OEH - Bilaketa

512 emaitza ibai bilaketarentzat

Sarrera buruan (22)


Sarrera osoan (490)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
bokata.
tradizioa
Tr. Las formas documentadas en textos de autores labortanos y bajo-navarros son bok(h)ata y bok(h)eta (bokata tbn. en un texto salacenco). Los suletinos y roncaleses emplean bük(h)ata, bukata . Los guipuzcoanos utilizan gobada (Mendiburu, J.B. Aguirre y Soroa), y gobara (Soroa, Iraola, Mendaro Txirristaka, Anabitarte y Etxaide) y los vizcaínos bogada (Moguel, Astarloa y Akesolo).
sense-1
1. (AN-5vill, L, BN, S; SP, Deen II 195 y 196, Añ (AN), Aizk; -kh- Arch VocGr; + -kh- Hb, Foix ap. Lh), gobada (G-goi, AN-egüés; Lar, , H), bogada (V-arr-ger-arrig-och; Añ (V), H), boketa (Lar Sup, Aizk; -kh- L-côte; Dv, H, A), bukata (R; bükh- S; VocS , Gèze, Arch UFH (S), Dv, H), gobara (G-to-bet, AN-gip) Ref.: A (bogada, bokata, bukata, gobada , gobara); Lh (bokata , bokheta, bukata); Lrq /bükhata/; Satr VocP.
Colada (blanqueado o lavado de ropa a base de sucesivos filtrajes de lejía); ropa que va a ser lavada o acaba de ser lavada. "Bogada, colada, es voz vascongada con poca inversión, gobada " Lar. "Enxebe, colada de paños, oial gobada " Ib. "Lessive" VocS . En el CompG f. 6r. se cita bogada como palabra vasca antigua. v. puxeta, lixiba, ehe.
[Oial zapia] gobadan ta lisiban berotu ta beratu. Mb IArg I 279. Gobadako arratzan. Ib. 279. Iru edo lau lisiba edo bogadaan igarua. Mg PAb 117. Garbituko zara, zelan bogada edo lixibako auts loijak garbitu daruazan zapi loijak. Mg CO 282 (CC 188 lisibako). Emaztek behar dute asko berthute, ez yoaiteko ura behera, lagore eta bokhata egunetan. Hb Egia 138. Ezpeldoiko bükhata, / Ala bükhata ederra! / Bereterretxen athorretarik / hirur dozena ümen da. ChantP 81. Etabliatik hartu bertzeren paketa; / Denen bixtan hartzeko bazuen kopeta; / Hori deitzen baitugu ohoinen boketa. Oxald ( in AstLas 73 ). Gobara zabaltzen, jauna. Sor Bar 35. Ez ahantz ororen artetik "savon" zati bat, boketako den hartarik, hoberena hura baita. JE Bur 190. Haren usain likits izigarria ez baitzen boketarik ezezta zezakenik. Ib. 14. Bokatarat eman athorra nihuntik ezin idorrarazi zuten. Barb Sup 39. Bokata, saskietan ezarri eta, behereko hur-handirat jausten zen. Othoizlari 23 (1960) 285. Bogadea zabalduten. Akes Ipiñ 28. Bazko, zer boketa arimendako. GAlm 1962, 4. (ap. DRA)
azpiadiera-1.1
Lixiviación.
--Eta nula egiten da bükhata hori? --Ezarten da lurra edo hautsa zare batetan, ixurten zaio gaña hur herakia, eta hunek hurterazten dü eta bereki eramaiten nitre-gatza. Hur hau deitzen die bükhata, eta hoztü denian baratzen da zolan nitre-gatza. "Lessive" . Ip Dial 116 (Dv bokheta).
sense-2
2. boketa (-kh- Dv, A). Lío, intriga, confusión. "(Fig.) tripotage, gâchis" Dv.
Zenbaitek izen handi guziak nahasten dituzte; bat bertzearekin altxatzen, gero guziak betan ehozteko. Gehienek behar bada yakitate eskasez egiten dute bokhata hori. Hb Egia 52. Real decreto batek / Idekirik bortak, / Goratu ginituen / Leheneko notak: / Etzutela balio / Orai dokumentak, / Konsulta egin zaikun / Gure abokatak, / Ezin garbi daiztela / Holako bokatak. Bordel 117. Diote badirela ehun eta zenbeit deputatu ere, auzi hortarik eskuak garbi eta buruak gorarik aterako ez direnak. Zer boketa! HU Zez 47.
sense-3
3. " Bokheta, lodazal" A.
azpisarrera-1
BOKATA-BERRI.
Recién lavado.
Basetxen inguruetako sagardi ta zelaietan, ango etxekandreak atorra ta maindire ta puxka gobaraberriak esi gainean zabaltzen ditualarik. Lh Yol 4.
azpisarrera-2
BOKATA-EGILE (bokhategile Urt). "Albarius" Urt I 471.
azpisarrera-3
BOKATA EGIN, GOBADA EGIN. Hacer la colada, lavar. "Bükhat' egitea, faire la lessive, lessiver" Arch UFH. v. bokatatu.
Emaztek bukata egiteko ez badei nastekatan [artakarroaren autsa] berze zomait autseki, eskiuak lardekitan zazkabei, ekuztako tenpran. Mdg 130. Ateratu du botilla bat urekin, eta [arpegiya] garbitzen asi danian, ala diyo bazterrekuak: --Ori da falta zana, gobara egitia. Iraola 67. Zorionez, zure bokataren egiteko bethi baduzu mariñeletan bat bertze. Zerb Metsiko 79. Santo Tomas, bukata egin eta ogia nas. (R-uzt). A EY III 36. --Mayi ez al-zegon etxean? --Bai, baiño gobara egiten ari duk. Etxde JJ 79.
azpisarrerakoSense-3.1
(Con art., adj., etc.).
Bükhataren dohaiñ egiteko. Mercy 41. Gero egingo dezula, diozu, bekatu guzien gobada. AA III 531. Bueltan gure erropak / gobarak ein da garbitzen. MendaroTx 164. Beren bokata bera gauerditan egiten zuten. Zerb Azk 97. Baziren ere bekatorosak, "boketa" eder baten egiteko gaia. Ardoy SFran 193.
azpisarrera-4
BOKATA-EGITEKO. "Bokataitekua, recipiente para hacer la colada" HerVal voc.
azpisarrerakoSense-4.1
Lavadora automática.
Frantziak jalgi ditu, 1959-an, zazpi ehun eta hogoi-ta-hamar mila hozteko-tresna, bortz ehun milla boketa egiteko. Herr 20-10-1960, 1.
azpisarrera-5
BOKATA-IKUZLE. "Bukata-ikuzle (R), lavandera" A.
azpisarrera-6
BOKATA JO, GOBADA JO. Hacer la colada.
Eskandalozko bekatuan erortzen dira: [...] leku agirietan, ta jendea dabillenean gobada jotzen duenak era lotsagarrian. AA III 560. Ezin agindu leijo otseinari egun gustijetan egon deila lexiba edo bogada joten baru egun oso baten, baru ezin dagijan moduban. Astar II 241. Bide zaharraren aldeko ur-erreka batean, hiru emazteki hari ziren bokhata yotzen. Elzb PAd 27s. Ibai koxkor bat, emakume beltzak gobara jotzen. Anab Aprika 28.
azpisarrera-7
BOKATA-JOTZAILE (Urt), GOBADA-JOTZAILE (Lar, H). Lavandero. "Candidarius, xuritzaillea, bokhata iotzáillea" Urt IV 132. "Albarius" Ib. I 471.
azpisarrera-8
BOKATA-LATSA (bükhata-l. S ap. Lrq). Colada. "Battage de la lessive" Lrq.
Herriko jende handien azturak, ahuleziak, ithaxurak deusek ez ditu boketa latsa batek bezain agerian ezartzen. JE Bur 36. Boketa-latsera edo baxera garbitzera. Barb Sup VII.
azpisarrerakoSense-8.1
Bokata latsan ari zira, andere aurena? (Sal).A CPV 852.
azpisarrera-9
BOKATA-LATSARI. "Lavandera" Satr VocP.
azpisarrerakoSense-9.1
"Geniecillo nocturno de carácter inofensivo, que dicen solía lavar de noche" (BN-baig) Satr CEEN 1969, 100.
azpisarrera-10
BOKATAN. a) Haciendo la colada, lavando.
Gure iturriko askan gobaran ari nintzala. Etxde JJ 253.
b) En confusión. Cf. supra (2).
Arnoak eman eritasuna / Zuten ariek zainetan, / Buruak zuzten bokatan / Gau artan zarriak trenpan / Laxatu diuzte gostaikan. LuzKant 102.
azpisarrera-11
BOKATA-ONDOKO. "Bogada-ondoko (V-ger-oroz), piedra que se coloca bajo el barril de la colada" A.
azpisarrera-12
BOKATA-OTZARA. "Bogada-otzara (V-oroz), barrica para colada" A.
azpisarrera-13
BOKATA-SUIL (boketa-suil PMuj; boketa-zuil PMuj). Coladera, cubo para hacer la colada.
azpisarrera-14
GOBADA-TXISTERA (gobara-tx. AN-gip; gobara-xextera G-bet). "Cesta grande y plana que usan para llevar la ropa al lavadero" Garbiz Lezo 118. "Xextua, asto-xextua, trixa-xexterak, gobara-xextera" G-bet.
azpisarrera-15
BOKATA XURITU. Hacer la colada.
Ihardetsi zioten bokata puxkila bat behar zutela xuritu. Barb Leg 60. Jende gaixo hek bokata xuritzen hasi, eta bethi athera, bethi athera, arrats arteko lana izan zuten, eta arratsean, mendia bezen gorako oihaleria bazuten. Ib. 60.
azpisarrera-16
BOKATA-XURITZAILE. Lavandero.
Badakizue oihala egos, yo, latsa, bihur eta idorraraz dela, bokhata xuritzalen lanik handiena. Hb Egia 138. Bokata xuritzaile baten ondoan iragaitean. Barb Leg 128.
azpisarrera-17
BOKATA-XURRU.
" Bokhata xurria, cuvier" (BN-mix). Premorena 6.
azpisarrera-18
BOKATA-ZARAN (bogada-zaran V-ple ap. A). "Barrica para colada" A.
bokata
<< bizitxo 0 / 0 1 borroka >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper