Harremana

    OEH - Bilaketa

    639 emaitza irri bilaketarentzat

    Sarrera buruan (62)


    Sarrera osoan (493)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    kilikatu.
    tradizioa
    Tr. Documentado al Norte desde Leiçarraga en autores de todas las épocas, principalmente para la primera acepción; al Sur lo emplean Beovide y algunos autores del s. XX. La forma gil(l)ikatu se encuentra en textos suletinos (aunque killikatu en Archu).
    sense-1
    1. (SP, Urt I 165 (kh-), VocBN , H (+ -ll-)), gilikatu (-ll- S ap. Lrq ; Lecl, H; -ll- Gèze, H), kilika (V-gip-al, AN-erro, L ap. A) .
    (Aux. trans.). Tentar, excitar, incitar. " Solas hunek halako maneraz khillikatu du non [...] " Urt I 165. "Au moral, exciter à, engager à, flatter, causer de la complaisance" H. "Incitar, azuzar" A. El ambiguo "chatouiller" de Pouvreau, VocBN, Gèze, Lécluse y Larrasquet podría corresponder tbn. a la segunda acepción. v. kilimatu.
    Bihotza kilikatzen eta inzitatzen duten guthiziéz. Lç Ins D, 8r. Plazer da haragiak kilikatzen zaituenean, berehala zeure desiraren konplitzea. Ax 480 (V 310). [Haragia] tentatzeko eta killikatzeko. Ib. 340 (V 226). Haur da nik nahi nukeien gauzetarik bat, ene enseiu aphur hunek kilika zinitzan eta gutizia bertze enseiu hobeago baten egitera. Ib. 19 (V 10). [Zeuen alferkeriak] horrela kilikatzen eta mintza arazitzen zaituztezate. Ib. 27 (V 15). Zenbait banaloria suerte heldu baliz gure kilikatzera [...]. SP Phil 205 (He 207 kilikatzera). [Bigerren amorioa] da arimaletan sortzen dian zalegarria khoietara edo beharretara gilikatzen dütiana. Egiat 207. Maithatuz kilika diotzoten beharriak solas agradagarriez, bilhatuko dute beren deseoen araberako irakhastaile oste bat. TB 2 Tim 4, 3 (He beharriak kilikatuko daroztenak ). Bizia laburra da; handiratasunek sasia diroten baino gehiago kilikatzen dituzten lehiak. Dv Telem 87. Irabaziaz killikaturik. Arch Fab 235. Goseak kilikaturik. Gy 160. Deusek ez du bihotza hala kilikatzen / nola yaio tokiak. Hb Esk 17. Kilikatzen dituzte bihotzak eta llulluratzen izpirituak. Hb Egia 84. Onrak eta itz leunak kilikatzen dute birtutia. Bv AsL 197. Naiz noiz-ere bait denaz onratua izango zala aditziak zerbait biotza kilikatu. Ib. 28. Heien alde boz-emaiteak [...] barnea kilikatuko ez dion gizona. HU Zez 195. Batixta, nahiz Parisez guti kilikatua, [...] gogoaren kontra, irri zuri batekin ihardesten dio: [...]. Barb Sup 130. Bainan baso-beretik edateak kilikatzen daie barnea. JE Ber 56. Heñ hortan gillikatürik [...] eztie deuse egiten ahal hiru eritarzün horien bihotz harietarik jauzterazteko. GH 1931, 468. Mutil arekiko ibilliak kilikatzen zioten biotza. TAg Uzt 258. Nork esan [...] gure ikusnaiak [...] nolako purtzilkerietan kilikatzen gaitun eta zein maiz erortzen geran. Or Aitork 290. Nere kordea kilikatu ta iratzarri du xamurtasun zoragarri arek. Txill Let 69. [Sentimentuak] kilikatzen gaitu zorion-miñaren bidez. Ib. 136. Nahiz ez Azkaine ez azkaindarrak ez dituen naski hainitz kilikatzen Euskaltzaindiak [...] erran dezagun bi hitzez zer den. Zerb Azk 27. Aitortu behar dugu [...] ez gaituela hanbat kilikatzen, ez eta biziki inarrosten. Lf ELit 126. Zitroin lore usain batek buru muinak kilikatzen zaiztan. JEtchep 64. Hego-alde lehorrak ez zuen gehiegi kilikatzen. MIH 273. Darion arrotz-usaiak kilikatzen ditu gure zentzu-adimenak. MEIG I 143.
    azpiadiera-1.1
    (Aux. trans. e intrans.). Excitar(se), alterar(se), encolerizar(se). "Causer, éprouver de la crainte, de la colère. Zuen larderiek ez naute kilikatzen [...], vos menaces ne me font pas peur [...]. Begirauzue, kilikatzera gehixago heldu banaiz, zehatuko zaituztet, [...] si je viens à ... fâcher un peu plus" H.
    Emazte haren aldetik iragaiten zela, kilikatu zen, ernatu zen, linburtzen hasi zen. Ax 388 (V 254). Berehala linburtzen eta kilikatzen naizela, errea naizela [...], den okhasinorik ttipiena [...] gorrotatzeko [...] asko dudala. Ib. 287 (V 192; 350 (V 232)). Ordukotz kilikatua, Mandarinak salhataria makhilaz jotzerat eta despendioen egiterat kondenatu zuen. Prop 1893, 62.
    azpiadiera-1.2
    (Aux. intrans.). Inmutarse, preocuparse.
    Ontsa kilika ahal dire bada andre heien arimaz, heien ohoreaz ala jazko haizeaz! HU Zez 105.
    sense-2
    2. (G, AN, L-ain, BN-baig, Sal, R; Volt 61, VP 80v, Lar, Añ (s.v. cosquillas), Dv, H, VocB ), gilikatu (L, S (+ -ll-)), kiliketu (AN-ulz, B), kilika (Deen I 416) Ref.: A (kilikatu, gilikatu); Alth Bot 5; Satr VocP (kilikatu); Iz Ulz e Izeta BHizt (kiliketu).
    Hacer cosquillas. "Cosquillar, hacer cosquillas" Lar. "Buscar la paja en el oído, es buscar fácilmente ocasión para reñir y hacer mal, belarria besteri kilikatu " Ib. "Chatouiller, titiller" Dv. "Chatouiller, produire un chatouillement sur le corps par attouchements légers et répétés. Eztira haur xumeak behar kilikatu " H. "Hacerlo movible, cosquillosa o cosquillas" VocB. . "Hurgar, excitar, hacer cosquillas" A. " Ori ezta kilikétzen, a ése no le hacen cosquillas" Iz Ulz. " Kiliketu ginion ederki. Zu beti kiliketzen " Izeta BHizt.
    Bilduko baidituzte multzuka bere desirkundeen arauerako nausi batzu, beharriak kilikatuko daroztenak. He 2 Tim 4, 3 (cf. infra KILIKATU-NAHI). Goseak yadan baitio kilikatzen zintzurra. Gy 30. [Zure kantak] haiñ goxoki beharri guziak / baitauzka kilikatuak. Ib. 294. Gingilla luma batez gillikatzez. Alth Bot 6. Lasto bat hartu zuen [...] eta zakurraren beharri ziloa kilikatu. JEtchep 32. [Karduaren] sustarrak dit kilikatu / nire belaun zurrundua. Arti MaldanB 212. Sentipen larriren batek kilikatzen eztarria. Lasa Poem 83. Amorroina, kilikatuz biltzen da. EZBB I 33.
    azpiadiera-2.1
    Eztarriak kilikatzen zion, gehiegi erre zuen ausaz.Mde Pr 146.
    sense-3
    3. " Kilikatu (?), mover los dientes" A.
    sense-4
    4. " Gillikatü (S, Foix), titillation" Lh.
    azpisarrera-1
    KILIKATU-NAHI. Ávido, deseoso de sensaciones agradables.
    Ezen egun bat ethorriko da non ez baitute jasanen irakhasmen ona; bainan beren beharri kilikatu nahien gatik, bilaraziko dute irakhasle oste bat. "Prurientes auribus" . Dv 2 Tim 4, 3 (Lç killikor ).

    kilikatu

    kilikatu
    << kilikari 0 / 0 kilimela >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper