OEH - Bilaketa

35 emaitza labrador bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
tolesgabe.
sense-1
I . (Adj.).
azpiadiera-1.1
1. ( VocCB Dv, H, A), tolesbage (Lar, , Izt 22r, H (+ tolez-)), tolesbaga (A), tolezgabe (H), tolezbaga, toleskabe (Lar, , H), tolezkabe (H), tolesge, dolezgabe.
Sincero, inocente, sin dobleces, sin malicia; sencillo, sin artificio. "Cándido, sencillo" Lar. "Sincero" , "ingenuo", "sencillo, sin artificio" Añ. "Candide, sincère, sans dissimulation" Dv. "(G), sencillo, ingenuo" A (que cita el ej. de Ur Gen). v. laño. Tr. Documentado en la tradición meridional desde principios del s. XIX.
Konfesinoia izan biar da tolez eta atxakija baga. Izan biar da tolez baga; au da, argi argi [...] ifini biar deutsaz konfesoriari bere bekatu gustijak. Astar I 208. [Ama guztiz bigunak] zintzo ta toles bagaakaz daukazala bere artuemonak. Ur MarIl 102. [Izan zaitezte] tolesgabeak usoak bezela. Ur Mt 10, 16 (Ir YKBiz 197 bakunak (tolesgabeak); He, TB sinple, SalabBN xinple, Dv, Leon laño, Samper, Echn senzillo, Ol, Or, IBk, IBe xalo, Ker lau). Zure begija baldin balitz tolesbagia, zure gorputz gustija izango da argitsua. Ur Mt (V) 6, 22. Jakob, mutil tolesgabea. Ur Gen 25, 27. Zure aurrean menaz eta biotz dolezgabearekin ibilli naizala. Lard 274 (cf. doblez). Bizkaiko semiak eurenez daukeen bijotz zintzo eta tolesbagetatik. (1866). BBatzarN 241. [Fedea] izan bear da senziloa edo tolesbagea. Itz Azald 16.
( s. XX) Idazti gaitz-sakontsubak irakurtzeko oi-degun atsegin idekoa izan bear degu idazti tolesge ta jainkozaleak irakurtzeko ere. Eleiz EEs 1908, 189. Esakeran tolesgabea, ibilkeran adjutua, begirunean samurra. Ag G 134. Tamal andia litzake, onen gazte tolesgabea dalarik, orrera bidaltzea. A Ardi 9. Lugin tolesgeak, langille eradunak. "Sencillo labrador" . Zink Crit 2. Bere izkerea erreza ta [...] tolesgabea izan bedi. Eguzk LEItz 26. Aier tolesgia. "Ira sin malicia" . Laux BBa 62. Zadiz tolesgia. "Sé siempre sin malicia ni maldad" . Ib. 124. Tolesgientzat zara maitasun abija. "Para los inocentes" . Ib. 24. Neskañoetan ederrenak eta tolesgabeenak esnatzen dute bizikien urietako piztitzarren iretsibearra. TAg Uzt 53. Aire polit, tolesgabea iruditzen zitzaion, herri hortako jendea eta gauzak oro bezala. Mde Pr 167. Lasartear tolesgabe edo inoxenteak. EG 1957 (3-4), 49. Nere gizontasuna menderatzeko tolesgabe uste niñukan, baiñan, nereak eta bost kostata bada're, oinperatu dizkiat bata ta bestea. Etxde JJ 77. Gure gogamenak ritmo bera du, ritmo tolesgabea, denbora eta nahimenari etena. Lasa Poem 117. Don Kijote Mantxako famatuaren kondaira, garbi ta tolesgabe [aurkitu] . "Tan sincera y tan sin revueltas" . Berron Kijote 22. Arrantzale jatorrak, artzai tolesgabeak. MEIG I 108.

v. tbn. Lek SClar 131. Toleskabe: Ant EE 1884a, 425. Tolezkabe: Otag EE 1882c, 414.
azpiadiera-1.1.1
Sencillo, sin complicación.
Goi-Batzordeak erabakiko duan lez eraman bearko da zenbatza. Tolesgabea izan dedilla. "Sencilla" . EAEg 1-6-1937, 1744. Horrexegatik, beharbada, hain tolesgabea dirudielako, ez baita puntu hori maizegi tratatua izan. MEIG VI 153.
azpiadiera-1.1.2
Sencillo, simple, básico.
Gudak sortu erazi ditun ezbearrak eskubide tolesgabeenak erabiltzea ere nekeztu egin dute. "Derechos más sencillos" . EAEg 5-11-1936, 218.
azpiadiera-1.2
2. "Qui n'a pas de pli ou de marque de pli. Syn. zimurgabea " H.
sense-2
II . (Adv.).
azpiadiera-2.1
+ toleskabe (Lar), tolesbaga (Añ), tolesge. Sencillamente, sin artificio, sin doblez. "Sinceramente" Lar, Añ (jira bira toles baga).
Erantzun egidazu zuzen ta toles baga kristinaua, noren serbitzari izan gura dozu? Ur MarIl 74. Agertu zuen argiro eta tolesgabe. Ur BulaG 526. Guk egiten deguna ez da predikatzea, ezpada alkarrekiñ [...] Jainko-gauzen gañean tolesgabe datorkigun eran jardutea. Aran SIgn 59. Beti argiro, garbiro, tolesbaga eta laburkiro autorteko asmu sendoa. Itz Azald 144. Bere egin batzuek tolesge ta artetsu [azaldu]. "Con la sencilla y sosegada exposición". Zink Crit 58. --Nerekin ezkondu nai dezu beaz? (Tolesgabe). --Ez al zenekien? --Bai, baña, zure aotik entzun nai nuen. Alz Ram 49. Berezko ederrez eta tolesgabe. "Simple y sencillamente". Berron Kijote 125.
sense-3
III . (Sust.).
azpiadiera-3.1
+ tolesbage (Lar, Añ), toleskabe (Lar). "Candidez, sencillez" Lar, . "Ingenuidad" .
Jainko-begitan kristau-erririk / kristauena agiz gurea. / Siñeskorrean, biotz-garbian, / tolesgabean, umea. SMitx Aranz 178.
azpisarrera-1
TOLESGABEKO (H, que cita a Echve). Sincero, sencillo, sin artificio, sin dobleces.
Ta biotz garbiyarekin edo tolesgabekoarekin beti billa nazazu. Echve Imit III 4, 1. Beraren tolesbageko senzildea. "Su ingenua simplicidad" . Izt Carta a JJMg 15. Konfesinoa izan daiten al dan tolesbagakoena eta laburrena. Itz Azald 144n. Tolesgabeko naikundez dagizugu dei [...] egi-egiazko au. EEs 1916, 54. Tolesgeko olerkaria. "Poeta sin dobleces" . Aitzol ( in Laux BBa VI ). Gixon zinddotzat eta tolesbakotzat [euki] . Otx 80. Katuak ganbaretan lo daudez / tolesgabeko ametsetan. Lasa Poem 59.
azpisarrerakoSense-1.1
Toleskabe ta gaitzikgabeko neskatx garbiak [...].Otag EE 1882c, 536.
tolesgabe
<< nekazari 0 / 0 xuhur >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper