euskaltzaindiaren mendeurrena logoa

Orotariko Euskal Hiztegia

  2. Hizkuntza-baliabideak
  3. Online hiztegiak
  4. Orotariko Euskal Hiztegia

OEH - Bilaketa

217 emaitza hutsik bilaketarentzat

Sarrera buruan (21)


Sarrera osoan (196)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 mahuka.
etimologikoa
Etim. Para su origen en un lat. *manuca (no manica ), v. FLV 1974, 189.
sense-1
1. (gral. (-e AN-ulz y B); SP; mau- Lcc, Lar, H (V, G)), mahunga (BN-mix; Arch VocGr , Dv, H), mahunka (Urt IV 467), mainka (R), mahanka (S; H), mahoka, mahonga, mouka (Ae). Ref.: A (mauka, mahanka, mainka, mahunga); A Aezk 296; Lrq (mahanka); Iz Ulz; Izeta BHizt2 (mauke).
 Manga. "--Aita, zer ekarri? --Besoa mahankan, ezin utziz han (S, pop.)" A. "Ator unek mauke llagurrek tu" Izeta BHizt2.
Atera eben rabel bat bere maukarean. Lazarraga 1146r. Mahokaberik egizu. "Sans manches" . Volt 266. Athorra bat ona, bertze bat mahunkak eskas. (1751). SenperEus 151. Liburu hori [...] bethi beso mahunken barnean ibiltzen zuen. Prop 1876-77, 76. Tornuz egoki egiñak diruriten besoak, zeñaren itxurak duen egiaz mauka estuaren [...] antza. Otag EE 1882c 578. Bere besoetako mahongak altxaturik ukondoetaraino. Elsb Fram 148. Eskutur maukiagaz ezpanak igortzi. Ag Kr 49. Idun-mauketan lerro gorriak. Ag G 93. Eror-erazi zian godaleta sotena mahankalat. Const 18. Etxeko eun zuri-garbizko mauka zabal, gorontz urdiñ-arre. Mok 16. Kolkoan eta mauketan. Or Tormes 77. Beti irritsuki, maukak goratzen ditu okondoraño. . Mainka luzeago ezik besoa. (R) 'La manga más larga que el brazo' . A EY III 108. Mahungak ukondoraino bildurik. Lf Murtuts 52. Eguberri berri, nik atorra berri; maukarik ez, ajolik ez. EZBB I 87.
sense-2
2. Colador.
Kidari itsuak, eltxobáten pasátzeko maunka billa, ta bitárteo irésten kamélloak. LE Urt ms. 86v.
sense-3
3. "Mahunga (BN-mix), remanga para pescar" A.
azpisarrera-1
MAHUKA-HAS (mahungahas L, BN, S, Sal, R; maukas B; maunkas B). Ref.: A Morf 12 LL; Izeta BHizt 590 y 593. "En mangas de camisa. Maukas gan ginen" Izeta BHizt. "Denbora ederrakin denak maunkas" Ib. 593.
azpisarrerakoSense-1.1
"Athorra-mahunkas, (S), athorra-mahunkahas (L-ain), en mangas de camisa" A.
Hara direnean, emaiten dira biak athorra-mahungahas edo gerriraino buluzirik. HU Zez 22. Eta, athorra-mahunkas, bulhar batzu gaitzak athorra hartarik beltz beltza ageri. Barb Sup 148. Sukaldera zoan Piarres, atorra-maunkas, noiz-eta ere ateratzen baitzaio erridau baten azpitik gizon bat. PGarm GH 1933, 322. Bai, ikustekoa zen egiazki, Borda-ttipiko nausia, atorra-mahunga-has, buru-has, sarde luze bat eskuan. Lf Murtuts 8.
azpisarrera-2
MAHUKA-HASTE (Precedido de ator(ra)). Acción de poners en mangas de camisa.
Athor mokhastea aiphatu ginuen, bainan ez ginen hortaratu, frango fresko baitzen barne hartan. GH 1959, 309.
azpisarrera-3
MAHUKA-HASTU (Precedido de atorra). Ponerse en mangas de camisa.
Athorra mokhasturik, mahain-muthurrean jarri zen. Larz GH 1959, 82.
azpisarrera-4
MAHUKADUN. "Alicula, haur jáka mahunkadúna" Urt I 488.
azpisarrera-5
MAHUKA ESEKI (H; maukeseki Lar). "Manga perdida" Lar.
azpisarrera-6
MAHUKAK GOITITU (L-ain, B), MAHUKAK GOITU (AN-5vill). Ref.: A; Gte Erd 21. Remangarse.
azpisarrera-7
MAHUKAK GORA EGIN. Remangarse.
Maukak gora egiñak, / besuak agerian. Yanzi 139.
azpisarrera-8
MAHUKAK JASO (G-to ap. A). Remangarse.
azpisarrera-9
MAHUKA-LARGO (BN-baig ap. A). Laxo, indulgente.
Haritchabalet, beste apezak oro bezala arauz, mahanka largo zen bekatore txipien eretzeko. Const 29.
azpisarrera-10
MAHUKA-LAXO (Aq 853 (AN) A). Indulgente. "Absolvederas" Aq.
azpisarrera-11
MAHUKAN IZAN. "Norbait mahungan izatea (L), avoir quelqu'un dans sa manche" H.
azpisarrera-12
MAHUKA HUTSEAN (maukutsean V, G, AN ap. A; Zam Man 56; mankutsian AN-ulz ap. Iz Ulz). En mangas de camisa.
Jatorritik dute oitura, txamarrak janzi bage bizkarretik zinzilika dituztela, mauka-utsean plazan egotekoa. Izt C 253s. Io ta ke ari dirade maukutsean arnaska. Zait BGold 10. Otsailien gizona mauko utsean ikustea baño obe, otsoa arditan ikustea. (AN-araq). Satr CEEN 1969, 76. Jostaketarik gogokoena makutsean jarri ta lasterka ibiltzea genduan. AZink 42.
azpisarrerakoSense-12.1
(Con adj.)
Emakumiak beren kamisa edo txaramela mauka loi utsian. msOñ 194v.
azpiadiera-1.1
Makuts txurian ikusitzen zan / Belabi mendigain dana. AZink 45.
azpisarrera-13
MAHUKA HUTSIK (V, G; maukutsik V, G, B; Zam Man 56; maunkutsik B; makutsik AN-larr, B). Ref.: A (mahuka, maukutsik); Asp Leiz (makutsik); Izeta BHizt 590 y 593. En mangas de camisa. "Zu maunkutsik ibiltzen zara" Izeta BHizt.
Sagardo asi-berria maukutsik (jakea erantzirik) edan nai luketela. A Ibaiz 11-5-1902, 1. Gizon [...] bi zetozen enparantzara, makutxik. Ag G 97. Makutsik eta dituen apainduriak soñean ipiñita. Ib. 248. Ikusiko dituk tokan jokatzen, maukutsik. A Ardi 40. Maukutsik eta lepokorik gabe. JAIraz Bizia 64. Makutsik leio aldera egiten du. NEtx LBB 107.
v. tbn. Lab EEguna 108 (makutsik). Anab Poli 56 (maukutsik).
azpisarrera-14
MAHUKA-ZABAL (V, G, B ap. A; Aq 853 (G); mainka- R ap. A). Indulgente. "Absolvederas" Aq.

mahuka

mahuka
<< HUTSIK HUTS 0 / 0 MAMI-HUTSIK >>
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • +34 944 158 144
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper