OEH - Bilaketa

100 emaitza jaidura bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
frogantza.
tradizioa
Tr. Documentado desde Leiçarraga, es más frecuente al Norte; escasea desde mediados del s. XIX. Frogantza es la var. más extendida; aparece p(h)oro(g)a- en Leiçarraga, Etchart, AR y JesBih, boroga- en textos suletinos, proba- en Lazarraga, Etchart, Moguel, V. Moguel y Eguiateguy (que tbn. usa broba- ); Duhalde (tbn. Birjin ) usa la var. phorogantza sólo en el sdo. de 'demostración' (para el resto usa frogantza ).
sense-1
1. (SP, Ht VocGr 358 (-nza), Lar, Dv), probantza (Lcc), forogantza (Lar), borogantza, borogainxa (Gèze), porogantza, progantza, froganzia, frogantze.
Prueba, examen; penalidad por la que es probada una persona. "Probanza, probanzea " Lcc. "Experimento" Lar. "Expérimentation" Dv.
Aflikzionezko phoroganza handitan. "Épreuve" . 2 Cor 8, 2 (TB froganzia; Dv frogapen ). Biz bego zure borondatea eta nitaz egiten duzun froganza ene konsolazionetarik maiteena. SP Imit III 16, 2. Asko atsekabe behar duzu lurraren gaiñean pairatu eta haiñitz frogantzetarik iragan. Ch III 49, 4 (SP frogatu, Ip borogatü, Leon atsegabe). Bozkario guzizko batentzat idukazue, ene anaiak, atsekabe suerte hainitzetan erortzen zaretenean, dakizuelarik zuen fedearen frogantzak ekhartzen duela pazientzi. He Iac 1, 2s (Lç phoroganza, Dv frogapen ). Boroganza haren denboran ükhenen düie begira edo soeiña pietatezko marka emaitez eta mündiaren exenplü hon izatez. Mercy 20. Horiez bertzalde dir-oraino Jainkoa ganik bera ganik dathozen frogantza[k], zeinetaz nausi jainkozko hark, bere zuhurtzia bethiraunaren arabera, garbitzen baititu molde bereziago batez harenak diren arimak. Birjin 111. Jainkoak [...] frogantza luzetan gaindi iragan-arazi nahi izan zuen. Ib. 585. Duzun bihotz frogantzako denboran! Iraultza 28. Nor da suaren indarraren frogantza egin nahi lukenik? Dh 163. Job Sainduak, hainitz profetak, Jesu-Kristok berak eman darokute etsenplua. Hori da Jainkoak bereganat deitzen dituenen phorogantza. JesBih 449. Erregeren aginduz egin izan zan frogantzaren bidez. Izt C 72. Frogantza luzeak behar dira horren gainean khautuki mintzatzeko. Dv Lab 50.
sense-2
2. (SP, VocBN (-nza), H), probantza, brobantza, borogantza, borogaintxa (H), borogantxa (S ap. Lh), porogantza (Ht VocGr 409 (-nza); ph- H), poroantza, progantza (Arch VocGr (-nza)). Prueba, demostración. " Borogantxa (Eskual n.º 1451), preuve" Lh.
Bioen kontra probanzea / klarua dago, ziertu. Lazarraga A, 1154r. Igorri prontki zien poroganzak ohoinen kontre. Etchart 7.2r (unas líneas más abajo probanzak). Kanpoan egin ahal ditezke egiaren kontrako enseiuak eta frogantza falsoak. Ax 438 (V 285; v. infra FROGANTZA EGIN). Iduritzen zait frogantzarik aski ekharri dudala erraiteko eskualduna noble dela. ES 115. Zeinei erakutsi ere izan baidaroe bere burua bizirik bere pasionearen ondoan seiñale eta frogantza hainitzekien. He Act 1, 3. Ondoan ikhusiren dugu nola zerraien bertze berthutei. Heien phorogantzetan sartu baino lehen, mintzatu behar gira egun aldaraldi batez. Birjin 130. Arrimu eder-eder hori etzen heien prestutasunaren phorogantza xumena baizen. Ib. 142. Eman zituen bere deiaren egiatasunaren phorogantzak. Ib. 298. Jinkoak letsala, halako exenplien poroanzak eliren hain usu! (Interpr?). AR 40. Egia horren brobantza ageri da gizonaren egobian. Egiat 218 (271 probantza). Lurreko juezak bear dituzte probantzak. Mg CC 102. Ze diabru? Probanza oso baga niri ezarri eskribau ta justizijako beste ministruen ibilli ta prozesuak? Mg PAb 80. Ez du otsoak ekarri bere esanaren agiri edo probanzarik. VMg 36. Anderia eztizügü nahi beste boroganzarik. Abraham. (ap. DRA) Begi lüziak ikhusi dü prosesionian 80 gizon [...]. Borogantxa "Galtxa-gorrik" ez diala, Urdiñarben, "Fedia- khordoka erazten. Herr 5-5-1960, 3. Atera al diteke frogantza seguru bat Jainkoa badela jakiteko? Vill Jaink 15. Leherrenak egiten ditu egileak frogantza beharrik ez duten puntuak frogatzeko. MIH 379.
v. tbn. Lg II 85. Iraultza 26. Hb Esk 204.
sense-3
3. Experiencia.
Aphez frogantza hagitz zuen eta bizitze done bat zaraman bat. Birjin 53. Am-Eskolastikak, ilobak baino frogantza gehiago zuenak bezala, laster ezagutu zuen enganatzen zela. Ib. 350. Dio San Agustin, zer biltzen den, zer iragaten den bere jaidura gaxtoen esklabotasunean bere frogantzaz ikhasi zuenak. Dh 192.
azpisarrera-1
FROGANTZA EGIN (Ht VocGr). Hacer la prueba, poner a prueba. "J'ai fait expérience, froganza egiñ dut" Ht VocGr 358.
Nor da suaren indarraren frogantza egin nahi lukenik? Dh 163. Bazka berotua hobe den bai edo ez gerorrek frogantza egin dezakegu. Dv Lab 264.
azpisarrera-2
HIRUGARREN FROGANTZA. Tercera probación (de los jesuitas). Cf. frogantzako.
Konpainiari dagozkionak buka ditzadan, "Hirugarren progantza" delakoa hartuko dut azkenik ahotan: hori Gandian egina du. MEIG IV 110.
frogantza
<< flakarazi 0 / 0 garaisen >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper