OEH - Bilaketa

203 emaitza ibar bilaketarentzat

Sarrera buruan (14)


Sarrera osoan (189)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
sakondu.
tradizioa
Tr. Documentado en autores vizcaínos y guipuzcoanos desde principios del s. XIX. La forma general es sakondu. Hay zakondu en Añibarro y Zavala. En DFrec hay 34 ejs. de sakondu, meridionales.
sense-1
1. (V-gip), zakondu () Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg .
Cavar, hacer agujeros. "Minar" . " Sakondu eban etxe ostian urre billa eta agertu eban ura " Etxba Eib. "Amar metro sakondu dabe baiña eztabe urik topau" Elexp Berg. .
Atxurra / erabilita zakondurik, / katanarrua, / bean sartua, / topaukozue beterik. Zav Fab, RIEV 1909, 35.
azpiadiera-1.1
(H), zakondu (H), zokondu (H).
(Con compl. directo).Cavar, hacer (un agujero). " Phutzu bat, aska bat zakontzea, creuser un puits, un fossé" H.
Aranzazko koroiak sakondu eutsezan buruan irurogeta amabi zulo. EL1 212. Esiz inguratu, artan dolare bat sakondu ta dorre bat goratu zuen. Ir YKBiz 385. Sutokia [...], prote baten eran lurrean sakondua izaten zan. JMB ELG 45.
azpiadiera-1.2
(Part. en función de adj.).
Uste uste gabean / dakuste katua, / sasipe sakonduan / guzia sartua. Mg ( in VMg 111 ).
sense-2
2. (G ap. A ), zakondu (Lar, ), zokondu (Lar).
"Abollar" Lar, A. "Acombar, hacerlo combo, hueco, como hundido" . "Hundir [...] comprimir con golpe" Ib.
azpiadiera-2.1
(Aq 458 (G)A), zakondu (Lar), zokondu (Lar) .
(Part. en función de adj.). "Acombado" Lar. "Abollado, sakondua (G)" Aq 458.
sense-3
3. Meter(se) más profundamente.
Guztiak poztuten zituan begiak ilundurik, zakondurik, itsuturik. NekeA 261. Eldu zanean Iturrira, ikusi zuen sakonduta zegoala ura. VMg 84. Leku ezagunean uste-on izanda, geiegi sakondu bide zan laiño galgarrian barrena. Etxde JJ 257. Orma-bedarrak, inguma-lorak eta orio-bedarrak alan bere [...], lekuan lekuan erne ta ormetan euretan erro bigunak sakonduaz, politasuna [...] ezarten eutsen esi gogor ta itxusi samar aei. Erkiag BatB 43.
azpiadiera-3.1
(V-gip ap. Etxba Eib; H).
(Fig.).Profundizar, ahondar (en un tema, una lengua...). " Filosofixiak eskatzen dau gauzetan asko sakondutzia " Etxba Eib. "Jakitze autuan, toki baten sakontzia ondo da, baña zabaltzia be biar da, sakonian agertu deiguna obeto aitzeko" Ib.
Aztertu ta sakondu daigun ondo. JJMg Mayatz (ap. H). Berak galdetu, berak erantzun, ta ezer sakondu gabe, gogora zetorzkion autu guztiak lardaskatuaz, asi zan nere gizona. Ag G 92. Filosofian barruan dago / sakondu ezin dan arima. BEnb NereA 224. Egin den aukerak, dena den, nahikoa bide zabaltzen dio eremu horretan sartu nahiz sakondu gogo lukeenari. MEIG IV 135.
azpiadiera-3.1.1
(Con compl. directo).
Gizonen [...] miseriak entenditzeko bear ditugu sakondu Jesus kurutzetik dindilizka daguaneren biotzeko naigabeak. Ag Serm 177. Geure altasun eta ezaupera laburraren gañetik dagozan ezkutapenak ezagutu eta sakonduteko. Itz Azald 26. Ordutik-ezkeroz, eztago olakorik, baizikan pake-pakean erri-yakintza sakontzeari ekin. Ldi IL 166. Euskera nolabait landu ta sakondu egin du. Etxde AlosT 8. Bada emen zerbait aztertu ta sakondu bearrekoa. Vill Jaink 124. Zuberoako hizkuntza hobeki ezagutu, bamatu eta sakondu behar zutela. Larre ArtzainE 142. Euskalaririk ezagunenak [...] saiatu dira [...], Etxepareren obra goibe eta gainbarren zabaldu eta sakondu beharrez. MEIG V 32.
sense-4
4. (V, G, L ap. A ), zakondu (, Izt).
Hacer(se) más profundo. "Profundar" . "Ahondar" Izt 8r. "Profundizar, ahondar" A. v. sakonagotu.
Ibar eta aitzbitarte asko sakondu ziran. JMB ELG 13. Hosin hori komunikabiderik ezak zabaldu eta sakondu duela. MEIG VIII 41.
azpiadiera-4.1
(Fig.).Agrandar(se).
Ornitze arazoa sakontzeko abagunea opa dio Euzko-Jaurlaritzari. "Para profundizar más aún en la solución del problema" . EAEg 8-1-1937, 753. Alabaganako maitasuna sakontzen zitzaion. Etxde JJ 267. Kanpoa, erensugearen aoa da, beltzaren beltzak sakondua. NEtx LBB 107. Euskalkien arteko bereizkuntzak sakontzea eta zabaltzea. MIH 356.
azpiadiera-4.2
(Part. en función de adj.).
Iturri sakondutik ta galleta erdi betetik urik artu ezinez. VMg 84.
sakondu
<< sagasti 0 / 0 saritu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper