OEH - Bilaketa

288 emaitza laga bilaketarentzat

Sarrera buruan (10)


Sarrera osoan (278)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
laja.
Tr. Documentado en autores guipuzcoanos desde mediados del s. XVIII (tbn. aparece en textos alto-navarros septentrionales). En cuanto a la forma de part. det. de laja, se documenta lajia en Bilintx, Xenpelar (251), Imaz (Auspoa 24, 148), Yanzi (78) y Alzaga (Bern 56).
Etim. Variante de laxa(tu).
sense-2
1. (G-bet; Lar, (G, AN), H (V, G)), lajatu (V-oroz (-au), G, AN; Lar, Añ (AN, s.v. alargar)) Ref.: A; A Apend (lajau) .
(Aux. trans. bipers.). Dejar, abandonar. v. 1 laga.
Laja ditzakun bizio aek / zeñak gauzkaten galdurik. Iraz 2. Lajatuko ditugu erbesteko hitz horiek, nai badegu, gure euskerarenak piskabana usatuaz [...] jakiñak egingo diradenean. Lar Carta a Mb 279. Bekaturako bidea lagun urkoari ematen dioen itz loi ta keñada lotsagarriak laja ez dituenak. AA I 481. Liberal buru gogorrekuak / laja zazute kolera. (Oiartzun, 1868). AEF 1924, 35. Txit biotz biguñeko ama bat, zeña laja zuen eskergabero. Otag EE 1884c, 478 (ib. 477 lajatu). Denak bertan laja ta / eskapo juan dia. Auspoa 97, 102. (versos de autor de Lesaca) Soldaduak mendiyan laja eta. Yanzi 84 (en otra vers. ib. 79 utzi). Mundu ustel au lajatu ta laister alde egin. Satarka ( in Onaind MEOE 857 ).
v. tbn. Lajatu: MMant 64.
azpiadiera-1.1
(Aux. trans. tripersonal).
Ibilli-era gaiztoai / beaiegu laja. Xe 327.
sense-3
2. (Acompañado de sintagma vb. con suf. -t(z)en ). Dejar, permitir hacer algo.
Ezta ikusten baña agitz / sentitzen lajatzen da. Lar Gram 384. Bere alaba zoroari aisa lajatzen dio festetan ta erromerietan ibiltzen. Cb Eg III 361. Iltzeko erremienta oiekiñ ez luteke laja biar ibiltzen. Alz STFer 134. Laja diyote irteten kalera. Iraola 97 (40 lajatu). Nik laja egiten diyotet nai dutena egiten. Ib. 138.
azpiadiera-2.1
(Con complemento con verbo subjuntivo).
Banuen asmua [...] mutiko bat iltzeko, baña [...]. --Ederki egin zenduen! Laja zaitza bizi derilla. Iraola 80.
azpiadiera-2.2
(Con -tzera ).
Zertan eman etziguten / gerlako arrantxua jatera, / laja gabe peritzera? FrantzesB I 88.
sense-4
3. (Aux. trans. bipersonal). Dejar algo o a alguien de cierta manera.
Nere ditxa guziak / badute ajia, / noski naiz Jaungoikoak / astutzat lajia. Bil 124. Zezenak laja ditu / lau lagun elbarri. Xe 206. Eta begiyakin jo ta gizona odoletan laja dezu. Iraola 51. Lurrian laja det arpegi guziya golpeka. Ib. 94. Ur asarreak bare laja-ta. Inzag EEs 1915, 9. Aurrian uste zana / laja du atzian. EusJok II 128. Baño Zapirain txikiyak / lajatu zuan atzian. Tx B I 187. Pakian laja gure / mendi ta aritzak. Yanzi 151. Itzak emanda, nazu / gaizki lajia. Tx ( in Imaz Auspoa 24, 148 ).
azpiadiera-3.1
(Aux. trans. tripersonal).
Projimuaren emaztiari / lajatutzeko pakian. Auspoa 73, 26.
azpiadiera-3.2
(Lar in Aq 1487) .
(Aux. trans., bi- o tripersonal; con complemento no expreso y significado equivalente a 'dejar en paz, dejar tranquilo').
Laja zaiozu --diyo amak--. Ez dezu ikusten eztakiyela zer egiten duen? Iraola 65 (v. tbn. 50, con aux. trans. tripersonal). Berrogei eta amabost kilo / ditu guriak bajatu, / bestiak zerbait aundixiago / bañon etziyon lajatu; / golpe gogorrak eman zizkiyon / etzuen ongi tratatu. EusJok II 91. Azpian hartu du oinak zomorro argala eta ez du lajako zeharo zukutu arte. MEIG I 165.
azpiadiera-3.2.1
Emendatzeko proposituarekin ondo itz egingo du pekatariak, lenago mutua zegonak eta lotzas pekatuak lajatzen zituenak. HondarSerm 138.
sense-5
4. lajatu (Lar). Dejar, poner, colocar. "Arrimar, dejar, utzi, largatu, lajatu" Lar.
Baña galtzerdiyak non laja ditut nik? Iraola 86. Ara, emen lajatzen dixot bere ori, ta gura dauena egiñ beza berorregaz. EEs 1917, 55. (imitando, no del todo correctamente, el habla de Oñate)
sense-6
5. Dejar, dar, legar; ceder, conceder, prestar.
Arotz bati ziyoten / mandatua laja, / al zuen azkarrena / egiteko kaja. Bil 148.
laja
<< laino 0 / 0 1 lakar >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper