Harremana

    OEH - Bilaketa

    681 emaitza labur bilaketarentzat

    Sarrera buruan (45)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    kizkur.
    sense-1
    I . (Adj.).
    azpiadiera-1.1
    1. (G-bet, B, BN; Lar, Dv, H, VocB ), kiskur (V-gip; Lar, Añ, H), kixkur (V-gip, G-azp, AN-araq, B), kizkor (V, G), kizkar (V-arr-och), kixkor (L, BN, S), xixkor (Dv), zizkor (H), kuzkur (AN-5vill), ixkur Ref.: A (kizkur, kiskur, kizkor, kizkar); Lh (kixkor); Satr VocP (kixkur); Iz ArOñ (grisaua); Etxba Eib (kiskur); Izeta BHizt (kizkur, kixkur); Elexp Berg (kixkur); Gte Erd 164 .
     Rizado, ondulado; arrugado. "Rufo, crespo" , "(a la vejez) aladares de pez, agureak kiskur, zentzua labur" Lar. "Crespo" Añ. " Ile, larru, paper... kizkurrak, cheveux, peau, papier crispée. Aza kizkurrak, choux frisés" H. " Kizkor, ensortijado, rizado, crespo" A. "Encogido, arrugado" Ib. " Kizkar, contraído, encogido" Ib. " Kix[k]or, recroquevillé, contracté" Lh. " Grisaua, el pelo rizado, kixkurra " Iz ArOñ. " Ile kizkurre eta beltz beltxa. Kixkur eta polite " Izeta BHizt. " Ille kixkurra zeukan Julienek txikittan " Elexp Berg. v. izur. Tr. Documentado en Larramendi y posteriormente en autores meridionales desde mediados del s. XIX.
    Nik beeratuko nioke bere andiustea ta bere galdor kiskur, luzea. Lar DT CCIV. [Azaburua] Erriberaetakoa baino biguñagoa, guriagoa, kizkurragoa, piñagoa. Izt C 157. Bere ille lodi kizkurrean. Arr GB 106. Betille kizkurren azpiyan. EE 1884a, 547. Itxasoa guztiz egoan arro, bere zabaltasun danean kiskur, bizi ta apartsu. Ag Kr 153. Askozaz [uletxu zuri-baltz] geiago ta zuri kiskur kirikolauak garondoan. Ib. 87. Baga kiskur urdiñak. Iraola Eskual 854 (1903) 3. Arte, aritz, gaztañak, [...] elur zerrenda samur kiskurrez arro arro apainduak. Ag G 201. Zer polita dagoan bere ille kixkurrakin! Ill Testim 18. Adats kizkurrak bildu. Or Mi 98. Ugin kizkur, argi. Ib. 128. Su-garren gorabear kizkurrari begiak yosita. Ldi IL 19. Illiak kuzkur jarri / itxura arrokuak. Yanzi 161. Galtzak zintzillik, begi kiskurrak, / sudurra gorri gorria, / balantzaka ta total izketan. J. Ille beltz kiskurra. Etxde AlosT 22 (JJ 67 kixkur). Osto aundia, kizkurragoa, koska geiagokoa. Munita 40. Uraren billa erro kixkurrak / alperrik mindu ebazan. Gand Elorri 143. Iturritik ur eta ur / potingoa kizkur. 'Ondas fugaces del pozo' . Ib. 67. Olatu arro eta kizkurren artean. MAtx Gazt 96. Goiz-sentiak eman dio / zure ille ixkurrari, / bere urre-argi. NEtx LBB 343. Arabezki kixkur. "Arabescos rizados" . MEIG IX 123. (en colab. con NEtx)
    v. tbn. Altuna 94. Kizkor: Laux BBa 74. Kixkur: Zait Sof 23.
    azpiadiera-1.1.1
    " Trumoi konkoiloak daude (trumoi laino borobilak) (AN-gip), trumoia jo du, laino kizkurrak bait daude (AN-gip)" Gte Erd 108.
    azpiadiera-1.1.2
    (Ref. al trino de los pájaros).
    [Enara] jardun txoro pozgarrietan dago; [...] alai ta bizi, zuri ta kiskur, gli-gli, glu-glu. EEs 1917, 173. Urretxindorren xinta kixkur ta oroimenak. "Los ensortijados arpegios" . Loram EuskOl 1932, 14. [Txorien] kantu zuzen-zuzena / azken kizkurragaz, / kantu arro ernea / amai leunenagaz... 'Monorrítmicos gorgeos, con finales melodiosos' . Gand Elorri 66.
    azpiadiera-1.1.3
    (Con reduplicación intensiva). " Ille kizkur kizkurra dauka (G-azp)" Gte Erd 164.
    Agiñak zuri zuri eta kiskur kiskur ulea. Ag Kr 82.
    azpiadiera-1.2
    2. (H), kizkor (V-gip; Dv, H), kiskor, kixkor (V-ger-gip, G-azp; H), kixkur (H), kixkar, kuskur (H), kuxkur (H), zizkor (H), xixkor (BN, Sal; VocBN, Dv, H). Ref.: A (kizkor, kixkor, xixkor); Gte Erd 289. "Séché à l'excès par la chaleur du feu" VocBN . "Ratatiné, sec et dur" Dv. "Tout ce qui a subi un excès de chaleur, en est desséché, durci, etc. Ogi kizkorra, pain sec, croûton de pain" H. " Xixkorra, grillé ou séché" Ib. " Kixkor, achicharrado" A. " Xixkor, seco al calor del fuego" Ib. " Ogi kizkorra (V-gip)" Gte Erd 289 (junto a ogi zi(g)ortua, txigortua, etc., de otras zonas). Cf. kizkurtu.
    Bala errenka joan zan nere sabelaren gaiñetik, garo igar kizkurrak nere soin gaiñean utziz. AZink 66.
    azpiadiera-1.2.1
    [Amak] umea magalean artuta musuka erabilli oi zuan aurrari musu gorriya bere malko kixkarrekin bustitzen ziolarik. Elizdo EEs 1913, 103 (DRA traduce "ardoroso").
    azpiadiera-1.3
    3. " Kixkor (BN-baig), artificioso, hecho con arte" A.
    sense-2
    II . (Sust).
    azpiadiera-2.1
    1. (Lar, H), kiskur (G-azp-goi-to; Lar, Añ, H), kixkor (V-gip, G-azp), zizkor (H) Ref.: A (kiskur, kixkor); Iz ArOñ (kixkor) .
     Onda; rizo. "Rizo del pelo" Lar, Añ. "Enrizado, nombre" Lar. "Crispure, crépure, frisure. Ileetan egiten diren kizkurrak berotuz burdin beroz, les frisures que l'on fait aux cheveux [...] Larru meheek, ardi, bildots larruek hartzen dituzten kizkurrak, paperak hartzen dituenak, berotzearekin " H. " Kiskur, pelo crespo y rizado" A. " Kixkórrak, los rizos" Iz ArOñ. v. izur (2).
    Ille gorri ugaria, kiskur ederrak. Otag EE 1882c, 447. Itxas-gañeko olatuen kizkurrari begiratzen diotenean! MAtx Gazt 39.
    azpiadiera-2.1.1
    " Kixkor, enredijo" Lar. v. KIZKUR-BIHUR. "Kizkor (V, G), guedeja de pelo" A. Aidera igaro nai ta, / ezin bestean, ur. // Et'ezin bestean, ur / --ez kizkur, ez zuzmur--. 'Un agua quieta y muda'. Gand Elorri 188. Abesti emearen kizkur txikarretan labaindu jataz arima izpiak, dardarti. 'Delicadas y menudas ondas'. Gand Elorri 71.
    azpiadiera-2.2
    2. (Lar, H), kiskur (G-bet-nav, AN-5vill ap. A; H), kizkor (Vc, AN-gip [ G-ond] ap. A), zizkor (H).
    "Acepilladuras" Lar. "Fruslera, raspaduras de azófar, menastoriaren kizkurrak " Ib. "Alisaduras, kizkurrak, leuneskak " Ib. "Piñonata, conserva, almendra orriz, almendra kizkurrez egindako gordakaia " Ib. "Copeaux minces [...] de rubans frisés, qu'enlève le rabot. Kizkurrak egiten duten gar lasterra, flamme vite allumé et vite disparue qui font les minces raboux, copeaux frisés" H. "Viruta" A.
    azpiadiera-2.3
    3. " Xixkor (S), chicharrón" A.
    azpiadiera-2.4
    4. (AN-gip).
    Colon.
    azpisarrera-1
    BELAR KIZKUR. v. belar.
    azpisarrera-2
    ILE-KIZKUR ( i.-kixkur V-gip ap. Elexp Berg; ule-k. V-gip ap. Etxba Eib ). a) De pelo rizado, crespo. "Noizian beiñ, famelixa zurixen artian be, agertzen dira ule-kizkurrak" Etxba Eib.
    Ondorean agertu ziran illekizkur beltxeran batzuek, esan zutenez Caribe aldekoak. JAIraz Bizia 26. Ikuste al dezu neskatxa ille kixkur ori? NEtx LBB 136.
    b) ILE-KIZKUR. Rizo.
    Eskutitz bat edo ile-kizkur bat edo bestelako oroigarri samur bat. Mde Pr 176.
    azpisarrera-3
    KIZKUR-BIHUR. "Kiskur-biurra [...], ariari geiegi biurtutakoan egiten zaion korapilloa" Iz LinOñ 181.
    azpisarrera-4
    KIZKUR-KIZKUR EGIN. v. kizkurtu.
    azpisarrera-5
    KIZKUR-KIZKUR EGON. "Kíxkar-kíxkar eon (?), estar reseco como para hacerse polvo" Iz ArOñ.
    azpisarrera-6
    KIZKURRIK (Estar, etc.) totalmente seco.
    Negu danetan leiaz dakustaz / errerik solo ta larrak, / uda danetan kiskorrik oso / bedar, ota ta arbolak. AB AmaE 30.

    kizkur

    kizkur
    << kitatu 0 / 0 komedia >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper