OEH - Bilaketa

1214 emaitza horren bilaketarentzat

Sarrera buruan (3)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
bedeinkatu.
tradizioa
Tr. La forma general en toda la tradición septentrional es benedikatu, atestiguada tbn. en salacenco, roncalés y algún autor meridional moderno como Aresti. Hay ejs. de bedinkatu en Etcheberri de Ziburu, Harizmendi, Gasteluçar y Urte; en Goyhetche se encuentra una vez bendikatu, al parecer metri causa . En la tradición meridional, bedeinkatu predomina en el vizcaíno antiguo y se generaliza a comienzos del s. XIX en este dialecto, y algo más tarde en guipuzcoano. Anteriormente encontramos bedeinketu (VJ y alguna vez Añibarro), bedinkatu (dicc. de Micoleta --bedein- en el texto--, Irazusta y alguna vez Moguel; hay tbn. algún ej. vizcaíno del s. XX --el del catecismo guipuzcoano de 1920 no es seguro--), bedenkatu (Arzadun y, a veces, Olaechea y Urquizu) y especialmente bedeikatu, presente ya en Lazarraga, Isasti y Ochoa de Arin (que usa tbn. bedeinkatu, como Ubillos), general en el guipuzcoano del s. XVIII (todavía es la más frecuente en Aguirre de Asteasu, pero no en Guerrico; hay tbn. ejs. en Arrue y Orixe) y bien atestiguado en textos navarros (Beriain, Lizarraga de Elcano y los catecismos aezcoano, de Añibarro y Legaz) y baztaneses. Bereika(tu) se documenta, junto a bedeinka-, en DurPl , berinkatu en Bilintx y San Martin. Bedikatu aparece en unas oraciones alto-navarras de finales del s. XVI, en Lariz, en el catecismo navarro de Añibarro y, junto a begike(tu), en un texto de Lacunza del s. XIX; bediketu en los catecismos de Uterga y Ulzama. Beinkatu en Alzola (hay además un ej. no seguro de Añibarro). En la 1.a mitad del s. XX se observa en autores meridionales (Azkue, Inza, Altuna etc.) cierta tendencia a sustituir bedeinkatu por onetsi (q.v.). En DFrec hay 66 ejs. de bedeinkatu, meridionales, y 3 de benedikatu, dos de ellos septentrionales.
sense-1
(V, G; Lar, Añ, Dv (G), H (V, G)), bedeikatu (AN-egüés, Ae; Lar, Añ, H, VocB), bedeinketu (Dv (V)), bedenkatu , bedikatu , bediketu (AN-olza), bedinkatu (V, G; Mic, Urt III 301, VP 9r, Zam Voc), begiketu , beinkatu (V-gip), bendikatu , benedikatu (B, BN-mix, Sal, S, R; SP, Ht VocGr , Lar, Gèze, Hb, Dv, H (L, BN, S)), beneikatu (BN-baig), benerikatu (AN-ilzarb), bereinkatu (V-gip), berinkatu (V-gip). Ref.: Bon (benedika, bedeika, bedike, beneika, benerika, bedeinka); A (bedeinkatu, bedinkatu); Lrq /benedika/; Iz ArOñ (bereinkatu); Etxba Eib (bedinkatu, berinkatu); Elexp Berg (bedinkatu).
Bendecir; (con aux. intrans.) ser bendecido. "Bénir" Dv. Cf. VocNav: "Benedicar, responsear el cura por el alma de un difunto al final de la misa mayor (Ochagavía). Del vasco benedikatu, que procede a su vez del latín".

Garaziko herria / benedika dadila, / heuskarari eman dio / behar duien thornuia. E 251. Iainkoak, othoi, zuen trabaillua prospera eta benedika dezala, Amen. ABC A, 3r. Eta kontradikzionerik batre gabe xipién dena gehién denaz benedikatzen da. " Ce qui est moindre est benit par le plus grand" . He 7, 7 (Dv hartzen duela benedizionea ). Afaritan / maia bedeikaturik. Lazarraga A29, 1203v. Benedika ezazu gure trabaillua. Mat 331. Alabatzen eta bedeikatzen zaitugu zaradena gatik. Ber Trat 43r. Benedika zaiteztela, / o buraso nobleak, / zeren baitzarete Seme / hain onaren iabeak. EZ Noel 63. Urthearen inguruak / Zu bedinkatzen zaitu. Ib. 137. Iaaten dabenean maia bedeinkatu begi. Cap 126s. Adoreetan zaitudaz, Iauna, eta bedeinkeetan. Ib. 131. Benedika bedi zure izen saindua. SP Imit III 40, 5. Horra nola benedikatuko den bihotz guziaz Jainkoaren bilha dabillana. SP Imit IV 15, 4. Gizonek eta aingeruek, / zeruak eta munduak, / bethi bedinka detzatela / hirur Presuna sainduak. 190. Benedika nazazu, Jauna. Ib. 120. Jinkoak benedika ditzan urtheko laur sasoak. Bp I 110.
(s. XVIII) Adoratzen eta bedeinkatzen zaitugu, Kristo. OA 14s. Eta bedinkatu zuen, ziotsala, bedinka bedi Abran Iainko puxant, soberanoaz, zeru eta lurreko Iaunaz. Urt Gen 14, 19. Adoretan da bedenketan zaitudaz Kurutze santea. Arz 28. Kreatura guziek elkharrekiñ lauda eta benedika bezaitzate eternitate guzian. Ch III 21, 7. Aingeruak eta kriatura guztiak bedinkatu zaitzaela. Iraz 60. Saintü eta benedika ezazü ene arima zelüko benedikzioniaz. Mst III 59, 4. Artu zuen Jesusek an atera zuten ogia ta bedeikatu ta zatitu ta eman zien biei zati bana. Mb IArg I 284. Bedeika, ta alaba zaizadan, Jauna. Cb Eg II 69. Maia bedeinketako oraziñoa. Cb CatV 105. Adoratzen ta bedikatzen zaitut nere Jesu Kristo Jauna. Lariz 22. Etzen baratzen benedikatzetik bere Jainko adoragarria. Lg II 88. Probidenzia benedikatzen dute eta bere zorthea ez lezakete ganbia mendeko dohatsuen zorthearekin. Mih 108. Eternidade guzien bediketu eta alabatu dezaten. CatUt 59. Ene Jinkua, oferitzen dauzkizügü orai hartü ditügün erresolüzioniak, benidika <-tca> ditzazü. CatLan 161. Jinkuak nahi üken ditü benedikatü eta heen frutiak deiadanik seinditzen dira hiri huntan. Ib. 3. Mantenatzengaituénak lúrrean bedeikagaitzála zéruan. LE Prog 100. Zure lana ongi badoha, benedika zazu laguntzen zaituena. Brtc 12. Sazerdoteak dira, Apezpikuak bedeikaturikako olioarekin, Sakramentu hau ematen duenak. Ub 214. Zure ondorengoai emango diztet Canaango bazter eder ugariak, ta ondorengo orietan bedeinkatuko ditut munduko guziak. Ib. 17s. Jainkuak nai dajala / orain bedeinkatu / bizkaitarren goguak. Iraultza 170.

(s. XIX) Benedika dezala zure fidantzia. Monho 162. Jinkuak benedikatüko zütü. Xarlem 1401. Urratuten ditu kartaak ta egiten dau promes legez ez geijago kartarik eskubetan artuteko. [...] irabazi baleu, bedeinkatuko zituban kartak. Mg CO 58. O, neure biotzeko Jesus maitea! Santu guztiak bedeinketu zaiezala, nigana etorri zarealako. EL1 166. Etzaitut, Jauna, largako, bedeinketan enozun artean. LoraS 67. Aren Majestadea beti edo eternidade guzian bedeinkatzeko. Gco I 466. Alabatu eta bedeikatu bear degu aren probidenzia. Gco II 35. Bedeika zaitzeela Zeruko eguzkiak eta izarrak. AA I 465. Benedika dadila Jaunaren ontasun mugarririk gabea. Dh 238. Ta bedeinkatu eban ango ezkontzia, milagro bat eginagaz. fB Ic III 339. Eztauka gizon batek gauza oberik, ez txarragorik miina baño: bera ondo badarabil bedeinkatuten dau Jaungoikua. Astar II 108. Angeru ta Santu guztiak bedeinka zagiezala beti ta beti. EL2 119. Lendanaz du Maria / Jaunak bedeinkatu, / bere berdiñik ez du / lurrean arkitu. Echag 125. Graziak benedikatuko ditu eta khoroatuko kongregazioneko anaia-arreben efortak. JesBih 395. Ene arima benedika ezak hire Jinkua. UskLiB 108s. Begike detxazu autse aubek geren buruen paratzera guazenaubek. LakDot 232. Benedikatzeko da d'Abbadie yauna, / Laphurdiko yendea mugitu duena. Hb Esk 126. Jaunak bedeinkatu zuen, eta alako moduan aberastu zan non auzoak aren ona ezin eramanaz, asi ziran esetsi edo persegitzen. Lard 31. Benedika eta ospa zaitzadan, Jauna. Dv LEd 131. Artu zuen ogia, bedeikatu zuen. Hual Mt 26, 26 (He, Dv, Ip, SalabBN, Samper, Leon benedikatu, Ur, Ker bedeinkatu, Hual bendezitu edo benedikatu; IBe bedeinkapena esan; graziák rendatu, Ol, Arriand, Or ontesi ). Beti alabau eta bedeinketu dagijen. Ur CartArrig 78. Benedika ditela / armada legalak, / biba Alfonso eta / haren jeneralak. Bordel 184. Eriak hunkitzen ditu, benedikatzen ditu eta gaitz guzietarik sendatzen. Laph 213. Jainkoak bedeika zaitzala, ene seme. Arr GB 88. Adoratan ztugu, Kristo, eta benedikatan ztugu. CatR 17s (CatSal benedikatzen, CatAe 16s bedeikatzen ). Benedikatruk zra emazte guziuen artian. Ib. 5 (CatSal benedikatrik, CatAe 4 bedeikatua ). Bedeinkatzen da izen au usai gozo artean / Ebro, Nilo ta Ganges, ta Amazona aldean. Aran SIgn 213. Aditu zuan Santuak gizon aren keja, eta urrikiturik bedeinkatu zion mastia, eta ugaritu zion ardua. Bv AsL 182. Betikotasun guzian bera laudatzeko ta bedeikatzeko. Legaz 23. Gure Jaungoiko maite / amoriosua, / arren, bedeinka zazu / berriz itxasua. Arrantz 92. Ez ezak Anjelen izenik aotikan atera bedeinkatutzeko ez bada. Apaol 53. Azken aldikotz benedikaturik bere komentuko fraide guziak, lohakartu zen ezti-eztia Jauna baithan. Jnn SBi 58. Othoitzen zütügü Jesu-Krist zure Seme dibinoaz, onhets dezazün eta benedika sakrifizio saintü hau. Ip Hil 232. Othoitzen zütügü Jesu-Krist zure Seme dibinoaz, onhets dezazün eta benedika sakrifizio saintü hau. HU Aurp 163. Benedika ezazue Jainkoa zuen familietan, patriarkek bezala. Arb Igand 188. Guzur-zaleak berenagaz urtetearren asmautako guda bat Iaungoiko egiazkoak ezin leike ezertara bedeinkatu. Ag AL 21. Laket dakion, hark / oro salbatü / bai etare berak / benedikatü. UNLilia 17. --Zer egin bear dogu erneguren bat entzuten dogunean? --Bedeinkatu bear dogu, beintzat geure barruan, Jaungoikoaren izena. Itz Azald 89.

(s. XX) Jainkoak benedikatzen zuen heien lana, leialki zerbitzatzen zutelakotz. CatJauf 25. --Aita San Antoniok bedeinka dezalata, ederra beia. --Izugarri! Ag G 89. Jauna, lan au eskeintzen dizut; onetsi (bedeinkatu) zazu. ArgiDL 20. Bihotzez, eta menderen mendeentzat, benedikatzen ditut nere Eskualdun adixkideak. Barb Sup 165s. Egin bear degu Gurutze santua [...] Jaungoikoak bere Semearen ezaupideaz jantzirik ikustean bedeinka gaitzan. Inza Azalp 17. Bazabiltzan gaiaz haur bateiatzen, ezkuntze benedikatzen eta Elizako heltüren erier emaiten. Const 26. Elizkizunetan erabilli oi dan gauza ta jantzi onetsirik <-tik> --bedeinkaturik-- geiago bein ere ez erabiltzeko erabakia ez al zuten artu? Eguzk RIEV 1927, 431. Basoko artaldiak be Jaungoikua onesten (bedeinkatuten) dabe. Eta zeuk, eztozu olakorik egingo? Altuna 95. Andrea, Jaungoikoak / zaitzan benedika, / orrazea tratuan / dezagula truka! Etcham 141. Etxe ontako iende noblea / Iaunak bedeika dezala. (Canc. pop.). Or BM 66n. Erramu egunez bedeinkatutako abarrak atarian erretzen dituzte. JMB ELG 85. Moisek, etxola bezala kutxa, bigak benedikatu zituen Jainkoak berak irakatsi othoitzekin. Zerb IxtS 40. Besoa hedaturik airea hiru aldiz benedikatzen du kurutzearekin. Lf Murtuts 2. Birjin paregabea, / bedeinka nazazu. SMitx Aranz 188. Gizonak areago ez zekien etsipenez negar-garraisiaka hasi, ala zorionaren onaz belaunikatu eta Izatea benedikatu behar zuenetz. Mde HaurB 98. Fraidiak guutziak bedeinkatu zituen ezkero, indar gutxiago dauke sorgiñ ta deabru ta olako gauzak. (V-gip). Gand Eusk 1956, 222. Zure Liburuaren ortzantzan siñestunak bedeinkatzeko. Or Aitork 421. Eskarrez beterik nagokio. Jainkoak bedeinka beza. Bera ezagutu ez banu, nor nitekean ni orain? Anab Poli 136. [Kanpo santu barrie] Santiago egunean, Andra Mariko parroko jaunek bedeinkatu oan. Akes Ipiñ 16. --Eta zer gertatu zitzaion gero Joanetegiri? --Gauza itsusia, nik benedika eztezakedana. Arti Tobera 279. Orduan kutunak egiten ziran San Juan egunean bedeinkatutako belarrakin. And AUzta 67. Amak egunoro bezela jangaiak benedikatu. Osk Kurl 56. Baserrietako aterpetan, San Juan-irak, lorak, leixar orriak, arto landarak, gariburuak. San Juanek bedeinkatuko dauz. Alzola Atalak 81. Urez bedeinka beza gela au. Berron Kijote 75. Ekar-arazi zuen jaun apezpikua obraren benedikatzeko. Etchebarne 105. Lenengo arria bedeinkatzekue izeten dok; baña emen etxagok nok bedeinketu. Gerrika 40. Onetsi euskal hitza da, baina ez du "bedeinkatu" adierazten, "maitatu" baizik. MIH 346.

v. tbn. JJMg BasEsc 63. CatLlo 98. CatBus 59. Urruz Urz 31. Ir YKBiz 444. Munita 31. MAtx Gazt 13. NEtx LBB 121. Etxabu Kontu 140. Ataño TxanKan 176. Onaind STeresa 86. BAyerbe 30.
Benedikatu: Mercy 31. CatLuz 39. MarIl 70. Jaur 349. CatS 104. Larre ArtzainE 231.
Bedeikatu: Aldaz 62. CatBurg 12. Añ CatAN 74. CatB 40. CatEliz 467. Ag Serm 292. Yanzi 177.
Bedenkatu: Oe 19.
azpiadiera-1.1
"Abelek bedinkatu daiala! (V-arr), ¡que Abel lo bendiga! (el pueblo lo dice de una criatura aún no bautizada)" A.
azpiadiera-1.2
(Fig.) mojar, rociar con agua (con orina, etc.). "Norbait urez butsi (humorezkoa). Goikua lorak erregatzen asi zan eta gu bedinkatu giñuzen" Elexp Berg.
Irten atarira. Gaua, presko-preskoa, izarratua. Bazterreko arbustoak bedeinkatu. Zendoia 219.
azpiadiera-1.3
(Con aux. intrans. bipersonal).
Egin du guziaz guzien Jaun eta Jabeak bezala berak nai zuena, bedeika dakiola egin duen guziagatik. Mb IArg I 107. Bedeika dakiola Daviden Semeari; ta bedeikatua izan dedilla Jangoikoaren izenean datorkiguna. Ib. 268. Bedeika dakiola gazte garri. ' Bendito sea tal joven' . (105) LE-Ir. Benedika dakiola, dio, / mahatsari aihena, / arno ekartzen duena. Bordel 79.
azpiadiera-1.4
(Rad., en exclamaciones).
Benedika fortuna! ala enkontru hona! / orai begietan dizit desiratzen nuiena. E 177. Estimaduaz ez admiradu / geure alango prendea, / bedeinka erri geurea! BBizk 15. Izen edo Nominatiboetan zer lanak ez dira? Latinak onela, Griegoak ala. Bedeika gure Euskera: bere sei kasoetan erregla jakin ta errazak beti bere onean firmeak ditu. Cb EBO 33. Bedeika alako gaztea! (104). LE-Ir. Tristeziak mundutik / lasterki naroa / bedeinka alegrija / Jaunak emonikua. DurPl 94. Bereinka bere amari / sortu jakonian / guztizko seme on bat / bere sabelian. Ib. 103. Bedeinka milla bidar emakume ain eder, ain zoragarri, ain ikusgarri egin eban Jaungoikua. Astar II 274.
azpiadiera-1.5
Jangoikuak bedeinka zuben biar egiteko gogua, ta besuetako sendotasuna. Mg PAb 141.
azpiadiera-1.6
(Ht VocGr, Lar, Añ, VocB). (Part. en función de adj.). Bendito. "Benedikatua, beni, benite" Ht VocGr. "Bendito, bedeikatua, bedeinkatua, oneresia" Lar. "Urbedeikatu, agua bendita" VocB. v. bedeinkagarri, bendito; bedeinkata. Tr. Algunos autores antiguos, tanto al Norte (Leiçarraga, Materre, Axular, Gasteluçar) como al Sur (Micoleta, Capanaga) y la tradición suletina en general emplean frecuentemente el part. indet. con izan, mientras que en el resto de los textos encontramos el part. det.; p. ej. todos los suletinos (salvo Inchauspe) escriben benedikatü zira en el "Ave María"; hay tbn. un ej. en Mendigacha, pero no ocurre en el catecismo roncalés, donde, al igual que en el salacenco y sólo en ellos, la citada fórmula se expresa mediante el partitivo (benedikatruk, -trik). F. Elizalde, Lizarraga de Elcano y UskLiB usan part. indet. en función de adj. normal con el sust. ur.
Maledikzionea bere gain harturik, desegin ukhan du hura bere berthutez, [...]: baina halakotz eztu benedikatu izatea behinere utzi ukhan. Ins C, 4v. Lurreko nazione guziak haren hazian benedikatuak izanen liradela. Adv ** 2v. Oi ta goazen, / ene bedeikatuak. Lazarraga 1200r (tal vez se trate de una constr. con gen. agente: 'bendecidos por mí'). Zarade bedikatua andre guztien ertean. OracAr 110. Erakutsi egiguzu gure eriotzako orduan Jesu Kristo zure fruitu bedikatua. Ib. 121. Ur bedeinkatuakaz. Bet 15. Exenplutzat arturika / Bautista bedeinkatua. MPortal 71s. Iesus frutu bedeinketu zure sabelekoa. VJ 14. Biz laudatu eta benedikatu Iainkoaren izen saindua. Mat 181. Maria Birjina benedikatua, saindutasunaren mirakullua, garaziaren eta miserikordiaren ama. Ib. 290s. Bedeikatua zera, andre guztien artean. AveMG 162. Jesus bedeikatua, zure sabeleko frutua. Is Salve 164. Bedeikatua da Iaunaren izenean datorrena. Ber Trat 69v. Adoratzen zaitut Gurutze bedeikatua. Ber Doc 98v. Zeruetara iganen gorputz bedinkatuak / sentituren tu atsegin onhest eta xahuak. EZ Man I 134. Ezin ehortz ziaitekek lur benedikatuan. Ib. 33. Andre garaziaz bethea, emaztetako benedikatuena. Harb 93. Iaunak plazer zuen bezala egin da; biz bada Iaunaren izena benedikatu. Ax 304s (V 203). Xauna biz bedeinkatu. Mic 13. Halatan deithuko zara, / Andre bedinkatua. Hm 82. Bedeinkatu eta alabadu izan dila Trinidade Santisimea. Cap 120. Ur bedeinkatua artu dagianean. Ib. 103s. Ene Jainko Jauna, Aita guziz saindua, zarela orai eta bethierekotz benedikatua. SP Imit III 50, 1. Madarikatu guziak / Bistatik khasaturik, / Naukela zure graziak / Benedikatutarik. Arg DevB 213. Benedikatü zira emazte ororen artian, eta benedikatü da zure sabeleko frütia. FPrS 22s (tbn. en Bp I 42, UskLiB 13, CatS 14). Jesus dela bedinkatu, / laudatu eta maitatu: / dela bethi ohoratu. 94. O Spiritu Saindu, o Aita, / zarela bedinkatua! Ib. 191. Ur bediñkatuaz ziñaturik. Ib. 35. Ah, zeiñ hagitz zen tristetu / Birjina benedikatu / Haur eder haren ama. Ib. 135. Bedeinkatua da zure sabel birjinaleko fruktua, Iesus. Zubia 162. Elizako gaiza benedikatü orok nontik hartzen dütie bere indarrak? Bp I 141.
(s. XVIII) Biz benedikatua eta laudatua mendez mende, halabiz. ES 153. Bedeikatua zerade zu andre guztien artean eta bedeikatua da zeure sabeleko frutua. OA 2. Zeure sabeleko frutu bedenkatua. Arz 22. Bedenkatua da zeure sabeleko frutua. Ib. 21. Zeren ezpaita nihor onik Jainko xoilla baizen, zeiñak behar baitu izan gauza guzien gaiñetik laudatua eta guzietan benedikatua. Ch III 9, 3. Ur bedeikatu arzeareki. El 17. Benedikatua behar othe da izan ur hura? CatLav 216 (V 109). Izan deitezala zeure Semien da zeure izen santuak bedeinkatuak. Urq 28. Ogi bedinkatuagatik. Iraz 39. Bedeikatua zu andre guzien artean ta bedeikatua da zure sabeleko frutua. CatBurg 4. Ordenatu baitu egun sofri dezadan pena eta nekhe hau, izan bedi eternitate guzian benedikatua. He Gudu 141. Biz, Jauna, zure hitza benedikatü eztia beno enetako eztiago dena. Mst III 57, 4. Ah, Jauna, ni ere baninz zori oneko bedeikatu orietatik bat! Mb IArg I 314. O bedeikatua betiko izan zaite ala! Cb Eg II 88. San Josef bedeikatu gozoa. Cb Eg III 313. Ogi bedeñkatua. Oe 46. Bedi benedikatua Jaunaren izenean heldu den erregea. Lg II 220. Benedikatia zira emazte guzien gaiñetik. CatLan 73. Artu ur bedeikátu, zeñátu goátzea ta bere búrua, ta Ama Birjinari bere Konzepzio garbiagátik errezátu irur Abe Maria. LE Prog 102. Osana, bedeikatua eldu-déna Jaunarén izenean. LE Io 12, 13. Ogia, ura edo bertze zer nahi den Elizaz benedikatua denik usaie profanoetako zerbitza-arazten duten guziek. Brtc 56. Olio bedeikatuarekin. Ub 214.

(s. XIX) Jinkua dela laidatü / eta benedikatü! Xarlem 861. Salba zazu zure populua: / zure primu hautatuen erronkan / dela benedikatua. Monho 156. Guk ezagutzen degu hostian guregana datorrena dala [...] Maria Santisimaren Seme bedinkatua. Mg CC 243. Birjiñe loriosa ta bedikatue, libra gaitzatzu beti peril guziti. CatAN 81. Purgatorioko arima bedeinkatuak iños aztuko eztodaz. LoraS 160. Arturik urbedeinkatua deboziñoaz ta bekatu txikienen damuaz, ta egotzirik fede biziaz urbeinkatua [sic] oean ta gelan, oeratu zaiteze. Ib. 133. Aren sabeleko frutu bedeinkatuari Jesus deitzen diogunean. Gco I 463. Arren eta emeen bilkuiak edo batzarreak ez duela ondoren onik ekarten. Jauna, ordea gure etxera datozenak ogi bedeikatua bezalakoak dira. AA II 122. Atozte, esango die, nere Aitaren bedeinkatuak, atozte, arrezazue munduaren asieratik zuentzat prestaturik dagoan Zeruko Erreñua. AA III 456 (544 bedeikatuak ). Horra geroroz eta eternitate guzikotzat arima benedikatu haren zorthea. Dh 151. Bedeinkatuba izan dedilla bere izen santuba. JJMg BasEsc 263s. Egunik bedeinkatubeenak. Ib. 130. Andra ta gizon naaste gau ta egun oi zabiltzan moduban ibilita, pekaturik egiten ez dozun bedeinkatubok! Lastimia, nortzuk zarian ez jakitia! fB Olg 179s. Frutu bedeinkatua / Birjiña Amarena. Echag 199. Har hur benedikatü eta belharikatürik [...] egizü zure othoitzia. UskLiB 73. Benedikatü dela Jaunaren izenian jiten zeiküna. Ib. 46. Aski lizake [...] konsideratzia detenzioareki Orazio bedikatuautan Elizama Sanduek esatzen diona Jaun Dibinoari. LakDot 233. Izan dadin ezagutua, estimatua, ohoratua, maitatua, Lurrean benedikatua Zeruetan den bezala. Jaur 184. Zestoako Erriaren mugapean iturri on asko dira txit [...]. Zorioneko ur bedeinkatu oek aspaldiko urteetan egiten dituzten mirari andiak, nork ez dakizki bada? Izt C 86. Imiñi Jaungoikuaren esku bedeinkatuetan. Ur MarIl 24. Gernikako Arbola / da bedeinkatua, / euskaldunen artean / guztiz maitatua. Iparg 339. Xirio luze bat aldean phitztua, / hill-mihisea ere gaiñetik hartua / eta harako-han ur bendikatua. Gy 103. Holako yenden arraza hanbat da poblatua / non baididuri zeruaz xoil benedikatua. Ib. 85. Agindu zuen, artarako zan aldare gañean egindako su bedeinkatutik inzensu-ontzi edo inzensonarioan ipiñi zedilla. Lard 85. Berinkatuak izan ditezela bein eta milla bider, zuri dizutan naitasuna dala meriyo, pasa ditutan penak. Bil 158. Bedeinketie zara zu andra guztijen artien, eta bedeinketue da zure sabeleko frutue, Jesus. Ur CatArrig 69. Sazerdotek diote / otoitz egiteko / Karlos benedikatu / setimorendako. Bordel 178. Bedeikatua izan zaite, bada, orañ eta beti zure ontasunagatik. Arr GB 67. Biur zaite zere lekura, anima bedeinkatua! Ib. 103. Bedeikatua zira emazteki guzien artean, ta bedeikatua da zure entrañetako fruitua. CatAe 4 (CatR 5 benedikatruk, CatSal 5 benedikatrik ). Erakuts <-atsuc> dakiguzu Jesus zure entrañetako frutu benedikatiua. CatR 7 (CatSal 7 benedikatua ). Auxe dogu, auxe, lur bedeinkatua, / Asabak batuten zirean lekua. AB AmaE 72. O zer bedeinkatu ta zorionekuak dira [...] Jesukristok ebanjeliuan agindua egiten dutenak! Bv AsL 111. Jaun onek edo bedeinkatuaren edo madarikatuaren izenaz deituko nau. Arr May 47. Ethorri zenean Jainkoak mundua salbatu gogo zuen egun benedikatua. Jnn SBi 37. Bedeinkatua ta onetsia izan dailla i onen ordu gitxitan [...] edertu auan txakolin miragarria! A BeinB 73. Benedikatia zira emazte güzien artian. Ip Hil 70. Benedikatü da Jinkoaren izenian jin dena. Hosanna zelü gain gainetan! Ib. 232.

(s. XX) Ogi bediketue yatiagatik. CatUlz 44. Ori da benedikatiua emazte guziuen artian, eta benedikatu da orren baitan dagon frutiua. Mdg 159. Kandela bedeinkatu bat pixtutzen dute. Goñi 33. Arrezkero ogi bedeinkatua bezela irakurri oi zuan, igandietan, kertenkeriz ornituriko paper purtzill bat. Ag G 219. Aita San Isidro bedeinkatua! Guk ikusi bear ditugu ikustekoak. Ib. 258. Bedeinkatua zara zu andra guztien artean, eta bedeinkatua da zure sabeleko frutua. KIkV 51. Bedeinkatua zera zu andre guztien artean. KIkG 33. Eta erbeste onen ondoren erakus zaiguzu Jesus, zure sabeleko Seme bedinkatu [¿por bedein-?] ori. Ib. 34. Eba emakume guziakin gaitzetsia izan zan, zu ordea beroien guzien artean onetsia (bedeinkatua) zera. Inza Azalp 155. Karrikan, bizkitartean, ezko-xirio benedikatuak, lerro lerro, phizten ari ziren, etxe guzietan. Barb Sup 142. Ziur nago, zeruan sartzeko ez zuela ur beinkaturik ere artu bearrik izango. Alz Ram 28. Aren azpian egin omen zan / fueroen juramentua, / orain argati deitzen diogu / arbola bedeinkatua. Tx B I 50. Bedeinkatua izan dedilla / aldegiñ zuten eguna, / gizarajuak arrapatu du / bere moduko laguna. Tx B II 133. San Antonion irudi bedeinkatua be ipiñi eban bertan. Kk Ab II 143. Emakume guzietan bedeinkatuena. Ir YKBiz 5. Ateen bi aldetan jartzen dute elorri / --bedeikatua dala digute erakutsi-- / oiñazturik ez daiten udaran erori. Or Eus 288. Bedeinkatua dedilla Jaungoikua! Aren beatza izadian argiro ikusteko, ez dek iñun au bezelako biderik. TAg Uzt 94. Mende benedikatua! Elizan berritz batasuna eta bakea ikusi zuen mendea! Zerb IxtS 107. Bedeinkatua Andoni bakarrik Medellinera joan zan eguna! JAIraz Bizia 126. Umeen lo bedeinkatua uixatuteko laingo aizerik izan ere zorionez gure lurraldeetan izaten eztalako. Erkiag Arran 153. Lurreko jabe laztana, / zeruek maitatua. / Jaungoiko poteretsuak / eskuz bedeinkatua. Arti MaldanB 194. Onartua / izan bedi zimaurra, benedikatua, / zerren bestela zerua / izanen zaigun galdua. Ib. 217. Zeu zara frutu bedeinkatuaz / gure naikunen pozkari. Gand Elorri 137. Jainko bedeinkatua! Ez niteke gauza guziaz arduratu. Lab SuEm 201. Aita San Antonio bedeinkatua!. Arren baiño arren! Senargaia iritxi zaidazu lenbailen... NEtx LBB 141. Nekatutako gerriyarentzat / uraxen gauza biguña! / bedeinkatua izan dedilla, / oia, zu egin ziñuna. Uzt Auspoa 67, 114. Aita gurea / zeruetan zaudena, / bedeinkatua bedi / hildakoen izena. Azurm HitzB 54. Kabi bedeinkatu ori. Insausti 62. Egungo egunean ere, ez da ogi bedeinkatua izengoiti horren azalpean eskaini zaigun guztia. MEIG IV 129.

v. tbn. Cb CatV 53. Astar II 86. CatLlo 96. CatBus 57. Zab Gabon 49. Azc PB 156. Apaol 32. Auspoa 97, 69. Bilbao IpuiB 147. FEtxeb 72.
Benedikatu: Mih 48. CatSal2 24. JesBih 444. CatLuz 40. Dv LEd 135. UNLilia 4.
Bedinkatu: Cb CatV 5. Etxba Ibilt 465.
Bedenkatu: Urq 32.
azpiadiera-1.6.1
Bendito, persona muy buena.
Gero Bilbaora joan da an il bedeinkatu ura. Jainkoak gordeko du. JAzpiroz 51.
azpiadiera-1.6.2
(Usado irónicamente). Dichoso, de marras. "El dichoso. Ixillik egon ari txorimalo bedinkatuoi" Elexp Berg. "Etzuan bela eittekua autobia bedinkatua" Ib.
Nahi zindukete jakin zer gerthatu zitzautan gero, Baionan, arratsalde benedikatu hartan? Barb Sup 27. Arrats guziez, bere hortz benedikatuak, ongi garbiturik emaiten zituen ohe buruan. Ib. 101. Baekian berak, nai ezkero, ardura asko barik be, Garbiñeri azur bedeinkatua atarako eutsona. Bilbao IpuiB 226. Ai, ai-ai, asto berinkatua, sinistu eiten dok gañera; zelan biziko dituk ba iretargian gizonak? SM Zirik 109.
azpiadiera-1.6.3
"Hermoso. Aurten lekia bedinkatua dator ba" Elexp Berg. "Aretxek pe umia bedeinkatua dauke ba" Ib.
azpisarrera-1
BEDEINKATU GABE. No bendito, no bendecido.
Natan ta Abiron irentsi zituen bizirik lurrak eraman zuteelako Sakrifizio[ra] su bedeikatu gabea. Mg CC 252.
bedeinkatu
<< bazter 0 / 0 bederatziurren >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper