OEH - Bilaketa

247 emaitza horrelako bilaketarentzat

Sarrera buruan (3)


Sarrera osoan (244)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
lizundu.
sense-1
1. (V, BN ap. A; SP (sin trad.), Urt I 527, Dv, H).
Manchar(se), mancillar(se) por el pecado (gralmte. ref. a pecados de la carne).
Tr. Más usado al Norte. Su frecuencia disminuye desde principios del s. XIX.
Zuk garbitu nauzu, eztut gehiago lizundu nahi. Mat 243. Edozein itsustasunez hemen lizunduentzat. EZ Man I 103. Han emakhoia, haragiaren lohian lizundua. Ax 591 (V 380). Bekhatuak hura [Adam] lizundu zuen bezain sarri. SP Imit III 55, 2 (Mst gastatü, Ol narriatu). Bera bakharrik zegoela lizundu zen [Loth]. SP Phil 14 (He 14 galdu bere garbitasuna). Bekhatoros hanbat maneraz lizundua. Ch III 13, 3. Lohirik deus etzen Jesu-Kristoren sorzea eta Mariaren erditzea lizundu zuenik. CatLav 375 (V 181). Haren gorphutza lizundu ez zuten arren [pensamendu lohikarakoek]. He Phil 263. Biotz bekatuz lizundu ta kirastura. Mg CC 246. Hanbat gisaz bere arima ta gorphutza lizuntzen dituena. Dh 256. Luxurijak guztiak ikusi gura zitukian loituta, atsituta, aragi artian lizunduten. fB Ic II 18. Likiskeri zakarrean lizundu zaiote anima. Ag G 217. Erdaldantza orietako alkarri oraketak gizona ta batez ere emakumea tximinotu ta lizundu egiten dute. A Y 1934, 9. Etzira bertze baten emaztearekin lizunduko. Leon Mt 5, 27 (Lç eztuk adulteriorik iaukiren, Dv kutsa, Ip nahasi, Ur (G) aragizko pekaturik egin, Ol ez izortu, IBe ez nahas ezkontza). Lurreko gauza lardazketan [begiak] lizuntzen beti euki gabe. Munita 101. Ez nendila lizundu. "Ne fornicarer". Or Aitork 41.
v. tbn. Arg DevB 200. Gç 216. Mih 4.
(Sentido prop.). "Manchar" Lar in Aq 1406. "Erhautsak lizundu zaitu" H.
Contaminar(se).
Baldin jeus nahastakadurarik lothu bazaio [Eskuarari] edo lizundu bada, hori ethorri zaio [...] presuna estudiatuen ahoetan, zeinek [...] erain baitituzte izen arrotzak. ES 192.
sense-2
2. (V, G; VP 56r, Lar, Dv, H), lizondu (AN-5vill), luzindu (G-nav, AN-araq) Ref.: A (lizundu, lizondu); Ond Bac (luzindu); Satr VocP (luzindu); Iz ArOñ, Als; Etxba Eib; Elexp Berg; ZestErret.
Enmohecer(se). " Lekhu idorra eztenak guziak lizuntzen ditu, ogia, paretak, soinekoak, zurak " H. " Gazta piskat lizundu inda " ZestErret.
Anziñako pergamiño lizunduetatik. VMg 90. Baldin gazta geiegi legortzen bada edo lizuntzen asten bada. It Dial 89 (Ur lizundu; Dv mutxitu, Ip mindu). Pazi zar baten puska lizundua. Sor Bar 94. Ur lizundurik ez dago iñon, / dan-danak edatekuak. AB Olerk 349. Abe lizunduai begira. Ag EEs 1917, 169. Ogi lizunduak. Or Mi 90. Eta ogia bere armak bezain beltza ta lizundua. Berron Kijote 48.
v. tbn. Izt, carta a JJMg 35.
azpiadiera-2.1
Azkenerako lizundurikan [larru-azala] / zimurtu eta oritu.Tx B I 62. Azala zimurtu ta / kolorez lizundu. Insausti 86.
azpiadiera-2.2
(Fig.).
Txorakeri andia da amamen artean lizuntzen egotea. AA II 120. Adimendua lotan edo lizuntzen euki oi daroe. Ag AL 29. Horrelako akuilatzaileren baten premian geunden, geure buruari ederretsiz lizunduko ez baginen. MEIG III 117.
azpisarrera-1
LIZUNDUXE (Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Ipui hori, entzunaren entzunez edo, lizunduxea ageri da. MEIG I 154.
lizundu
<< literario 0 / 0 lizungarri >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper