OEH - Bilaketa

32 emaitza kabu bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
2 kabu.
sense-1
1. (BN-lab, kh- L ap. A; Dv (kh-)).
"Cœur, vaillance" Dv. "Temple, energía, talante. Eztut kaburik laneko " A. " Khabu (BN-lab), activité, diligence. [...] Khabua handi du laneko, il est actif, laborieux" Darric LBasque 6.
Oi zeinen indar gabe, zeinen khabu gutirekin aurkhituren naizen! Dv LEd 165 (Cb Eg II 90 kemen). Kabu eskasetik heldu da maiz hain arinki arranguratzen gure gorphutz herbala. Dv Imit 45 (ap. DRA). Ene burdinen ariaz bihotz harturik, khabu gehiago baitute beldurrik gabe Jainkoaren hitzaren erantzuteko. Dv Phil 1, 14.
azpiadiera-1.1
(V-m-gip ap. A ), kabo (G-bet-nav, R-vid ap. A).
"Iniciativa, determinación" A. "Cuenta, iniciativa" Ib. Cf. infra KABUTAN, KABUZ, etc.
sense-2
2. kabo. (Precedido de bere, etc.). De por sí, espontáneamente.
Hóstia béra goraturik bere kábo sartuzizáio ágoan. LE ( in BOEanm 443 ). Zein aumentatuzé milágro berribatéki, soñatzearéki berén kabo, niork ukitugábe, ángo ezkila guziak. LE JMSB 451. Bere kabo da aragia ala nola mindegi bat gaistakeriena. (166). LE-Ir. (Ume biurriak) bere kabo etorri balire bekala mundura (100). Ib.
azpisarrera-1
KABUTAKO. (Precedido de bere, neure, etc.).
a) "Euren kautako bertsoak, versos espontáneos, improvisados" A Apend. b) "Berekautakuak, acción de hablar consigo mismo. Zeñek ez dittu berekautakuak?" Etxba Eib.
"Berekautakuetan jardun, egon, estar hablando consigo. Gure zan amak [sic], berekautakuetan jarduntzen eban zeregiñetan zan artian" Etxba Eib. "Nere kautakuetan, acción de ensimismarse y hablar consigo mismo. Nere kautakuetan nindoian mendixan ziar" Ib.
azpisarrera-2
KABUTAN. (V-ger-m-gip ap. A; Añ (V), Izt, H (berekautan V)). (Precedido de bere, neure, etc.).
a) Por su cuenta; por su propia iniciativa. "De sí, de por sí, berez, bere kabutan, [...] berakauten", "(de su) motivo, bere kabutan" Añ. "A mi solas, neure kabutan" Izt. "Bere kabutan (V-m-gip), berkautan, espontáneamente" A (s.v. kabu). "Neure kautan, a mi cuenta" Ib. (s.v. kauta). "Berekautan (V-ger-m-gip, espontáneamente" Ib. "Berakotan (V-m)" Ib. "Orrek danok euren kauten bizi dia (V-gip)" Gte Erd 165.
Au eginagaz urtengo dau berekautan legez goijan imini dan amaijak edo konklusinoiak. fB Olg 45. Eurekauten ez dira semiak deungatuten. fB Ic I app. 12. Berekauten dua gizona edo emakumia gauza aren ondotik. fB Ic II 249. Jaijoten dira jantzita, edo urteten deutsee berekautan luma, lana edo biar dabeen estalkijak. JJMg BasEsc (ed. 1845), 57.
b) (Con verbos como esan, pentsatu...). (Decir, pensar...) para sí (mí...). "Berekautan, eurenkautan jardun, hablar a solas; berekautan diardu esaten, está hablando a solas" Iz ArOñ. "Neure kauten (V-gip), bere kauten pentzau oan (V-arr)" Gte Erd 43. "Bere kauten berbetan ibilten da (V-gip)" Ib. 37.
Esanaz neure kautan, albait ixilltxoen, / "enpleauetan enaz ni bizi ondoen". AB AmaE 263. Ziñoan bere kautan, ondo da dotea, / baña lendik aberats daukagu etxea. Ib. 420. Zer jazoten ete da? diñot neurekauten. Enb 132. Orrelaxe, berekautan izketan ari zala. TAg Uzt 163. Onezkero esan dozu zeure kitan. Anaitasuna (1958) n.º 50, 5. Au zion bere kautan: Zer ote dut iakitun izate ori? Zait Plat 88. Orrelako iritxiak nerabiazen nerekautan. SM Zirik 6. Serenuak pentsau eban berekautan. Ib. 55. Zizetzar ori ikusi oan orduko, esan ei-oan berekotan: "Zizetzar au pañeloan eroatekoa eztok". Akes Ipiñ 32. --Ze txori-klase izan leitekek onelan kantetan daben au?-- esaten neban neurekautan. Alzola Atalak 47.
v. tbn. Neurekautan: GMant LEItz 56. Bere kautan: Atutxa in Onaind MEOE 679. Berekautan: Erkiag Arran 26.
c) A solas.
Bein, berekautan euala, bat juan ei jakon, ta bat-batian soltau ei zetsan. SM Zirik 111.
d) (Entrar, etc.) en razón.
Oxala heriotze unkigarri horren orhoitzapenak bere kautan sar-araz balitza gure gizonak. EGAlm 1895, 27 (ap. DRA).
azpisarrera-3
KABUZ. (berekabuz V-gip ap. A; Aq 172 (G) A; berekauz V-gip, G-to, Sal ap. A). (Precedido de bere, neure, etc.).
a) "Bere kaboz, por su propia iniciativa, de por sí" A (s.v. kabo).
Milágro izainda itxekitzea, lenetik disponiturik estagóna bere kabos. LE in BOEanm 372. Aizkorak eta geziak bere-kauz eskuetatik iausiko iakuez gizon guztiai. Ag AL 47. Aretxa eta artakarroa exartu drela bere kaboz. Mdg 130. Eztet inoiz ardurarik artu, neronez, nere kabuz, ikasteko. A Ardi 99. Ori ere bere kaus, barrengo griñak bultzatzen zuen lanera joan da. Alz Ram 35. Zerorrek zeure kabuz ez al niñuzun idoro? Zait Sof 86. Norberak bere kabuz ikasiko ote luke iakintza? Zait Plat 69. Polito ziarduan neskatoak bere kabuz ta kontura. Erkiag BatB 77. Gizonak eztu ezer aundirik egiten bere kabuz edo asmoz. Vill Jaink 174. Juateko planak egiten asiak giñan geure kabuz. Gerrika 288. Guztiok dugu, bada, hizkuntza geure kabuz aldatzeko eskua ez ezik, aldatzeko kemena ere bai. MIH 397. Neure kabuz, ez nituen sekula argitarako, ez erdaraz, ez euskaraz. MEIG VIII 40.
b) (Con mintzatu). (Hablar) consigo mismo.
--Batzarre madarikatua!-- esaten zuan berekaus sarri mintzatzen zalarik. EEs 1913, 120.
azpisarrera-4
KABUZKO (Tras bere, etc.). Propio, original.
Beste itzulpen edo bere kabuzko idazlan askoren artean, kornubiera berpiztuan egiñik izan datekeen libururik ederrena eman zigun. Mde Pr 257.
kabu
<< 1 kabu 0 / 0 3 kabu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper