Harremana

    OEH - Bilaketa

    58 emaitza hortxe bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 oratu.
    tradizioa
    Tr. Documentado en textos vizcaínos ya desde RS. Lo emplean además Lazarraga, y los guipuzcoanos Iztueta, Anabitarte (Usauri 77), Orixe, Goenaga y Etxaide (JJ 36); tbn. se encuentra en Mirande (Pr 151). Oratu es la variante general; hay obatu en Arrese Beitia (junto a oratu ) y San Martín, y goatu en Akesolo. En DFrec hay 10 ejs. de oratu, algunos de los cuales pueden corresponder a 2 oratu.
    sense-1
    1. (V, G; Mic 8v, Lar, Añ (V), Izt 7r, Dv (V), H (V, G), A Apend (s.v. ebatu)), ogatu (V-och-gip), obatu (V-ger-och-gip; A Apend (s.v. ebatu)), ebatu (V-gip; A Apend), goatu (V-arr; A Apend (s.v. ebatu)), guatu (V-arr), gatu (V-arr), goratu (V-ger-arr-oroz) Ref.: A (goatu, goratu, obatu, ogatu, oratu); Totor Arr (guatu); Iz ArOñ (obatu , oraketan), UrrAnz; Etxba Eib ; Elexp Berg (ebatu); Gte Erd 57, 106, 243.
    (Con aux. trans. tripersonal). Agarrar, asir. "Pegar, oratu " Mic 8v. " Oratixozu gerri gerritik... Mutiko batek eskutik oratuta erabiltzen dau danera " Etxba Eib. " Guatu'iosu samatik " Totor Arr. " Obatu eidazu eskutik polittorrek. Illetatik obatu dotsa " Elexp Berg. " Eskutik gatu (V-arr), [...] eskutik oratuta eroan zeban (V-gip), eskutik ebatuta (V-gip), eskutik goatu (V-arr)" Gte Erd 106. v. heldu (9).
    Pekatuben pixtiya [...] beti daguala biyotzari oraturik. Zuzaeta 49. Eskallera malleetati jasteko oratu egijozu alboko aga esku ordeko oni [...], oraindino bildur bazara oratu egidazu neuri beste esku orregaz. Mg PAb 118. Alkarri eskuti edo samati oratuta. fB Olg 72s. [Zezenari] oratu omen zion adar bietatik irmeki. Izt C 249. Besotik obatuta. AB AmaE 221 (264 oratu). Eztakit zelan oratu neutsan ostera be txalopeari. Ag Kr 92. Illotzari gerritik oratuta. Zait Sof 195. Buruari obatuta. SM Zirik 27. Oratu buztanetik eta otzareratu eban azeria. Bilbao IpuiB 36. Oratu e'iok hortxe. Osk Kurl 107. Baña guazen lepo-narrutik oratuaz gaiari. Gerrika 273. Hango apak eta laztanak, elkarri oratuta! MIH 310s.
    v. tbn. Añ LoraS 91. VMg XII. JJMg BasEsc 266. Astar II 151. Zav Fab RIEV 1907, 96. Ur BulaAl 32. A BGuzur 110. Echta Jos 252. Urruz Zer 126. A Ardi 36. Kk Ab I 21. Arriaga Lekob 24. Ldi RIEV 1929, 210. Otx 136. Erkiag Arran 55. Larrak EG 1959 (3-6), 210. Gand Elorri 155. Osk Kurl 107. BEnb NereA 47. Etxba Ibilt 476.
    azpiadiera-1.1
    (Con aux. trans. bipersonal).
    Beste adarrik ora âl baiño lên / aizean barrena dia. Or Eus 76. Sekuleko aiñiketadea ein ei-oan bere etxeko atea goatu arte. Akes Ipiñ 31. Beste batek atzetik beste besoa oratu, eta klisk, eskuturretakoak ipiñi zizkion. Osk Kurl 30.
    azpiadiera-1.2
    (Con aux. intrans. bipers.). Cf. infra (3).
    Esku zardenaz baekidan / neure besoti oratu. Lazarraga B12, 1179v. Egaz maneki, ora nekikeo txoriari. RS 230.
    azpiadiera-1.3
    Agarrar, atrapar, capturar.
    Lau milla gizon lurrean etxunik / gelditu yakez eta bost millari / oratu deutse gureak eta arturik / onantz ekarri. Zav Fab, RIEV 1907, 534. Zamaldako gizon guztien artean ezeutsan iñok iltzailleari oratu. Ag AL 125s.
    azpiadiera-1.3.1
    (Con aux. trans. bipersonal). " Oratu dabe lapurra " Etxba Eib.
    Guenak sagua askatzen ta eullia oratzen. RS 298. Ostenduko zara, ta aldi igaroa oraetan gaxta. Ib. 144. Oratu, esetsi, estu ta lotuten dabe lapur bat bailitzan legez soka ta kateakaz. Añ NekeA 243. Josu laztana oratu dabe, / arritu zaitez, Kistarra! Enb 100. Etzun abagunerik galtzen bere maitale-oia ostera ere bere sare lilluragarrian oratzeko. Etxde JJ 199. Juan biarko zaraz nere lurretatik, nun, zortzi egun igarota oratzera ezkero, eriotza izugarria izango dozu. Etxba Ibilt 482.
    azpiadiera-1.3.2
    Onen adineko ezkondu gabe ta beltzean oratu dukenaren gai.'La rapte'. Zait Sof 127.
    azpiadiera-1.4
    (Fig.).
    Ez dagijala euki, zeure ondriari nundi oratu, zuri berba bat entzunda. fB Ic II 202.
    azpiadiera-1.5
    (Con sociativo). Unirse a.
    Erakustera Jesu Kristori bere ostatu donga atan zelan bijotza daguan pekatubaz oraturik. Mg CO 41s ( CC 30 bekatuarekin oratuta ). Emakume sobatuak, / frantzesakin oratuak. Xe 215.
    azpiadiera-1.6
    " Berbatik oratu, agarrarle la palabra. Berbatik oratu eta ez zetsan laga ezkondu arte " Etxba Eib. "En materia de juegos y competencias, aceptar una apuesta o un reto. Itziarkuan kukurrukuari Elgetakuak oratu ei detsa " Ib.
    sense-2
    2. (Lar, Añ, H (V, G)).
    "Acometer el perro, queriendo morder" , "arremeter el perro" Lar y Añ. " Begira xakurrari, oratuko zaitu " H.
    Peru, txakur zaunkia da, ta andijarena. Oratuten badeust? Mg PAb 92.
    sense-3
    3. (Aux. intrans. bipersonal). Emprender, emplearse en, ponerse a. " Oraketan, ezkerreko bideari oraketan, al tomar el camino de la izquierda" A Apend. " Lánai obátu, comenzar a trabajar" Iz ArOñ. . v. lotu (6).
    Goxean yagiten tzarean baxen arin, oratu zaikikioz [esanik doazan gogarteen arteko bateri] . Añ EL" 81. Negar-uluok itxi, / lanari oratu. Enb 206. Ekandu txarrak itzi / ta onai oratu. Ib. 37. Zure aberri maitearen odol-lokarriak tinko estutu itzazu; oratu zatzakio berari biotz eta gogo guziz. Goen Y 1934, 186. Lanari garratz oratu jako / zure poza egiteko. Gand Elorri 57. Goizian izarrakaz / lanari oratu, / gaubian beranduan ondiño jarraitu. BEnb NereA 124.
    sense-4
    4. (V ap. A, que cita el msOch; Izt 7r) .
    (Part. en función de adj.). " Aide oratua, pariente afín" A (tbn. en Izt).
    Zelango lagunagaz izan tzan, ezkonduagaz, ainbaakoagaz, boto kastidadeko-dunagaz, aideagaz, nai odolekoagaz, nai oratuagaz, eta zeinbat-garren aide zenduan. Añ EL2 147.
    sense-5
    5. "Pegarse, oratu. Oitura txarrak onak baño errazago oratuten dira " Izt 89v. "(V-ple), contagiarse (una enfermedad). Oratu egiten da, se contagia, se pega (la enfermedad)" A.
    sense-6
    6. (V ap. A ; Añ).
    "Postizo" Añ. " Ule oratua, el pelo postizo" A.
    azpisarrera-1
    ORATUKE. Sin agarrar.
    Laister nerau, iñoren eskuei oratuke, nere kabuz, ilko naizen toki-billa yoango naiz. Zait Sof 148s.

    oratu

    oratu
    << ogi 0 / 0 urde >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper