Harremana

    OEH - Bilaketa

    131 emaitza kaka bilaketarentzat

    Sarrera buruan (45)


    Sarrera osoan (86)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    mailatu.
    sense-1
    1. (V, G; -all- Lar, Añ, H, Zam Voc), maliatu (Lar (+ mallia-)→H), mailletu Ref.: A (maillatu); SM EiTec2 (maillatu); Iz ArOñ (mailláatu); Etxba Eib (mallatua, mallatzia); Elexp Berg (maillatu); Gte Erd 6; ZestErret .
     Magullar(se); abollar(se). "Mallatu, pasarse la fruta. Desigualar una superficie regular" Garate Cont RIEV 1935, 351. "Jausi ta mallatu naiz guztira" Etxba Eib. "Lapikua mallatzia gura eban barrixa erosi zeixen" Ib. "Sagarrak agiakin eretxi ezkero maillatu eitten die" Elexp Berg. "Dana mallauta nago (G-azp)" Gte Erd 6 (s.v. "tengo unas agujetas terribles"). Tr. Atestiguado en textos vizcaínos y guipuzcoanos, desde la primera mitad del s. XVIII. La forma mejor documentada es ma(i)llatu; hay ma(i)lletu en EusJok II y Noe (111). En DFrec hay 2 ejs. de mailatu y 1 de maillatu .
    Batzuek azotez mallatuak. Lar SermAzc 50. Labandu ta jausi, / mallatu arren gorputza / azurrik ez ausi. DurPl 55. Mallaturik lurrian / daguan sagarra. Ib. 97. Arri bategaz ausi ta mallatuten dan gauza gogorra. Mg CO 43. Arpegija ukabilkada eta golpiakaz mallaturik. Astar I 68. Gorputz guzia laster mallatu eta urratu zioten. Lard 490. [Zaldian] asko ibilli ziran gero, ta bere ipur-zabalak Loperi ondo maillatu iakozan. Ag AL 159. Burutik beatzetara maillatuta gengozan. Ib. 38s. Mallatu bear dira iregurrez galondarrak. Ag G 27. Besuak eta saietzak ondo mallatuta. Kk Ab II 63. Gazisagarrak bilketan mazpildu ta mallatu ez ditezen. TAg Uzt 279. Beste fruta klase askoren ondoan, [...] ez da erreza mallatzea edo usteltzea, azalak ondo zaitzen baidu mamia. EgutAr 25-11-1965 (ap. DRA ). [Zekorra] ukaldika il ondoren, aragiak maillatutzen zaizkio larrua oso-osorik kentzeko. Ibiñ Virgil 113.
    v. tbn. Mallatu: Iraola 48. Anab Poli 46.
    azpiadiera-1.1
    Baserri etxe bat gera ez dedin / su-desgraziz maillatua.Insausti 34.
    azpiadiera-1.2
    (Part. en función de adj.). "Abollado, abollatua, maliatua, mallatua " Lar. "Magullado, maliatua, mallatua <mallu-> " Ib.
    Leoia arpegi ongi mallatuaz. VMg 44. Kornetin mallatu bat. Ag Ioan 274. Piper poto mallatu baten estropuzu [egin] . Ag Kr 13. [Idiak] euki ezpaleitue / lepo mailletuak. EusJok II 118. Danak eukiezan buruetan zauri mallatuak. Kk Ab II 166.
    sense-2
    2. (V-gip; -aill- A) Ref.: Etxba Eib (mallatua); SM EiTec2 y Elexp Berg (maillatu).
    (Uso sust.). Magulladura; abolladura. " Zidarrezko pitxar onek mallatua dauka ertz baten " Etxba Eib. " Ori piezi-ori ikusi dotenian bildurtu nok, ze, maillaturen bat eukala begitxandu atak eta " SM EiTec2. v. mailatune, 2 mailu.
    Zelan egongo nintzan ni / kontentuz beterik, / batetik mallatubagaz / bestetik bustirik? DurPl 56. Beso ateriak ta buruko mallatu, tontor ta epaijak. Mg PAb 77. Ardoz sendatzen dituk gizonaren zauri ta mallatuak. Ag G 311. [Idiak] azkenian mailletuakin / orrek il biarra. EusJok II 119. Zauri ta mallatu andiyak artuta. Kk Ab II 57. [Radio] gizajo arek zeukan / itxura txarrari, / maillatu, euli-kaka / eta abarrari. Zendoia 206. Kozka eta maillatu / an zitun ageri [kotxeak] . Insausti 271.
    sense-3
    3. (maill- G-to ap. A), malletu (AN-larr ap. Asp Leiz). "Poner el heno en pequeños montones en las operaciones de la siega" A. "Recoger la hierba en hileras" Asp Leiz. v. mailakatu, mailaratu (3).
    sense-4
    4. Medir, ajustar a una medida.
    Lelo jakiñari bersoak maillatuz, auots ederrez, argi ta geldiro, asi zan agurea [kantatzen] . TAg Uzt 243s.
    sense-5
    5. Ordenar, graduar. v. mailakatu (2).
    Mugitz kontale mailatuak. "Limitativos numerales graduados" . A Gram 102. Agiriak Jabetza Zenbatza Idazkolean zer nola mallatu bear diranaren berri emango du. "Calificación de documentos" . EAEg 11-10-1936, 20. [Gudariak] mallatu bitzate elbarritasunari buruz. Ib. 30-12-1936, 683. [Sentimentuak] zorionaz eta atsekabeaz ulertzen du bakarrik; eta baloreak mallatzeko uste dugun baño geiago laguntzen du. Txill Let 136.
    azpisarrera-1
    MAILA-MAILA EGIN, MAILATU-MAILATU EGIN. Magullar(se) completamente.
    Besoz alkarri eldu eutsen ta bien bularrak, / egin zirean estu-estuka, malla malla. AB AmaE 453s. Asto ganetik jausi yat Bertoldin, eta albo bata mallatu-mallatu egindda dauala daukat semia. Otx 179. Makilla artuaz, bi gudariak ezur ta mami malla-malla eginda utzi zituan. EgutAr 9-4-1963 (ap. DRA ).

    mailatu

    mailatu
    << lohitegi 0 / 0 1 makar >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper