OEH - Bilaketa
24 emaitza idorki bilaketarentzat
goiburua
zelatari.
sense-1
1.
(c. sg. A; Lcc, SP, Lar, Añ, Dv, H).
Espía; el que acecha. "Assechador, zelataria " Lcc. "Insidiator" O Not 52. "Espion" SP. "Acechador" , "atisbador", "espía", "insidioso" Lar y Añ. "Avizor" Lar. "Centinela, espía" A.
Zelatariak hartzen du hura maiz paradatzat, / lasterrago eritua egiteko beretzat. EZ Man I 56 (se refiere al Demonio). Karrointaturik odola, / hala nola, / orduz, merkataria, / zaparretik oldartzean / ez-ustean / bide-zelhataria. O Po 61. [Rahabek] Josueren zelatariak bere etxerat harturik salbatu izan baitzituen. He He 11, 31 (Dv zelatariak; Lç espiák ). An sartu baño len, bidaldu zituan Moisesek Jaunaren agintez amabi zelatari, Kanaango lekuen eta gauza guztien berriak eramateko. AA III 297. Zelatari oiek al-zan isillena joan, eta Rahab-en etxean sartu ziran. Lard 108. Igorri ziozkaten zelatari batzu, prestuarena egiten zutenak, bere hitzetan harrapa zezaten. Dv Lc 20, 20 (Leon zelatari; TB zelatatzaile). Zelatariak zerate. Ur Gen 42, 14 (Ker, BiblE zelatari; Urt espione, Dv ikhusketari, Ol azpikari, Bibl barrandari). Egiak ez du zelatarien beldurrik. Hb Egia 85. Lagun urko zelatariyak erabat austen gaituzte. Ayerb EEs 1912, 178. Zelatariak atarian ipiñita eukiezan nire etxean nor sartzen zan yakiteko. GMant LEItz 64. Ba zun Santa Kruzek zelatari edo ispia bat, izenez Erbiya. Or SCruz 72. Zelataritzat arturik, bat-batian atxillotu. Otx 58. Ango apustulariak bialdutako zelatari maltzurrak ziran. TAg Uzt 134. Erkalaren arerioei eta zelatariei laguntzeko arriskuz. EAEg 17-2-1937, 1095. Arras idorki hartu zituen, nunbeiteko zelatariak balire bezala. Zerb IxtS 27. Zelatari primerakoa atera zan gizona eta bere jardun illunak eraman zitun amaika errukarri itzalpera. EG 1957 (7-8), 109. Billoixik ta iñungo zelatari gabe. Gand Elorri 127. Zelataria, kontalaria. (AN-gip). Inza EsZarr 175.
v. tbn. Goen Y 1934, 177. Ir YKBiz 390.
Espía; el que acecha. "Assechador, zelataria " Lcc. "Insidiator" O Not 52. "Espion" SP. "Acechador" , "atisbador", "espía", "insidioso" Lar y Añ. "Avizor" Lar. "Centinela, espía" A.
Zelatariak hartzen du hura maiz paradatzat, / lasterrago eritua egiteko beretzat. EZ Man I 56 (se refiere al Demonio). Karrointaturik odola, / hala nola, / orduz, merkataria, / zaparretik oldartzean / ez-ustean / bide-zelhataria. O Po 61. [Rahabek] Josueren zelatariak bere etxerat harturik salbatu izan baitzituen. He He 11, 31 (Dv zelatariak; Lç espiák ). An sartu baño len, bidaldu zituan Moisesek Jaunaren agintez amabi zelatari, Kanaango lekuen eta gauza guztien berriak eramateko. AA III 297. Zelatari oiek al-zan isillena joan, eta Rahab-en etxean sartu ziran. Lard 108. Igorri ziozkaten zelatari batzu, prestuarena egiten zutenak, bere hitzetan harrapa zezaten. Dv Lc 20, 20 (Leon zelatari; TB zelatatzaile). Zelatariak zerate. Ur Gen 42, 14 (Ker, BiblE zelatari; Urt espione, Dv ikhusketari, Ol azpikari, Bibl barrandari). Egiak ez du zelatarien beldurrik. Hb Egia 85. Lagun urko zelatariyak erabat austen gaituzte. Ayerb EEs 1912, 178. Zelatariak atarian ipiñita eukiezan nire etxean nor sartzen zan yakiteko. GMant LEItz 64. Ba zun Santa Kruzek zelatari edo ispia bat, izenez Erbiya. Or SCruz 72. Zelataritzat arturik, bat-batian atxillotu. Otx 58. Ango apustulariak bialdutako zelatari maltzurrak ziran. TAg Uzt 134. Erkalaren arerioei eta zelatariei laguntzeko arriskuz. EAEg 17-2-1937, 1095. Arras idorki hartu zituen, nunbeiteko zelatariak balire bezala. Zerb IxtS 27. Zelatari primerakoa atera zan gizona eta bere jardun illunak eraman zitun amaika errukarri itzalpera. EG 1957 (7-8), 109. Billoixik ta iñungo zelatari gabe. Gand Elorri 127. Zelataria, kontalaria. (AN-gip). Inza EsZarr 175.
v. tbn. Goen Y 1934, 177. Ir YKBiz 390.
azpiadiera-1.1
(Uso predicativo).
Enbusterubak zelatari ez diriala. fB Ic II 212. Artu zuten itsumustuan edo saldukeriaz galtzeko asmoa, eta beti aren ibilien zelatari zebiltzan, era ona topatzeko. Lard 143. Engrazi kanpora ateratzen zan guzitan zelatari (en acecho) jarraitzen zitzaion. Etxde JJ 119.
Enbusterubak zelatari ez diriala. fB Ic II 212. Artu zuten itsumustuan edo saldukeriaz galtzeko asmoa, eta beti aren ibilien zelatari zebiltzan, era ona topatzeko. Lard 143. Engrazi kanpora ateratzen zan guzitan zelatari (en acecho) jarraitzen zitzaion. Etxde JJ 119.
azpiadiera-1.2
(Lcc, Dv (que cita a Ur)),
zeletari.
Vigilante.
"Atalaya [= 'vigía'], zelataria
"
Lcc.
"Zelador"
Lar, Añ.
Sagutxu basokua / barriro badua / billetan jaakija, / eta zelatarija / beragaz batera. Mg PAb 99. Plazaren kontu artzalle zeuden zelatariak oartu ziranean, erri-barruko jendeari adierazorik, oek joan ziran bereala murru gañera etsaiari erasotzera. Izt C 331. Gauza bat badakit: ohoin eta lohiek gogotik nahi dutela bere Yainkotzat. Ezda Yainko zelataria: ez alainxe! Hb Egia 59. Burutzat artu eben otsua, / salatzallatzat basakatua, / ta zelatarija / izango zala azerija. Ur ( in CancB III 94 ). Jesukristo da Jaungoikoaren gloriaren eta gizonen salbazioaren zelatari egiazkoa. Ant JesBi 110. Usterik gutxienian etorri zitzaioten zelatari edo aguazilla. PArt ( in Bil 171 (v. zeladore ) ). Guardia-egille, zelatari nintzan gau atan. Bilbao IpuiB 106. Joan zintekeze guda emotera. Zelatariak lo dagoz. Ib. 242. Andutz ta Arno dituzu zure zeletari, / gallurretan dutela Gurutzea agiri. NEtx LBB 363. Bi sareen erdian beste zelatari ura. Ataño TxanKan 231.
Sagutxu basokua / barriro badua / billetan jaakija, / eta zelatarija / beragaz batera. Mg PAb 99. Plazaren kontu artzalle zeuden zelatariak oartu ziranean, erri-barruko jendeari adierazorik, oek joan ziran bereala murru gañera etsaiari erasotzera. Izt C 331. Gauza bat badakit: ohoin eta lohiek gogotik nahi dutela bere Yainkotzat. Ezda Yainko zelataria: ez alainxe! Hb Egia 59. Burutzat artu eben otsua, / salatzallatzat basakatua, / ta zelatarija / izango zala azerija. Ur ( in CancB III 94 ). Jesukristo da Jaungoikoaren gloriaren eta gizonen salbazioaren zelatari egiazkoa. Ant JesBi 110. Usterik gutxienian etorri zitzaioten zelatari edo aguazilla. PArt ( in Bil 171 (v. zeladore ) ). Guardia-egille, zelatari nintzan gau atan. Bilbao IpuiB 106. Joan zintekeze guda emotera. Zelatariak lo dagoz. Ib. 242. Andutz ta Arno dituzu zure zeletari, / gallurretan dutela Gurutzea agiri. NEtx LBB 363. Bi sareen erdian beste zelatari ura. Ataño TxanKan 231.
azpiadiera-1.3
"
Begira daudenak edo zelatariak, mirones"
VP
11r.
sense-2
2.
Zelote.
Simon zelatarija eta Juda Jagobarena. Arriand Act 1, 13 (He Zelotiarra ). Simon, zelatarija eretxija. Arriand Lc 6, 15.
Simon zelatarija eta Juda Jagobarena. Arriand Act 1, 13 (He Zelotiarra ). Simon, zelatarija eretxija. Arriand Lc 6, 15.
azpisarrera-1
XELATARI
(Forma con palat. expr.).
Fida othe zitaken osoki holako gizon bati, xeletariz eta gardez bethia zen muga baten hurbillian? Atheka 37. Arrikrutz-baserriko leiatil batetik begira zegokion xelatari bati. SMitx Aranz 81n.
Fida othe zitaken osoki holako gizon bati, xeletariz eta gardez bethia zen muga baten hurbillian? Atheka 37. Arrikrutz-baserriko leiatil batetik begira zegokion xelatari bati. SMitx Aranz 81n.
zelatari
-
zelatari....
-
1. (c. sg. A; Lcc, SP, Lar, Añ, Dv, H)....
-
(Uso predicativo). Enbusterubak zelatari...
-
(Lcc, Dv (que cita a Ur)), zeletari. Vig...
-
" Begira daudenak edo zelatariak, mirone...
-
2. Zelote. Simon zelatarija eta Juda Jag...
-
XELATARI (Forma con palat. expr.). Fida ...
<< orduko 0 / 0 zikinki >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
