OEH - Bilaketa

681 emaitza labur bilaketarentzat

Sarrera buruan (45)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gerizatu.
etimologikoa
Etim. Para su probable relación con la familia romance de eclipse y eclipsar o, más exactamente, con la de cris y crisar , v. BAP 1962, 95.
sense-1
(L ap. A; SP, Urt V 40, Lar, H), kerizatu (AN, L ap. A ), gereizatu (H), geritzatu.
Cubrir(se), resguardar(se) del sol o de las inclemencias del tiempo; proteger(se). "Mettre à l'abri" SP. "Asombrar, hacer sombra" Lar. "Abriter; fig.: protéger" Dv. Tr. Documentado desde comienzos del s. XVII. En DFrec hay 5 ejs.
Zeure saihets sakratuan gerizatua bethi eduki nazazu. Harb 96. Geriza etzatzu zeure / erredola handiaz. EZ Eliç 302. Zure itzalean gerizatu izanen dire justuak. 44. Gerizatuko dut etsaiaren kolpetarik. Ch III 4, 1 (SP y Mst begiratu). Mariak gerizatuz, etzare deusen beldur izanen. Dh 269. Egon behar du toki gerizatuan. Dv Dial 77 (It aizeak jotzen ez duen tokian, Ur axe ezkutu, Ip atxolbian). Gerizaturen zaituztegu. Dv Mt 28, 14 (He gerizatuko). Dakarkiokeen ondorio hitsetik du gerizatzen. JE Bur 200. Eguzki sutsu onetarik gerizatzeko beste itzalperik ezpadu. A Ardi 74n. Makila saheska emanik, bere buruaren gerizatzen. Barb Sup 180. Bere gorde-pirrillarekin gerizatua. Or RIEV 1929, 8 (Ldi ib. 209 y Anab RIEV 1928, 610 estali). Ire pagodi itzalean gerizaturik. Zub 102. Eskubideak [...] gerizatu dagikiez agintariak. Eguzk GizAuz 165. Beren hegalez kutxa estaltzen zuten, gerizatzeko bezala. Zerb IxtS 40. Berotik gerizatu ditezen. Ibiñ Virgil 108. Bas'ihiziak gerizatzeko badute lege bipilik. Xa Odol 173. [Arditegia] haizetik ere gerizatu behar nolazbait. Larre ArtzainE 34. Latina urruti gelditu zen, haren itzalak eta beste hizkuntza klasikoarenak artean gerizatzen bagaitu ere. MEIG VII 180.
v. tbn. Hm 174. SP Phil 122. He Phil 125. Monho 36. Zby RIEV 1909, 397. Arb Igand 74. Ox 31. AIr RIEV 1928, 605. Ldi BB 102. Lf ELit 120.
azpiadiera-1.1
(, Lecl, Dv, H), kerizatu (), keritzatu (Ht VocGr 350, Lar), geriztu (AN-larr ap. Asp ANaf ).
Esconder(se), ocultar(se); disimular. "Déguiser, cacher" Lecl. " Ez niri deusere geriza (Lg), ne me dissimulez rien" Dv. " Aitatxi zenari jana gerizten genion " Asp ANaf. " Geriztu zaite " Ib.
Iainko beloz gerizatua. EZ Man II 79. Gerizatzen darokuzu [Zuk iguzkia] / har dezagun pausua. EZ Noel 138. Xahuki, klarki eta deus gerizatu gabe. EZ Eliç 138. Zeren gerizatzen zaren sakramenduaren azpian. "Abscondis" . SP Imit IV 11, 2 (Ch gerizatzen; Mst gordatzen, Ol estaltzen). Jainko Jauna haragiaz / ziagok gerizaturik, / Majestatea ziagok / han berean estalirik. 64 (v. tbn. 77). Bertutearen kaparen azpian [...] gerizatua. He Gudu 36. Ezin gerizatuz gehiago bere errabia. Lg II 221. Bainan egun Jaunaren begitarik / ez daite nihor geriza. Monho 118. Jakintasun deusere gerizatzen etzaiona. Dh 175. Gorphutz ahularen azpian gerizatua. Jnn SBi 40.
v. tbn. Mih 124. Brtc 149. Dv Lab 173.
azpiadiera-1.2
Ensombrecer(se), oscurecer(se).
Beren ikuskera labur gereizatuakin. Lar SAgust 12. Oh gau illun, azpiratu ta keizaturik euki dozuna nire arima geixua! JJMg Egunoro 120. Zuk detsazun maittetasun garbi eta zintzua [...] ez da auzuetako Prinzipe jasuenak be ezingo leukiala kerizatu. Etxba Ibilt 477.
azpiadiera-1.3
Proteger de.
Kapotiak gerizatzen ditu / aizia ta ebiya. Tx B II 265.
azpiadiera-1.4
"Desaparecer (G-nav). Aizea gerizatu da " A Apend.
azpisarrera-1
EZIN GERIZATUZKO. "Ezin-gerizatuzko tokian phesiak atzeman gaitu, l'averse nous a surpris dans un endroit où nous ne pouvions nous abriter. Hori da huts bat ezin-gerizatuzkoa, c'est là une faute qu'on ne peut dissimuler" Dv.
azpisarrera-2
GERIZATURIK. En secreto, a escondidas.
Davitek eta Chusaik elkhar aditzen zuten gerizaturik. Lg I 315.
gerizatu
<< geriza 0 / 0 gero >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper