OEH - Bilaketa

1293 emaitza ibili bilaketarentzat

Sarrera buruan (93)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
narra.
tradizioa
Tr. Documentado en textos occidentales desde comienzos del s. XIX. Hay ejemplos seguros de narra , con -a constitutiva, en Lardizabal, EusJok y Orixe; Iturriaga emplea nar (v. infra (II, 2) ).
Onom.: Nunuso Narriateiz. (1055) Arzam.
sense-1
I . (Sust).
azpiadiera-1.1
1. (V-ger-m-gip, G-goi; (det.).LarDv, , H, Zam Voc), nar (V), naarra (V-m; H), naar (V, G-to), narria (V-m, Sal, R; , H (s.v. narra)), naarria (BN-baig), narre (AN-araq) Ref.: A (naar, naarra, nar, narra, narria); AEF 1960, 39; Arin ib . 61; Etxba Eib ; Satr VocP (narre); Holmer ApuntV.
"Rastras de madera [...] llamadas en vascuence narrak " IC II 162. "Narria, rastra, es del bascuence narra, que significa la rastra cuadrada, a diferencia de lera que es triangular" Lar. "Rastra" Lar, . "Narria, trineo rústico" A. " Narria [...], carrito sencillo que se lleva a mano, para transportar piedras grandes" Ib. " Naarra, trillo, parecido a la narria; con él se arrastran maderas, con él se destruyen los terrones en los campos cargándolo de piedras" Ib. " Narra, ol batzuk edo urretx-adarrak ate-antzera jarrita. Era bitakoak ezagutzen dira: esi bakoak eta esidunak" Onaind EEs 1931, 54. "Gure aldietako baserri guztietan zan narra, basoko karriuetarako" Etxba Eib. " Narre, apero de labranza, naarria en Valcarlos" Satr VocP. "Trineo con cesto y barrilete" Holmer ApuntV. Cf. VocNav s.v. narria y narriar.
Naarra ka]n[tentxubakaz. Mg PAb 148. Beti arrastaka ta beti priisaka, izerdija darijuela, euren gorputzak naarrak balira legez nekatubaz. fB Ic I 264. Amontar guziak ezpataz josi eta burnizko narra orzdun-pean txeatuak izan ziran, garia larrañean trallatu edo irabiurtzen dan gisan. Lard 193. Erbaixeruak or goian dagoz / arraina iminten narretan. Azc PB 65. Mutrikutikan ekarri degu / narra bat izugarriye, / eramateko juntatu're bai / beratzi iri-aldiye. EusJok 98. Narra-ertzean taketarik ez, / gerrietan bear indar. Or Eus 340. Eleusitar amaren gurdi nagiak, alperrak (lurra zapaltzekoak), narrak eta are astunegiak. Ibiñ Virgil 73.
azpiadiera-1.1.1
(G-goi), nar (V-gip) Ref.: Iz ArOñ (nar); JMB At .
" Nar, nárra eiñ, se hace con ramas" Iz ArOñ. "Ramaje sobre el cual se acarrean arrastrando cargas de helecho, de heno, de leña, etc." JMB At. .
azpiadiera-1.1.2
"Árbol con su ramaje que se arrastra cuesta abajo detrás del carro y que sirve de freno a éste" JMB At.
azpiadiera-1.2
2. " Narra iratsia (V-gip), reuma del ganado" A Apend.
azpiadiera-1.3
3. "(V, G), arrastramiento" A (se refiere tal vez a usos como narran, narra eragin, ec. ).
azpiadiera-1.4
4. "(V-m), movimiento" A (se refiere tal vez a usos como narran, narra eragin, etc.).
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
1. "Narria, mujer pesada y gruesa, en bascuence llamamos narra, nartzarra a la mujer y al hombre pesado y flojo" Lar. "Obèse, alourdi par trop d'embonpoint" H. "Lourdeau, lourd, pesant d'esprit et de corps, lent, paresseux, qu'il faut traîner" H.
Zure anima geratu zan onerako narra, motela eta gogorik gabe. AA I 399. Bigarren arrasto eta kutsu gaizto bekatuetatik datorrena da onerako narra, nagia eta gogorik gabe geratzea. Ib. 540. Zuen biotzak izango dira onerako añ narrak, nagi ta pisuak? Ib. 415.
azpiadiera-2.1.1
" Gelpea, narra, tardo, torpe" Izt C 206 (en una lista de peces).
azpiadiera-2.2
2. (Lar, Dv y A (que citan a It), H (que cita LE Urt). "Tonto" , "torpe" Lar. "Tonto, bobo" A.
Esango ere dezute / egiñika farra: / "ez uen orregatik / jende ura narra!". It Fab 17. Guztiz asko jakiña / zan azeri zarra, / baña ollarra ere / ez bide zan narra. Ib. 72. Asto madarikatu, / nar, buru-gogorra, / noiz ezkero egiñ aiz / i neretzat gorra? Ib. 64. Bildotsak eramaten / ditugun erria, / uste nuen, nar onek, / zala ain andia. Ib. 177. Nor da ain narra non ez duen nai pasatu zerbait trabaju Jaunaren begiratze amorosoa logratzeagatik? LE Urt 14 (ms. 5v tonto).
azpisarrera-1
NARRA EGIN. "Resbalar" Añ.
azpisarrerakoSense-1.1
"(V-m-gip), G), correrse el terreno" A.
azpisarrera-2
NARRA ERAGIN. Arrastar. "Narra eragin, mover por ej. una piedra arrastrándola" A.
Arri orreri idiok narra eragingo deutse. Zam Man 57.
azpisarrera-3
NARRA IBILI. Andar a rastras.
Begoz or bean beko gorroto / Ardail ta iskanbil biziak, / Alkarren kaltez egun eta gau / Nar dabiltzan gutiziak. Arruti ( in Onaind MEOE 814 ).
azpisarrera-4
NARRAN. "Narran atara, sacar un objeto arrastrándolo en línea recta, a diferencia de ausian 'oblicuamente'" A. "Nárrian ekarri, traer a rastras" Iz ArOñ 184n.
Gizonari, barakuloari bezela, bere oskol aztuna karriatu eziñik, bizia nar[r]an dijoakio. Elizdo EEs 1929, 177.
azpisarrera-5
NARRA-ZIL. "Naarzil (V-m), palo del medio en la narria" A (s.v. zil).
narra
<< NABASEN IBILI 0 / 0 NORMALEAN IBILI >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper