(AN-olza; VocBN ), unidu, uniu (V-ger-gip) Ref.: Bon-Ond 160; Iz ArOñ (uniu); Holmer ApuntV (uniu) .
Unir(se). "Unir, s'unir" VocBN. "Uníu, uníitten, unir(se)" Iz ArOñ. (Lleva por lo gral. complemento en caso sociativo o dativo; con alativo en un ej. de PE). Tr. Documentado en Leiçarraga, en Tartas y en autores meridionales, principalmente alto-navarros y pirenaicos, desde el s. XVIII. En el s. XX se documenta sólo en algunos textos populares. La forma unidu es propia de textos vizcaínos.
Zathitua unitu, laidoa anoblitu. Lç Adv ** 8r. Berekin bizitzeko uni eta bat egin gaitzanzát. Lç Ins F 5r. Iunta nezazu, eta uni zuri zihauri, hain hersiki, non deusek ere enezan separa. Tt Arima XVII. Harekila unitzen baita arima debota. Ib. 52s. Unidurik egoala eta bat eginik dibinidadeagaz. Cap 33. Zeña juntatu eta unitu izan zigon [...] aren korputzari. OA 27. --[Kristo] nola jaitxi ze? --Arima dibinidadeareki uniturik. El 39 (Cb CatV 26 Jangoikotasunari [...] unidurik, CatB 30 Yaungoikotasunarekiñ uniturik, CatLuz 13 uniturik Jainkotasunari, CatR 29 unitruk dibinidadiari, CatSal 29 unitrik dibinidadeari, CatAe 28 unituik dibinidadeari, Legaz 16 Jangoikotasunari [...] uniturik, CatUlz 19 bere dibinidadiareki uniturik). Arimea ta gorputza batu edo unidu zituan. Cb CatV 69 (CatBus 43 alkarregaz batu edo unidu). Unidu zan Jesu Kristoren arima gloriosoa bere gorputzagaz. Zuzaeta 83. Baña tróno bérean Jangoikotasúna dágo uniturik gizontasunaréki. LE Doc 175. Orai ziradie espusatürik / desiratzen deiziet izan zitaien / Jinkuaren grazian unitürik. Xarlem 210. Lurreko ogi ta beste janariak erasten edo unitzen dira Korputzarekin. Mg CC 217. Arima au iuntatu edo unitu baizion Gorputzari eta orra Gizatasuna. Añ CatAN 21. Eta anima, eta gorputza betiko alkarrekin uniturik. Gco II 80. Jaungoikoarekin unitu, laztandu eta batuko gaitu. Ib. 71. Batu edo unidurik leen euki eben arimiagaz. Astar II 51. Baña ez dezaguke / iñoiz ezer egin, / ez bagera unitzen / gu elkarrekin. It Fab 212. Laguntza izateko / estutasunetan, / bear zala unitu / erdaldun jendetan. Afrika 34. Ezik bida zuetarik uni balite beren artean [...]. Samper Mt 18, 19 (EvAN elkarreki unitzen balirake; Hual xunta balinte). --Eta aren [Kristoren] korpiza nola baratu zen? --Unitruk dibinidade berareki. CatR 29 (Cb CatV 27 Jangoikotasunari berari [...] unidurik, Añ CatAN 24 Jangoikotasunari berari uniturik, CatB 31 Yaungoikotasunarekiñ berarekiñ uniturik, CatLuz 13 uniturik Jainkotasun berarekin, CatBus 16 Jaungoikotasuna berari [...] unidurik, CatSal 29 unitrik dibinidade berarekin, CatAe 28 unituik dibinidade bereiki, Legaz 17 Jaungoikotasun berarekin [...] uniturik, CatUlz 19 bere dibinidadearekiñ uniturik). Katolikuak unitutzeko / esan du Aita Santubak. Ud 140. Azpeitira dirate / bertsuetara deitu, / [...] gutxi suponitu, / ez gera unitu, / utsik naiz gelditu, / talentubak aitu, / enfermedade txarrak / bajatu gaitu. AzpPr 22. Asteasu ta Larraul / unitu alkarrena. PE 124. Zazpi senide aita batenak / ezin gerade unitu. Tx B I 131. Eskirolakin unitu. Ib. 114. Herriko populiak / Behar dugu unitu. (1930). LuzKant 91.
v. tbn. Iraz 53. Xe 411. Yanzi 95. MendaroTx 113. Ünitu: CatLan 44 (compl. dat.). Mercy 4 (compl. sociativo). Unidu: Oe 56.