OEH - Bilaketa
288 emaitza laga bilaketarentzat
Sarrera buruan (10)
Sarrera osoan (278)
- abadetza
- 1 abar
- aber
- abitazio
- adar
- afaloste
- ahal
- ahaltasun
- aho
- aizkolketa
- aizkora
- 1 akats
- 1 algo
- alkatetza
- apropos
- apur
- arantza
- arbolatxo
- ardo
- argi
- arlotetasun
- arma
- arraio
- arrisku
- artegazale
- asaldatu
- 1 aska
- 1 askatu
- asko
- asmatu
- asmo
- 1 astun
- atezain
- atsedengor
- atxitu
- 1 atze
- aukeratu
- aurpegi
- aurre
- 2 autu
- azken
- azpeldu
- azpi
- aztarren
- 3 baga
- bagaia
- bake
- banatu
- 1 banda
- bandeja
- barru
- basamortu
- behar
- behar izan
- behin
- 1 bela
- belarri
- beldur
- bele
- belztu
- benazki
- 1 bera
- berariaz
- berba
- berbertan
- berebiziko
- beregain
- bereizkeria
- berri
- bertan
- bertso
- besarka
- besarte
- bete
- 1 biga
- bihotzalekeria
- bitezarde
- bizi
- bizkortasun
- 5 boga
- brebe
- bringatu
- bueno
- burutapen
- dantzari
- debildu
- demonio
- desordu
- disoluzio
- ditxoso
- dutxulu
- edestu
- elefante
- era
- erdikin
- 1 erdu
- erlijioso
- erori
- errefuxiatu
- erremate
- errendatu
- erromara
- ertzain
- esan
- eseki
- eskatzaile
- eskeko
- 1 esku
- eskuratu
- esleitza
- estu
- ez
- ezarri
- eze
- ezer
- ezik
- farregarri
- gaitz
- galdu
- gatibu
- gorri
- 1 hagin
- haginkada
- haize
- hankapetu
- 1 hara
- hareapeko
- hargatik
- harik eta
- harkaitz
- harrera
- harritu
- hasi
- 1 hazi
- 2 hazi
- heldu
- higa
- hitz
- hobengabe
- hondakin
- hots
- 1 huts
- ihes
- 2 ihesi
- inozente
- irristadaka
- itokarrean
- izperen
- izu
- 1 jakin
- jausi
- jotze
- kale
- kamio
- kamustu
- kanpoalde
- kantoi
- kapaz
- kasta
- klaira
- klarinete
- kopin
- korda
- 1 kosko
- kraskatu
- 1 labe
- lagarazi
- lagatasun
- lagatu
- lagetu
- laino
- laja
- 1 lakar
- largatu
- lasto
- lehengo
- lehertu
- 2 liga
- linpio
- liso
- 2 loka
- lur
- lurraldu
- madarikatu
- maisu
- 3 makina
- malamente
- mamalo
- 1 marka
- marraskaldu
- medikutza
- 1 memelo
- 1 miau
- modu
- moila
- motots
- munduzale
- mustur
- negar
- negargarri
- negatu
- nonbait
- obratu
- ogi
- oin
- 1 oinatz
- ontziratu
- oraindino
- 1 oratu
- ordezko
- ordigas
- 1 ortu
- osorik
- ospitale
- 2 oste
- osteratu
- paputs
- parbulu
- partizio
- pena
- petrikillo
- 1 potro
- punp
- puta
- raseatu
- saldu
- 2 sega
- segida
- soil
- soro
- tamal
- 1 tapa
- telefono
- tenplatu
- titizulo
- titulu
- tripontzi
- trote
- txar
- txerri
- txiki
- 1 txilio
- txinget
- 1 txio
- txirrindularitza
- 1 txirrio
- 2 txitxarro
- txoriburu
- 1 txorro
- 1 txotxo
- uholdetu
- ukabilketa
- ulexa
- umezurtz
- urribiza
- ustekabe
- utzi
- uztarpe
- zahar
- zahi
- zalekeria
- zalgurdi
- zamari
- zamuka
- zapalda
- 1 zapo
- zarraparra
- 2 zela
- zer
- zeregintza
- zerusa
- ziazalde
- zikirri-makarra
- zipriztin
- zirkin
- zirriztu
- 3 zohi
- zuenkoi
goiburua
1 txilio.
sense-1
(V, G, AN-5vill; Izt 24v, Zam Voc; -ill- Añ),
silio (V; Izt 24v),
txiio,
txijo,
zilio (V-gip; A Apend),
txiliu,
txillido (Lcc)
Ref.:
A (silio, txilio, zilio);
Etxba Eib (txilixua);
Elexp Berg (txilixo)
.
Grito, chillido. "Chillido. Emakuma asko batuezkero, batez bere gazte-zoroak badira, berbea ta txillioa izango dira (V-m), juntándose muchas mujeres, [...] habrá palabras y chillidos" A. " Silio (msOch), chillido" Ib. " Gau illunian, txilixua izan da izugarrizkua " Etxba Eib. "Egundoko txilixuak etara zittuan poltsia arrapau zotsenian" Elexp Berg. . Tr. Documentado en autores vizcaínos y en Mokoroa.
Bela-kumeen txilioak, negarrak ta deiak. Añ MisE 75. Batak egiten dau garraasi bat. Bestiak silijo bat. fB Olg 72. Aiñ mutilldurik ikusitean bere burua / eskergak ziran aren orroi ta txiliuak. AB AmaE 439. Deadar, garraxi ta txillioak. Ag Kr 67. Eskeak eta eskeintzeak, algarak eta txilioak, otoitzak eta irrintziak [...]. Ag G 181. Geiago ezinda, iru edo lau txilio miñ aterazi bere txistuari. Mok 17. Zer diran ango txiiiooo!... Zer ango garraxi! Enb 179. Ai ene! ta txilijua ugari izan ziran eta amaieran, oker-oker eginda, arteztu eziñik geratu zan. Kk Ab II 147 (55 txiliyuek). Ostroen dardarak eta txorijen txijuak. Laux BBa 34. Ango bildur-izu, txilio ta didarrak! Erkiag Arran 145. Eroan dabe kanpora Potxolo txilio ta orruka. Bilbao IpuiB 67. Eta emakumeen txilioak! Ta Luzianoren arrapaladea! Ib. 233. Ez doguz nai zarata, / kantu ta txilio, / baizik maite biotzez / gaur San Antonio. Ayesta 45.
Grito, chillido. "Chillido. Emakuma asko batuezkero, batez bere gazte-zoroak badira, berbea ta txillioa izango dira (V-m), juntándose muchas mujeres, [...] habrá palabras y chillidos" A. " Silio (msOch), chillido" Ib. " Gau illunian, txilixua izan da izugarrizkua " Etxba Eib. "Egundoko txilixuak etara zittuan poltsia arrapau zotsenian" Elexp Berg. . Tr. Documentado en autores vizcaínos y en Mokoroa.
Bela-kumeen txilioak, negarrak ta deiak. Añ MisE 75. Batak egiten dau garraasi bat. Bestiak silijo bat. fB Olg 72. Aiñ mutilldurik ikusitean bere burua / eskergak ziran aren orroi ta txiliuak. AB AmaE 439. Deadar, garraxi ta txillioak. Ag Kr 67. Eskeak eta eskeintzeak, algarak eta txilioak, otoitzak eta irrintziak [...]. Ag G 181. Geiago ezinda, iru edo lau txilio miñ aterazi bere txistuari. Mok 17. Zer diran ango txiiiooo!... Zer ango garraxi! Enb 179. Ai ene! ta txilijua ugari izan ziran eta amaieran, oker-oker eginda, arteztu eziñik geratu zan. Kk Ab II 147 (55 txiliyuek). Ostroen dardarak eta txorijen txijuak. Laux BBa 34. Ango bildur-izu, txilio ta didarrak! Erkiag Arran 145. Eroan dabe kanpora Potxolo txilio ta orruka. Bilbao IpuiB 67. Eta emakumeen txilioak! Ta Luzianoren arrapaladea! Ib. 233. Ez doguz nai zarata, / kantu ta txilio, / baizik maite biotzez / gaur San Antonio. Ayesta 45.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de comp.).
Bere emazte pirriaren txilio-soñuekin oituta egoan da. Alzola Atalak 57.
Bere emazte pirriaren txilio-soñuekin oituta egoan da. Alzola Atalak 57.
azpisarrera-1
TXILIOA BOTA.
Gritar.
Amabiak jotean Miren Arantxak bota eban txilioa. Bilbao IpuiB 275.
Amabiak jotean Miren Arantxak bota eban txilioa. Bilbao IpuiB 275.
azpisarrera-2
TXILIOA JO.
Gritar.
Mantak artu ta, txilixuajoten ebanerako, kalabozora. Gerrika 49.
Mantak artu ta, txilixuajoten ebanerako, kalabozora. Gerrika 49.
azpisarrera-3
TXILIO EGIN.
"Chillar, txillio egin" Añ.
azpisarrerakoSense-3.1
(Con determinantes).
"Gritar. Txilixua eiñ barik, ezin agiña ataratzen laga
"
Etxba Eib. "Txilixuek egin zittuen (V-gip)" Gte Erd 236 (junto a karraxiek egin, oihu egin, diarrak egin, etc., de otras zonas).
Txilio aundi bat egiñaz asi zan tontorra bera. Apaol 114. Ango emakume bakarrak egundoko txilio ta oiuak egin zituan mutillaren alde. Erkiag BatB 29.
Txilio aundi bat egiñaz asi zan tontorra bera. Apaol 114. Ango emakume bakarrak egundoko txilio ta oiuak egin zituan mutillaren alde. Erkiag BatB 29.
azpisarrera-4
TXILIOZ.
Gritando.
Gau eta egun txilioz dagoz: / Ai gara Gaztelakoak! AB AmaE 17 (v. tbn. el mismo ej. en Or Eus 199). Troketan jausten diran ur minduak ez dira / aiene, ta aiene, txilioz ixilltzen. Ib. 362.
Gau eta egun txilioz dagoz: / Ai gara Gaztelakoak! AB AmaE 17 (v. tbn. el mismo ej. en Or Eus 199). Troketan jausten diran ur minduak ez dira / aiene, ta aiene, txilioz ixilltzen. Ib. 362.
txilio
-
1 txilio....
-
(V, G, AN-5vill; Izt 24v, Zam Voc ; -ill...
-
(Como primer miembro de comp.). Bere ema...
-
TXILIOA BOTA. Gritar. Amabiak jotean Mir...
-
TXILIOA JO. Gritar. Mantak artu ta, txil...
-
TXILIO EGIN. "Chillar, txillio egin" Añ...
-
TXILIOZ. Gritando. Gau eta egun txilioz ...
<< txiki 0 / 0 txinget >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
