OEH - Bilaketa
23 emaitza ibi bilaketarentzat
goiburua
erkide.
etimologikoa
Etim. De erdi + -kide .
sense-1
1.
(-kh- L ap. A
; SP (sin trad.), H; -kh- Dv, H),
erkida (Sal, S (+ -kh-), R-vid ap. A) .
(Tema nudo, uso pred.). Común. "1.º a medias. 2.º entre muchos" A (que cita a O Pr 501; cf. infra ERKIDA-). "Erkhida (S-saug), par moitié de part. Se dit surtout des ruches. Erle hori erkhida dizügü" Lh. Cf. erdikide.
Erkide dugun salbamenduaren gaiñean. He Iudae 1, 3 (Lç salbamendu komunaz). Hetarik batek ere ez zagokan zituen gauzetarik deusere bere zuela; aitzitik guziak zituzten erkide elkharren artean. He Act 4, 32 (Lç komun, Dv baltsako). Fidel guzientzat erkide eta komun den izen batez. He Phil IX. Naturalezako dohainak erkide dira alabainan onentzat nola gaixtoentzat. Leon Imit III 55, 4 (Ol erkide; SP orobat dire, Mst komün). Hura aztertzea, ba, geldituko lizaiguke, dirudienez, ots, bion erkide dana, ba-danaren eta ez-danaren erkide dana, alegia. Zait Plat 47.
(Tema nudo, uso pred.). Común. "1.º a medias. 2.º entre muchos" A (que cita a O Pr 501; cf. infra ERKIDA-). "Erkhida (S-saug), par moitié de part. Se dit surtout des ruches. Erle hori erkhida dizügü" Lh. Cf. erdikide.
Erkide dugun salbamenduaren gaiñean. He Iudae 1, 3 (Lç salbamendu komunaz). Hetarik batek ere ez zagokan zituen gauzetarik deusere bere zuela; aitzitik guziak zituzten erkide elkharren artean. He Act 4, 32 (Lç komun, Dv baltsako). Fidel guzientzat erkide eta komun den izen batez. He Phil IX. Naturalezako dohainak erkide dira alabainan onentzat nola gaixtoentzat. Leon Imit III 55, 4 (Ol erkide; SP orobat dire, Mst komün). Hura aztertzea, ba, geldituko lizaiguke, dirudienez, ots, bion erkide dana, ba-danaren eta ez-danaren erkide dana, alegia. Zait Plat 47.
sense-2
2.
(-kh- H).
Partícipe; socio.
"Coparticipant, associé à moitié profit ou perte"
H.
Sg. A: "Erkida [...] copropietario (O)", pero no lo encontramos en éste (a no ser que se refiera a erkida-: v. infra).
Nahiko zinela izan ner-erkhide haren on baliosetan. Birjin 81. Hartu zuten Birjiniaren iloba elkharren artean egiten zituzten egintz onetan erkhide. Ib. 610. Galdegiozu bizitze huntan haren erkide izateko grazia bere pairamenetan. Dh 233. Zeruan, ango erkide / ta mai lagun egin gu. "Tuos ibi comensales / Cohaeredes et sodales" . Or MB 514. Bere bizitzaren erkide ta bere jaurerriaren iaraunsle egiteraiño eregi gaitu ba Aitak. Ibarg Geroko 35. Gabontzaren erkide barria, sozioa. Erkiag BatB 161. Zoritxar bardintsuaren erkide. Ib. 192.
Nahiko zinela izan ner-erkhide haren on baliosetan. Birjin 81. Hartu zuten Birjiniaren iloba elkharren artean egiten zituzten egintz onetan erkhide. Ib. 610. Galdegiozu bizitze huntan haren erkide izateko grazia bere pairamenetan. Dh 233. Zeruan, ango erkide / ta mai lagun egin gu. "Tuos ibi comensales / Cohaeredes et sodales" . Or MB 514. Bere bizitzaren erkide ta bere jaurerriaren iaraunsle egiteraiño eregi gaitu ba Aitak. Ibarg Geroko 35. Gabontzaren erkide barria, sozioa. Erkiag BatB 161. Zoritxar bardintsuaren erkide. Ib. 192.
sense-3
3.
(
-kh- Dv A).
"Comparable, commun en quelque chose [...]. Bi idi horiek ez dire indarrez erkhide
"
Dv.
Gauza baliosenak baino hobea da zuhurtzia; eta lehia eman dezaketen guziak ez dira haren erkhide. "Non potest comparare" . Dv Prov 8, 11 (Ol kideko ).
Gauza baliosenak baino hobea da zuhurtzia; eta lehia eman dezaketen guziak ez dira haren erkhide. "Non potest comparare" . Dv Prov 8, 11 (Ol kideko ).
sense-4
4.
(S ap. A
; Gèze→Dv, H; -kh- H, Foix ap. Lh.).
Gemelo, mellizo. v. 2 ezkide.
Gemelo, mellizo. v. 2 ezkide.
azpisarrera-1
ERKIDA- (Sal ap. A; SP, H)
(En composición). "Erkida-oilo (Sal), gallina cuyos polluelos al ser crecidos se reparten el propietario y el que los cuida" A.
Erkida berho / Xoriendako. Saug 67 (Urquijo lee erróneamente erguida). Oihenart (Pr 501) trae este mismo refrán, que traduce: "d'un champ semé, qui a plusieurs possesseurs [...]". Da la forma elkida (aunque en el facsímil de 1936 de la primera ed., la segunda letra aparece parcialmente borrada, y podría tratarse tanto de r como de l), corregida en la fe de erratas de la pág. 81: "pour elkida, lisez kida", lo que plantea un problema. Puede interpretarse que kida (tal vez forma pref. de kide) era la palabra preferida, aunque por otro lado, entre "lisez" y "kida" hay un espacio mayor que el habitual, que podría quizás corresponder a [er] (v. ConTAV 181;
v. tbn. la ed. de P. Altuna y J. A. Mujika en Iker15, 238).
Erkida berho / Xoriendako. Saug 67 (Urquijo lee erróneamente erguida). Oihenart (Pr 501) trae este mismo refrán, que traduce: "d'un champ semé, qui a plusieurs possesseurs [...]". Da la forma elkida (aunque en el facsímil de 1936 de la primera ed., la segunda letra aparece parcialmente borrada, y podría tratarse tanto de r como de l), corregida en la fe de erratas de la pág. 81: "pour elkida, lisez kida", lo que plantea un problema. Puede interpretarse que kida (tal vez forma pref. de kide) era la palabra preferida, aunque por otro lado, entre "lisez" y "kida" hay un espacio mayor que el habitual, que podría quizás corresponder a [er] (v. ConTAV 181;
v. tbn. la ed. de P. Altuna y J. A. Mujika en Iker15, 238).
azpisarrera-2
ERKIDEAN.
A medias. "Behia erkhidean hartua dut, j'ai pris la vache à cheptel" H.
azpisarrera-3
ERKIDEZKO (
-kh- Dv),
ERKIDAZKO (SP, sin trad.).
"Qui est commun à plusieurs" Dv.
erkide
-
erkide....
-
Etim. De erdi + -kide ....
-
1. (-kh- L ap. A ; SP (sin trad.), H; -k...
-
2. (-kh- H). Partícipe; socio. "Coparti...
-
3. ( -kh- Dv A). "Comparable, commun en ...
-
4. (S ap. A ; Gèze→Dv, H; -kh- H, Foi...
-
ERKIDA- (Sal ap. A; SP, H) (En composici...
-
ERKIDEAN. A medias. "Behia erkhidean har...
-
ERKIDEZKO ( -kh- Dv), ERKIDAZKO (SP, sin...
<< aurkileku 0 / 0 euskaltzainkide >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
