OEH - Bilaketa

375 emaitza ja bilaketarentzat

Sarrera buruan (14)


Sarrera osoan (361)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
xiri.
tradizioa
Tr. Usado por autores septentrionales desde mediados del s. XIX, al Sur lo hallamos (además de en expresiones como xiri eta miri, xiri eta xiri ) en unos versos guipuzcoanos (en la var. txiri ), y en Zaitegi.
sense-1
1. (L, B, BN, S; VocBN , Hb, Dv, H, Lander ap. DRA .), txiri Ref.: A; Lh; Gte Erd 71 .
Varilla, palillo; clavija. "Cheville menue" VocBN. "1. petite cheville généralement de bois, qui sert à accrocher, à joindre, assembler, goupiller, ficher; 2. petit coin en bois. Erna-xiria, ase-xiria, [...] petit coin que l'on enfonce au bout saillant fendu d'une traverse de barrière, d'échelle en bois, pour en augmenter le volume et l'empêcher de sortir de son trou; 3. ébuard, soit en bois, soit en fer à fendre du bois, [...]; 4. cheville qui bouche le trou d'une futaille en perce" H. "Clavija pequeña" A. "Cuña de madera. Xiria beno haurra hobe (BN; Lander)" DRA. "Ideki dizit ber zuretik xiria (ou ziria) (BN), j'ai tiré de cette même pièce de bois une cheville. Se dit d'un acte qui découle d'un autre acte plus important" StJayme AnV 21. v. ziri.
Gaitzeru hekiek xiri bat behar dute trebesean. Dv Lab 299. Yo zaitzu guziak ezpel xiri paket batekin; ongi hantu denian, uzten duzu memento bat. ECocin 34. [Emazu egosten] xerriaren biria xiri batean sarturik goiti yuan ez dadin. Ib. 11. [Japonen] koilera orde bi xiri mehe dituzte. Prop 1881, 108. Beharriak zilhatzen ohi dituzte, eta han egiten duten zilhotik [...] badabilzkate xiri batzu. Prop 1894, 223. Haren beso xiri bilhakatuak etzezaken altxa eskua kopetaraino. Ib. 83. Erre arazten dituzte isentsu khea emaiten duten xiri batzu. Prop 1904, 172. Baita txapela ere / txiri baten puntan. EusJok II 28. Ohartzen da mandraina xiri bat eskas dutela ziloaren tapatzeko. Barb Leg 144. Elektrikaren indarrak sorrarazten dituen metalezko bi xirien artean. JE Med 140. Makil xiri batek hunki dezala [ura], eta berehala inguruka ur-axala leihorreat badoa lehertzerat. Herr 5-3-1959, 3. [Azaria] oso moteldu zanean, txiri bat agin ordotzen barrungo aldetik jarri ta sokakin ondo lotu. JAzpiroz 140. [Xakurraren beso hautsiak] hein bat polliki bi-hiru xiri eta oihal batez tinke lotuak. Larre ArtzainE 106.
v. tbn. Prop 1880b, 34. GH 1935, 10.
azpiadiera-1.1
"(AN, BN), púa" A. v. txertaxiri.
sense-2
2. "Tromperie, fraude, mensonge: Xiri ederra sarthu diozu, vous lui avez fait une belle tromperie, vous lui avez fait accroire un fameux mensonge" H.
sense-3
3. "Terrón. Pillak ukan ditu bizpahiru sukre xiri. Egunaria 19-1-1961" DRA. .
sense-4
4. Travesaño (de escalera).
Ikusten ditugu Hazpandar luzeko pilotariak goiti ari, kasik elduak, zurbi gaineko xirirat. Herr 20-12-1962, 2. Zurbi puntarat heltzeko, behar da zolako xirietarik abiatu. Herr 13-5-1965, 2. Etxemendi, ja errana dugun bezala, kasik zolako xirietarik abiatua zen zurbieri goiti eta egin du bide, emeki bainan segurki. Herr 3-6-1965, 2.
sense-5
5. Bacilo.
Bizidun ainitz beti kizkiñ-bakarrak izan oi dira: adibidez, xiria, uañoa, t.a. Zait RIEV 1933, 61.
azpisarrera-1
XIRI ETA MIRI. Incordiando.
Andik eta emendik, joan da etorri, xiri ta miri, bai ta ez, ezin esan ala aitzaki ta akatz arkituko ditu, egi nai duan ura ez egin al izateko. EEs 1919, 49.
azpisarrera-2
XIRI ETA XIRI. Incordiando.
Bein asi zan beti bezela xiri ta xiri, artzaiak ezer ez zekitela esaten. Muj PAm 75.
azpisarrera-3
XIRI-JOKO. "Cindalismus, haur jokoa, xirijokoa, zirijokoa" Urt V 42.
xiri
<< xerriki 0 / 0 1 xuri >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper