OEH - Bilaketa
110 emaitza kabia bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (109)
- airatu
- amestu
- apailatu
- aparteko
- arbazta
- arbola
- arotz
- arrano
- arratoi
- asmo
- atsegin
- aurten
- barna
- barru
- baselizatxo
- 1 baso
- bazkun
- bazter
- bekoki
- 1 belar
- 1 bere
- berritzaile
- bertan
- bete
- bigun
- egoitzategi
- egon
- egontegi
- eliztxori
- epel
- eper
- erlauntz
- esertoki
- ezereztu
- 1 ezin
- gabia
- gapirio
- gogamen
- goroldio
- habia
- habiaguraia
- haizatu
- halako
- harkaitz
- harrapari
- 1 hartu
- 1 hartzulo
- hedatsu
- hegapiztia
- hegazti
- 1 hego
- hontz
- hosto
- 1 huts
- ile
- ipurkabi
- iseka
- 1 kaskailu
- kaskaurdin
- laino
- lerdekari
- 1 lokatu
- lur
- mahats
- maiteño
- martin
- medio
- mendi
- merzedetar
- mirotz
- 1 mozolo
- musukatu
- neska
- nobio
- nonbait
- ohatu
- 1 ohatze
- osoki
- ospatu
- pabiloi
- pago
- pareta
- sagar
- sakontxeagotu
- sarde
- sehaskatxo
- sendo
- sentimendu
- sozietate
- tarte
- teilatu
- 1 txapar
- txepetx
- txiki
- 1 txori
- txorikume
- txoriño
- ume
- usaindu
- zalke
- zapelatz
- 1 zaputz
- zinkun
- zirritu
- zorigaitz
- zorri
- zorrotz
- zozo
- zuhaitz
goiburua
ezereztu.
sense-1
1.
(V; Lar, Añ, Dv (s.v. ezereztatu), H (ezerr-)),
ezerestu (Lh)
Ref.:
A (ezereztatu);
Rollo (eserrestu)
.
Aniquilar(se), anonadar(se), reducir(se) a la nada, (hacer) desaparecer. v. ezerereztu, ezeztatu, ezereztatu. Tr. Documentado en textos meridionales a partir de comienzos del s. XIX; es sobre todo frecuente en el s. XX. En DFrec hay 16 ejs., meridionales.
Zure esate uts bat da asko, ezereztuteko kriatura guztiak. Añ EL1 156. Nire ondo guraz zeure burua ezereztuta, altarako mai santuan egiazko yanaari ta edaari eginik gelditu zineana. Añ EL2 171. Bere jakinduri ezin geiagokoarekin aien esan txar eta aitzaki guziak ezereztu eta desegin zituen. Lard 413. [Jesus] gizonagatik ezereztu zala. Ib. 371. Lurreko gauza guziak zartu, aldatu ta ezereztu egitten dira. Inza Azalp 113. [Neskak] ikutu utsez ezerezten dio miña. TAg Y 1933, 23. Poloniarren izaera guztia zapaltzeko ta ezereztutzeko. Ldi IL 164. Arerioen aldeko laguntza ezerezteko. "Impedir" . EAEg 14-2-1937, 1062. Etxe barri ta olabe barriak, suak ezereztu zituala. Erkiag Arran 158. Antxen basamortuko bakartasun aspergarria ezereztu balitz bezela. Anab Aprika 52. Alegin aundiak egin izan dira [...] sentipen onen indarra ezereztutzeko. Vill Jaink 112. Len zerbait izanak, / aundiak esanak, / sasoia juanak, / ezereztu danak. Uzt Sas 49. Lore ederrenak ere igartu egiten dira; itsusitu ez-ezik, ezereztu. EZBB II 49. Alako esames gaiztoak ezereztu egizan. Onaind STeresa 68. Baiña galanki tristetu ziñan / kabia ezereztean. Insausti 147. Burdinbideak euskalduntasuna egunen batean, urrutira gabe, baztertu eta ezereztu behar. MIH 25.
v. tbn. Echve OngiB 63. Ur MarIl 26. Azc PB 171. EEs 1913, 211. GMant LEItz 70. JMB ib. 91. Belaus ib. 116. Eguzk GizAuz 19. ABar Goi 54. Ol Is 40, 23 (Ker ezerezten; Dv ezdeusa bezala egiten). MAtx Gazt 95. Etxabu Kontu 112. Ostolaiz 136.
Aniquilar(se), anonadar(se), reducir(se) a la nada, (hacer) desaparecer. v. ezerereztu, ezeztatu, ezereztatu. Tr. Documentado en textos meridionales a partir de comienzos del s. XIX; es sobre todo frecuente en el s. XX. En DFrec hay 16 ejs., meridionales.
Zure esate uts bat da asko, ezereztuteko kriatura guztiak. Añ EL1 156. Nire ondo guraz zeure burua ezereztuta, altarako mai santuan egiazko yanaari ta edaari eginik gelditu zineana. Añ EL2 171. Bere jakinduri ezin geiagokoarekin aien esan txar eta aitzaki guziak ezereztu eta desegin zituen. Lard 413. [Jesus] gizonagatik ezereztu zala. Ib. 371. Lurreko gauza guziak zartu, aldatu ta ezereztu egitten dira. Inza Azalp 113. [Neskak] ikutu utsez ezerezten dio miña. TAg Y 1933, 23. Poloniarren izaera guztia zapaltzeko ta ezereztutzeko. Ldi IL 164. Arerioen aldeko laguntza ezerezteko. "Impedir" . EAEg 14-2-1937, 1062. Etxe barri ta olabe barriak, suak ezereztu zituala. Erkiag Arran 158. Antxen basamortuko bakartasun aspergarria ezereztu balitz bezela. Anab Aprika 52. Alegin aundiak egin izan dira [...] sentipen onen indarra ezereztutzeko. Vill Jaink 112. Len zerbait izanak, / aundiak esanak, / sasoia juanak, / ezereztu danak. Uzt Sas 49. Lore ederrenak ere igartu egiten dira; itsusitu ez-ezik, ezereztu. EZBB II 49. Alako esames gaiztoak ezereztu egizan. Onaind STeresa 68. Baiña galanki tristetu ziñan / kabia ezereztean. Insausti 147. Burdinbideak euskalduntasuna egunen batean, urrutira gabe, baztertu eta ezereztu behar. MIH 25.
v. tbn. Echve OngiB 63. Ur MarIl 26. Azc PB 171. EEs 1913, 211. GMant LEItz 70. JMB ib. 91. Belaus ib. 116. Eguzk GizAuz 19. ABar Goi 54. Ol Is 40, 23 (Ker ezerezten; Dv ezdeusa bezala egiten). MAtx Gazt 95. Etxabu Kontu 112. Ostolaiz 136.
azpiadiera-1.1
"Revocar, anular"
A DBols.
Izan leitekez ezereztuak eta indarbagetuak eskintsariak edo botoak? Itz Azald 87. Aurrerakunde-Jaurrija eskubidiaz gelditzen da [lagi] berau ezereztuteko osuan edo zatijan. "Suspender" . ForuAB 141. Azkenaia ezereztu edo autsi nai danean. ArgEgut 1923, 36. Gure lege zarrak ezerezteko. Goen Y 1934, 100. Emaztearen edozein agintza edo lotu lezaken zin nekagarri sendotu edo ezereztea, senarrari dagokio. Ol Num 30, 14 (Ker ezereztu).
Izan leitekez ezereztuak eta indarbagetuak eskintsariak edo botoak? Itz Azald 87. Aurrerakunde-Jaurrija eskubidiaz gelditzen da [lagi] berau ezereztuteko osuan edo zatijan. "Suspender" . ForuAB 141. Azkenaia ezereztu edo autsi nai danean. ArgEgut 1923, 36. Gure lege zarrak ezerezteko. Goen Y 1934, 100. Emaztearen edozein agintza edo lotu lezaken zin nekagarri sendotu edo ezereztea, senarrari dagokio. Ol Num 30, 14 (Ker ezereztu).
sense-2
2.
+
izereztu.
Decaer, desmejorar.
"Asimplarse, atontarse, inutilizarse. Oso ezereztu de gizon ori
"
Asp Leiz2.
Gaitz andi ari bultza bazion ere, añ argal eta ezereztua geratu zan, non egun batetik bestera herioaren begira egotea beste erremediorik etzeukan. Arr GB 102. Uri leial eta noble au, ezereztua eta umildua badago ere, antxinako denboretan izandu dala Españiaren lenengo soldadu portitza. Zab EE 1884b, 201. Lenago andi izan diran iende ta gauzak urri, makur eta izereztuak ikustean. Ag Ioan 181.
Gaitz andi ari bultza bazion ere, añ argal eta ezereztua geratu zan, non egun batetik bestera herioaren begira egotea beste erremediorik etzeukan. Arr GB 102. Uri leial eta noble au, ezereztua eta umildua badago ere, antxinako denboretan izandu dala Españiaren lenengo soldadu portitza. Zab EE 1884b, 201. Lenago andi izan diran iende ta gauzak urri, makur eta izereztuak ikustean. Ag Ioan 181.
sense-3
3.
Negar, contradecir.
Ainbeste edeslarik diñoena, ezereztutekorik eztot uste. GMant LEItz 61n.
Ainbeste edeslarik diñoena, ezereztutekorik eztot uste. GMant LEItz 61n.
ezereztu
-
ezereztu....
-
1. (V; Lar, Añ, Dv (s.v. ezereztatu), H...
-
"Revocar, anular" A DBols . Izan leiteke...
-
2. + izereztu. Decaer, desmejorar. "Asim...
-
3. Negar, contradecir. Ainbeste edeslari...
<< esertoki 0 / 0 1 ezin >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
