Harremana

    OEH - Bilaketa

    86 emaitza jaiera bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    begiramendu.
    tradizioa
    Tr. Las primeras documentaciones son de Axular y Pouvreau; a principios del s. XIX lo emplean Añibarro y Aguirre de Asteasu, y posteriormente es usado por autores guipuzcoanos, hasta que en la tercera década del s. XX prácticamente desaparece. En DFrec hay dos ejs., meridionales, de begiramendu . La forma con -mendu, aparte de en los labortanos, aparece a veces en Aguirre de Asteasu, Lardizabal, J.I. Arana e Inza.
    sense-1
    1. (G ap. A ; Dv, T-L).
    "Circunspección" A. "Réserve, retenue, circonspection" Dv. "Retenue, zuhurtasun, begiragune, begiramendu " T-L.
    Hala da bada komunzki zahartzeko pairamendua, begiramendua eta bekhatuetarik barurtzea ere: ezinezkoa da, eta ez borondatezkoa. 'Circunspección' . Ax 176s (V 119).
    azpiadiera-1.1
    (Dv, H), begiramentu (Añ, Izt 105v, Dv).
    Respeto, defererencia, consideración, miramiento. "Atención, respeto" Añ. "Respeto, miramiento" Izt 105v. "Considération, égard" Dv. "Respect, déférence, considération" H. v. begiramen, begirune.
    Ezteutso iñori lotsarik, ez begiramenturik. Añ MisE 117. Turkoak berak begiramentu eta jaiera andiagoarekin egoten dira eren Elizamoduetan. AA I 531. Baso bateko lekuari ainbeste begiramentu gorde bazion Moisesek, zer egingo etzuan gure Elizetan sartu baliz? Ib. 528. Mandamentu onen kontra bekatu egingo dezu Jaunaren etxe ta itzari, gurutzeari eta imajiñai galtzen badiezu dagoten begiramentu edo errespetoa. AA II 14. Zenbait aldiz gertatzen da Jesusen izen santua autan ekartzea begiramentu gutxirekin. Ib. 28. Edaleak denboren ta orduen begiramenturik gabe, izan gaba izan eguna, [...] lujuriaren atsegin loietarako dira. Ib. 381. Ur hura, Jesusen esanera, ardo egin zala zekusatenean, guziak arritu ziran eta Jesusi begirune edo begiramentu txit andia artu zioten. Lard 374. Ezkonduai [...] ematen ziezten erakutsi onak oi ziran: alkarri begiramentu eta amorea zegiotela. Arr GB 138. Jende on hura añ ixill eta begiramentuz egon oi zan, non eta hitzik ateratzeratzen eta ateaz aurrera sartzeratzen etziran. Ib. 135. Gertaera onen ondorengoa izandu zan len baño begiramentu obe ta geiagoz bere erakusbideai jarraitzea. Aran SIgn 69. Ezeren begiramentu ta errukirik gabe. Ib. 50. Baña ezagutu zutenean geixeago, iseka ta burlak begiramendu ta errespetoan bereganako biurtu zitzaizkan. 'Estimación y respeto' . Ib. 22. Jainkoaren gizon ark bere oiñ eta ukitzearekin santutu zituen ladrillu ta orma aieri begiramendu ta jaierarik andienarekin muñ-eman. Ib. 53. Velez de Medranok begiramenduaikin kendu zuen burukoa eta yuntero guziak xutitu ziren. REusk I 252. Gauza txit errexa da alabaiñdanere, zer nai desegokeri esatea begiramentu eta erreparo gabe. AJauregi 214. Beste iñork baño karidade geiago duen Ama Eleiza Santak badu orrelakoentzat [pobre arloteentzat] begiramentua, erabakiak dauzka oei laguntzeko neurriak. Ib. 272. Ikasi dezagun gure Aita-lenaren antzera Jaungoikuaren etxiari begiratzen arreta guziarekin, garbitasunian bezela berari zor diogun begiramentuan. Bv AsL 56. San Franziskoren Ordena arkitzen zala baimendua guziak jakin zezaten eta jendiak izan zekion merezi zuen begiramentua. Ib. 158. Begiramentu eta errespeto andiko karta bat eskribitu zion. Arr May 165. Berari zitzaion begiramentu laburra zeñ gaizki erorten zitzaion agertu nai izan zuen. Ib. 108. Elizan beste iñon ez bezelako modu on eta begiramentua. Ib. 109. Nazaretarrak begiramentu andija deutse arrotz edo estranjeruai. Izur JerOs 18. Euskalerriak baño Jaungoikoaren izenari errespetu edo begiramendu geiago zion erririk nekez. Inza Azalp 133.
    azpiadiera-1.2
    Consideración (buena o mala).
    Bereala adierazo zuen Danieli eta onen katibu-lagunai aitak bezain begiramendu ona ziela. Lard 311. Oso mudatzen ez baldin bada / jeniyo oien kuziña, / leku askotan izango dezu / begiramentu muziña. Tx B I 267.
    sense-2
    2. Cautela, precaución. "La garde que quelqu'un fait" SP.
    Hala gerta dakizunean, pensa zazu argia berriz bihur daitekeiela, zeren hura edekiten baiterautzut noizpaiterainokotz ene loriatan eta zure begiramendutan. "Ad cautelam tibi" . SP Imit III 7, 4 (Ch zure hobeagoagatik, Mst zü abisatiago izan zintian).
    azpiadiera-2.1
    Prudencia, mesura. "Economía, begiramentua gauzeetan " Añ.
    sense-3
    3. Consideración, cosa que debe ser tenida en cuenta.
    Ez due sinisten bizimodu ergel edo lasaia dala bekatu oen iturburua, edo obeto esateko, ez dira batere begiramendu oetan nekatzen. AA III 610. Bazekusan Santuak zeiñ kalte andiak zetozen emendik. Bazekusan gañera, zer gerta zekikeon berari gai onetan argiro itzeginda. Alaere utzirik alde bat begiramentu oek itzegin zion Herodesi bere aurpegira, ta aditzera eman zion bere bekatu itsusia. Ib. 507. Aideak begietaratzen ziozkaten aldapa, eragozpen eta begiramentu guziak ostikoperatu eta biotz prestu deseagarriaz asmo au bereala bete zuen. Arr May 169.
    sense-4
    4. begiramentu (Añ). Fin, objeto. "(El) fin que tuvo para esto: (c.) onetarako euki eban begiramentua zan" Añ.
    azpisarrera-1
    BEGIRAMENDUZ (Tras gen.). "(En) atención a esto, onen begirunez, begiramentuz" Añ.

    begiramendu

    begiramendu
    << bedeintzat 0 / 0 begirune >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper