OEH - Bilaketa

171 emaitza inolaz ere bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
onginahi.
tradizioa
Tr. Documentado en textos vizcaínos y sobre todo guipuzcoanos desde mediados del s. XVIII. Al Norte se encuentra en Axular (que lo emplea como adj.), Eguiateguy, Duhalde, Goyhetche, Duvoisin y M. Elissamburu. La forma general es ongina(h)i ; hay honki nahi en Eguiateguy. En DFrec hay 9 ejs.
sense-1
I . (Sust.).
azpiadiera-1.1
1. (G, AN; Lar, Dv (+ -nai V, G)), honkinahi Ref.: A (onginai); Gte Erd 240 .
Cariño, amor, afecto; benevolencia, bondad. "Benevolencia" Lar. " Onginahia haundia dauka harentzako (G-azp)" Gte Erd 240. Cf. Ub 99: [Espiritu Santuak] eman zien Jainkoaren amorioa edo Jainkoari ongi nai izate andi bat.
Erakusle ta Apostolu maitagarriari bezala izandu zion ongi-nai agitz andia. Mb IArg II 310. Lagun urkoarekiko karidadea, onerizkoa eta ongi naia. Ub 206. Adiskidegoa algarri honki nahiaren lana. Egiat 211. Ill da Jesus guri zigun onginai eta amorio geiegiz. AA III 3. Bada Maria sakratuak guretzat duen maithagunea ta ongi-nahia ezta gutiagokoa. Dh 267. Ez zeruan, ez ifernuan, nihon ez da ongi-nahi darotzunik. Dv LEd 222. Ama maiteak Agedari agertu zion onginai eta amorioa. Arr May 30. Lagun urkoaren naigabietan egiazko onginaiz betea. Ag G 4. Ezagutu orduko / galdu nuan ama, / ordutik nik ez dakit / zer dan onginaia. R. Maruri in Onaind MEOE 650. Ori al duk nere onginaiari opa diokan ordaña? Lek EunD 50. Bazan gizon bat, guk maitetzat genduna, euskozale eztiran zenbaitek ere agertu baitzioten onginaia. Ldi IL 102. Agintarien ongi-naia eta laguntza merezi dute gudariok. EAEg 30-12-1936, 682. Erabateko maitasunari erantzuten dion onginai orrek, utzi nazan burutik eginda ibiltzen. 'Agradecimiento' . Zait Sof 16. Otxandak, Usoa ezkondu ezkero Beltranen txera ta onginaia irabaziko zula uste izan zun. Etxde AlosT 60. Onginaia ta pakea dauzkan erria, erri aberatsa da. Munita 154. Beuren artean onginai goxo gogoangarri batean bizi izan ziran. Or Aitork 229. Iainkoekiko sinestea gizon burutsuek asmatua bailitzan azaldu nai izan zuen, ain zuzen, gizartearen ongi-nai kezkaz zirikatutako gizon eraginek asmatua, alegia. Zait Plat 9. Egikera batzuen aldera sentitzen dudan onginaia eta beste batzuenganako daukadan iguiña. Vill Jaink 84s. Jose Migeli nork ez genion / azalduko ongi naia? Uzt Sas 270. Egiaren bidetik, obe-bearrak edo beldurrak, gorrotoak edo ongi-naiak, iñolaz-ere ateraziko ez dituanak. "Afición" . Berron Kijote 112. Argiaren fruitua onginahia, zintzotasuna eta egia oro dira. BiblE Eph 5, 9 (Lç ontasun ). Hor egoten dira azkenik inoren onginahiak, apetak eta ezjakinak asmatu dituen bitxikeriak [...], ingelesez ghost-words deitzen dituztenak. MIH 76.
v. tbn. Mde Pr 228. -nai: Aran SIgn 97. Ayerb EEs 1912, 179. Bv AsL 179. JBDei 1919, 227. KIkG 15. ArgiDL 74. Anab Usauri 52. Ir YKBiz 437. SMitx Aranz 102. NEtx Antz 34s. BEnb NereA 77. Gazt MusIx 139. TxGarm BordaB 161.
azpiadiera-1.2
2. "Amour des aises" Dv.
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
1. Deseoso de dicha, bienestar.
Ea egundaiño baiño ongi nahiago, adinaren arauaz hobeki beharrago eta plazerei ere emanagoa zarenean, zeure burua penatuko duzunz. Ax 179 (V 121).
azpiadiera-2.2
2. (Dv; -nai Lar, Dv, H (V, G)).
"Afectuoso" y "benévolo" Lar.
Jaungoiko onginai, ongille, ongiro edo benignoa. Cb Eg II 160s.
azpisarrera-1
ONGINAHIEZ (-nai- B ap. A; onginaiz BeraLzM). Por amor, por afecto, por buena voluntad. "Ire ongi naiez niabilek (B), ando por tu bien" A.
Beren onerako ta ongi-naiez Jesusek esaten ziena. Mb IArg I 152. Baserritar talde bat menditik jetxirik urreratzen zaio Maritxuri ta diote onginaiz: "Atoz gurekin, Maritxu". Garit Usand 37. Beraz, Nerbidi, gure lagun goxo ta mana, ez zan sari-zun ara ioan [...], baizik eta onginaiez, gure eskabidea aintzat artuz. "Benivolentiae" . Or Aitork 195. Liburu eder hau aldez aurretik, egilearen onginahiez, ezagutzen genuenok pixkaren bat berandetsirik geunden noiz ikusiko plazaren erdian. MEIG III 75.
azpisarrerakoSense-1.1
(Precedido de gen.).Por amor a.
Arzazute bada liburu au zuen onginaiz eskañtzen dizutedan eskuerakutsi bat bezela. Arr GB 4.
azpisarrerakoSense-1.2
(Precedido de dat.).Por amor a.
Bere gurutzean guri ongi naiez illa gelditu arte guzian, bizitu zen besteen erako gizon bat zirudiela. Mb IArg I 149. Adoratu bear degu, guri ongi naiez gau ta egun sakramentu orretan dagoana. AA I 497.
azpiadiera-2.1
Elkar-onginaiez, ta batez ere euskerarenganako maitetasunez, ase ditezke guztion egarriak.Ldi IL 65.
azpisarrera-2
ONGINAHIZKO, ONGINAHIEZKO (Adnom.). De amor, afectuoso, cariñoso.
Zelo onezko hira, amoriozko haserrea, onginahizkoa. Ax 278 (V 186). Ibilliko da begitarte ona, onginaiezko hitza ta nai bezalako ongi-etorria baizik ezin dagikeen zori oneko doatsu bizien artean. Mb IArg I 239. Jesusen etorza Erregerik andienaren onginaizko etorza dela. Ib. 188. Gizonak ba-du lagun urkoarenganako onginaiezko joera bat, errukizko sentimendu bat. Vill Jaink 79.
onginahi
<< okerbide 0 / 0 orain >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper