Harremana

    OEH - Bilaketa

    171 emaitza inolaz ere bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    suspertu.
    sense-1
    1. (AN), txospertu (G-goi), txoxpertu, txuspertu, txuzpertu (G-to), xuspertu, xuxpertu, zuspertu (H), zuzpertu (G; Lar→Dv, Izt 106r, Hb, H) Ref.: A (suspertu , txosper, txuzpertu, zuzpertu); Gte Erd 14 .
     Restablecerse (de salud), fortalecer(se); reanimar(se), (hacer) recobrar el ánimo. "Alear, empezar a recobrarse de fuerzas" , "convalecer", "rehacerse" Lar. " Ia ilean egoana, laster osatu zan, zuzpertu zan " Izt 47r. " Edan ezazu ardo tanta bat, zuzpertuko zaitu, [...]. Itz oiek biotza zuzperturik, ces paroles lui ayant réconforté le cœur, redonné du courage" H. "Avivarse" A. " Zuzpertu, ponerse convaleciente, recobrar fuerzas, reanimarse" Ib. " Semea, Jainkoari eskerrak, berealaxe txospertu zaigu " Ib. " Txoxpertu, revivir, reanimar. Ia illen zegon txorie, oso txoxpertu da " SMuj EEs 1921, 141. " Makal ibili da baino orain zuzpertu da (G-azp)" Gte Erd 14.
    Gelditu zedilla bere etxean, alik eta zuzpertu arteraño. Izt C 448. Egoera onetan ikusi zuenean, jaten eskeñi zion, zuzpertu zedin. Lard 181. Bizkitartean Jenobeba, egiten ziozkaten laguntzen bidez ederki zuspertuaz zetorren. Arr GB 132. [Suaren ondoan] ederki zuzpertu. Arr EE 1882a, 98. Zuzpertu zaite, gizona, zuzpertu zaite. Zu etzera osto legorraren antzekoa. Ag G 278. Erri guzia suspertu ta poztu dezutela. Lab EEguna 117. Il-aurreko indar-ondarrak zuzpertu. Ldi BB 38. Ezkilla miña entzun duneko, / jeki duzu susperturik. Or Eus 228 (Aitork 280 zuzpertu). Euskera suspertze arren. EAEg 23-4-1937, 1551. Gaur bat-batean txospertu zaidak [nere barrengo txoriya] . EA OlBe 89. Bañan Yakoben biotza ez zan zuzpertu, siñesten ez zielako. Ol Gen 45, 26. Somatzen-edo da aize ozkirria, / xuxpertuz zimelik zegoan bizia. SMitx Aranz 55. Pattar traguak txuspertu ta gogo-berritu zun gure gaztea. Etxde JJ 259 (AlosT 55 zuzpertu). Egonaldi baten ondoren gorputza xuxpertu zitzaion. Ib. 15. Gogo ta biotzak zuzpertu ta jasoerazoko eutsezan. Erkiag Arran 148. Aulki batean lo gelditutako bateri txospertzeko amoniako-botilla sudurraren azpian jarri ziotelako. Anab Poli 56 (v. tbn. Aprika 92). Udabarriko zartada batek / zuzpertu deusta biotza. Gand Elorri 122. Ura kantuan asten zanean, gure biotzak pixka bat xuxpertzen ziran. Salav 107. Erle nekatuak xuxpertu ditezen iaki ezaguna ianaz. Ibiñ Virgil 113 (104 xuspertu, 107 zuzpertu). Eta, orren lotsetan txunditu-ta, bere artatik xuxperturik gure billa abiatzea. Berron Kijote 213. Alabaiña, guzi orrek zuzpertu ta pizkortu egiten ditu nere aalgoak. Ib. 216. Apur bat xuxpertzen asi omen ziran, da etxeari, Matxiñeri, aurre-partea erori. JAzpiroz 88. Pixkanaka suspertzen ari nintzan. Nere gaixoaldiaren ondorena eta bizimoduari berriro eldu bearra. Albeniz 221. Badakigu behinik behin literaturak, eta edozein kultura lanek orobat, ez diola hizkuntza biziari, xuxpertuko ez badu ere, mesede besterik egingo. MIH 90.
    v. tbn. TAg Uzt 238. Xuxpertu: Basarri 105. AZink 19.     En DFrec hay 3 ejs. de suspertu, 5 de zuzpertu y 1 de suzpertu.
    azpiadiera-1.1
    (Part. en función de adj. o sust.).
    Zuzpertuen-Etxea izan ditezen, izendatzera goazen fingak artuak izan bitez. "Casa de Convalecientes" . EAEg 9-2-1937, 1027.
    azpiadiera-1.2
    Atsalditxo batez xuspertu zeranez geroz.'Sosegado'. Zait Sof 111.
    azpiadiera-1.3
    Reavivarse.
    Galdegin zuten haurrek, heien axola berehala suspertzen zelarik. Mde Pr 92.
    sense-2
    2. Despertar(se).
    Baña biaramon goizean goiz iñortxo ere suspertu bage zirrikatu zan igesi kanpora. Aran SIgn 78s. Biotzak pekatuzko lo-zorrotik suspertu ta esnaatu. Ib. 98. Loalditik suspertuta zebillen ordurako Antzuela ere. TAg Uzt 253.
    azpiadiera-2.1
    Darse cuenta, entrar en razón.
    Aiñ uste-gabeko ukitzea andre aren biotzean egin zuten [...] eze beragan sarturik ta susperturik milla barkazio eskatu ziozkan. Aran SIgn 33.
    sense-3
    3. suspartu (H). Hacerse ardiente, fervoroso.
    sense-4
    4. txoxpertu. Hacer animado, vivo.
    Gai denak [liburutxo au] pixkortu, txoxpertu, gaztu ta osatu dezala. Muj PAm 13.
    sense-5
    5. + xuspertu. Animar a, estimular, incitar.
    Ni zarra ta gogo gutxikin nago [...]. Ez naiz lengoa, orain zuen garrak zerbait suspertzen ba-nau ere. Lab EEguna 86. Gure etxera etortzeko yainkoren batek xuspertu bazaitu. Zait Sof 45.
    sense-6
    6. Basarse, fundamentarse.
    Onengatik, uskurtzen bategaz mintzatzean, berortan suspertutako illeta-oikunik eziñ iñolaz alde batera utzi gentzake. JMB ELG 87.
    sense-7
    7. xuxpertu.
    Santxo Panza izan zan lenbizi xuxpertu zana, eta bere nagusiaren ondoan zegon tokitik, miña ta samiña zerion abotsez esan zuan. "Se resintió" . Berron Kijote 164.
    azpisarrera-1
    SUSPERTUXE (Forma con suf. -xe, de valor aprox.). Recuperarse un poco.
    Zuzpertuxe zan bitartean Don Kijote bere erio-une artatik. Berron Kijote 183.

    suspertu

    suspertu
    << susmatu 0 / 0 talde >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper