Harremana

    OEH - Bilaketa

    795 emaitza jabe bilaketarentzat

    Sarrera buruan (49)


    Sarrera osoan (498)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    jarei.
    tradizioa
    Tr. Atestiguado como verbo en el msOñ , no vuelve a documentarse hasta el primer tercio del s. XX, en que lo emplean autores meridionales de léxico cuidado. Jarei es la forma más documentada. Hay jare en Lizardi (IL 125), Orixe y Etxaide.
    sense-1
    I . (Vb.).
    azpiadiera-1.1
    (V-gip ap. Iz ArOñ ), jare, jaregi.
    Dejar, soltar; librar, salvar. " Járei, járeiko dostet, ardíxai járeteko, librar. Járei, járeiko, dejar" Iz ArOñ. v. jaregin.
    Eta aurrerako bere bizitza santu guztia ez eusten jaregi bere animako eskutik arma santu bi onei. msOñ 59r. Jaregirik (esateko modura), bere Jaungoikotasunari, [...] eta gauza guztien bere jabetasunari. Ib. 86r. Jaregitako gauza guztiai. Ib. 104r. Besteren gogo-menbetik / yare-gagizu. 'Libéranos' . Ldi BB 166. Gaitzetatik yarei nazazu. Zait Sof 37. Yainkoren batek-edo etxe ori zuzitu nai du ta, ezingo da yarei. 'No les deja tregua' . Ib. 178. Yauna, yarei nagizu. Ol Mt 14, 30.
    sense-2
    II . (Part. en función de adj.).
    azpiadiera-2.1
    1. " Jarei (V-gip), generoso, franco. Gizon jareia, hombre generoso, desprendido" A. v. jaregin (II, 2).
    azpiadiera-2.2
    2. Libre.
    Jarei egin nindduban Jainkuak eta jarei iraun gura dot. Otx 65. Oiñez ta gerriz, jare (libre) da. Or Eus 173 (LEItz 44 y 53 yarei). Gizonak burua / yare bear dik. Ldi UO 33. Lenago Euskal-Erria yarei bizi zan. Mde Pr 33. Orduko, iare zan ene anima [...] kezkaen ausikietatik. Or Aitork 212. Gudaritzatik yare atera zanean [...]. Etxde JJ 66. Orain yare (libre) zegon. Ib. 212. Jarei ta libre, buztarri ta loturarik bage. Erkiag BatB 19. Bere kabuz ta jarei. Ib. 28. Jarei utzi. Ib. 77. Idurimena iarei ta lokabe izanik. Zait Plat 116. Gainez dagian bidebagekeria gogorragoa, iaregiagoa ta iaunagoa da zuzentasuna baino. Ib. 136 (Sof 25 yarei). Egalari, iarei, ugal gabe bioa. Ibiñ Virgil 98.
    v. tbn. Ol Gen 15, 14 (yarei).
    azpiadiera-2.2.1
    (Uso sust.).
    Guziok, yudu ta atzerritarrak, yopu ta yareiak. Ol 1 Cor 12, 13.
    azpiadiera-2.3
    3. " Jareixa da, es dejado, abandonado" Iz ArOñ. v. jaregin (II, 1).
    azpisarrera-1
    JARE-BERRI.
    Ene leozpetu yare-berri. 'Prisionera mía recién libertada' . Ldi BB 166.
    azpisarrera-2
    JAREI-EZINEKO (Lo) que no se puede dejar, romper.
    Aizpa berriak euren arteko adiskidetasuna yarei-eziñeko biurtu zuten. Etxde JJ 228.
    azpisarrera-3
    JARERIK (Estar, etc.) libre.
    Ona berriz ere ni yarerik eta ene buruaren jabe. Etxde JJ 188. Yarerik utzi naute. Ib. 186.

    jarei

    jarei
    << jarauntsi 0 / 0 jasotasun >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper