OEH - Bilaketa

1214 emaitza horren bilaketarentzat

Sarrera buruan (3)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
aje.
etimologikoa
Etim. Se trata de cast. aje, incorporado en fecha reciente, como indica la pronunciación.
sense-1
1. (V-och-m-gip, G, AN-5vill, B; H (s.v. aiera)) Ref.: A (aie); Iz ArOñ; Asp Leiz; Elexp Berg .
Aje, achaque. "Indisposition, mal, souffrance. Non eztuen ajeren bat " H (s.v. aiera, que es el tema que infiere erróneamente del ejemplo). "Enfermedad" Iz ArOñ. . "Enfermedad interior, tisis" Asp Leiz. . "Achaques (de vejez, sobre todo). Bein edade batera ezkero, ajia ugari izaten da " Elexp Berg. . Tr. Documentado por primera vez a mediados del s. XIX, sobre todo en textos guipuzcoanos. En DFrec hay 5 ejs.
Nere ditxa guziak / badute ajia, / noski naiz Jaungoikoak / astutzat lajia. Bil 124. Gazte denboran ezkondu gabe / erraz da gelditzen; / oraiñ ajiak berritzen / indarrak ere urritzen. Xe 242. Neroni berriz indarrak junda / ajiak zaizkit agertu. Ib. 262. Urtiak gallendu ta / ajiak azaldu. Ib. 300. Urtiak korritzen, / ajiak berritzen. AzpPr 85. Zartzak azaltzen ditu / aje guziyak. Ib. 32. Orren gibelak aje / askorik eztauka. JanEd II 126. Badira ere beste gaxo batzuek garun eta bizkarmuñeko ajeak sortu oi dituenak. Aran-Bago ManMed 264. Samiñ, aje ta neke askorekin batera. Ag G 178. Geruago ta gutxiago igarotzen dira larogei urtetara, eta onek ere ajez beterik. IArt Itzald II 62. Gaitz zarra, aje txarra. (AN-larr) "Enfermedad vieja, es difícil de curar" . Inza Eusk 1926 (3-4), 7. Ala nai bada, biotzeko miña ez da, beste aje asko dauzka gorputzian; bañan aje oiek guziak, zarretan batibat, azkenerako biotzera jotzen dute. Alz EEs 1929, 6. Indarrak gutitzen,/ ajiak sentitzen. Yanzi 190. Gizartearen ajeaz urrutiratu nai baitgenduke mendeak zear bere buruari iraun erazten jakin duan abenda. "Fuera de las taras sociales y patológicas" . EAEg 12-12-1936, 524. Urteen sitzaz joa nago-ta / aje guziak nerekin. EA OlBe 107. Gurasoak zartxoak, bere ajeak ba dauzkate ta emendik aurrera ez dira obetogo izango. JAIraz Bizia 66. Ene bizian ez nauk nekatuko lan ontan. Ain zuzen ere orretxegatik utzi nikan artzaingoa ajien aitzekian. Etxde JJ 41. Ikasi askoren artean nabaritzen dugu aje ori [erlijioganako oztasuna], eta oietatik zabaltzen da gero besteetara. Vill Jaink 8. Zartzaroko ajeak. And AUzta 135. Bere erriya ikusitzian / sendatu zaio ajea. Uzt Noiz 132. Bañan au esateko / badet korajia: / euskerak badaukala / naikua ajia. Uzt Sas 357. Gonelaren zaldiak baiño aje geiago izanagatik. Berron Kijote 36. Gaitz zarra, aje txarra. (AN-larr). Inza NaEsZarr 411. Urteak ugaritu, ajeak azaldu. Prov. (ap. DRA) Gaztea izaki, osasun oneko ta indartsua; oraindik ezeren aje txarrik gabea. Ataño TxanKan 111. Geroztik urte-mordo ederra / nere aje eta guzti. AZink 71. Ark ez zuen ajerik / buztan ta eguan. Zendoia 103. Urteak joan eta / ajeak ugaldu. Insausti 85. Beste horrenbeste egin zuten, egia esan, Etxegarai anaiek eta hauei ez zaie nabari Campionek nabarmen duen ajea. MEIG VI 77s. Horren truk, eta hona non dagoen ajea, bereak ematen dizkit aditzera. MEIG IX 91.
azpiadiera-1.1
(Como segundo miembro de compuestos). Miragarrizko moduan pintatua zegon Rozinante: luze-luze, aula ta argala, bizkar-ezurra zorrotz, bular-ajeak nabarmen. "Tan ético confirmado." Berron Kijote 111.
azpiadiera-1.2
" Nai duzun bezin gizon ona da; bainan tanta laket duelakotz menosten da: ajea du edanera (B), [...] tiene vicio a beber" A. " Aje, vicio (B)" A Apend. .
azpiadiera-1.2.1
"Falta, defecto. Zu beti ajiak atratzen. Zuk ere batuzu " Izeta BHizt2. .
sense-2
2. (V-gip, G-azp) Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; ZestErret .
"Mal cuerpo y mal gusto de boca que sigue a los excesos báquicos. Ajia osatzeko berriz eran ezkero, ajian ajia, esaten daben letz, ajerik txarrena " Etxba Eib. . "Aje, mal cuerpo debido a una juerga. [...] Ajia pasatzeko dagonik onena berakasaldia " Elexp Berg . " Gaur lanea aje earrakin jun naiz " ZestErret.
Astelen baten, lagun batzuek, sekulako ajiakin, fabrikako ate aurrian ziarduen besperako eran geiegiagaitik damuturik. SM Zirik 74. Euk sekula eztok ajerik eukitzen ala? Ib. 94.
azpisarrera-1
AJEDUN. "Que da aje. Patxarra, ajedun erarixa" Etxba Eib.
azpisarrera-2
AJE-EGUN. "Día de aje; comúnmente el lunes. Jai-egunan biaramona, aje eguna" Etxba Eib.
azpisarrera-3
AJE-UME. "Hijo tarado. [...] observando el número bastante crecido de niños de aspecto raquítico, comento: --Auek dira gure "aje-umeak", ingelesak dioten "los hijos del sábado", alkoolez ondo beteta sortuak" Gketx Loiola.
aje
<< aizina 0 / 0 1 akats >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper