OEH - Bilaketa
100 emaitza jaidura bilaketarentzat
Sarrera buruan (1)
Sarrera osoan (99)
- ahal
- ahuldu
- akuilu
- 1 ala
- amodio
- amultsura
- 1 apal
- aplikazio
- arabera
- arranguratu
- arrazadura
- arren
- 1 aski
- atseginzale
- atxikimendu
- 1 azkar
- azkartu
- bait-
- bake
- baliatu
- batbedera
- baxu
- bekatu
- bezain
- bihurri
- biluzi
- bizi
- bortxatu
- deidura
- desarrimatu
- eder
- ekarri
- enjogidura
- erauskunde
- erogarri
- eroriko
- erorkortasun
- erro
- esklabo
- esklabotasun
- 1 esku
- 1 etorki
- etorri
- 1 eztitu
- ferekatu
- flakarazi
- frogantza
- garaisen
- gisa
- goibeldu
- goitu
- gotortu
- gudukatu
- hats
- hazkuntza
- inklinazio
- jaiera
- jaigura
- jainko
- jaiura
- jardura
- jaudura
- jauira
- jaura
- jauzkortasun
- jorratu
- jou
- karramixka
- kostaratu
- laino
- lerragune
- lerratu
- makur
- mendutu
- mugarri
- mutiri
- mutiritu
- nahasi
- 1 nahi
- nekagarri
- nekatu
- ohointza
- 1 on
- ontsa
- partikularki
- pasio
- pendura
- plegagune
- sasiatu
- 1 soberania
- sorgune
- sortze
- 1 txasko
- tzar
- ukan
- urrikaltzapen
- xehakatu
- 1 zapatu
- zorigaitz
goiburua
jaiera.
sense-1
1.
(Lar, H (V, G), A),
jaier.
"Devoción" Lar. " Iaiera andikoa da, c'est une personne de grande dévotion" H. "(G), devoción. En esta segunda acepción se usa mucho entre predicadores" A. Tr. Documentado en textos guipuzcoanos desde Larramendi; entre los vizcaínos se encuentra únicamente en Azkue y Erkiaga, y en los septentrionales en Birjin. A menudo aparece acompañado de debozio a modo de explicación (jaiera edo debozio en AA I 524, Lard 502, Aran SIgn 67, Zab Gabon 89, Goñi 118 y JBDei 1919, 315; jaiera eta debozio en Ant EE 1884b, 40 y Arr May 11).
Zein [dira] gitxi doloreen amagana beren jaiera deueenak! Lar SermAzc 54. Onela biotz maitagarri haren landatu dezun amodioa, ta jaiera, geituaz, andituaz, ta sutuaz joango da. Lar Carta a Mb 281. Bada, arrezazu argana jaiera andia, ta egunoro enkomenda zatzaizka. CatBurg 26. Gurasoak erakutsi oi duten gauza da Jesusen Ama maitatzea, edo arekiko jaiera. Mb JBDev 202. Zer bildura, zer barrenkoitasun, zer jaier gozo Maria Di-Castillo baithan! Birjin 468s. Errepikatu zioen [...] haren jaiera etzela beatakeriarik baizen. Ib. 316. Jaunaren grazian egoteaz gañera, jaiera ta prestaera eder batekin Jaun bera artzen duenak. AA I 440. Aldamenean daudenai eragozten diezala jaieraz egotea. Ib. 530. Non arkitzen dan geroztik agirian inguromaiko jendeak jaiera andia gordetzen diola [Santiagori] . Izt C 51. Asi zan jaierarik andienaz orazio egiten. Arr GB 19. Bere erritarren artean diraute oraiñdik bizi ta giro santu ospatsu ta argidotar onen oroimen gozo eta jaiera iraunkor biotzezkoak. Aran SIgn 75. Nik Aizkorriko gurutze santuari txit jaiera aundia diot. Zab Gabon 67. Gure Birjiñaren jaiera zabaldua zegoala. Ib. 87. Denbora guzietan [Andra Maria Iziarkoari] izan dioten jaiera edo debozioa. Ag EE 1895b, 166. Zerutarren irudiak lurtarren atsegiñerako eregi ebazan iaiereak edo onerazpenak. A BeinB 83. Zuaitz-illara bakoitza errian jaierarik aundiena zioten santuaren babesean ipiñi zuten. Munita 32. Zegamarrak Arantzazurako jaiera aundia beti euki dabe. And AUzta 106. Ildakoen jaiera oiek nolako erro sakonak izan dituen ikusteko or dugu lur-azala illen oroigarriz betea. Vill Jaink 167. Zeruko Amarenganako jaiera. MAtx Gazt 99. Ama Birjinarengana jaiera berezia dutenentzat aukera aukerakoa. MEIG II 47.
v. tbn. Gco I 456. BOEans 661 (Cat. de Irún). EE 1882a, 130. Camp EE 1883b, 522. Ant EE 1885b, 285. Bv AsL 43. Ant Karmeltar (1888), 8 (ap. DRA). Ezale 1899, 14b. Goñi 125. Urruz Zer 119. KIkG 34. ArgiDL 108. Inza Azalp 154. Or Eus 258. Lek SClar 116. Gazt MusIx 60. Uzt Sas 295. Yaiera: Ir YKBiz 129. Or QA 110.
"Devoción" Lar. " Iaiera andikoa da, c'est une personne de grande dévotion" H. "(G), devoción. En esta segunda acepción se usa mucho entre predicadores" A. Tr. Documentado en textos guipuzcoanos desde Larramendi; entre los vizcaínos se encuentra únicamente en Azkue y Erkiaga, y en los septentrionales en Birjin. A menudo aparece acompañado de debozio a modo de explicación (jaiera edo debozio en AA I 524, Lard 502, Aran SIgn 67, Zab Gabon 89, Goñi 118 y JBDei 1919, 315; jaiera eta debozio en Ant EE 1884b, 40 y Arr May 11).
Zein [dira] gitxi doloreen amagana beren jaiera deueenak! Lar SermAzc 54. Onela biotz maitagarri haren landatu dezun amodioa, ta jaiera, geituaz, andituaz, ta sutuaz joango da. Lar Carta a Mb 281. Bada, arrezazu argana jaiera andia, ta egunoro enkomenda zatzaizka. CatBurg 26. Gurasoak erakutsi oi duten gauza da Jesusen Ama maitatzea, edo arekiko jaiera. Mb JBDev 202. Zer bildura, zer barrenkoitasun, zer jaier gozo Maria Di-Castillo baithan! Birjin 468s. Errepikatu zioen [...] haren jaiera etzela beatakeriarik baizen. Ib. 316. Jaunaren grazian egoteaz gañera, jaiera ta prestaera eder batekin Jaun bera artzen duenak. AA I 440. Aldamenean daudenai eragozten diezala jaieraz egotea. Ib. 530. Non arkitzen dan geroztik agirian inguromaiko jendeak jaiera andia gordetzen diola [Santiagori] . Izt C 51. Asi zan jaierarik andienaz orazio egiten. Arr GB 19. Bere erritarren artean diraute oraiñdik bizi ta giro santu ospatsu ta argidotar onen oroimen gozo eta jaiera iraunkor biotzezkoak. Aran SIgn 75. Nik Aizkorriko gurutze santuari txit jaiera aundia diot. Zab Gabon 67. Gure Birjiñaren jaiera zabaldua zegoala. Ib. 87. Denbora guzietan [Andra Maria Iziarkoari] izan dioten jaiera edo debozioa. Ag EE 1895b, 166. Zerutarren irudiak lurtarren atsegiñerako eregi ebazan iaiereak edo onerazpenak. A BeinB 83. Zuaitz-illara bakoitza errian jaierarik aundiena zioten santuaren babesean ipiñi zuten. Munita 32. Zegamarrak Arantzazurako jaiera aundia beti euki dabe. And AUzta 106. Ildakoen jaiera oiek nolako erro sakonak izan dituen ikusteko or dugu lur-azala illen oroigarriz betea. Vill Jaink 167. Zeruko Amarenganako jaiera. MAtx Gazt 99. Ama Birjinarengana jaiera berezia dutenentzat aukera aukerakoa. MEIG II 47.
v. tbn. Gco I 456. BOEans 661 (Cat. de Irún). EE 1882a, 130. Camp EE 1883b, 522. Ant EE 1885b, 285. Bv AsL 43. Ant Karmeltar (1888), 8 (ap. DRA). Ezale 1899, 14b. Goñi 125. Urruz Zer 119. KIkG 34. ArgiDL 108. Inza Azalp 154. Or Eus 258. Lek SClar 116. Gazt MusIx 60. Uzt Sas 295. Yaiera: Ir YKBiz 129. Or QA 110.
azpiadiera-1.1
(G-to ap. A
; Lar, H).
"Afición" Lar. "Inclinación, afecto, devoción" Ib. "Par extension, passion, affection exagérée" H (que cita el ej. de AA). "Inclinación" A. v. jaidura.
Jokorako jaiera eragabekoak dakartzian bekatu ta ondoren izugarriak. AA CCErac 147. Nekeaz oroitu ere bage lanean jarduteko zeban jaiera andiak. Izt C 457. Zeñaren jaiera aberetarrak etzituen loak artu izan urteen erajoarak. "Brutales pasiones" . Otag EE 1881b, 60. Errietan, orrelako esturetan alkarri laguntzeko, agertu oi dan gogo zintzoa ta bata besteaganako jaierea. Erkiag BatB 13. Haziak ernatzeko lur heze-emankorra behar duen bezalaxe, gure joerak eta jaierak ere beharko du izan, irauteko eta lanari jarraitzeko, premiazko duen giroa. MEIG IV 115.
"Afición" Lar. "Inclinación, afecto, devoción" Ib. "Par extension, passion, affection exagérée" H (que cita el ej. de AA). "Inclinación" A. v. jaidura.
Jokorako jaiera eragabekoak dakartzian bekatu ta ondoren izugarriak. AA CCErac 147. Nekeaz oroitu ere bage lanean jarduteko zeban jaiera andiak. Izt C 457. Zeñaren jaiera aberetarrak etzituen loak artu izan urteen erajoarak. "Brutales pasiones" . Otag EE 1881b, 60. Errietan, orrelako esturetan alkarri laguntzeko, agertu oi dan gogo zintzoa ta bata besteaganako jaierea. Erkiag BatB 13. Haziak ernatzeko lur heze-emankorra behar duen bezalaxe, gure joerak eta jaierak ere beharko du izan, irauteko eta lanari jarraitzeko, premiazko duen giroa. MEIG IV 115.
sense-2
2.
(H).
Devoción, oración.
Aurrena esango dira goizeko jaieran dauden gauzak, Komunioko liburuko laugarren partean [...] arkitzen diran eran. AA III 308. Goizeko jaieran esaten diran gauzak. Ib. 308.
Devoción, oración.
Aurrena esango dira goizeko jaieran dauden gauzak, Komunioko liburuko laugarren partean [...] arkitzen diran eran. AA III 308. Goizeko jaieran esaten diran gauzak. Ib. 308.
azpisarrera-1
JAIERA-LEKU.
Lugar de devoción.
Ibilia zen Sicilia guzian, et-ezagutzen zituen hango jaier-lekhu ospatsuenak. Birjin 490.
Ibilia zen Sicilia guzian, et-ezagutzen zituen hango jaier-lekhu ospatsuenak. Birjin 490.
azpisarrera-2
JAIERAZKO.
Devoto, de devoción.
Egun au bere guzizko jaierazko eguntzat iduki bear zuen. Cb Josefa 171. Irureun eguneko barkamena egunean beingo [orazio] au damu onezko ta jaierazkoaz errezatzeagatik. Cb SIgnB 5n. Sarthu ziren aita hark bitezarri zuen biltzarkide batean, zeinetako anaiakideak ast-oro biltzen baitziren jaierezko egintzei elgarrekin hotsemaiteko. Birjin 341. Ama Birjiña Aranzazukoaren jaierazko Eliza ta komentura. Aran SIgn 18. Galaiki eta jaierazko pluma gozatsuarekin eskribitu zituen. Ib. 115.
Egun au bere guzizko jaierazko eguntzat iduki bear zuen. Cb Josefa 171. Irureun eguneko barkamena egunean beingo [orazio] au damu onezko ta jaierazkoaz errezatzeagatik. Cb SIgnB 5n. Sarthu ziren aita hark bitezarri zuen biltzarkide batean, zeinetako anaiakideak ast-oro biltzen baitziren jaierezko egintzei elgarrekin hotsemaiteko. Birjin 341. Ama Birjiña Aranzazukoaren jaierazko Eliza ta komentura. Aran SIgn 18. Galaiki eta jaierazko pluma gozatsuarekin eskribitu zituen. Ib. 115.
jaiera
-
jaiera....
-
1. (Lar, H (V, G), A), jaier. "Devoción...
-
(G-to ap. A ; Lar, H). "Afición" Lar. "...
-
2. (H). Devoción, oración. Aurrena esa...
-
JAIERA-LEKU. Lugar de devoción. Ibilia ...
-
JAIERAZKO. Devoto, de devoción. Egun au...
<< inklinazio 0 / 0 jaigura >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
