Harremana

    OEH - Bilaketa

    1121 emaitza ia bilaketarentzat

    Sarrera buruan (12)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    garbitu.
    tradizioa
    Tr. De uso general en todas las épocas y dialectos, salvo en roncalés. Son escasos los ejs. suletinos. Garbitze es la forma de sust. vbal. más general; hay garbiete (junto a garbitute ) en Añibarro, garbitute en varios autores vizcaínos y garbitutze en algunos pocos guipuzcoanos. En DFrec hay 110 ejs.
    sense-1
    1. (gral.; Lcc, Volt 90, Mic 7v, SP, UrduñBerb 396, Urt I 31, Ht VocGr, VP 33r, Lar, Añ, Arch VocGr, Gèze, VocCB , Dv, H, VocB ) Ref.: Bon-Ond 158; A; Iz Als; Iz Ulz; Satr VocP; Etxba Eib; Gte Erd 8; Elexp Berg; ZestErret .
     (Aux. trans. e intrans.). Limpiar, lavar; purificar; aclarar; despejar, librar de estorbos (sentidos prop. y fig.). "Limpiar", "mondar", "lavar", "estregar" Lcc. "Ahechar, garia garbitu " Ib. "Limpiar", "lavar, otra cualquier cosa" Mic 7v (cf. ib. "lavar la ropa, ikuzi"; cf. sin embargo, infra Mic 14r). "Nettoyer" SP. " Garbitzekoa, qui est à nettoyer. Ezta garbitzekorik, il n'y a rien à nettoyer" Ib. "Fregar, limpiar platos, ontziak garbitu " Lar. "Mocos, quitarse los mocos, zintzatu, mukiak kendu, garbitu " Ib. "Escobar, barrer, eskobaz, erratzaz garbitu " Ib. "Enjuagar, aoa garbitu " Ib. "Purgar, limpiar", "clarificar lo que está turbio", "expurgar" Ib. "Escamujar, podar los olivos, oliboak iñautsi, garbitu " Ib. "Acendrar la plata, zillarra garbitu " Ib. "acribar, [...] galbariaz [...] garbitu " Ib. "Asear, garbitu, edertu, politu " Añ. "Purgar en el purgatorio, suz garbitu " Ib. " Garbitu da denbora, le temps est devenu clair, s'est rasséréné" Dv. " Garbitzeko, qui est à nettoyer; propre à nettoyer. Etxea garbitzekoa duzu, vous avez la maison à nettoyer. Etxe hunen garbitzeko jatsak behar dire, il faut des balais pour nettoyer cette maison. Zein da garbitzeko? laquelle est à nettoyer?" Ib. "Pelar" A Apend. "[Erropa] uretan astindu (G-azp), ur garbian garbitu (AN-5vill)" Gte Erd 8. v. xahutu, ikuzi. Tr. De uso gral.
    Atorra nola arim'ere aste oroz garbitu. E 27. Oha Siloeko ikhuzgarrira eta garbi adi. Lç Io 9, 11 (He, Lg II 178, LE, TB, Dv, Ker, IBk, IBe garbi(tu); EvS xaha, Leon, Ol ik(h)uzi ). Bahea bere eskuan du eta garbituren du bere larraina. Lç Mt 3, 12 (He, TB, SalabBN, Echn, Leon, Ol, Ker, IBk, IBe garbitu; Samper, Dv xautu, Ip xahatü, Hual saintu ). Ene biotza, Jauna, garbi ezazu. Miserere 333. Guztiai oñak garbitu eusten / bertxeak, umilladurik. Lazarraga A29, 1203v. [Bathaio hitzak] erran nahi du garbitzea, ikuztea, xahutzea. Mat 127. Garbitzen ditu heri puntak ures. Ber Trat 60r. Bere konzienzia deskargaturik eta garbiturik. Ax 58 (V 38). Penitenziaz garbituaz. Ib. 551 (V 353). Garbi zazuz ene erropa duztiak. Mic 14r. Ez gaude [...] uzkia iñori garbitzen oituak. Lar Fueros 48s. Hire doloriak arima sendotüren eta garbitüren deik. Mst I 24, 1 (Ip garbitü ). Itxea garbitu ta moldatzea. Mb IArg I 352. Elurra kendu, bidea garbitu. Cb Eg III 337. Garbituko dizugu sabel ori botikako batekin. Mg CC 209. Garbitu zaitez [...] penitenzijako iturrijan. Astar II 233. [Gor-mutuaren] belarriak garbitu eta mingaña askatu. Lard 404. Berri-emalle bat, bideak garbituko ziozkana. Ib. 362. Gaztañaren hura eziñago hun da arropen garbitzeko. Ip Dial 107 (It, Ur, Dv garbitu ). Neguan garbituko dioizkitzu adarrak [sagardiari] . Dv Lab 389. Garbi zazu [irrisa] [...] ur ephelean. ECocin 3. Zauriak garbitzen. Laph 37. Garbizkitzie lepraz beztitrik daudenak. Samper Mt 10, 8 (Hual xaintu ). Zuk nere gorputza garbitutzia. Bv AsL 101 (v. tbn. garbitutze- PE 30, Ud 147, Tx B 56). Alea galbai edo arrazkoan garbitu bear da. Ag G 27. Garbitu biar da solua. Kk Ab I 32. Donokiratu baño lenago / garbitzen dago su-garretan. GMant Goi 106. Baxera garbitzera. Barb Sup VII. Esteak garbitzeko zerbait eman zioten. JAIraz Bizia 58. Birika-auspoak garbitu [...] oianean. Munita 15. Ortzia garbitu ta eguzki ederra azaldu zan. Anab Poli 115. Gure euskara garbitu eta txukuntzeko. PMuj ( in MEIG I 92 ). Zerua poxi bat garbitzen ari zela. JEtchep 111. Egurketan garbitutako basoak. Ibiñ Virgil 86. Gariaren lanak: / ebaki eta jo ta garbitu. Uzt Sas 75. [Azita] hek ere, ur beroan garbitzeko orde, xakurrak milikatzen zazkon! Etchebarne 44. Gero garbitu komonak. AZink 54. Oiñok emen garbitu genduzan. Gerrika 253. Etxeko arropa zikina [...] etxean garbitu. MIH 217. Barau luzeak [...] garbitu baikaitu. Ib. 254.
    azpiadiera-1.1
    (Con sintagma nominal con suf. -tik o (mucho menos frec.) -z como complemento). Limpiar de, librar de.
    Bekhaturik garbitzazu, othoi, gure arimak. E 71. [Bekatuetarik] garbi nazazu. Mat 235. Garbi nazazu [...] neure / falten zikhiñetarik. EZ Eliç 328. Lurra [...] hetarik [belhar gaixtoetarik] garbitu ondoan. Ax 552 (V 353). [Inperfekzionetarik] garbi eta libra diteke. SP Phil 87. Afekzione guziez garbiturik. Ib. 78. Bere burua garbituko baitu kreaturen amudio desordenatu edo herra guzietarik. Ch IV 15, 3. Garbituko duzue hango haskerietarik. Mong 593. Kutsu gaixtotik garbitu. Monho 64. [Ollaarra] gardostu [...] sutan luma apurretati garbituteko. Mg PAb 104. [Abrahami] Jainkoak promestutako lurra oraindik arrotz guzietatik osotoro garbitu gabe zegoan. Lard 189. Gaitz guzietatik garbituko gaitu. Arr GB 137. Hiria izurritetik garbitu. Zub 34. Oitura tzarretatik garbitzen gaituzu. Or Aitork 68.
    v. tbn. Harb 332. He Gudu 57. Cb CatV 91. Lg I 242. Mih 128. Ub 211. Brtc 28. Dh 101. Mg CO 282. VMg 37. AA III 549. fB Ic II 259. MarIl 55. Jaur 171. Ur MarIl 93. Azc PB 78. Arb Igand 201. Kk Ab I 61. Inza Azalp 72. JE Ber 8. Mde HaurB 100. Vill Jaink 128. Onaind in Gazt MusIx 148.
    azpiadiera-1.2
    Rebañar.
    Garbitu dute beren kazuela, eskobakin sukaldia bezela. Iraola 37.
    azpiadiera-1.3
    Ango añeketia kojuak ixan-arren! [...] miñuto bat baño lenago garbitu zan kalia. Kk Ab I 120.
    azpiadiera-1.4
    Garbituko zun iñolaz itza. "Lo rezaría claramente" . Or Eus 285. Bular-miñez eta as-nekez, mintzorik ezin garbitu nuan luzeko. 'Emitir una voz clara y prolongada' . Or Aitork 213.
    sense-2
    2. (V, L, B, BN ap. A ; Dv) .
    (Con bere burua, etc.). Justificarse, explicar, probar su inocencia; excusarse. "Justifier, se justifier. (Fig.). Ezin garbitu zuen bere burua " Dv. "Sincerarse" A (que cita los ejs. de fray Bartolomé y Moguel).
    Auzian garbitzen ezpazuen bere burua eta obendun geldi ezkero [...]. Mb IArg I 230s. Bere buruba garbitutiagaitik ta iñok errurik ezarri eztagijon, esango deutsa dana. Mg PAb 79. Bukatu bidi auzi au, bada biok gelditzen zerate burua garbitu gabe. VMg 36. Josek, bere burua garbitzeko Jainkoa beste [...] testigurik etzeukan. Lard 52. [Juieak] nere burua garbi dezadan manatzen darot. Dv LEd 197 (Cb Eg II 109 deskargua eman dezadala agintzen dit ). Uste othe duzue oraino, zuen begietan gure buruak garbitu beharrez hari garela? Dv 2 Cor 12, 19 (Lç exkusatu, He esenkusatu, Ol, Ker, IBk, IBe zuritu, Bibl xuritu ). Gezür bat biribilkatü bere büriaren garbitzeko. Const 20. Nere burua enekin nolatan garbitu: bazirudian lotsagarrikeri batean atzeman nindula. Ldi IL 31. Zure burua garbi-azu nehor akusatu gabe [...] zure hutsa jujeri aithortuz. Larz Senper 14.
    v. tbn. Lg II 217. fB Olg 113. Hb Egia 85. Laph 109. Itz Azald 143. Tx B I 138. Txill Let 67. Zait Plat 86. JEtchep 54.
    azpiadiera-2.1
    Excusarse de, librarse de.
    [Emagiñak] beren buruak lanbide artatik garbitzeko, erantzun zioten, ezen, Israelko emakumeak etzirala [...] iñoren bear ziranak. Lard 64.
    azpiadiera-2.2
    (Con aux. intrans.). "Se laver, se justifier. Gain egin horietarik errexki garbituko da, il se lavera aisément de ces accusations" H.
    azpiadiera-2.3
    Justificar (una acción, etc.). " Garbitu bere arrazoia, justificar su derecho" VP 35v.
    Jeptek eraz erantzun zien eta bere eginbidea garbituaz; alperrik ordea. Lard 137. Narratz arek egin zion lotsagabekeria garbitu zuan. "Se desculpó de la insolencia" . Berron Kijote 55.
    sense-3
    3. (Vc, V ap. A ; Lar, Añ, Dv, H).
    Aclarar, ajustar, liquidar, zanjar (una cuenta, deuda...); resolver, dirimir, decidir (un asunto, pleito, problema, duda...). "Liquidar cuentas" Lar. "Ajustar cuentas, kontua egin, atera, garbitu " Añ. " Garbitu ditu bere zorrak, il a acquitté ses dettes. Garbitu du bere khondua, il a soldé son compte. Garbi detzagun gure khonduak, réglons nos comptes" Dv. "10. régler, liquider, apurer des comptes. Garbi ditzagun konduak, réglons nos comptes. Horrek zorrak garbitu orduko, urak bide egingo dau, pour quand que celui-là aura payé ses dettes [...]. 11. mettre une affaire au clair. Egitekoa garbitua da, l'affaire est éclaircie. // Vider une question, un procès. Auzia garbitu zuten, ils avaient vidé leur procès. Syn. xuritzea (usuel)" H. Tr. Documentado principalmente en autores meridionales.
    Difikultate eta orapilo haur garbitu behar dugu errapostu bakoiz batez. Tt Onsa 150. Kontu au garbitu edo eman artean, nola atseden dezakezu? Cb Eg II 112 (Dv LEd 202 garbitu ). Kontu nastuak dituanak oek garbitzeko. AA III 513 (v. tbn. kontuak garbitu en Añ EL2 28, Vill Jaink 103, Erkiag BatB 69, Izeta DirG 108). Etxeko gauza batzuk erabagi ta garbitutera. JJMg BasEsc 224s. Herri huntako aferak ez dirala garbitu. Bordel 87 (v. tbn. afera garbitua en Izeta DirG 125). Gauzak garbitu ditezen eta dudak kenduta, egia jakin dedin. Goñi 83. Zorra garbitu arte. ForuAB 127. Zeinbat diru eralki dezuten esan eta nik len bai len garbituko det zor ori. A Ardi 2 (v. tbn. zorra(k) garbitu en Ox 194, KIkV 101, KIkG 77, Mok 14, Inza Azalp 105, Erkiag BatB 112; Akes Ipiñ 8 ordaindu edo garbitu ). Orren egitekoa emen zuk garbitu bear dezula. Lh Yol 47. Diru-kontuak garbitzera. Mok 9. Kontu-garbitzen asi zanean, amar milla talentu zor zizkion gizon bat ekarri zioten. Ir YKBiz 258. Bilbaoko Kai Eraikitze Batzordearen esku zeuden arazoak garbitu ditzan. EAEg 27-11-1936, 401. Errekisa orreri buruz zuritu gabe arkitzen diran kontuak, illabete batean garbitu bitez. Ib. 17-3-1937, 1301. Erioz erioa garbitzeko. 'Liberando un antiguo asesinato con otro' . Zait Sof 60. Lurrean erabili genitun eztabaidak an garbituko ditiñagu. Or QA 206. Auzi ori ezin da tajuz garbitu Jainkoaren ideiara jo gabe. Vill Jaink 186 (v. tbn. auzia garbitu en Or Eus 39, NEtx Antz 39, Etxde JJ 246, MEIG VII 85). Zalantza aiek garbitzeko etzegoen bear aiña jantzia. NEtx LBB 30. Gauzak garbitu nai genituzke / zuek epaille artuta. Olea 115. Mirentxurekin kontuak garbitu zituala-ta. TxGarm BordaB 129. Ez naiz sekula garbitzeko gauza izan ea [...] zen ala ez. MIH 367. Zor-hartzekoen kontua garbituz. MEIG III 77. Azterketan behar adina garbitu gabe gelditu zen puntua. MEIG VI 143. [Ezpaiak] garbitzeko gauza ez. Ib. 173.
    v. tbn. Apaol 59. TP Kattalin 180. Txill Let 23. Etxabu Kontu 68. BBarand 183.
    azpiadiera-3.1
    Auzia ukabilka garbituzale oi zan. Etxde JJ 26.
    azpiadiera-3.2
    Explicar, aclarar, poner en claro.
    Ezpaitakit esakera batzuen mamia garbitzen. FIr 160. Nola berritu zuten [...] / saiatuko naiz garbitzen. Or Eus 207. Eta galde-ala, guzia garbitu zun. "Apervit cetera" . Or Aitork 141. Galde egindako guzi-guzia garbitzen ezbaduzu. "Si no me satisfacéis a todo cuanto [...] os pregunte" . Berron Kijote 210.
    azpiadiera-3.3
    Demostrar.
    Zure doai onak aipatu dizkiogu [...]. Agertu itzazu zeorrek eta egia esan dugula garbitu ezazu. Berron Kijote 126. Ongi garbitutako gauza jakiña da [...] eman zizkiola. "Se tiene por averiguado que le dió" . Ib. 169.
    azpiadiera-3.4
    Expiar, reparar (un pecado, falta, culpa...). " Huts eginak nigarretan garbitzea eta penitentzietan, expier ses fautes" H. Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos desde la segunda mitad del s. XVII; al Norte son escasos los ejs. del s. XX.
    Hobe da orai bekhatuak garbitzea [...] ezen ez hek utztea gerokotz purgatzera. SP Imit I 24, 2 (v. tbn. bekatua(k) garbitu en Gç 46, Egiat 179, Mg CC 255, Dh 194, Dv LEd 14, Arr GB 137, Arb Igand 203, CatJauf 121, Echta Jos 367, ArgiDL 72, Arti Ipuin 25). Nigarrez garbituko diat ene falta. Brtc 109. Gar geiago emoten deutsula izkune txarren bat garbituteko. Añ EL2 22. Odolean garbitzeko trufaren arrapoa. Hb Egia 44. Utsegiñak penitenziaz garbitu. Arr May 24. Nik garbituko ditiat ire iraiñ oriek. Or Mi 57s. Ez gabiltza emen iñoren erruak garbitu naiez. Vill Jaink 44. Ire okerren kalte aundiak / orain damuz garbitzeko. NEtx LBB 377. Okerrak zuzenduaz ta iraiñak garbituaz ibiltzea. "Desfaciendo agravios" . Berron Kijote 211. Garbitu bearko duzute biraotzar ori. "Pagaréis la grande blasfemia" . Ib. 64 (v. tbn. 19). Nola garbitu [...] bekatu orren ondorenak? MIH 234.
    v. tbn. AB AmaE 440. Itz Azald 44. Inza Azalp 117. Ox 20. Alz Ram 30. SMitx Aranz 146. Txill Let 143. Ibiñ Virgil 116. Azurm HitzB 39. MEIG V 105.
    azpiadiera-3.4.1
    [Suizan] agintariak artuak dauzkate neurriak nekazari-gaietan ere [zuaitzen] gaitz asko garbitzeko. Munita 94s.
    sense-4
    4. (Sal ap. A ; H).
    "Détruire, ravager. Azken ekhaitzak uzta guzia garbitu du, la dernière tempête a détruit toute la moisson. Syn. xahutzea, galtzea " H. "Arrasar, devastar" A. "Orhoit garbitzeak bi gauza erran nahi dituzkela eskuaraz. Lehenbizikorik ikuztea, apaintzea; bigarrenekorik umatzea, suntsitzea " GH 1923, 187n.
    Beren harmak deskargatu zituzten [...] bai eta garbitu, memento batez, yauregia, haren baratze eta basakurteak. Elsb Fram 101. [Erbiaren heineko ihiziñoek] belharra segaz bezala bazeramaten [...]; ephe laburrik barnean hemengo pentze handi baten eremua garbitua baitzuten. JE Bur 13. [Wellington jeneralaren kanoiak] bazterrak laster garbitu zituzketen. Zerb Azk 11.
    azpiadiera-4.1
    Dilapidar, fundir (el dinero, las ganancias...). " Garbitu ditu bere onthasunak, il a dépensé tous ses biens" Dv. "Dépenser son avoir, son argent. Iokoan garbitzea umeentzat bear litekena, dépenser au jeu" H.
    Zuan guzia garbitu zuan edanean. AA III 375. Jokoan umeentzat bear litzakeana ga[r]bitzen dezuna. Ib. 597. Diru guziak; oro garbitu zituzten. HU Zez 46. Penatuki luzaz irabaziak, hemen ixtan batez garbitzen ditie. Larz Iru 62.
    azpiadiera-4.2
    "Nettoyer, faire entièrement disparaître les mets, les boissons d'une table. Hain iale ta edale handi da, non mahainekoak oro bakharrik garbitzen ahal baititu, [...] qu'il est capable de tout nettoyer à table à lui seul. Syn. irestea, irunstea " H.
    Bi libra aragi ditu / bere katuak garbitu, / alare ogei ta amar ontza / pisaturik da gelditu. Urruz Urz 27. [...] --diyo, bigarren kopa garbituaz. Iraola 31. Gure arbasoek garbitu ziozkaten [Charlemagna-ri] Ibañetako lepoan bere armadako jateko guziak, gibeleko azken gizon lerroekin. StPierre 25. Jan eta jan, Jainkoak daki zer garbitu zuten oraino. Barb Leg 130. Onen moduko jatunak / gaur ere laste garbitu ditu / Lekeitioko atunak. Uzt LEG II 144.
    v. tbn. Kk Ab II 58. Erkiag Arran 121. Bilbao IpuiB 113.
    azpiadiera-4.3
    "Débarrasser un lieu de ce qui obstrue, remplit, est incommode. Zohaz hemendik lastertto, garbi ene etxea, [...] débarrassez ma maison. Syn. hustea " H.
    [Fraide eta serorak] garbitu, kendu, barraiatu behar direla oro. HU Zez 99. Eskuararen galtzeko baizik eztiren perrekeria hoik oro lehenbailehen garbitu. HU Aurp 209. Arrapatzen zuana jo ta aidean botatzen asi zan [zezena], eta garbitu zuan plaza ederki. Salav 50. Ez zuala joan bear [...] mendi-alde ura guzia garbitu arte, lapurrez [...] bete-beterik omen zegon ta. Berron Kijote 162.
    azpiadiera-4.4
    (V, G, L, BN ap. A ; H).
    Robar; dejar a uno limpio en el juego. "Gagner tout son argent à quelqu'un. Garbitu nau, il m'a tout gagné, il ma mis à sec. [...] Ohoinek etxea garbitu darotate, les voleurs m'ont vidé la maison de tout" H. "Ganarle a uno todo" A.
    Olatuak garbittu ta eroan ebezan ontzi-ganeko gauza guztiak. Echta Jos 95. Eskuartekoak zearo garbitu ziozkanean jokoa utzita maitik jeiki zan. TAg Uzt 181. Txirrinbikoa garbitu deutse, ta an ez da agiri [...] lapurrik. Erkiag BatB 112. Garbitu nau, xautu nau. (AN-ulz) 'Nituen sos guziak irabazi edo kendu dizkit' . Inza NaEsZarr 1400.
    sense-5
    5. (V, G, AN-gip, L, B) Ref.: A; Etxba Eib; Gte Erd 130; ZestErret .
     Matar. "Faire périr, faire disparaître. Mariñelak garbitzen oi ditu beren ontzian erioak edo eritasunak, la morte ou la maladie enlèvent d'ordinaire les marins sur leurs vaisseaus (Mg...)" H. "Matar, asesinar. Lauren artian garbittu eben a gizon bakarra " Etxba Eib. " Bere kontrarixuak, askotan gura izan eben garbittutzia " Ib. " Katuak xagu guziak garbitu dituzte (G-azp, AN-gip)" Gte Erd 130. " Hotzak garbittuko gaittu " ZestErret. " Oaiñe gizona garbittu omen diñe e? " Ib. Tr. Documentado al Sur a partir de la segunda mitad del s. XVIII; es menos frecuente entre autores septentrionales.
    Erio gaiztok garbitu zuen Akab. Mb IArg I 263. Demoninok eruan daijela, tripa min gogorrak garbitu daijala. Astar II 112. Bere ezpataz jin guziak garbitzen ditu. Laph 11. Katarro zarren batek garbitu baño lenago. Zab Gabon 31. Arrapatzen ba-zuan garbituko zuan. Anab Usauri 77. [Bi hartz handik] berrogoita bi haur dohakabe garbitu zituzten. Zerb IxtS 66. Garitan kalte aundia egiten zutelako [...] txolarre guztiak garbitu egin zituzten. Munita 140. Tiroz garbituko zun. Etxde JJ 120. Ikustean, bertan jo ta garbitu bear ebala. Erkiag Arran 143. Ez bada nagusirik agertzen, zakurrak garbituak izanen dira. Herr 2-7-1959, 2. Emostazu dirua, ala berton garbituten zaitut. Bilbao IpuiB 124. Bi tiroz bi eper garbitu. Auspoa 39, 121. Badirela [...] etsimenduz beren burua garbitu dutenak. Larz Iru 142. [Aizkorarekin] joka garbitu dut gizona. Larz Senper 10. Nik ez dakit nola ez nuan gizon ura garbitu. Alkain 144. Basarri batean, gaitzak bei bat garbitu zin. Ataño TxanKan 200.
    v. tbn. Lard 540. Arrantz 36. Ag G 305. StPierre 32. Kk Ab II 33. Barb Leg 132. JE Ber 15. Zait Sof 26. JAIraz Bizia 25. Or QA 76. NEtx Antz 98. Izeta DirG 81. Alzola Atalak 44. BEnb NereA 211. JEtchep 37. Etxabu Kontu 88. BBarand 55. Gerrika 245.
    azpiadiera-5.1
    (Intrans.). Morir (de muerte violenta), matarse. "Matarse" Satr VocP. " Atzo, errebuelta baten ixa garbittu nitzuan " Elexp Berg.
    Gutik egin zuen egun hartan oro ez baiginen han garbitu. Zerb Gerlan 79. Tolosan ia garbitu zan Poli. Oso tankera txarrean erorita. Anab Poli 123.
    sense-6
    6. "Agarbarse, garbitu (G). Laster garbitu deu neure aurretik, presto ha desaparecido de mi presencia; mutilak etxetik garbitu die; y pide dativo si se expresa aquel de cuya presencia desaparece, txakurrai erbiak garbitu die; de esta voz se deriva el agarbarse" Aq 905.
    sense-7
    7. "Detallar, distinguir. Zenbat izango ziren enuen garbitu, no distinguí o detallé cuantos serían" (AN-gip, comunicación personal)
    sense-8
    8. (Uso sust.). "Alimpiadura, garbituak " Lcc. "Mondaduras, garbituak " Ib. "Ahechaduras, gari garbituak " Ib.
    Aize [...] osasungarria artuaz, zure buruari garbitu on bat noizen bein eman nai izatea. Munita 15. Eman nion [ostatuari] garbitu ederra eta altxatu. Albeniz 263.
    azpisarrera-1
    EZIN GARBITUZKO.
    "Qu'on ne peut éclaircir, mettre au clair; qu'on ne peut laver, nettoyer" Dv.
    azpisarrera-2
    GARBI-GARBI EGIN.
    Limpiar.
    Garbi garbi egiteko [...] galbaatu biar da ardura andi bategaz. Mg PAb 151 (v. tbn. 145). Arimea garbi garbi eginik, izateko zeure yar leku. Añ EL2 114. Gorputz-illa artu, garbi-garbi egin eta [...]. Lard 490. Burruntziya, zillarra bezela garbi-garbi egin. Alz Burr 32. Legen-arra kendu zitzaion ta garbi garbi egin zan. Ir YKBiz 142. Oxijenada urez garbi-garbi eginda. Salav 12 (v. tbn. 98).
    v. tbn. ArgiDL 123. NEtx LBB 187. Berron Kijote 41.
    azpisarrera-3
    GARBITU ERAGIN.
    Hacer limpiar.
    Zikindu ebanai garbitu eragin. Gerrika 83.
    azpisarrera-4
    GARBITUXE .
    (Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
    Garbituxe dularik [txerria] . Or Eus 138.
    azpisarrera-5
    GARBITZEKE.
    Sin arreglar.
    Juanaren sasi-ezkontza ura zegoen garbitzeke. [...] Kontu aren zuzenketa egitea etzan erreza. NEtx LBB 71.

    garbitu

    garbitu
    << garbiketa 0 / 0

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper