OEH - Bilaketa
1049 emaitza jainko bilaketarentzat
Sarrera buruan (46)
- jainko
- ANDRE JAINKO (andre)
- etxe-jainko
- HAUR-JAINKO (haur)
- ITSAS JAINKO (1 itsaso)
- JAINKO AITA (jainko)
- JAINKO ANDRE (jainko)
- JAINKO-BATAIO (jainko)
- JAINKO-BATAIOAK (bataio)
- JAINKO-BEGIRAMEN (jainko)
- JAINKO-BELAR (jainko)
- JAINKO-BELATX (1 belatz)
- JAINKO-BELATX (jainko)
- JAINKO-BELDUR (jainko)
- JAINKO-BELDURTI (jainko)
- JAINKO-EME (jainko)
- JAINKO-ERAMAILE (jainko)
- JAINKO ESPIRITU SANTU (jainko)
- JAINKO-ETXE (jainko)
- JAINKO GIZON (jainko)
- JAINKO HAUR (jainko)
- JAINKO HAURTXO (jainko)
- JAINKO-JAINKOSA (jainko)
- JAINKO-JAKINTZA (jainko)
- JAINKO JAUN (jainko)
- JAINKO JAUN (jaun)
- JAINKO-LEGE (jainko)
- JAINKO-MAITASUN (jainko)
- JAINKO MAITEA (jainko)
- JAINKO MAITEA (maite)
- JAINKO-MUKUR (jainko)
- JAINKO-NOR (jainko)
- JAINKO-OLINPO (jainko)
- jainko-orde
- jainko-ordeko
- JAINKO PARTE (jainko)
- JAINKOREN JAINKO (jainko)
- JAINKO-SAGAR (jainko)
- JAINKO SEME (jainko)
- JAINKO TTIPI (jainko)
- JAINKO-UKATZAILE (jainko)
- JAINKO-USTEKO (jainko)
- JAINKO-XAKUR (jainko)
- JAUN ETA JAINKO (jaun)
- JAUN JAINKO (jaun)
- LARRE-JAINKO (1 larre)
Sarrera osoan (499)
- adierazi
- adierazpen
- 1 adimendu
- adin
- adiskidetu
- adoragarri
- adorarazi
- adorategi
- adoratzaile
- adorazio
- ados
- ageri
- agerraldi
- agiaz
- agintza
- agur
- agurrera
- agurtzaile
- ahal
- ahaldun
- ahalguziko
- ahalguz(t)idun
- ahalorotako
- ahaltsu
- ahaztu
- ahizpa
- aho
- ahotz
- ahul
- ahulki
- ahuspez
- aienatu
- aiher
- 1 aingeruki
- aintzagarri
- aintzat
- aipatu
- aipu
- airatu
- aise
- ai(t)-
- aita
- aitaorde
- 1 aitor
- aitorkun
- aitormen
- aitortu
- aitziko
- aitzin
- aitzinatu
- aitzitik
- akabantzagabe
- akabo
- 3 ala
- alabagarri
- alabaina
- alabantza
- alai
- alaitasun
- 1 aldaka
- 1 aldamen
- aldare
- aldatu
- alderdikeria
- aldi
- aldiz
- alegeragarri
- alegiatsu
- aleun
- alfa
- alfer
- 1 alferki
- alizar
- altu
- altxarazi
- altxatu
- altxatze
- ama
- amatasun
- 2 amatu
- amen
- ameska
- ameski
- amets
- amodio
- amore
- amorentasun
- amultsu
- andre
- andregai
- antz
- antze
- apaiz
- 1 apal
- apalki
- apaltze
- aparteko
- apartu
- apostolu
- 1 araztu
- arbuiatu
- arduragarri
- 1 arduratu
- argi
- argitaraldi
- 1 argitu
- ari izan
- arindu
- armada
- arnasa
- arnasestu
- arnegatzaile
- arneguka
- arraiki
- arrailgarri
- 1 arrasta
- 1 arrasto
- 1 arraza
- arrazoi
- arreba
- arren
- arrotz
- 1 artalde
- 1 arte
- artio
- 1 asaldu
- 1 aski
- asmarazi
- asmo
- aspaldi
- asperkunde
- aspertu
- asto
- 1 ate
- atondu
- atrebentzia
- atseginaldi
- atseginkiro
- 1 atxiki
- 1 atzar
- 1 atze
- atzerakoi
- aurkiarazi
- aurkiberri
- aurre
- aurrerakoi
- aurrerapen
- aurtiki
- ausaz
- axola
- axukatu
- azaldu
- 1 azkar
- azken
- azkengabe
- azorrialdi
- azpi
- azpiratu
- aztapar
- aztar
- azterbide
- 1 ba-
- 2 ba-
- babesle
- bada
- bahi
- bai
- bai-
- 1 baia
- baiki
- baimen
- 1 baimendu
- bait-
- 1 baita
- 2 baita
- baizen
- baizik
- bakante
- bakar
- bakaulki
- bake
- balantza
- baldinba
- balio
- baliostasun
- baliotsu
- bana
- banakatze
- banket
- banokeria
- baretu
- barkamendu
- barkatu
- barna
- barne
- barru
- barrunbetu
- basajaun
- basamediku
- bataio
- batasun
- batetaratu
- 1 batzaldi
- batzar
- bazkalondo
- bazko
- bazter
- bedeinkarazi
- bedeinkatu
- bederen
- begikaldi
- begiko
- begirale
- begiratu
- begitarte
- behar
- beharazi
- behardun
- behar izan
- behartu
- 1 behatu
- behe
- behere
- behin
- behondatu
- bekaizkor
- bekatari
- bekatore
- bekatoros
- bekatu
- beko
- belarri
- belarritako
- 1 belatz
- belaunikatu
- beldur
- beldurti
- belo
- belztasun
- ben
- benaz
- bendizio
- bengantza
- 1 ber
- 2 ber
- 1 bera
- berati
- beraz
- berbera
- berbo
- 1 bere
- bereizi
- bermarazi
- bermategi
- berretarazi
- berritan
- bertso
- beso
- beste
- bestela
- bestenaz
- betan
- betazal
- bete
- beti
- betiere
- betikor
- betiraun
- bezain
- bezainbat
- bezala
- beztimendu
- bidari
- 2 bide
- bigarren
- bihar
- bihotz
- bihotzeratu
- bihurrarazi
- bikaindu
- bilakarazi
- 1 bilakatu
- 1 bilari
- bilaxka
- bilguma
- birbiz
- birrindu
- bitarteko
- bitzuk
- bizi
- bizimodu
- bizmendun
- blai
- blasfemioka
- bofetada
- bortitz
- bortxu
- 1 bota
- botere
- boteretsu
- 1 boto
- buhako
- burgoi
- buruhauste
- burumakurka
- buruntza
- burutu
- buruzagigo
- buztan
- damutu
- dastarazi
- deabru
- deboilatu
- debozio
- dei
- deiadar
- deika
- dela
- demonio
- 1 dena
- dena den
- denbora
- desiratu
- deun
- deus
- dibinitate
- dignitate
- dina
- dirdari
- distinto
- dobladura
- doble
- doe
- dohain
- donatu
- 1 e
- ebasle
- eder
- ederretsi
- ederzale
- edo
- edonon
- edukiarazi
- egin
- egoitzatu
- egongia
- ejiptoar
- elkar
- elkarraldi
- elkarte
- elkor
- eman
- ematu
- 1 eme
- 1 epai
- epe
- era
- eraberritze
- eraendu
- erakarri
- erakutsi
- erantzule
- erdikide
- 1 eresi
- erori
- eroslari
- errebeskeria
- 1 erregu
- erreinu
- errekeritu
- errenkada
- errepika
- errukitsu
- esker
- eskola
- eskributxo
- 1 esku
- eskutaiu
- eskuzabalka
- esperantza
- estali
- estalki
- estekatu
- eta
- etorregun
- etorri
- etsai
- 1 etsi
- etxelar
- etzan
- ez
- ezaguera
- ezagueradun
- ezagun izan
- ezagutu
- ezagutza
- ezaxolakeria
- ezberdintasun
- ezdeuskeria
- ezdeustatu
- ezen
- ezetsi
- ezeztagarri
- ezeztamendu
- ezeztatu
- ezik
- ezinbeste
- ez-ohitu
- fauno
- fededun
- fedegabe
- fenomeno
- fidatu
- filisteo
- fiu
- furia
- gabon
- gain
- gainerako
- gaitzerizko
- gaitzigarrikeria
- gaiztaginkeria
- gaizto
- galda
- galde
- 1 galdegin
- galdeka
- galdetu
- galdezka
- galdu
- 2 galera
- galiar
- gaurgeroz
- gehiago
- gehiegi
- gehigarri
- geldi
- gerizatu
- gerkar
- gerla
- gertatu
- gezur
- gidatu
- girla
- 1 giro
- gisa
- gizabete
- giza-irudi
- gizakunde
- gizalege
- gizatasun
- gizatu
- gizon
- gizondu
- gloriagarri
- gloriatzaile
- goait
- gogo
- 1 goi
- goietsi
- goihera
- goiheratasun
- goititu
- goiz
- gomendatu
- gora
- 1 goraki
- goraldu
- goratasun
- 2 goriarazi
- gorputz
- gorpuzgabe
- gorri
- gose
- grazia
- gurtegi
- gurtoki
- gurtu
- gurutzefikatu
- guzti
- guztiahaldun
- hagitz
- hagorandu
- haia-haia
- 1 hain
- hainbeste
- haizatu
- halaber
- halabiz
- halatsu
- halaz
- halere
- hamaikatxo
- han
- hanpatu
- hanpurutsuki
- hantatu
- har
- 1 hara
goiburua
birrindu.
sense-1
1.
(V; Mg PAbVoc, Añ (V)),
birribindu (V-ger),
mirrindu (V-arr, G-goi)
Ref.:
A (birrindu, birribindu , mirrindu);
Etxba Eib;
Elexp Berg
.
(Aux. trans. e intrans.). Deshacer(se), hacer pedazos, desmenuzar, destruir, triturar, destrozar. "Dividir. Birrindu o banatuko dot, le destrozaré" Mg PAbVoc. "Romper en pedazos muy menudos, o hacer añicos" y "(hacer mil) añicos" Añ. " Arto-zorrua eruan birrintzera " Elexp Berg. " Kotxia arrapau zosten da jota birrinduta agertu da " Ib. " Perurenak marka guztiak birrinduittu " Ib. v. apurtu, puskatu, xehetu. Tr. Propio de la tradición vizcaína; se encuentra desde principios del s. XIX. En el s. XX tbn. lo usan autores de otros dialectos. En DFrec hay 6 ejs. meridionales.
[Mana] gordeten bazan biaramonerako, usteldu, urdindu, birrindu ta arrez betetan zan. Añ MisE 74. Erreinubak, ziudadiak ta etxiak, batzuk birrindu ta beste batzuk egin, guztiak aldatuten dira. fB Ic I 61. Birrindu zaitez Zeruko atiak. "Desolamini" (Ier 2, 12). Ib. 65. Bere jentadi edo ejerzituba zatitu, birrindu eta gitxiturik ikusijak. Astar II VII. Euren gogoko guraarijetan izerditu, birrindu eta gustiz nekatuten dirianak. Ib. 242. Ostia zatituteak esan nai dau zelan ebagi ta birrindu eutseezan Yesukristori aragi guztiak, bururik eta beatzetara atal osorik itxi bagarik. Añ EL2 123. Azotez birrindurik. Ib. 224. Moruei birrintzeko / mamin ta azurrak. Afrika 62. Itxas-zartadak / Direan legez atxaren kontra / Birrinduten. AB AmaE 128. Lerdatu, zeetu ta birrindurik (desmenuzar). Ag AL 85. Bataren gauzak erre ta bestearenak ausi ta birrindu. Ib. 133. Ausi, ataldu ta birrindu eutsiezan gero arraun, maste ta aize-oialak. Ag Kr 197. Itxaropen guztiak birrinduaz badoaz. Echta Jos 228. Birrindduko aut etxeratuten azanean! Ib. 60. Milla ta bosteun tximistak birrinduko al abe! Kk Ab I 102. Troya, griegoak birrindu zuten antxin-antxiñako uriaren aldikoa. Arzdi LEItz 86. Oianerako bidean birrindu eban Yulitxok bere ogi-zatia sakelean. EEs 1928, 12. Ba-neukala-ta nere biotzean garra / t'otsoa birrintzeko besotan indarra. Jaukol Biozk 97. Esan Amari, birrindu dogu / Zure areio arrotza. Enb 133. Arriyari ertz baten zati bat oso-osuan, au da, birrindu barik, azkatu yakola. Kk Ab II 175. Lepua makillaka birrinddu biar eutsela. Otx 86. Zapaldu arte, birrindu arte. Ldi IL 52. [Mana] eiotarrian irinduta, edo zaparrian birrinduta, eltzean zegosan, edo artaz taloa egiten zun. Ol Num 11, 8 (Dv xehatzen, Ker birrintzen). Bere aberria birrintzen. Zait Sof 175. Liburutegi osoak birrindu dituzte, breizerako idazki eta izparringiak debekatu. Mde Pr 283. Nere gezurrak birrintzeko. Or Aitork 72. Burubide eder ua eskuetan birrindu zitzaigun. Ib. 149. Birrinduta itxi eban arrain gaiztoa. Bilbao IpuiB 45. Gure etxeko bost gela ta sukaldea aize ikaragarri batek birrindu balitu bezela geratu ziran. Ugalde Iltz 13. Buztarri lotsagarria bein betiko birrinduteko. Erkiag BatB 146. Zephir-ek sokillak birrintzen dituneko, zezena goldepean muukatzen astea nai nuke. Ibiñ Virgil 70. Zortzi egunian birrindu dittu oñetakuak. Etxba Eib. Axe zan oñaztuak arbolia birrindutzia! Ib. Eta enegan dagoen aingeru garbi ikaragarriak / birrindu zorian dauka arratsaldeko jainko beltza. Lasa Poem 100. Osakiak neurri barik, bedar suster ta abarrez, ondo birrinduta, aztruak bere gelatxo zikin illunean eratuak. Onaind STeresa 46. Bestiak aurka buru ta belarri sartuta guzti au birrindu. triskau gurarik. Gerrika 273. Ez nuke inoren ametsik birrindu nahi. MEIG I 259.
v. tbn. Etxde JJ 179. Akes Ipiñ 33. Gazt MusIx 66. Ker Num 11, 8.
(Aux. trans. e intrans.). Deshacer(se), hacer pedazos, desmenuzar, destruir, triturar, destrozar. "Dividir. Birrindu o banatuko dot, le destrozaré" Mg PAbVoc. "Romper en pedazos muy menudos, o hacer añicos" y "(hacer mil) añicos" Añ. " Arto-zorrua eruan birrintzera " Elexp Berg. " Kotxia arrapau zosten da jota birrinduta agertu da " Ib. " Perurenak marka guztiak birrinduittu " Ib. v. apurtu, puskatu, xehetu. Tr. Propio de la tradición vizcaína; se encuentra desde principios del s. XIX. En el s. XX tbn. lo usan autores de otros dialectos. En DFrec hay 6 ejs. meridionales.
[Mana] gordeten bazan biaramonerako, usteldu, urdindu, birrindu ta arrez betetan zan. Añ MisE 74. Erreinubak, ziudadiak ta etxiak, batzuk birrindu ta beste batzuk egin, guztiak aldatuten dira. fB Ic I 61. Birrindu zaitez Zeruko atiak. "Desolamini" (Ier 2, 12). Ib. 65. Bere jentadi edo ejerzituba zatitu, birrindu eta gitxiturik ikusijak. Astar II VII. Euren gogoko guraarijetan izerditu, birrindu eta gustiz nekatuten dirianak. Ib. 242. Ostia zatituteak esan nai dau zelan ebagi ta birrindu eutseezan Yesukristori aragi guztiak, bururik eta beatzetara atal osorik itxi bagarik. Añ EL2 123. Azotez birrindurik. Ib. 224. Moruei birrintzeko / mamin ta azurrak. Afrika 62. Itxas-zartadak / Direan legez atxaren kontra / Birrinduten. AB AmaE 128. Lerdatu, zeetu ta birrindurik (desmenuzar). Ag AL 85. Bataren gauzak erre ta bestearenak ausi ta birrindu. Ib. 133. Ausi, ataldu ta birrindu eutsiezan gero arraun, maste ta aize-oialak. Ag Kr 197. Itxaropen guztiak birrinduaz badoaz. Echta Jos 228. Birrindduko aut etxeratuten azanean! Ib. 60. Milla ta bosteun tximistak birrinduko al abe! Kk Ab I 102. Troya, griegoak birrindu zuten antxin-antxiñako uriaren aldikoa. Arzdi LEItz 86. Oianerako bidean birrindu eban Yulitxok bere ogi-zatia sakelean. EEs 1928, 12. Ba-neukala-ta nere biotzean garra / t'otsoa birrintzeko besotan indarra. Jaukol Biozk 97. Esan Amari, birrindu dogu / Zure areio arrotza. Enb 133. Arriyari ertz baten zati bat oso-osuan, au da, birrindu barik, azkatu yakola. Kk Ab II 175. Lepua makillaka birrinddu biar eutsela. Otx 86. Zapaldu arte, birrindu arte. Ldi IL 52. [Mana] eiotarrian irinduta, edo zaparrian birrinduta, eltzean zegosan, edo artaz taloa egiten zun. Ol Num 11, 8 (Dv xehatzen, Ker birrintzen). Bere aberria birrintzen. Zait Sof 175. Liburutegi osoak birrindu dituzte, breizerako idazki eta izparringiak debekatu. Mde Pr 283. Nere gezurrak birrintzeko. Or Aitork 72. Burubide eder ua eskuetan birrindu zitzaigun. Ib. 149. Birrinduta itxi eban arrain gaiztoa. Bilbao IpuiB 45. Gure etxeko bost gela ta sukaldea aize ikaragarri batek birrindu balitu bezela geratu ziran. Ugalde Iltz 13. Buztarri lotsagarria bein betiko birrinduteko. Erkiag BatB 146. Zephir-ek sokillak birrintzen dituneko, zezena goldepean muukatzen astea nai nuke. Ibiñ Virgil 70. Zortzi egunian birrindu dittu oñetakuak. Etxba Eib. Axe zan oñaztuak arbolia birrindutzia! Ib. Eta enegan dagoen aingeru garbi ikaragarriak / birrindu zorian dauka arratsaldeko jainko beltza. Lasa Poem 100. Osakiak neurri barik, bedar suster ta abarrez, ondo birrinduta, aztruak bere gelatxo zikin illunean eratuak. Onaind STeresa 46. Bestiak aurka buru ta belarri sartuta guzti au birrindu. triskau gurarik. Gerrika 273. Ez nuke inoren ametsik birrindu nahi. MEIG I 259.
v. tbn. Etxde JJ 179. Akes Ipiñ 33. Gazt MusIx 66. Ker Num 11, 8.
sense-2
2.
Partir en dos, dividir.
"
Birrinddu, bipartir"
AG 2326.
Cf. supra Mg PAbVoc.
Ogetamalau izki onek enda bittan birrintzen dira: gediñak eta igidiñak . (1897). AG 1020. Eta zeure gogua ezpata batek birrindduko dau. (Lc 2, 35). Ib. 1427 (Arriand erdibittuko).
Ogetamalau izki onek enda bittan birrintzen dira: gediñak eta igidiñak . (1897). AG 1020. Eta zeure gogua ezpata batek birrindduko dau. (Lc 2, 35). Ib. 1427 (Arriand erdibittuko).
sense-3
3.
"
Mirrindu (?), analizar minuciosamente"
A.
azpisarrera-1
BIRRIN-BIRRIN EGIN (V-gip).
Triturar; destrozar, hacer pedazos. "Zapatillak birrin-birrin eindda ekarri zittuan" Elexp Berg.
Ni ez naiz Manuelekiñ ezkonduko, ezta zuzi zuzi, zati zati, birriñ birriñ egiten banaute ere. Ag G 279. Bazterrak zearo apurtu ta birrin-birrin eginda utzi zituan. AEmil AndreM 120.
Ni ez naiz Manuelekiñ ezkonduko, ezta zuzi zuzi, zati zati, birriñ birriñ egiten banaute ere. Ag G 279. Bazterrak zearo apurtu ta birrin-birrin eginda utzi zituan. AEmil AndreM 120.
azpisarrera-2
EZIN BIRRINDUZKO.
Imposible de romper, de pulverizar.
Badakit, haatik, ezin birrinduzkoak direla Txillardegirenak [ametsak] . MEIG I 259.
Badakit, haatik, ezin birrinduzkoak direla Txillardegirenak [ametsak] . MEIG I 259.
birrindu
-
birrindu....
-
1. (V; Mg PAbVoc , Añ (V)), birribindu ...
-
2. Partir en dos, dividir. " Birrinddu, ...
-
3. " Mirrindu (?), analizar minuciosamen...
-
BIRRIN-BIRRIN EGIN (V-gip). Triturar; de...
-
EZIN BIRRINDUZKO. Imposible de romper, d...
<< birbiz 0 / 0 bitarteko >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
