OEH - Bilaketa

528 emaitza idi bilaketarentzat

Sarrera buruan (62)


Sarrera osoan (466)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
okela.
tradizioa
Tr. La forma general es okela; ok(h)el se documenta en Duvoisin y en autores guipuzcoanos; hallamos además okhele en Casenave. En DFrec hay 21 ejs. de okela, meridionales.
etimologikoa
Etim. De lat. buccella.
Onom.: Diego Oquela. GSalazar (ap. Garate Cont BAP 1957, 163).
sense-1
1. (G-to, L, AN, S; Lcc, Lar, Aq 742 (AN); -kh- O-SP 231 Dv (-el), SP, Ht VocGr 433, Hb, H, Foix ap. Lh, Zam Voc), okel , okhele . Ref.: A; Lh (okhel).
Pedazo de alimento. "Lonja de tocino, urdai okelea" Lcc. "Carne en un dialecto, y en otro, pedacito de carne" Lar (s.v. badulaque). "Pedazo de cualquiera cosa comestible" Aq 742. "Gasna okhela, gros morceau de fromage" Hb. "Sagarra lau kürretan erdira zak, eta emak okela bat haur horri (S)" A.
Eskurean aora okelea galdu doa. "La tajada". RS 176. Otsoen aorean okelea bere on. "La tajada". Ib. 337. Estomaka agerturik bele errioiak gibela / ausikitzen lioela eta altxatzen okhela. EZ Man I 101. Bakhotxari eman zioten [...] idiki erre okhel bana. Dv 2 Sam 6, 19 (Ol puska, Ker, BiblE zati). Betor, bada txerri-azpi okel eder bat. Lh Yol 23. Gose dagonari ematen zaion ogi-okela. Or Mi 135. Erruki-okelaz bat lan-galdezka doa. "Junto con el mendrugo de pan". Or Eus 357. Amak, amañik sartu-okela. "El trozo [de morcilla]". Ib. 165. Baita ere ber denboran / biek okhele bat hartüren. 'Bifteck'. Casve SGrazi 37.
Trozo (no hablando de comestibles).
Soinekoek berekin daramatzite haragi-okhelak. Dh 484.
sense-2
2. (V, G-azp-goi, AN-larr; Lar, , Izt 22v, Hb, VocCB 353.(V, G-goi)Dv, H; -kh- Lecl, H), okelia (Ht VocGr (-kh-)H, Lar Sup) Ref.: A; EI 211; Iz ArOñ, UrrAnz; Etxba Eib; EAEL 132; Elexp Berg; Gte Erd 149, 195.
Carne (de comer). "Viande" Ht VocGr 436. "Vianda, gondura, okelia " Lar Sup (que lo toma probablemente del anterior). "Carne ordinaria que sirve de alimento" A. Cf. LzG: "Los bueyerizos harán su reclamo [...] llamando oquela, oquela, oquela" (Lagrán, 1726, copia de un doc. de 1569). Tr. Documentado en autores vizcaínos y, desde finales del s. XIX, tbn. en algunos guipuzcoanos.
Buldiau arzen eztabenak ezin likela jan okelarik. ZBulda 44. Amar libra okela. Acto 209. Nekazarijak gizenduten ditu idijak, okela ona jaateko. Mg PAb 149. Aoan zeraman okela zatiaren keriza. VMg 5. Oramaian okelak / yeustezak gordeten. Zav Fab, RIEV 1907, 537. Gatza jaten daben ganaduaren okelia gozuago da. Ur Dial 57 (Dv, It e Ip (h)aragi). Okela libre dezu, / ardua ere bai. Xe 289. Okelea erretako jirak emoten. AB AmaE 204. Esteria oneko aza-lapikoa, urdai ta okela gazituaz gozatua. A BeinB 45. Tasajoa edo okela legortua. Echta Jos 143. Okela, ogi ta ardauaz bazkarija atondu dabe. Kk Ab I 97. Okela suelto izan ezkero / etzait gustatzen arrayik. Tx B II 189. Saiak eta miruak, barriz, okela ustela non, beti igarri. Otx 39. Zenbait egunez ba du bakoitzak okelik. Or Eus 131. Ezin gudarientzat naikoa okel sortu. EAEg 25-12-1936, 640. Okel eta odolki puska batzuk. Etxde JJ 159. Erbikumian okelia. SM Zirik 33. Buztanpean zein okela gozoa dauken [karramarro egosiak] . Bilbao IpuiB 239. Gixon-okelea yanda bixi ete zirean. Akes Ipiñ 30. Esneak diru egiten du ta / zerutan dago okela. Basarri 142. Salda, lebatz, saiets-okela zati biribilla. Erkiag BatB 167. Ederto jaten eben, okelea nai beste. Etxabu Kontu 155. Burduntzian da parrillan okelie ipinteko. Gerrika 285.
v. tbn. DurPl 49. fB Ic I 70. Astar II 260. CatLlo 50. Azc PB 119. Itz Azald 118. Ag Kr 125. ForuAB 123. KIkV 79. Ort Oroig 119. Enb 168. Yanzi 135. BEnb NereA 67. And AUzta 74. Zait Plat 53. Osk Kurl (-kh-). Azpillaga in Uzt Noiz 41. Okel: Sor AKaik 115. EusJok 136. FEtxeb 115.
azpiadiera-2.1
Carne(s) de animal o persona viva. " Ze okelak dukatzien!, " ¡qué carnes!" Iz Als.
Ondo edukiaitik / okelaz josiek, / geiago izan zirala / aurreko [idi] txikiek. EusJok II 97. Mokua zorroztu dala / Pello Errotari, / okeletan lori / ote dago ori, / ez iruitzen neri. AzpPr 74. Ez dut atzean ipurdi, / eseritzeko bururdi, / okela-apur bat bearrenean, / larru guzia zimurdi. Or Eus 372. Ez dozu ikusten ba zein zarra ta okela bakoa nagoan? Bilbao IpuiB 130 (en boca de una cabra). Okelaz urritu naiz, / ugaritu illez. Olea 29. Zañez ondroso egonagatik / okelaz gaude urriak. Uzt LEG II 29.
azpisarrera-1
OKELA-ARDI. "Okela-ardixa, la oveja para carne" Iz ArOñ (s.v. ardi).
azpisarrera-2
OKELA-BELE (V-ger-gip). Ref.: A (okela-bela); Iz ArOñ (okela-belaak). "Cuervos grandes" A. "Los propiamente cuervos, que andan siempre en pareja" Iz ArOñ.
azpisarrera-3
OKELA-BULDA. Bula que autoriza a consumir carne los días de abstinencia.
Biargin alogerekoak diranak ez daukela Okela-bulea artuteko premiñarik. Itz Azald 119. Kurutzedun eta Okela-buldak artu bear dira. KIkV 79. (KIkG 64 Aragi bulda)
azpisarrera-4
OKELA-EGUN (okel egun Lar, Hb). "Carnal, tiempo en que se come carne y no es de vigilia [...] okel egunak" Lar.
azpisarrera-5
OKELA ERRE (okelerre Vc ap. A). "Carne asada. Muchos llaman así a la chuleta" A.
Berakasopa ta okela errea / aginak bizkortuteko. Azc PB 118.
azpisarrera-6
OKELA-GAUZA. Carne, alimento de carne.
Ezin okela gauzarik jan leike. CrIc 104. Koipea yan badozu, edo arraña ta okela gauzea yat-ordu baten. EL2 138. Orrentzat ezta ez okela gauzarik, ez arrañik, ez esnerik. Kk Ab II 99.
azpisarrera-7
OKELA GORRIAN. "En carne viva (V-gip)" A Apend.
azpisarrera-8
OKELA-JAKI. Carne, alimento de carne.
Osagillaren eretxian okelajakiak bear dituezanak. Itz Azald 116.
azpisarrera-9
OKELA-JAN.
Comida a base de carne. " Bi egun han pasa giñuzen, ta okela-jana earrak iñe bai " ZestErret.
azpisarrera-10
OKELA-NAHI.
Ortzuri zorrotz okelanai ark / listua du sabelera. "Que tiene deseo de comer carne de puerco" . Or Eus 159.
azpisarrera-11
OKELARAKO. "Hiltegirako den aberea. Biaie ori ze daukak bizittarako ala okelarako?" Elexp Berg.
azpisarrera-12
OKELARA SALDU, OKELARA KENDU. "Aberea harakinari saldu. Biai gaztiai ankia apurtu jakon da okelara saldu (edo kendu) giñuan" Elexp Berg.
azpisarrera-13
OKELA-SALDA. Caldo de carne.
Okela, okela-salda ta arraña izan ezik, beste gañerako edozein janari. KIkV 79.
azpisarrera-14
OKELA-SALTZAILE (H (+ -kh-)). Carnicero.
Etorri zitzaien okelasaltzalle edo erriko aragi-epallea, ta eraman zuen ari bat. VMg 69.
azpisarrera-15
OKELA-TATO. Pedazo de carne.
Amaika okelatato iruntzi dauz orrek! A BeinB 51.
azpisarrera-16
OKELAZKO.
"Carnal, cosa de carne, aragizkoa, okelazkoa " Lar.
okela
<< oinpe 0 / 0 1 on >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper