurt, choc de doigts, trébuchement" Ib. s.v. behatza. "Behaztopa dérive de behatza, doigt et pied, au sens biscayen, pris sans doute de topatzea ("topar" esp., heurter)" Ib. s.v. behaztopatzea. "Mal paso, tropiezo" A. "Trébuchement" Lh. AxN explica behaztopaz (114) por estropuz. v. aztapo, oztopo.
Skandaloa, erran nahi da trebukamendua edo behaztopea, nehor bidean edo zerbait berze gauzatan trebukatzen baliz bezala. Lç Decl ã 6r. Zeren behaztoparik, eroririk edo eritasunik ez gerthatuagatik ere, eta geure buruak ahalik eta hobekiena [...] begiratuagatik ere, adinak berak eramaiten baikaitu. Ax 61 (V 40). Theologiaren kapetarik haltoenera [...] hedatzen eta hegaldatzen da, bathere traburik, behaztoparik eta motheldurarik gabe. ES 192. Izan zaiteztentzat garbi eta ibill zaiteztentzat Jesukristoren eguneraiño trebekurik eta behaztoparik gabe. He Phil 1, 10. Buru guti, eta hura beroa, barka zakioken bertze bati baino behaztopa gehiago. HU Aurp 175. Heltzen da azkenean, ilhun beltzeko, bere mendirat. Behaztoparik gabe, xuxen, bertze egunetan baino hargatik apur bat airosago. JE Bur 171. Noiztenka hurrantzen bezala zaiku, halako behaztopa bitxi batzuekin, bigarren otoa. JE Ber 96. Lenengo beaztopan etsipena ematen dun gizonak eztu ezer irixten mundu ontan. Etxde JJ 36. Mingostu egingo dit bizitza utsegin nuelako mamuak; eta au ez da itzaliko, zeren jakin badakit egiña dagoena beaztopa. Txill Let 92.
azpiadiera-1.1
Obstáculo.
Ken bitez zuen bideko beaztopak edo eror-tokiak. Mb OtGai I 199. Hura da behaztopak hausten, erorikoan laguntzen, arimak goratzen [...] dituena. Dv Eccli 34, 20. Ez diozu ere jarriko aurrean itsuari beaztoparik. (Lev 19, 14). Ur ( in BOEg 256 ). Zer beaztopa gogoratzen zaizkizu?... Baiezko eder aien aldean ezer gutxi balio duten batzuk. Ldi IL 93. Bai, lagun bekizu: aurkez izaki, beaztopo zatzakit iztar-mugaz. Zait Sof 69. Maingua naiz [...]; gauza guti da naski, halaz ere behaztopo bat emazteki bati korte egin nahi baniro. Mde Pr 156. Nola nahizko behaztopak ipiñi eta ipintzen dituzte breizel-egunkari edo aldizkarien bidean. Ib. 283. Beren aurrean ezta kausitzen / lehengo behaz-toporik. / Hoek ibili litezke orain / sufritu gabe mundutik. Arti MaldanB 225. Geure buruarentzat behaztopa bila, mintzabide berri bat asmatu dugu, ohikoa eta egunorokoa erraxegia delakoan nonbait. MIH 239. Aspaldi esana dut aditza genuela batasun bidean aurki genezakeen behaztoporik bihurriena. MEIG VIII 94.
azpiadiera-1.2
Ocasión de pecado, escándalo. Cf. supra el ej. de Leiçarraga.
Begira gaitezilla presuna haserrekorretarik eta haserretzeko okhasinoetarik, hauzitan sartzetik, liskartzetik eta behaztopa guztietarik. Ax 291 (V 193). Begirautzu eztadilla zure ahoa iuramentura usat, zeren anhitz kasu, behatztopa eta peril da hartan. Ib. 263 (V 175; Añ GGero 195 jauste asko, beaztopa ta arrisku dago orretan). Errian edo Errikoetan diran animen kondenazioko beatztopa edo eskandalo, eta pekatuaren bide, okasio ta peligroak zelo andiaz kenduaz. Cb Eg III 358. Len pekatari, Erri arren beatz topa edo eskandalo, demonioz betea ikusi zutena [...] gero Aingeruen erdian ta zeruko gloriazko Koroa infintzen ziotela ikusi zuten. Cb JMJ 51. Zenbat behatztopa eta eroriko ez darraizko abisu arinegi eta bihotz gaixki erregelatua den batetik heldu direnei! Lg I 342. Izan bedi beren maia beren aurrean lazotzat, eta ordañtzat, eta beaztopotzat. (Ps 68, 23). Ur ( in BOEg 699 ).
azpisarrera-1
BEHAZTOPA-HARRI (SP, Dv, H). Tropiezo, piedra en la que se tropieza; (fig.) escándalo, motivo de pecado. "Lapis offensionis, pierre d'achoppement" SP. "Pierre d'achoppement, matière à scandale" H. v. behaztopagarri.
Gogan behartu naiz eta beldurtu, etziren bideak asko segur eta garbi, baden bitartean zenbait trabu edo behaztopa-harri. Ax 16 (V 6). Noizik behin ihardetsi badiote bertzeen gaxtakeriei, hori egiñ du beldurrez haren ixiltasuna behaztopa harri balia zediñ flakoentzat. Ch III 36, 2. Hura egin da izkina buruko harri, eta behaztopa harri, eta gaizbide harri hitzaren gainean behaztopatzen direnentzat. "Et lapis offensionis, et petra scandali". Dv 1 Petr 2, 7s. (Lç behaztopamendutako harri, IBe oztoparri). Eta hura zuentzat izanen da sainduesgarri; aldiz Israelgo bi etxeentzat, behaztopa-harri eta trebuka-harri. Dv Is 8, 14. Gizartean eta Kondairan agiri diren nazkagarriak, eta ortik Jainkoaren kontra jarri nai den beaztopa-arria. Vill Jaink 169. Huna nun ezartzen dudan Sionen behaztopa-harri bat, eta eror arazten duen harroka bat. Bibl Rom 9, 33 (Lç behaztopagarriko harria). Hemen, abiapuntuan bertan, aurkitu izan dugu, txit oker ez banabil, lehenbiziko tupust eta behaztopa-harria. MEIG VI 127. En DFrec hay 1 ej. de behaztoparri.
azpisarrera-2
BEHAZTOPA EGIN (Bera; beaztapa egin B ap. A). a) Tropezar. "Beaztapa egin (B), tropezar" A.
Oñak beaztopa edo estropezua [egiña] gaiti, ezteutso eskua kolperik emoten. GGero 234. Ilunetan dabillena legez or emen, baterik bestera estropezu, beaztopa guztiaz egiten dau, bidetik kanporaturik dabil. Ib. 213. Animako jakinduriarik ez dagoen tokian, ez dago gauza onik, eta oiñ ariñetakoa danak, beaztopo egingo du. (Prov 9, 2). Ur ( in BOEg 787 ). Nor sazkil ixan da [...] nik biaztopo egitteko leyuak itxi dittuzana? Otx 43. Obea beraz, garaiz ibilli, zaldiak ankaz beaztopa egin eta kolpe txarren bat artu baño. Etxde JJ 13. Gauez dabilenak, ordea, behaztopa egiten du, ez bait du argirik. IBk Io 11, 10 (IBe oztopo egiten du ). Eta barka behin eta berriz harri horretan behaztopa egiten baldin badut. MIH 212. "Behaztopa bat egitea, trébucher" H.
Haste hartan eta geroxago ere behaztopa frango eginik daude. HU Aurp 153.
b) (Con aux. trans. tripersonal). Obstaculizar.
Jakin aal litteke gure aurkalaria nor dan eta zertan egin nai digun beaztopa (traba)? Etxde AlosT 73.
azpisarrera-3
BEHAZTOPA ERAGIN. Hacer tropezar.
Lau gauza oiek dira beaztopa zeruko bidean eragiten diguten arriak. Mb JBDev 127.
behaztopa
<< behartu 0 / 0 2 behazun >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper